İçeriğe atla

Rupen Sevag

Rupen Sevag
Rupen Sevag
Doğum15 Şubat 1885
Silivri, Osmanlı imparatorluğu
Ölüm26 Ağustos 1915
Çankırı, Osmanlı imparatorluğu
Meslekhekim, şair ve nesir yazarı
MilliyetOsmanlı Ermenisi
Alma materBerberyan Koleji; Lozan Üniversitesi
TürPasifizm ; barışçılık ; Aşk ve sevgi

Rupen Sevag (ErmeniceՌուբէն Սեւակ) veya Rupen Çilingiryan (d. 15 Şubat 1885, Silivri - ö. 26 Ağustos 1915, Çankırı), Osmanlı Ermenisi hekim, şair ve nesir yazarı.

Hayatı

Rupen Çilingiryan 15 Şubat 1885 tarihinde Silivri'de doğdu. Doğum yeri Askanazyan okuluydu, orada ilk anaokul eğitimini görmüştü. Kostantiniyye'ye (günümüzdeki İstanbul) yerleştikten sonra İstanbul Ermeni Berberyan Koleji'nde eğitim almıştı. İsviçre'ye yerleşti ve Lozan Üniversitesi'nde tıp okudu. Batı Avrupa'da doktor unvanı ile tıp fakültesi mezunu olduktan sonra 1912'deki Birinci Balkan Savaşı'nda Osmanlı ordusuna asker olarak katıldı ve orada Osmanlı büyükleri tarafından kaptan unvanı aldı. Osmanlılar için askeri hekim olarak da çalıştı. 1914 yılında istanbul’a geri döndü.

Ruben Sevag adına bir posta pulu (Ermenistan)

24 Nisan 1915 tarihinde 245 aydın ile beraber tutuklandı. Ölümünden önce, bir Türk asker onun hayatını kurtarmak için bir Türk kızıyla evlenmesini ve İslam'ı seçmesini teklif etti. Sevag teklifi kabul etmedi ve 26 Ağustos 1915'te Çankırı'da öldürüldü.[1][2][3][4][5][6][7]

Eserleri

Rupen Çilingiryan Ermeni Devrimci Federasyonu üyesi olarak hümanist bir şairdi ve savaşa karşıydı (Pasifizm - barışçılık). Çilingiryan'ın ilk eseri 1905 senesinde yayınlanmıştı. Eserlerinin bazıları Kostantiniyye'deki Ermenice dilinde olan Azadamart gazetesinde yayınlandı. Sonra ise yazar adı Sevag olmuştu. Hikâyelerinde hep aşk ve müzik ön planında gelmekteydi. Ayrıca aşk ve sevgi müzik eserleri de yaptı.

Kaynakça

  1. ^ "Armenian Genocide Museum". 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mayıs 2013. 
  2. ^ "Ruben Sevak". Writers.am. 13 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mayıs 2013. 
  3. ^ Cholakian, Yves Ternon ; translated from the French by Rouben C. (1990). The Armenians : history of a genocide (2nd ed. bas.). Delmar, N.Y.: Caravan Books. ISBN 9780882065083. The first victims, Daniel Varuzhan and Ruben Sevak, were killed in a ravine at the time of their trip between Cankiri and Ankara. 
  4. ^ Hacikyan, Agop (2005). Nourhan Ouzounian (Ed.). The Heritage of Armenian Literature Volume III: From the Eighteenth Century to Modern Times. Detroit, MI: Wayne State University Press. s. 1072. ISBN 0-8143-2815-6. 31 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ekim 2011. 
  5. ^ Georges Balakian: Le Golgotha arménien, Le cercle d'écrits caucasiens, La Ferté-Sous-Jouarre 2002 (vol. 1) ISBN 2-913564-08-9 pp. 442
  6. ^ Derogy, Jacques (1990). Resistance and revenge. Transaction. s. 39. ISBN 9781412833165. five intellectuals deported from the capital executed, including the Armenian poet Daniel Varujan, and Dr. Rupen Sevag. 
  7. ^ Akcam, Taner. "The Chilingirian Murder: A Case Study from the 1915 Roundup of Armenian Intellectuals". Holocaust and Genocide Studies. 25 (1). s. 127-143. n the basis of documents and eyewitness accounts related to the murder of Dr. Rupen Sevag Chilingirian, the author provides important insight into the central authorities' involvement in the murder of Armenian intellectuals. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Osmanlı Ermenileri</span> Osmanlı Devletinin Ermeni halkı

Osmanlı Devleti kuruluş döneminde Ermeniler, genellikle Çukurova, Doğu Anadolu Bölgesi ile Kafkasya bölgelerinde bulunan beyliklerin egemenliği altında yaşamışlardır. Bursa'nın başkent olduğu dönemde Ermeni ruhani reisliği başkente alınmıştır. İstanbul'un fethinden sonra da İstanbul'a taşınmış ve daha sonra da İstanbul Ermeni Patrikhanesi kurulmuştur. Ermeniler Anadolu'dan gelen göçlerle İstanbul'da büyük bir cemaat oluşturmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Ermeni Kırımı</span> Osmanlı İmparatorluğunda ikamet eden Ermenilerin savaş boyunca göçe zorlanması ve sistematik katli

Ermeni Kırımı, 1915 Olayları/Ermeni Tehciri veya Ermeni Soykırımı, Osmanlı hükûmetinin Ermenilere karşı gerçekleştirdiği sürgün ve katliamlardır. Etnik temizliğin sonucunda ölen Ermenilerin sayısı tartışmalıdır; sayı, çeşitli araştırmacılara göre 600.000 ile 1,5 milyon arasında değişiklik gösterir. 1914 yılında Osmanlı topraklarında yaşayan Ermeni nüfusu yapılan farklı tahminler mevcuttur. Osmanlı resmî kayıtlarına göre 1.2 milyon ile Ermeni Patrikhanesi'ne göre 1 milyon 914 bin 620 Ermeni yaşamaktaydı. 1922 sayımlarına göre ise 817 bin Ermeni 'mülteci' olarak Osmanlı topraklarını terk etmiş, 95 bin Ermeni ise din değiştirerek Türkiye topraklarında yaşamaya devam etmiştir. Bu tahminlere göre Osmanlı topraklarında bulunan 900 bin hayatta kalmışken, 300 bin ile 1 milyon arasında Ermeni hayatını kaybetmiştir. Olayların başlangıç tarihi çoğunlukla 250 Ermeni aydının ve komite liderinin Osmanlı yöneticileri tarafından İstanbul'dan Ankara'ya sürüldüğü ve birçoğunun öldürüldüğü 24 Nisan 1915 ile ilişkilendirilmektedir. Ermeni Kırımı, sağlıklı erkek nüfusun toptan öldürülmesi ya da askere alınarak zorla çalıştırılması ve sonrasında kadın, çocuk ve yaşlılarla birlikte ölüm yürüyüşü koşullarında Suriye Çölü'ne sürülmesi gibi olaylarla birlikte I. Dünya Savaşı sırasında ve sonrasında iki aşamada gerçekleşti. Osmanlı askerlerinin koruması eşliğinde yaşadıkları yerlerden sürülen Ermeniler; sürgün sırasında yiyecek ve su sıkıntısı yaşadı; ayrıca çeşitli raporlara göre zaman zaman soygun ve katliamlara maruz kaldı. Ülke genelindeki Ermeni diasporası, genel anlamda Ermenilerin Doğu Anadolu'dan sürülme işleminin doğrudan bir sonucu olarak ortaya çıktı.

<span class="mw-page-title-main">Aram Andonyan</span>

Aram Andonyan, Ermeni gazeteci, tarihçi ve yazar.

<span class="mw-page-title-main">Diran Kelekyan</span>

Diran Kelekyan, Osmanlı Ermenisi gazeteci, yazar ve siyaset tarihçisidir.

<span class="mw-page-title-main">Rupen Zartaryan</span>

Rupen Zartaryan Osmanlı Ermenisi yazar, eğitimci ve siyasi aktivist. 1915 Ermeni Kırımı sırasında öldürüldü.

<span class="mw-page-title-main">Siamanto</span> Ermeni şair (1878-1915)

Siamanto veya Adom Yarcanyan Osmanlı Ermenisi şair ve yazar. Ermeni Kırımı sırasında tutuklanıp ve işkence görerek öldürüldü.

<span class="mw-page-title-main">24 Nisan 1915'te Ermeni aydınların sürgünü</span>

Ermeni aydınların sürgünü veya diğer adıyla Kızıl Pazar, Osmanlı İmparatorluğu'nun I. Dünya Savaşı içerisinde iken başkent İstanbul'daki Ermeni toplumunun önde gelen insanları tutuklaması ve tehcir etmesidir. Tutuklular, 24 Nisan 1915 tarihinde Dahiliye Nazırı Talat Paşa'nın emriyle Ankara yakınlarındaki iki merkeze taşındı. 27 Mayıs 1915 tarihinde Tehcir Kanunu'nun kabulü ile birlikte daha sonra sürdürülen bu aydınların çoğu öldürüldü. 24 Nisan, Ermeni tehcirinin başlangıç günü olarak kabul edilmekte ve Ermenistan'da ve Ermeni toplulukları tarafından "Ermeni Soykırımını Anma Günü" olarak anılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Ohannes Vartkes Efendi</span>

Ohannes Vartkes Efendi veya Vartkes Serengülyan Osmanlı Ermenisi siyasetçi ve aktivist. Meclis-i Mebûsan Erzurum milletvekiliydi. Ermeni Kırımı sırasında öldürülmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Şavarş Krisyan</span>

Şavarş Krisyan, Sporcu, yazar, gazeteci, eğitimci ve Osmanlı İmparatorluğu'nun ilk spor dergisi editörü.

<span class="mw-page-title-main">Tlgadintsi</span>

Tılgadindzi veya Tlkatintsi Osmanlı Ermenisi yazar, öğretmen ve Ermeni kırsal edebiyatının önemli temsilcilerinden biri.

<span class="mw-page-title-main">Keğam Parseğyan</span>

Keğam Parseğyan, Osmanlı Ermenisi yazarı, köşe yazarı, öğretmen, editör ve gazeteci.

Garabed Paşayan Han veya Paşayan Karabet Efendi Osmanlı hekimi ve 1912 Nisan-Ağustos Osmanlı Meclis-i Mebusanı Sivas üyesi.

<span class="mw-page-title-main">Melkon Gürciyan</span>

Melkon Hrand Gürciyan veya Gürcüyan Ermeni yazar, profesör ve sivil aktivist.

<span class="mw-page-title-main">Yenovk Şahen</span> Ermeni aktör

Yenovk Şahen Yepranosyan, Ermeni aktör ve tiyatro oyuncusu. 1915 Ermeni Kırımı sırasında sürgün edildiği Ankara Ayaş'ta öldürüldü.

<span class="mw-page-title-main">Armen Doryan</span>

Armen Doryan, gerçek adıyla Hraçya Surenyan, Osmanlı Ermenisi şair ve öğretmen.

<span class="mw-page-title-main">Parunag Feruhan</span> Osmanlı Ermenisi kemancı, Maliye Nazırlığı ve Makriköy Belediyesi görevlisi

Dr. Parunag Bey (Feruhan), Osmanlı Ermenisi kemancı ve memur.

Ermeni Kırımı kurbanları listesi, Ermeni Kırımı sırasında hayatını kaybedenlerden oluşan bir listedir.

<span class="mw-page-title-main">Ermeni Kırımı terminolojisi</span>

Ermeni Kırımı terminolojisi İngilizce, Türkçe ve Ermenicede farklıdır ve Ermeni Soykırımı'nın reddi ve Ermeni Soykırımı'nın tanınması sorunları çerçevesinde siyasi tartışmalara yol açmıştır. Çalışmalarını İngilizce dilinde yapan tarihçilerin çoğu olayları tanımlamak için "soykırım" sözcüğünü kullansa da başka terimler de vardır.

<span class="mw-page-title-main">Ermeni Kırımı'nın tarihyazımı</span>

1915 ve 1917 yılları arasında en az 800.000 Ermeni'nin öldürüldüğü Ermeni Kırımı'nın tarihyazımı I. Dünya Savaşı'nın sonundan beri değişikliklere uğradı. Türkiye'nin dışındaki tarihçilerin çoğu Kırım'ın meydana geldiğini ve olayların bir soykırım olduğunu savunmaktadır, ancak bununla birlikte Kırım'ın sebepleri ve motivleri gibi bazı önemli hususların yorumlanmasında büyük farklılıklar vardır.

<span class="mw-page-title-main">1919-1920 İstanbul yargılamaları</span>

1919-1920 İstanbul yargılamaları, I. Dünya Savaşı sonrasında, Mondros Mütarekesi'nden kısa bir süre sonra Osmanlı İmparatorluğu'nun askerî mahkemelerinde görülen davalardır. İttihat ve Terakki Cemiyeti (İTC) lider kadrosu ve seçilmiş bazı eski yetkililer, anayasayı ihlal etme, savaş zamanında vurgunculuk ile hem Ermenilerin hem de Rumların katledilmesi gibi çeşitli suçlamalarla itham edildi. Mahkeme, katliamların organizatörleri olarak görülen Enver Paşa, Talât Paşa ve Cemal Paşa ile diğerlerini ölüm cezasına mahkûm eden bir karara vardı.