İçeriğe atla

Rum Mehmet Paşa Camii (İzmir)

Koordinatlar: 38°04′59″K 27°45′03″D / 38.08306°K 27.75083°D / 38.08306; 27.75083
Rum Mehmet Paşa Camii
Harita
Temel bilgiler
KonumTire, İzmir, Türkiye Türkiye
Koordinatlar38°04′59″K 27°45′03″D / 38.08306°K 27.75083°D / 38.08306; 27.75083
İnançİslam
Mimari
Mimari biçimOsmanlı mimarisi
Tamamlanma876 Hicri, 1472 (Miladi)
Özellikler
Kubbe çapı (iç)7.30 metre
Minare sayısı1

Rum Mehmet Paşa Camii, (Kestaneli Camii) İzmir'in Tire ilçesinde bulunan tarihi cami.

Yapımı

Fatih Sultan Mehmet saltanatı döneminde 1466-1469 yılları arasında sadrazamlık yapmış Rum Mehmet Paşa tarafından yaptırılmıştır.[1] İnşası, yine aynı adı taşıyan İstanbul'daki Rum Mehmet Paşa Camii gibi Rum Mehmet Paşa'nın azlinden sonra tamamlanmış, Hicri 876 (Miladi 1472) senesinde ibadete açılmıştır.[2][3]

Mimari özellikleri

Cami harimi kare planlı olup üzeri pandantifli kubbe ile örtülüdür ve iki sıra halinde pencereler bulunmaktadır. Alan olarak 7,40 × 7,25 m. boyutlarındadır. Caminin son cemaat yeri iki köşede taş paye, bunların arasında iki sütundan oluşan üç bölüm halindedir. Bunlardan ortadaki bölüm daha dar beşik tonozla, iki yandakiler de daha geniş tonozlarla örtülüdür. Mihrap mukarnaslıdır. Caminin kuzeybatı köşesine bitişik konumda ve caminin içinden girilen tek şerefeli minaresi kesme taştan kübik kaide üzerine renkli tuğla ile örülüdür.[4]

Son cemaat yeri sekiz dilimli üç adet kubbe ile örtülüdür ve bunları dekoratif tuğla motifli kemerli payeler taşımaktadır.[5] Caminin alınlığında sülüs yazı ile ele alınmış kitabesi vardır. Caminin güneybatısında mezar taşları dağılmış olan haziresi bulunmaktadır. Ayrıca bir de türbe bulunmaktadır. Bazı kaynaklar bu yapıyı Rum Mehmet Paşa Türbesi olarak nitelese de aslında paşanın lalası olan Arap Dede'ye ait bir türbedir.[6] Türbe baldaken tarzıdır ancak sonraki dönemlerde bazı boşluklara duvar örülerek bu görünümü değişmiştir.

Günümüz

Günümüzde mevkii olarak Tire'nin Duatepe Mahallesi içinde yer almaktadır. Kestaneli Camii olarak da bilindiği için önündeki sokağa bu ad verilmiştir.

Kaynakça

  1. ^ "Rum Mehmet Paşa". 19 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2016. 
  2. ^ "Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, Cilt.35, s.227". 11 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2016. 
  3. ^ Mehmet Başaran, "Tire'de Bulunan Camiler...", Atatürk İlkeleri, Cilt.3, No.8, s.370.
  4. ^ "İzmir Kent Rehberi - Rum Mehmet Paşa Camii". 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2016. 
  5. ^ "Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, Cilt.35, s.228". 11 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2016. 
  6. ^ "İzmir, Tire, Rum Mehmet Paşa Külliyesi". 21 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2016. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Zeynep Sultan Camii</span>

Zeynep Sultan Camii 1769 yılında III. Ahmed'in kızı Zeynep Sultan tarafından Ayazma Camii'nin de mîmarı olan Mehmed Tahir Ağa'ya yaptırılmış barok tarzındaki câmidir. Mîmârî tarzına bulunduğu mekân göz önüne alınarak karar verilmiştir. Bu özel tarzı ve yapımında kullanılan malzemeler nedeniyle Bizans kiliselerini anımsatır.

<span class="mw-page-title-main">Kazdağlı Camii</span>

Kazdağlı Camii 1779'da Kazdağlı Mehmet Ağa tarafından yerinde bulunan caminin yerine yeniden yapılan Safranbolu çarşısının girişinde bulunan camidir. Taş ve tuğladan yapılmış olan kare planlı caminin üstü kiremit tromplu kubbe ile örtülmüştür. Caminin ön tarafında üç bölümden oluşan son cemaat yeri bulunur. Cemaat yerinin orta kısmı kubbe, diğerleri ise aynalı tonozlarla örtülüdür. Mihrap ve minber basit tasarlanmıştır. Girişin sağında bulunan tek şerefeli minare tuğladan yapılmıştır. Bundan önceki cami ile ilgili bilgi bulunmamaktadır. 2004'te mülkiyeti belediyeden Vakıflar Genel Müdürlüğü'ne geçmiştir ve aynı yıl içinde restore edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Mahmutpaşa Camii</span>

Mahmutpaşa Camii, İstanbul'un Mahmutpaşa semtinde; Fatih Sultan Mehmet'in sadrazamı Mahmud Paşa tarafından bir külliye olarak yaptırıldı (1464). Bu külliyeden bugün yalnız cami ve türbe kalmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Gül Camii</span> İstanbulun Ayakapı semtindeki Bizans İmparatorluğu döneminden kalma dinî yapı

Gül Camii veya Azize Teodosya Kilisesi, İstanbul'un Ayakapı semtindeki Bizans İmparatorluğu döneminden kalma ve fetihten sonra camiye dönüştürülmüş bir dinî yapıdır. Eski adı ve yapım tarihi hakkında kesin bilgiler olmamakla birlikte 10. ya da 11. yüzyılda yapıldığı tahmin edilmektedir.Bu kilise, Bizans tarafından inşa edilen en yüksek kilise olarak bilinir. İkonoklazm akımı sırasında Büyük Saray'ın ana girişi Halki Kapısı üzerindeki İsa ikonasının indirilmesine karşı çıktığı için öldürülen Theodosia adlı kadının kutsal emanetlerinin bu kiliseye konduğu ve bu kilisenin Aya Theodosia olduğuna inanılır.

<span class="mw-page-title-main">Hacı Bayram Camii</span> Ankaranın Altındağ ilçesinin Ulus semtinde bulunan tarihi cami

Hacı Bayram Câmii, Ankara'nın Altındağ ilçesinin Ulus semtinde bulunan tarihi cami. Augustus (Ogüst) Tapınağı'nın bitişiğindedir. İlk zaviye olarak yapılış tarihi hicri 831 yılı (1427-1428) olan caminin ilk mimarı Mimar Mehmet Bey hakkında bilgi bulunmamaktadır. Günümüzdeki mimari yapısı XVII. ve XVIII. yüzyıl camilerinin karakterlerini taşımaktadır. Uzunlamasına dikdörtgen bir plana sahip yapı, taş kaideli, tuğla duvarlı ve kiremit çatılıdır.

<span class="mw-page-title-main">Zal Mahmud Paşa Camii</span> Mimar Sinanın yaptığı cami, medrese, türbe, çeşmeden meydana gelen bir külliye

Zal Mahmud Paşa Camii İstanbul'un Eyüpsultan ilçesinde Kanuni Sultan Süleyman'ın veziri Zal Mahmut'un Mimar Sinan'a yaptırdığı cami, medrese, türbe, çeşmeden meydana gelen bir külliyedir.

<span class="mw-page-title-main">İvaz Efendi Camii</span> Edirnekapı ve Ayvansaray arasında bulunan, Blakhernai Sarayının kalıntıları üzerine inşa edilmiş ve halk arasında Eğrikapı Camii olarak bilinen camidir

Kazasker İvaz Efendi Camii, Eğrikapı, İstanbul'da bir cami. 1585 tarihlidir ve giriş kapısı üzerindeki levhada Mimar Sinan camisi olduğu yazılıdır. Bahçesinde geniş çukur ve tüneller vardır. Anemas zindanları kalıntıları çevresindedir. Caminin klasik ana kapısı yoktur.

<span class="mw-page-title-main">Lala Mustafa Paşa Camii (Erzurum)</span>

Erzurum Lala Mustafa Paşa Camii, Türkiye'de Erzurum İli merkez ilçesi Yakutiye'de Lala Mustafa Paşa tarafından yaptırılmış Erzurum ’daki ilk Osmanlı camisidir.

<span class="mw-page-title-main">Takyeciler Cami</span> Heybetli bir türk tarihi eseri

Takyeciler Camii, Tokat şehrinde, Sulu Sokak'ta Yağıbasan Medresesinin karşısında, Arastalı Bedestenin bitişiğinde yer alır. Caminin banisi veya kesin inşa tarihine ilişkin bir kitabesi yoktur. Ne kadar inşa tarihi hakkında kesin bir tarih olmasa da, çok kubbeli 15. yüzyıl Osmanlı camileriyle plan benzerliği ve minare kaidesinde görülen malzeme, teknik ve biçim özellikleri 15. yüzyıl yapısı olduğuna işaret etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Aziziye Camii</span> Konya, Türkiyede bir cami

Aziziye Camii, Konya'da 17. yüzyıl Osmanlı dönemine ait tarihi camidir.

<span class="mw-page-title-main">Fatih Paşa Camii</span> Diyarbakırda yer alan bir cami

Fatih Paşa Camii, Türkiye'nin Diyarbakır şehrinde yer alan bir camidir. Şehrin ilk Osmanlı Valisi Bıyıklı Mehmed Paşa tarafından 1516-1520 tarihleri arasında inşa ettirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Hisar Camii</span> İzmir, Türkiyede bir cami

Hisar Camii, İzmir, Konak ilçesinde, adını verdiği Hisarönü bölgesi ile Kemeraltı Çarşısı ve Kızlarağası Hanı çevresinde yer alan cami.

<span class="mw-page-title-main">Kestanepazarı Camii</span> İzmir, Türkiyede bir cami

Kestanepazarı Camii, İzmir'in Konak ilçesinde bulunan (Hicri) 1078, (Miladi) 1667-68 yılında inşası tamamlanmış cami.

<span class="mw-page-title-main">Başdurak Camii</span> İzmir, Türkiyede bir cami

Başdurak Camii, İzmir'in Konak ilçesinde bulunan, Kemeraltı Çarşısı'nın ana güzergâhlarından olan Anafartalar Caddesi üzerindeki cami.

Yapıcıoğlu Camii, İzmir'in Konak ilçesinde bulunan ve bulunduğu Yapıcıoğlu semtine adını veren cami.

Eşrefpaşa Camii, adını banisi olan Osmanlı dönemi valilerinden Hacı Mehmet Eşref Paşa'dan alan, İzmir'in Konak ilçesinde bulunan cami.

<span class="mw-page-title-main">Çorakkapı Camii</span> İzmir, Türkiyede bir cami

Çorakkapı Camii, İzmir'in Konak ilçesinde, Basmane semtinde bulunan, Basmane Garı'nın karşısındaki cami.

<span class="mw-page-title-main">Nasrullah Camii</span>

Nasrullah Camii, Kastamonu'da Kadı Nasrullah tarafından 1506 yılında inşa edilmiş dini yapıdır.

<span class="mw-page-title-main">Orhan Gazi Camii (Bursa)</span> Bursa, Türkiyede bir cami

Orhan Gazi Camii (Gazi Orhan Bey Cami), Bursa'nın Osmangazi ilçesinde yer alan ve Orhan Bey tarafından 1339'da yaptırılan cami. Kitabesinde yazdığına göre, 1413'te Karamanoğlu Mehmet Bey tarafından tahrip edilen cami, 1417'de Çelebi Mehmet tarafından onarılmıştır. Orhan Gazi Külliyesi'nin parçası olan cami, Dünya Mirası listesindedir.

Sofular Cami ve Dar-ül Hadis'i, 1502 yılında Amasya'da yapılmıştır. Beylerbeyi Abdullah Paşa tarafından yaptırılmış, Sultan II. Bayezid döneminde.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.