İçeriğe atla

Rumex

Rumex
Rumex acetosella
Korunma durumu
Değerlendirilmedi (IUCN 3.1)
Biyolojik sınıflandırma Bu sınıflandırmayı düzenle
Âlem:Plantae
Şube:Tracheophyta
Sınıf:Magnoliopsida
Takım:Caryophyllales
Familya:Polygonaceae
Cins:Rumex
L. 1753

Rumex, Polygonaceae familyasına bağlı bir bitki cinsidir.[1] Rumex türleri, bir dizi Lepidoptera türünün larvaları tarafından besin bitkisi olarak kullanılır ve Lycaena rubidus'un tek konakçı bitkileridir.

Genellikle uzun kazık kökleri olan dik bitkilerdir. Etli ila kösele yapraklar kökte bir bazal rozet oluşturur. Bazal yapraklar çiçek salkımına yakın olanlardan farklı olabilir. Stipülleri olabilir ya da olmayabilir. Küçük yaprak damarları oluşur. Yaprak ayası kenarları tam ya da krenattır.

Genellikle göze çarpmayan çiçekler yaprakların üzerinde kümeler halinde taşınır. Verimli çiçekler çoğunlukla hermafrodittir ya da işlevsel olarak erkek veya dişi olabilirler. Çiçekler ve tohumlar bazal rozetten çıkan bir sapın tepesindeki uzun salkımlarda büyür; birçok türde çiçekler yeşildir, ancak bazılarında (koyun kuzukulağı, Rumex acetosella gibi) çiçekler ve sapları kiremit kırmızısı olabilir. Her tohum üç taraflı bir akendir, genellikle bir ya da üç tarafında yuvarlak bir tüberkül bulunur.

Taksonomi

Cins ilk olarak 1753 yılında Carl Linnaeus tarafından tanımlanmıştır. Polygonaceae familyası içinde Polygonoideae alt familyasında yer alır. Emex cinsi 1819 yılında Francisco Campderá tarafından çok eşli olduğu (yani aynı bitki üzerinde hem biseksüel hem de tek eşli çiçeklere sahip olduğu) gerekçesiyle Rumex'ten ayrılmıştır. Ancak, Rumex subg. Acetosa'nın bazı türleri de bu özelliğe sahiptir ve Emex'i ayırt ettiği varsayılan diğer özelliklerin çoğu Rumex türlerinde bulunur. Buna göre, 2015 yılında Schuster ve arkadaşları Emex'i Rumex'in bir alt cinsine indirgemiştir.

Polygonoideae alt familyası içinde Rumex, iki cins Oxyria ve Rheum ile birlikte Rumiceae kabilesinde yer alır. En yakın akrabası Ravent'i de içeren Rheum'dur.[2]

Rumiceae
Oxyria
Rumex
Rheum

Galeri

Dış bağlantılar

Kaynakça

  1. ^ "ITIS". 30 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2022. 
  2. ^ Schuster, Tanja M.; Reveal, James L.; Bayly, Michael J.; Kron, Kathleen A. (Aralık 2015). "An updated molecular phylogeny of Polygonoideae (Polygonaceae): Relationships of Oxygonum, Pteroxygonum, and Rumex, and a new circumscription of Koenigia". TAXON (İngilizce). 64 (6): 1188-1208. doi:10.12705/646.5. ISSN 0040-0262. 9 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mayıs 2023. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Rumex acetosella</span>

Kuzukulağı, 20-50 cm boyunda, kırmızı gövdeli kuzukulağıgiller familyasından çok yıllık bir bitki türü.

<span class="mw-page-title-main">Brakte</span>

Brakte veya Brahte, özellikle kozalak, çiçek ve çiçek durumu gibi üreme yapıları ile birleşik, değişken ve özelleşmiş bir yapraktır.

<span class="mw-page-title-main">Papatyagiller</span> iki çenekliler sınıfından bir bitki familyası

Papatyagiller, iki çenekliler sınıfından bir bitki familyasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Çınargiller</span>

Çınargiller (Platanaceae), hamamelidales'e ait 5 familyadan biridir. Platanaceae (Çınargiller) soğuğa ve kirli havaya dayanıklı uzun ömürlü bitkilerdir. Işık enerjisini kimyasal enerjiye dönüştürebilirler (fotosentez). Kök çok güçlüdür. Budamaya oldukça dayanıklıdır. Yaprakları tozdan ve gazlardan fazla etkilenmediklerinden büyük endüstri şehirlerinin caddelerinde, park ve bahçelerde fazla görünmektedir. Platanaceae (Çınargiller) ailesinin sadece bir cinsi (Platanus) vardır. Bu cins 6-10 m uzunluğuna sahiptir. Çınarlar (Platanus), kuzey Yarım kürenin ılıman ve subtropikal bölgelerinde doğal olarak yetişen ve 25-30 m boylarında kışın yapraklarını döken bir ağaçtır. Tüm türlerde, çiçekler yoğun küçük çiçek grupları olarak büyür. Platanus occidentalis (Amerikan çınar) ve P. orientalis ; iki tür melezleştirildi ve ekili çınarların çoğu melez kökenli olabilir. Bütün üyeleri Platanus cinsinde toplanmıştır. Platanus'un taksonomik pozisyonunun, genellikle çiçek ve çiçeklenme yapısına dayanarak, Rosaceae'nin daha ilkel üyelerine yakın bir yerde olduğu kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Karahindiba</span> Wikimedia anlam ayrımı sayfası

Karahindiba, papatyagiller (Asteraceae) familyasından yaygın bir bitki türü. Çiçekleri sarı, yaprakları yeşil olsa da bitkinin adına "karahindiba" denilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Kaktüsgiller</span> bitki familyası

Kaktüs, Caryophyllales takımının 1750 kadar bilinen türüne ve yaklaşık 127 cinsine sahip Cactaceae bitki familyasının bir üyesidir. "Kaktüs" kelimesi Latince aracılığıyla, Theofrastos tarafından kimliği kesin olmayan dikenli bir bitki için kullanılan Antik Yunanca kelimesinden türemiştir.

<span class="mw-page-title-main">Menekşe</span> genellikle mor renkte çiçek

Menekşe, menekşegiller (Violaceae) familyasına bağlı Viola cinsini oluşturan çoğunlukla saksılarda yetiştirilen bitki türlerinin ortak adı. 400 ile 500 arası türü bulunmaktadır. Dünyanın birçok yerinde yetişebilmekle beraber en çok kuzey yarımkürede yetişir. Ayrıca Hawai ve Güneydoğu Asya'da da yetişebilir. Doğada aydınlık, fakat gölgede ve nemli bölgelerde yetişir.

<span class="mw-page-title-main">Polygonaceae</span> çiçekli bitkiler familyası

Polygonaceae, Caryophyllales takımına bağlı bir bitki familyasıdır. Polygonaceae, güçlü ve sert sapları olan bitkiler ailesidir. Bu ailede yaklaşık 1200 tür bulunur. Bu bitkiler dünya genelinde yaygın olarak bulunur ve bazı türleri ekonomik açıdan önemlidir.

<span class="mw-page-title-main">Ballıbabagiller</span> bitki familyası

'Lamiaceae, Labiatae veya Türkçe adıyla 'Ballıbabagiller; 236 cins ve 7,280 tür ile temsil edilir ve dünya çapında özellikle ılıman kuşakta yayılış gösteren bir bitki familyasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Zambak</span>

Zambak veya gerçek zambak (Lilium), zambakgiller (Liliaceae) familyasının çiçek soğanıyla yetişen, hepsi büyük belirgin çiçekli, otsu çiçekli bitkilerin bir cinsidir. Zambakgiller familyasında bu cinsin 110 civarı bitki türü vardır.

<span class="mw-page-title-main">Ravent</span>

Ravent, kuzukulağıgiller (Polygonaceae) familyasından, Rheum cinsinden, yaprak sapı etli, yaprak ayası süslü çok yıllık otsu bitki. Türkçede Rheum ribes için kullanılan «ışgın» adı bazen ravent için de kullanılmaktadır. Ravendin yaprak sapı pişirilerek yenirken, ışgının çiçek sapı çiğ olarak yenmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Eğrelti</span> Damarlı bitkiler sınıfı

Eğrelti ya da Eğrelti otu (Pteridophyta), 12.000 türü bulunan bitki bölümü. Atkuyrukları da bu bölümde olmasına karşın eğrelti adıyla anılmazlar. Karbonifer döneminde 360 milyon yıl öncesine tarihlenen fosil kayıtları vardır.

<span class="mw-page-title-main">Asparagales</span> bitki takımı

Asparagales, Angiosperm Phylogeny Group (APG) ve Angiosperm Phylogeny Web gibi modern sınıflandırma sistemlerine göre bir bitki takımıdır. Takım, adını Asparagaceae familyasından alır ve Angiosperms ile Monocots kladlarına bağlıdır. Takım, yakın bir tarihte sınıflandırma sistemlerine dahil edilmiştir. İlk olarak 1977'de Herbert Huber tarafından ortaya atılmış ve daha sonra 1985'te Dahlgren sistemine, ardından 1998, 2003 ve 2009'da APG'ye alınmıştır. Bu düzenlemeden önce bu takıma bağlı familyalar Liliales takımına bağlıydı. Günümüzde Liliales takımı Lilales, Asparagales ve Dioscoreales olmak üzere üç takıma bölünmüştür. APG'ye göre, Asparagales takımına bağlı 14 familya, 1.122 cins ve yaklaşık 36.000 tür bulunmakta olup, bu bakımdan en kalabalık monokot takımıdır.

<i>Aniseia</i> bitki cinsi

Aniseia, Convolvulaceae familyasına bağlı bir bitki cinsidir. Panama veya Herrera orijinlidir.

Rumex ponticus, E. H. L. Krause tarafından tanımlanmış, kuzukulağıgiller familyasından bir bitki türüdür. 1800 ila 3000 metre arasındaki yamaç ve çayırlıklarda yaşamaktadır. Rumex ponticus, genellikle "Pontic Rumex" veya "Kafkas Enginarı" olarak da bilinen çok yıllık bir bitki türüdür. Rumex cinsinin yaklaşık 200 türü vardır.

<span class="mw-page-title-main">Asma</span> asmagillerden, dalları çardak üzerine yayılan üzüm vb. bitkiler.

Vitis, çiçekli bitki Vitaceae familyasındaki asma bitkilerinin kabul edilen 79 türünün bir cinsidir.

<i>Bistorta officinalis</i>

Bistorta officinalis, Avrupa, Batı Asya ve Kuzey Asya'ya endemik, kuzukulağıgiller familyasından çok yıllık bir bitki türüdür. Tür, Türkçede çimen eveliği olarak bilinmektedir. Kafkasya ve Türkiye'nin Doğu Karadeniz bölgesine endemik olan Polygonum bistorta subsp. carneum alttürü ise dağlahanası adıyla bilinmektedir.

Çimenturşusu veya bilimsel adıyla Rumex amanus, Polygonaceae familyasına ait bir bitki türüdür. Doğal olarak Türkiye'nin Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde yetişir ve özellikle Harran Ovası'nda bol miktarda bulunur.

Rumex tmoleus, bilimsel olarak Rumex acetosa subsp. tmoleus olarak da bilinen bir bitki türüdür. Bu bitki, Rumex (ebegümeci) cinsine aittir ve Polygonaceae (gülgiller) familyasındandır.