İçeriğe atla

Rudolf Kalman

Rudolf Emil Kálmán

Rudolf Emil Kalman[1] (d. 19 Mayıs 1930 - ö. 2 Temmuz 2016) Macar asıllı bir Amerikan matematiksal sistem teoristidir. Elektrik mühendisliği eğitimi almıştır. Kendi adıyla anılan Kalman Filtresi'ni bulmasıyla ünlüdür. Havacılık ve kontrol mühendisliği alanlarında sıkça kullanılan Kalman filtresi, eksik ve gürültülü ölçümlerden doğrusal sistem modelleri kullanarak yararlı sinyaller elde etmeyi sağlar.

Kalman'in filtreleme üzerine düşünceleri önce şüphecilikle karşılanmış ve Kalman ilk sonuçlarını elektrik mühendisliği yerine makine mühendisliği dergilerinde yayınlamak zorunda kalmıştır. Fikirlerini NASA Ames Araştırma Merkezi'ndeki Stanley Schmidt'e anlatmakta daha başarılı olmuş ve bunun sayesinde Kalman filtreleri Apollo Programı'nda kullanılmıştır.

Macaristan'in Budapeşte kentinde doğmuştur. Lisans (1953) ve yüksek lisans (1954) derecelerini MIT Elektrik Mühendisliği Bölümü'nden almıştır. Doktorası Kolombiya Üniversitesi'ndendir (1957).

IEEE Onur Madalyası (1974), IEEE Yüzyıl Madalyası (1984), Inamori Vakfı'nın Kyoto Yüksek Teknoloji Ödülü (1985) ve Bellman Ödülü'nün (1997) sahibidir. Amerikan Bilimler Akademisi, Amerikan Mühendislik Akademisi'nin üyesidir. Ayrıca Macar, Fransız ve Rus Bilimler Akademileri'nin de yabancı üyesidir. Birçok onursal doktorası bulunmaktadır.

Constantina nee Stavrou ile evlidir. Andrew ve Elisabeth adında iki çocuğu bulunmaktadır.

Kaynakça

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Association for Computing Machinery</span>

Bilgisayar Derneği, bilgisayar bilimleri alanındaki en eski mesleki kuruluştur. 1947'de kurulmuş, günümüzde 80.000 üyeye ulaşmıştır. Mesleki ve akademik yayınları ile toplantı faaliyetlerinin yanı sıra, bilişim dalının en önemli ödülü kabul edilen Turing Ödülü'nü vermesiyle de bilinir. Merkezi New York şehrindedir. Dünya genelini kapsayan üyelik sistemi ile bilişim teknolojisinin çeşitli alanları ile uğraşan profesyonellere ve öğrencilere kaynak sağlamaktadır.

Koç Üniversitesi, 1993 yılında İstanbul'da eğitime başlamış olan bir vakıf üniversitesidir. Faaliyetlerine 400 öğretim üyesi ve yaklaşık 6900 öğrenciyle devam etmektedir. Üniversite; İnsani Bilimler ve Edebiyat, İktisadi ve İdari Bilimler, Fen, Mühendislik, Hukuk, Tıp ve Hemşirelik Fakülteleri'nde 22 lisans, 32 yüksek lisans ve 26 doktora programı ile eğitim vermektedir.

Umran Savaş İnan, Türk bilim insanı, Koç Üniversitesi Mütevelli Heyeti danışmanı ve eski rektörü, Stanford Üniversitesi Uzay, Telekomünikasyon ve Radyobilim Labratuvarları'nın (STAR) eski yöneticisi ve ordinaryüs profesörü.

<span class="mw-page-title-main">İsam Şeref</span>

İsam Abdülaziz Şeref, 3 Mart 2011 - 7 Aralık 2011 tarihleri arası Mısır Başbakanı olan mühendis ve Mısırlı bir profesördür. Daha önce de 2004-2005 yılları arası Ulaştırma Bakanı oldu.

<span class="mw-page-title-main">Nicolaas Bloembergen</span> Hollandalı-Amerikalı fizikçi (1920 – 2017)

Nicolaas Bloembergen, Hollanda doğumlu Amerikalı Nobel Ödülü sahibi fizikçi.

James R. Wait, elektrik ve mühendislik fizikçisi. Elektromanyetik kuramı, Elektromanyetik radyasyon, Elektromanyetik alanlar, Radyo dalgaları, Optik ve Saçılma kuramı gibi konularda 400'e yakın makalesi bulunan seçkin bilim insanı.

<span class="mw-page-title-main">Galip Ulsoy</span>

Ali Galip Ulsoy, Michigan Üniversitesi'nde (UM), Ann Arbor'da, Makine Mühendisliği ve Üretim Mühendisliği'nin William Clay Ford Profesörü Emeritusu ve C.D. Mote Jr. Üniversite Profesörü Emeritusu olarak akademisyen olarak görev yapmaktadır.

Roland Walter Schmitt, Amerikalı iş uzmanı fizikçidir. Rensselaer Politeknik Enstitüsü'nün 6 yıl başkanlığını yapmıştır.

John Wistar Simpson, nükleer enerjinin gelişimine önemli katkılarda bulunan bir elektrik mühendisi idi.

<span class="mw-page-title-main">Gérard Mourou</span> Fransız fizikçi (d. 1944)

Gérard Albert Mourou, Fransız fizikçi ve akademistendir. Elektrik mühendisliği ve lazerler üzerine çalışmalarda bulunmaktadır. 2018 yılında Nobel Fizik Ödülü kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">John Goodenough</span>

John Bannister Goodenough, Amerikan malzeme bilimci, bir katı-hal fizikçisi ve Nobel Kimya Ödülü sahibi. Austin'deki Texas Üniversitesi'nde makina mühendisliği ve malzeme bilimi alanlarında profesör. Goodenough, lityum iyon pillerin geliştirilmesi ve tanımlanmasıyla, malzemelerdeki manyetik aşırı değişim işaretlerini tanımlayan Goodenough–Kanamori kurallarıyla ve bilgisayar RAM'lerinde yeni ufuklar açan geliştirmeleriyle geniş ölçüde tanınmıştır.

Erdal Arıkan, Bilkent Üniversitesi Elektrik ve Elektronik Mühendisliği Bölümünde görevli Türk profesör. Arıkan, özellikle 2013 yılında bilgi teorisinde kutupsal kodlamayı geliştirmesinden ve katkılarından dolayı IEEE WRG Baker Ödülünü aldı. 2017 Aralık ayında ise 2018 Richard W. Hamming Madalyası ile onurlandırıldı. Haziran 2018'de ise Shannon Ödülü'nü aldı.

<span class="mw-page-title-main">Yale Patt</span>

Yale Nance Patt Austin'deki Texas Üniversitesi'nde Amerikalı elektrik ve bilgisayar mühendisliği profesörüdür. Ernest Cockrell, Jr. Connennial kürsüsünde çalışan Patt 1965'te, tek bir silikon parçası üzerine uygulanan ilk karmaşık mantık kapısı olan WOS modülünü tanıttı. Hem Elektrik-Elektronik Mühendisleri Enstitüsü hem de Bilgi İşlem Makineleri Derneği üyesidir ve 2014 yılında Ulusal Mühendislik Akademisi'ne seçilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Ching Wan Tang</span> Hong Konglu-Amerikalı kimyager

Ching Wan Tang, Hong Kong'lu Amerikalı fiziksel kimyager. OLED'i icat ettiği için 2018'de Ulusal Mucitler Onur Listesi'ne girdi ve 2011'de Kimya Wolf Ödülü'nü kazandı. Tang, Hong Kong Bilim ve Teknoloji Üniversitesi'nde IAS Bank of East Asia Profesörüdür ve daha önce Rochester Üniversitesi'nde Doris Johns Cherry Profesörü olarak görev yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Matthias Mann</span>

Matthias Mann, kütle spektrometrisi ve proteomik alanlarında çalışan bilim insanı.

<span class="mw-page-title-main">Barry Boehm</span> Amerikalı yazılımcı (1935 – 2022)

Barry W. Boehm, Amerikalı bir yazılım mühendisi, bilgisayar bilimi, endüstri ve sistem mühendisliği alanında seçkin profesör, TRW Yazılım Mühendisliği Profesörü; Güney Kaliforniya Üniversitesi Sistem ve Yazılım Mühendisliği Merkezi'nin kurucu direktörüdür. Yazılım mühendisliği alanına yaptığı birçok katkı ile tanınmaktadır.

Peter Pin-Shan Chen 1947 yılında doğmuş Tayvanlı bir Amerikan bilgisayar bilimcisidir. 1976'da varlık-ilişki modelinin geliştirilmesiyle tanınan Carnegie Mellon Üniversitesi'nde seçkin bir kariyer bilimcisi ve öğretim üyesidir.

Mühendislik bilim dalı ve meslektir. Güvenlik, insan faktörleri, fiziksel yasalari, düzenlemeleri, teknolojik çözümler tasarlamak, oluşturmak ve analiz etmek için bilimsel teorileri, matematiksel yöntemleri ve ampirik kanıtları uygular.

Sadık Kakaç Türk bilim insanı, akademisyen ve yazar.

Bülent Sankur, elektrik-elektronik mühendisi, akademisyen.