İçeriğe atla

Rum Vadisi Koruma Alanı

Rum Vadisi Koruma Alanı
UNESCO Dünya Mirası
Konum Ürdün
KriterKültürel: i, iii, iv
Referans1377
Tescil2011 (35. oturum)
BölgeArap Ülkeleri

Ay Vadisi (Arapça: وادي القمر) olarak da bilinen Rum Vadisi (Arapça: وادي رم), Ürdün'ün güneyindeki Akabe'nin 60 km doğusunda yer alan kumtaşı ve granit kaya içinde oluşmuş bir vadidir. Ürdün'deki en büyük vadidir.[1]

Rum Vadisi, tarih öncesi çağlardan beri birçok insan kültürü tarafından yerleşim görmüştür; Nebatiler de dahil olmak üzere pek çok kültür, kaya resimleri, duvar yazıları ve tapınaklar biçiminde izlerini bırakmıştır.

Rum Vadisi, 2011 yılında UNESCO tarafından bir Dünya Mirası olarak ilan edilmiştir.[2]

İsimi

Rum Vadisi (Arapça: وادي القمر) adını İrem şehrinden (İngilizce: Iram of the Pillars) aldığı düşünülmektedir.

Tarihçesi

Rum Vadisi, yazıtlar ve mabetler bırakan Nebatîler de dahil olmak üzere birçok kültüre ev sahipliği yapmıştır. Arap Ayaklanması süresinde birçok kez Rum Vadisi'nden geçen İngiliz arkeolog T. E. Lawrence sayesinde bu alan bilinirlik kazanmıştır.

Kaynakça

  1. ^ Mannheim, Ivan (1 Aralık 2000). Jordan Handbook. Footprint Travel Guides. s. 293. ISBN 978-1-900949-69-9. 29 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mayıs 2012. 
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 25 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Haziran 2017. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Frigya</span> Anadolunun ortabatısında var olmuş antik bölge

Frigya veya Firigya, Sakarya Irmağı ile Büyük Menderes'in yukarı çığırları arasında kalan bölgenin eski çağdaki adıdır. Bu ad, Balkanlar’dan gelip bu bölgeye yerleşen Friglerden geliyordu.

<span class="mw-page-title-main">Petra</span> Ürdünde antik şehir

Petra, Ürdün'ün Lut Gölü ile Akabe Körfezi arasındaki toprakları üzerinde yer alan antik kenttir.

<span class="mw-page-title-main">Bikâ Vadisi</span>

Bikâ' Vadisi, Orontes olarak da adlandırılan Asi Nehri'nin doğduğu Lübnan'ın doğu kısmında bir vadi. Romalılar döneminde önemli bir tarım bölgesi olan vadi, günümüzde ise Lübnan'ın en önemli tarımsal alanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Vadi</span> coğrafyada tepeler arasındaki alçak alan

Vadi ya da koyak, akarsuyun içinde aktığı, kaynaktan ağıza doğru sürekli inişi bulunan ve birkaç kilometre ile binlerce kilometre arasında olabilen coğrafi alandır. Kısaca vadi, iki dağın arasında zamanla oluşan çukurluktur. Vadiler, akarsuların yaptığı aşınmayla yanlamasına, derinlemesine gelişir. Genellikle dağ ya da tepelerle çevrelenirler.

<span class="mw-page-title-main">Necef Çölü</span>

Necef Çölü, (Arapça: النقب ve İbranice: הנגב Güney İsrail’de Mısır, Ürdün, İsrail arasında yer alan çöl. Necef ismi İbranicede kuru anlamına gelmektedir ve Tevrat'ta da güney anlamına gelecek şekilde kullanılmıştır. Günümüzde İsrail sınırları içindedir. Kuzeyinde Lut Gölü, güneyinde Akabe Körfezi bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Natrun Vadisi</span>

Vadi Natrun Mısır'da bir bölgedir. Kahire'nin 90–100 km kadar kuzeybatısında, El-Buheyre vilayetinde bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kraliçeler Vadisi</span>

Kraliçeler Vadisi, Eski Mısır'da firavunların eşlerinin gömüldüğü bir bölgedir. O zamanlar "güzelliğin yeri" anlamına gelen Ta-Set-Neferu olarak biliniyordu. Birçok firavun eşinin mezar yeri olmasıyla ünlüdür. Firavunlar ise Krallar Vadisi'ne gömüldü. Christian Leblanc tarafından tanımlanan sınırlara göre Kraliçeler Vadisi, Prens Ahmose Vadisi, Halat Vadisi, Üç Çukur Vadisi ve Dolmen Vadisi ile birlikte mezarların çoğunu içeren ana vadi'den oluşur. Ana vadi 91 mezar içerir ve yan vadiler 19 mezar daha ekler. Ana vadi dışındaki vadilerde bulunan mezarların tamamı 18.Hanedanlığa tarihlenmektedir. Kraliçeler Vadisi'nin mezar yeri olarak seçilmesinin nedeni bilinmemektedir. İşçi köyü Deir el-Medina ve Krallar Vadisi'ne yakınlık bir etken olabilir. Vadi'nin girişinde Hathor'a adanmış kutsal bir mağaranın varlığı başka bir düşünce olabilirdi. Bu mağara, ölülerin gençleşmesi ile ilişkilendirilmiş olabilir.

<span class="mw-page-title-main">Tekkeköy Mağaraları Arkeoloji Vadisi</span>

Tekkeköy Mağaraları Arkeoloji Vadisi, Samsun'un Tekkeköy ilçesinde yer alan ve yerleşim geçmişi Eski Taş Çağına dek uzanan arkeolojik sit alanı.

<span class="mw-page-title-main">Vadi's-Sir</span>

Vâdi's-Sîr, Ürdün'ün başkenti Amman'ın 27 semtinden biridir. Yüzölçümü 80 km² olan semtin nüfusu 152,000'dir.

<span class="mw-page-title-main">Kadişa Vadisi</span>

Kadişa Vadisi ya da Kadişa Boğazı, Lübnan'ın Şimal İli'ndeki Bşerri ve Zgarta ilçeleri arasında yer alan bir boğazdır. Vadi, Trablusşam'a vardığında Ebu Ali Nehri olarak da bilinen Kadişa Nehri tarafından oyulmuştur. Kadişa Aramice'de "Kutsal" anlamına gelmektedir, bu nedenle vadi Kutsal Vadi olarak da anılır. Vadi, Hristiyan keşiş topluluklarını yüzyıllar boyunca gizledi. Vadi Lübnan'ın kuzeyindeki el-Mekmel Dağı'nın eteklerinde bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Siega Verde</span>

Siega Verde, İspanya'da, Kastilya ve Leon eyaletindeki Salamanca ilinin Villar de la Yegua belediyesinde yer alan bir arkeolojik sitedir. 2010 yılında Dünya Mirası listesindeki "Côa Vadisi'ndeki Tarih Öncesi Kaya Sanatı Sitesi" ile birleşerek Dünya Mirası ilan edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Araplaşma</span> Arap olmayan bir bölgenin fethi ile nüfusta Arap etkisinin artması

Araplaşma, Arap olmayan bir bölgenin fethi ile Arap olmayan nüfusta Arap etkisinin artmasını, Arap dilinin, kültürünün, kimliğinin kademeli olarak benimsenmesini tarif eder. İslam dini ve bunlarla ilişkili olarak İslam'a dayanan sosyo-politik düzen ile Arapça bir kitap olan Kur'an Araplaşmada merkezi bir rol oynamıştır. Ve Bu, genellikle fethedilen topraklarda İslamileştirme ile beraber ilerlemiştir. Genel olarak, Arap orijinli unsurlar, fethedilen medeniyetlerden oluşan çeşitli unsurlarla çeşitli şekillerde birleşti. Araplaştırma; Irak, Suriye, Sudan, Moritanya, Cezayir ve Libya'daki Arap milliyetçisi rejimler tarafından Arap yerleşimlerini genişletme, Arap dışındaki azınlıkların sınır dışı edilmeleri ve Arap olmayan nüfusta Arap kimlik ve kültürünün uygulanmasını, özellikle eğitimde Arapça olmayan anadillere izin vermemek gibi yöntemler ile modern çağlarda da devam etti.

<span class="mw-page-title-main">Koramaz Vadisi</span> Kayseri de bir vadi

Koramaz Vadisi, Türkiye'nin Kayseri ilinde yer alan bir vadidir. Deprem kırığı sonucunda oluşan ve doğu-batı yönünde konumlanan vadinin uzunluğu 12 km iken rakımı 250 m ila 1.550 m arasında değişmektedir. Vadide kayadan yapılmış kırk iki tane kilise vardır. UNESCO, 2020'de vadiyi Dünya Mirası Geçici Listesi'ne dahil etti.

<span class="mw-page-title-main">Kleidi Mağarası</span>

Klithi veya Kleidi Mağarası ,Kleidi Kaya Barınağı olarak da bilinir, kuzeybatı Yunanistan'daki Yanya bölgesel biriminde, Kleidonia köyünün kuzeyinde ve Megalakkos Mağarası'nın yaklaşık 500 metre (1.600 ft) batısında yer alan bir mağaradır. Voidomatis nehri vadisinin kuzey kıyısında, Agioi Anargyroi Manastırı'nın yakınında yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Megalakkos</span>

Megalakkos, Yunanistan'ın kuzeybatısındaki Kleidi Mağarası'nın doğusunda, Yanya bölgesel birimindeki Kleidonia köyünün kuzeyinde bulunan ve yaklaşık 500 metre (1.600 ft) doğusunda bir kaya sığınağıdır. Voidomatis nehri vadisinin kuzey kıyısında, Agioi Anargyroi Manastırı'nın yakınında yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Dahile-Vadi'z-Zeheb</span>

Dahile-Vadi'z-Zeheb, Fas'ın 12 bölgesinden biridir. Bölge, Batı Sahra'nın güneyinde yer almaktadır. Yüzölçümü 142.865 km² olan bölgenin nüfusu 1 Eylül 2014 tarihi itibarı ile 142.955'tir. Bölgenin merkezi Dahile'dir.

<span class="mw-page-title-main">Vadi Meliz</span>

Vadi Meliz, Tunus'un Cendube ilinde bulunan bir şehir ve belediyedir. Belediye, Cendube'nin batısında yer almaktadır. Yüzölçümü 199,9 km² olan belediyenin nüfusu 2022 yılı itibarı ile 17.365'tir.

<span class="mw-page-title-main">Vadi'l-Leyl</span>

Vadi'l-Leyl, Tunus'un Manuba ilinde bulunan bir şehir ve belediyedir. Belediye, başkent Tunus'un batısında yer almakta olup Tunus metropoliten alanının bir parçasıdır. Yüzölçümü 57,15 km² olan belediyenin nüfusu 2022 yılı itibarı ile 78.767'dir.

<span class="mw-page-title-main">Vadi Fera</span>

Vadi Fera, Suudi Arabistan'ın Medine Bölgesi'nde şehir ve valilik (muhafaza).

<span class="mw-page-title-main">Arabe Vadisi</span>

Arabe Vadisi, batıda İsrail ile doğuda Ürdün arasındaki sınırın bir parçasını oluşturan ve Ölü Deniz havzasının güneyinde gevşek bir şekilde tanımlanmış bir vadidir.