İçeriğe atla

Rupen Zartaryan

Rupen Zartaryan
Rupen Zartaryan
Doğum1 Ocak 1874(1874-01-01)
Diyarbakır, Türkiye
Ölüm16 Ağustos 1915 (41 yaşında)
MeslekYazar, Gazeteci
MilliyetErmeni
VatandaşlıkOsmanlı Ermenisi

Rupen Zartaryan (ErmeniceՌուբէն Զարդարեան, 1874 - Ağustos 1915) Osmanlı Ermenisi yazar, eğitimci ve siyasi aktivist. 1915 Ermeni Kırımı sırasında öldürüldü.

Hayatı

1874 yılında Diyarbakır'da doğdu. 2 yaşındayken ailesi ile Harput'a yerleşti ve Tılgadindzi (Hovhannes Harutünyan)'ın öğrencisi oldu. 11 yaşından itibaren şiir yazmaya başladı. 18 yaşındayken öğretmen oldu. İlk önce Tılgadindzi'nin enstitüsünde çalıştı, sonra ise Fransız dinî enstitülerinde çalıştı.

1903 yılında Osmanlı hükûmeti tarafından tutuklandı ve 1906'da Bulgaristan Prensliği'ne yerleşti. Orada Razmig (ErmeniceՌազմիկ) adlı bir gazete kurdu ve gazeteci olarak çalıştı. 1908'de Kostantiniyye'ye gitti ve Azadamard (ErmeniceԱզատամարտ) gazetesi için yazar oldu. Aynı dönemde Getronagan Koleji'nde öğretmen olarak çalıştı. Dzağig çevresi içindendi.[1]

Ermeni Kırımı sırasında tutuklanarak Ayaş'a götürüldü. 5 Mayıs'a kadar cezaevinde tutuldu ve sonra askeri mahkemede yargılanmak üzere Diyarbakır'a gönderildi. 16 Ağustos 1915'te yoldayken Çerkez Ahmet tarafından öldürüldü.[2][3][4][5]

Eserleri 1930 yılında Şehit Edebiyatçılar Dostları Cemiyeti tarafından Paris'te yayımlandı.[]

Meşhur yazıları

  • Karatsadznere (Taşlaşmışlar)
  • Dzovagin Harse (Gölün köprüsü)
  • Dzaghigner Garmir Dzaghigner (Çiçekler, kırmızı çiçekler)
  • Zarnevadz Vorsorte (Yaralanmış avcı)
  • Prnavorin Artsoonke (Tutuklunun gözyaşları)
  • Dan Ser (Yurt aşkı)

Kaynakça

  1. ^ Mildanoğlu, Zakarya (24 Eylül 2016). "'Şekilden şekle giren' ve handan hana göçen bir Dzağig". Agos. 25 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2021. 
  2. ^ Sevag, Grigoris Balakian ; translated by Peter Balakian with Aris (2010). Armenian Golgotha : a memoir of the Armenian genocide, 1915-1918 (1st Vintage Books ed. bas.). New York: Vintage Books. s. 62. ISBN 9781400096770. 
  3. ^ Calabyan, Antranik (1988). General Andranik and the Armenian Revolutionary Movement. s. 251. 3 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mayıs 2013. At the beginning of the Armenian Genocide, in April 1915, Ruben Zartarian, the talented writer, and many of his comrades were deported to the interior of Turkey where they were brutally murdered. 
  4. ^ Simion], Academia Română ; [autori, Lucian Alexiu ... et al. ; coordonator general, Eugen (2007). S - T. Bucureşti: Ed. Univers Enciclopedic. s. 185. ISBN 9789736370700. Ruben Zartarian, reprezentant de frunte al generaţiei decimate în timpul genocidului din 1915. 
  5. ^ ed, Agop J. Hacikyan, coordinating (2005). The Heritage of Armenian Literature From The Eighteenth Century To Modern Times. Detroit: Wayne State Univ Pr. s. 701. ISBN 9780814332214. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Aram Andonyan</span>

Aram Andonyan, Ermeni gazeteci, tarihçi ve yazar.

<span class="mw-page-title-main">Hamidiye Katliamları</span> 1890ların ortalarında Osmanlı İmparatorluğunda Ermenileri hedef alan katliamlar

Hamidiye Katliamları veya bazı Türkçe olmayan kaynaklarda geçen adlarıyla 1894-1896 Ermeni katliamları ve Büyük Katliamlar, 1890'ların ortalarında Osmanlı İmparatorluğu hükûmeti tarafından ülkede yaşayan Ermenilere yapıldığı iddia olunan katliamlardır. Katliamlar sonucu ölenlerin sayısı 80.000 ile 300.000 arasında gösterilmekte, dönemin gazete haberlerine göre 50.000 çocuğun ise yetim kaldığı belirtilmektedir. Kırım, The New York Times 'ın Eylül 1895 tarihli makalesindeki başlıkta Ermeni Holokost olarak geçiyordu. Buna karşın Osmanlı kaynakları ise aksi iddia olarak böyle bir sayıda Ermeninin öldürülmediği Müslümanların katledildiği Ermeni Çetelere karşı operasyon yapılıp bu çetelerin ve isyanların bastırıldığı iddiasındadır.

<span class="mw-page-title-main">Ardaşes Harutyunyan</span> Şair

Ardaşes Harutyunyan, Osmanlı Ermenisi şair, çevirmen, edebiyat eleştirmeni, öğretmen ve yazar..

<span class="mw-page-title-main">Diran Kelekyan</span>

Diran Kelekyan, Osmanlı Ermenisi gazeteci, yazar ve siyaset tarihçisidir.

<span class="mw-page-title-main">Siamanto</span> Ermeni şair (1878-1915)

Siamanto veya Adom Yarcanyan Osmanlı Ermenisi şair ve yazar. Ermeni Kırımı sırasında tutuklanıp ve işkence görerek öldürüldü.

<span class="mw-page-title-main">24 Nisan 1915'te Ermeni aydınların sürgünü</span>

Ermeni aydınların sürgünü veya diğer adıyla Kızıl Pazar, Osmanlı İmparatorluğu'nun I. Dünya Savaşı içerisinde iken başkent İstanbul'daki Ermeni toplumunun önde gelen insanları tutuklaması ve tehcir etmesidir. Tutuklular, 24 Nisan 1915 tarihinde Dahiliye Nazırı Talat Paşa'nın emriyle Ankara yakınlarındaki iki merkeze taşındı. 27 Mayıs 1915 tarihinde Tehcir Kanunu'nun kabulü ile birlikte daha sonra sürdürülen bu aydınların çoğu öldürüldü. 24 Nisan, Ermeni tehcirinin başlangıç günü olarak kabul edilmekte ve Ermenistan'da ve Ermeni toplulukları tarafından "Ermeni Soykırımını Anma Günü" olarak anılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Rupen Sevag</span>

Rupen Sevag veya Rupen Çilingiryan, Osmanlı Ermenisi hekim, şair ve nesir yazarı.

<span class="mw-page-title-main">Ohannes Vartkes Efendi</span>

Ohannes Vartkes Efendi veya Vartkes Serengülyan Osmanlı Ermenisi siyasetçi ve aktivist. Meclis-i Mebûsan Erzurum milletvekiliydi. Ermeni Kırımı sırasında öldürülmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Dağavaryan Nazret Efendi</span>

Dagavaryan Nazret Efendi veya Nazaret Çadırcıyan Uzman doktor, tarihçi, Osmanlı meclisi Sivas Mebusu, merkezi ABD'de bulunan Ermeni Hayırseverler Genel Birliği kurucularından. Sivas'ın seçkin Ermeni ailelerinden Çadırcıyan ailesine mensuptu. 7 yaşında İstanbul'a geldi ve eğitimine Surp Pırgiç Okulunda başladı. Dağavaryan tıp, din ve tarihi üzerine bilimsel çalışmalar bir yazarıdır. 20. Yüzyıl başlarında Dzağig yayın çevresi içindeydi. Ermeni Kırımı sırasında, tutuklanıp öldürüldü.

<span class="mw-page-title-main">Şavarş Krisyan</span>

Şavarş Krisyan, Sporcu, yazar, gazeteci, eğitimci ve Osmanlı İmparatorluğu'nun ilk spor dergisi editörü.

<span class="mw-page-title-main">Tlgadintsi</span>

Tılgadindzi veya Tlkatintsi Osmanlı Ermenisi yazar, öğretmen ve Ermeni kırsal edebiyatının önemli temsilcilerinden biri.

<span class="mw-page-title-main">Keğam Parseğyan</span>

Keğam Parseğyan, Osmanlı Ermenisi yazarı, köşe yazarı, öğretmen, editör ve gazeteci.

Garabed Paşayan Han veya Paşayan Karabet Efendi Osmanlı hekimi ve 1912 Nisan-Ağustos Osmanlı Meclis-i Mebusanı Sivas üyesi.

<span class="mw-page-title-main">Melkon Gürciyan</span>

Melkon Hrand Gürciyan veya Gürcüyan Ermeni yazar, profesör ve sivil aktivist.

<span class="mw-page-title-main">Harutün Şahrigyan</span>

Harutün Şahrigyan, Ermeni bir politikacı, asker, avukat ve yazardır. Atom (Ատոմ) veya Nitra (Նիթրա) takma adlarıyla daha iyi bilinir, Ermeni Devrimci Federasyonu'nda (EDF) önemli bir role sahipti ve aynı zamanda Ermeni Millet Meclisi üyesi, bir avukat ve Ermeni Sorunu hakkında yayınların yazarıdır. Ermeni kırımı kurbanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Yenovk Şahen</span> Ermeni aktör

Yenovk Şahen Yepranosyan, Ermeni aktör ve tiyatro oyuncusu. 1915 Ermeni Kırımı sırasında sürgün edildiği Ankara Ayaş'ta öldürüldü.

<span class="mw-page-title-main">Armen Doryan</span>

Armen Doryan, gerçek adıyla Hraçya Surenyan, Osmanlı Ermenisi şair ve öğretmen.

Ermeni Soykırımı anıtları listesi, Ermeni Kırımı sırasında hayatını kaybedenlerin anısına yapılmış anıtlar.

Ermeni Kırımı kurbanları listesi, Ermeni Kırımı sırasında hayatını kaybedenlerden oluşan bir listedir.

<span class="mw-page-title-main">Onnik Tertsakyan</span> Ermeni siyasetçi

Onnik Tertsakyan Vinniyan, Osmanlı Ermeni siyasetçi ve Meclis-i Mebûsan üyesi. Ermeni Kırımı sırasında öldürülmüştür.