Rus Denizcilik ve Ticaret Şirketi

Rusya Denizcilik ve Ticaret Derneği

Tip	Anonim Şirket
Endüstri	Gemicilik
Kuruluş	1856
Kurucu	Nikolai Andreevich Arkas
Genel merkezi	Petrograd ve Odessa ,  Rusya

Rus Denizcilik ve Ticaret Derneği (ROPiT), 1856 yılında Karadeniz bölgesinde denizcilik ticaretini geliştirmek amacıyla kurulmuş bir Rus denizcilik şirketidir. Ticari bir proje olmasına rağmen başarısı önemli devlet sübvansiyonlarına dayanıyordu: 19. ve 20. yüzyılın başında ROPiT, Karadeniz havzasındaki en büyük nakliye şirketi haline geldi. Şirketin gemileri ayrıca savaş zamanında yardımcı gemiler olarak kullanılmak üzere tasarlanmıştı^[1]. Denizcilik şirketi, Bolşevikler iktidara geldikten sonra kamulaştırıldı ve varlığı sona erdi.

1856'da Rus girişimciler, Nikolai Andreevich Arkas ve Nikolay Alexandrovich Rusya İmparatorluğu Maliye Bakanlığı'na "Güney bölgesininde bulunan Rus limanlarını ticaret ve posta hizmetleriyle geliştirmek amacıyla" Karadeniz'de özel bir buharlı gemi şirketi kurmasını teklif ettiler. Rusya İmparatorluğu hükûmeti, Arkas ve Novoselsky'nin girişimini destekleyerek, "bu kadar kapsamlı bir girişimin ülkemizde eşi benzeri görülmemiş bariz faydası ve özel önemi" olduğunu düşünerek destekledi. Aynı 1856'nın 3 Ağustos'unda, İmparator II. Aleksandr imparatorluk kararnamesiyle, Rusya Denizcilik ve Ticaret Anonim Şirketi Tüzüğünü onayladı (ROPiT). Tüzüğün birinci bölümünün (Derneğin Amacı, görevleri ve hakları) 2. paragrafından da anlaşılacağı üzere, "Rus-Amerikan Şirketi örneğini izleyen Rus Denizcilik ve Ticaret Derneği, İmparatorluk Majestelerinin himayesindedir".^[2] Yeni şirketin merkezi Odessa'da bulunuyor. Nikolai Andreevich Arkas dernek başkanı oldu. Yönetim kurulu üyelerinin yarısı, şirkete 20 yıllık kredi sağlayan hükûmet tarafından atandı.

Arkas ve Novoselsky inisiyatifine bu kadar aktif bir destek verilmesinin nedenlerinden biri de Mart 1856'da imzalanan ve Kırım Savaşı'na son veren Paris Barış Antlaşmasıydı. Bu antlaşmanın XI. Maddesi, Karadeniz'de bulunan ülkelerin Karadeniz'de askeri filolara sahip olmasını yasaklıyordu. Bu madde, Rusya'yı donanmasını daimi olarak Karadeniz'e yakın Marmara ve Akdeniz'de ki limanlarında bulunduran ve savaş halinde donanmasını Çanakkale Boğazı üzerinden hızlıca Karadeniz'e getirebilecek olan Osmanlı İmparatorluğu karşısında Karadeniz'de ki konumunu zayıflatıyordu. Karadeniz'de kendi donanmasına sahip olma fırsatını kaybeden Rus yetkililer, dolaylı yoldan gitmek zorunda kaldı. Bu nedenle, ticari gemiciliğin geliştirilmesine ek olarak, yeni doğan ROPiT için zımnen başka bir görev belirlendi. Derneğin, savaş durumunda savaş görevlerini yerine getirebilecek ve Karadeniz Filosunun hızlı bir şekilde yeniden inşası için gerekli üssü (mürettebat, liman ve onarım işletmeleri) oluşturabilecek ve koruyabilecek ticaret gemileri inşa etmesi gerekiyordu .

Başta hükûmetten gelen destek, bağışlar ve krediler sayesinde, ROPiT hızla başarıya ulaşarak Karadeniz bölgesinin en büyük nakliye şirketlerinden biri haline geldi. ROPiT'in yük ve yolcu taşımacılığı 21 Mayıs 1857'de başladı. Faaliyetinin ilk yılında şirket, Odessa'dan Mikolayiv, Herson ve Kafkas limanlarına üç hatta hizmet veren, Azak Denizi Kırım ve Akdeniz limanlarına taşıma gerçekleştiren toplam 5420 ton kapasiteli 5 vapuru vardı.

Kuruluşundan iki yıl sonra şirket, 12 rotada sefer yapan, 123.000 yolcu ve 4 milyon kutu kargo taşıyan 35 İngiliz ve Fransız yapımı vapurlara sahipti ve bu da yıl boyunca 746.000 ruble kar elde etmeyi mümkün kıldı. 1869 yılına gelindiğinde ROPiT, 63 vapur ve 38 mavnadan oluşan filosu ile Mısır ve Fransa dahil 20 noktaya düzenli faaliyetler yürüttü. Şirket, Türkiye ile ticarette lider nakliye şirketi oldu, Rusya'dan gazyağı, tahıl, alkol, metal ürünler, kumaşlar ve diğer mallar götürürken Osmanlı'dan kahve, tütün, kuru üzüm, fındık ve çeşitli egzotik mallar getiriyordu. Ticari kargo ve yolcuların yanı sıra, ROPiT gemileri devlet postası ve kuryeler, askerler ve askeri kargo taşıdı.

1858'de şirket, Akdeniz'deki Villefranche-sur-Mer limanını 24 yıl süreyle kullanmak için Sardunya Krallığı ile bir sözleşme imzaladı.^[3]

1860'larda, ROPiT hisseleri St.Petersburg Menkul Kıymetler Borsası'nda işlem görmeye başladı.

1 Ocak 1898'de Deniz Kuvvetleri ve İmparator tarafından onaylanan yeni bir şirket bayrağı faaliyete geçti: personelin yanındaki üst beyaz şeritte Rus beyaz-mavi-kırmızı bayrağında altın bir imparatorluk tacı vardı ve beyaz şeridin boş kısmında altın bir posta kornası vardı.

1910'da ROPiT, Rusya'nın en büyük nakliye şirketi haline geldi. Şirketin filosunda toplam 200 bin ton deplasmanlı 76 vapur ve 140'tan fazla yardımcı gemi bulunuyordu. Tüm ROPiT gemilerinin toplam değeri 24,5 milyon rubleydi. 1913 yılında, şirketin filosunun toplam tonajı, Rus ticaret ve yolcu filosunun toplam tonajının % 20'siydi. ROPiT gemileri Atlantik, Pasifik ve Hint okyanuslarının limanlarında faaliyet gösterdi.

Rusya'dan Filistin'ndeki kutsal yerlere hacı taşıması ile ROPiT için önemli bir gelir kaynağı oldu.

ROPiT çeşitli sergilere aktif olarak katıldı. 1882'de dernek, Moskova'daki endüstriyel ve sanatsal sergisinde malların, kömür ve antrasitin yüklenmesi ve boşaltılması için mekanik cihazların düzenlediği için ödüllendirildi.

1910'da ROPiT, Odessa fabrikasında, Rus İmparatorluk Teknik Topluluğu Odessa şubesi ve Güney Rusya İmparatorluk Tarım Derneği tarafından düzenlenen sanat-sanayi ve tarım sergisi sırasında kendi standında büyük sunuş sergiledi. ROPiT sergide "Türkiye, Yunanistan, Mısır ve Slav Doğu ülkeleri ile daha yakın bir yakınlaşmaya yardımı olmak ve Orta Doğu'da ticaretinin gelişimine gerekli ivmeyi sağlamak için yola çıktı" açıklamasında bulundu. O yıla kadar ROPiT, Rusya'nın güneyinde, Moskova, St.Petersburg ve Polonya'dan 135 firmanın ürünlerini Varna, Burgaz, İstanbul, Selanik, Pire, İskenderiye, Port Said, Yafa, Beyrut, Trablus, Messina, Smirni ve Trabzon'a mal getirip götürüyordu. Denizcilik şirketi, Bolşevikler iktidara geldikten sonra kamulaştırıldı ve varlığı sona erdi.

1. ^ Васильев К. С. 2019.
2. ^ "Полное собрание законов Российской Империи. Собрание Второе. Том XXXI. Отделение 1". www.runivers.ru. 30 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Kasım 2018. 
3. ^ ST. PETERSBURG.; The Villafranca Affair--Industrial EnterPrises--Steam Navigation of the Duleper--Russian Peasants Described by a Russian--The Islands of the Nova--Presentation of the New Foreign Ministers, &c. 4 Haziran 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. The New York Times November 18, 1858 (İngilizce)