İçeriğe atla

Ruanda Krallığı

Ruanda Krallığı
Ubwami bw'u Rwanda
Ruanda Krallığı
13. yy
-1962
Ruanda Krallığı bayrağı
Bayrak
{{{arma_açıklaması}}}
Arma
BaşkentNyanza
Yaygın dil(ler)Fransızca, Ruandaca, Almanca (resmi 1885-1916)
HükûmetMonarşi
Tarihçe 
• Kuruluşu
13. yy
• Kuruluş
11. yüzyıl
• Alman Doğu Afrikası
1 Temmuz 1890
• Ruanda-Urundi
20 Temmuz 1922
• Özerklik
25 Temmuz 1959
• Bağımsızlık
1 Temmuz 1962
• Dağılışı
1962
Ardıllar
Ruanda

Ruanda Krallığı, Afrika kıtasında 13. yy ile 20.yy 'nın ikinci yarısına kadar varlığını sürdüren, bugünkü Ruanda Cumhuriyeti topraklarının bulunduğu alanda kurulmuş krallık.

Ruanda Krallığı, o bölgede var olan etnik bir grup olan Tutsiler tarafından kurulan, ilk başlarda yerel bir yöneticinin komşu evleri himayesine alarak genişleyen ve krallığı kadar giden bir yönetim biçimi olmuştur. Her ne kadar bünyesine kattığı topraklarda yaşayan Hutu etnik grubu belli bir dönem sonra nüfusun %85'ini oluştursa da, yönetim katında ve önemli görevlerde Tutsiler yer almıştır. İlerleyen dönemlerde Hutu etnik grubuna mensup kişiler, Tutsi grubuna mensup kişilerin hizmetine verilmiş, ilhak edilen topraklarda yaşayan kişiler de etnik grubuna bakılmaksızın Hutu olarak sınıflandırılmıştır.

Krallık, 1885 yılından itibaren kademeli olarak Almanya sömürge sistemi Alman Doğu Afrikası'nın bir parçası olmuş ve bağımsızlığını kaybetmiştir. I. Dünya Savaşı sonrası bölgede kaybolan Almanya hükümdarlığı, Belçika tarafından doldurularak idare edilmiştir. Krallık, Burundi Krallığı ile birlikte oluşturulan Ruanda-Urundi sömürge bölgesine entegre edilerek iki ayrı krallıktan bir bölge oluşturulmuştur. Bu bölgeye 25 Temmuz 1956 yılında özerklik verilmesi ile Ruanda Krallığı'nın hakimiyet sürdüğü topraklar özerklik kazanmış, 1961 yılında Belçika tarafından sömürge ülkelerine verilen bağımsızlık ile krallıkta bağımsızlığına kavuşmuştur.

Bağımsızlığa kavuştuktan sonra 1962 yılında yapılan halk referandumu sonucu, ülkede monarşi sistemini kaldırılarak cumhuriyete geçiş yönünde oy kullanılarak Ruanda Krallığı'nın fiilen sona erdirilmesini ve ardılı Ruanda Cumhuriyeti'nin kurulması sağlanmıştır.

Kaynakça

  • Mahmood Mamdani: When victims become Killers. Colonialism, Nativism, and the Genocide in Rwanda. Princeton University Press, Princeton NJ 2001, Sayfa 62
  • Manus I. Midlarsky: The killing Trap. Genocide in the Twentieth Century. Cambridge University Press, Cambridge u. a. 2005, Sayfa 162
  • Johan Pottier: Re-imagining Rwanda. Conflict, Survival and Disinformation in the late Twentieth Century (= African Studies Series 102). Cambridge University Press, Cambridge u. a. 2002, Sayfa 12-13-14

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Burundi</span> Afrikanın ortadoğu kısmındaki bir ülke

Burundi, resmî adı ile Burundi Cumhuriyeti, Doğu Afrika ile Afrika Büyük Gölleri'nin kesiştiği Büyük Rift Vadisi'nde denize kıyısı bulunmayan bir ülkedir. Kuzeyde Ruanda, doğu ve güneydoğuda Tanzanya, batıda Kongo Demokratik Cumhuriyeti, güneybatıda ise Tanganika Gölü ile çevrilidir. Ülkenin yönetsel başkenti Gitega, ekonomik başkenti ise Bujumbura'dır.

<span class="mw-page-title-main">Ruanda</span> Orta Afrikada bulunan bir ülke

Ruanda ya da resmî adı ile Ruanda Cumhuriyeti, Afrika kıtasının orta bölümünün doğu kısmında yer alan ve denize kıyısı bulunmayan bir ülkedir. Ülkenin sınır komşularını Uganda, Tanzanya, Burundi ve bir kısmı Kivu Gölü ile olmak üzere Kongo DC oluşturmaktadır. Ülkenin başkenti Kigali'dir.

<span class="mw-page-title-main">Ruanda Soykırımı</span> Ruandada 1994 yılında yaklaşık yüz gün içinde 800.000 Tutsi ve ılımlı Hutunun, aşırı uç Hutular (Interahamwe) tarafından öldürülmesi olayı

Ruanda Soykırımı, Ruanda'da 1994 yılında yaklaşık yüz gün içinde 800.000 Tutsi ve ılımlı Hutu'nun, aşırı uç Hutular (Interahamwe) tarafından öldürülmesi olayıdır. Katliam, Tutsi destekli isyancı Ruanda Vatansever Cephesi lideri Paul Kagame'ye bağlı güçlerce, Hutu ağırlıklı hükûmetin düşürülmesi ile son buldu. Ardından yönetimden güç alan Tutsilerin öç bahanesiyle saldırması sonucu yüzbinlerce Hutu, komşu Zaire'e sığındı. Fransa, soykırımı gerçekleştiren Hutu hükûmetinin o dönem içerisinde en yakın dostu ve destekçisi olması sebebiyle Ruanda Soykırımı'ndan en fazla sorumlu tutulan ülkedir.

<i>Hotel Ruanda</i> Dram türü film

Hotel Ruanda, Ruanda Soykırımı'nı konu alan, Dram türü bir filmdir. 2004 tarihli filmin yönetmeni Terry George'dur. Kanadalı, İngiliz, İtalyan ve Güney Afrikalı firmaların ortak yapımı olan filmin başrol oyuncusu Don Cheadle'dir. Filmin yönetmeni olan Terry George, A. Kitman Ho ile birlikte filmin yapımcılarındandır. Ruanda'nın başkenti Kigali'deki bazı çekimler dışında filmin büyük bölümü Güney Afrika'da çekilmiştir.

Hutular, Burundi ve Ruanda'da yaşayan Bantulardan bir halk. Ruanda nüfusunun %84'ü ve Burundi nüfusunun %85'i Hutu kökenlidir. Bununla birlikte, Hutuları tam olarak bir etnik grup görmek pek doğru değildir, zira Hutu ayrımı etnisiteden çok sosyal sınıf ayrımından köken bulmaktadır ve Hutular ile bölgedeki diğer etnik gruplar, özellikle de Tutsiler arasında herhangi bir belirli dilsel, fizikî veya kültürel farklılık yoktur. Tarihi açıdan bu gruplar boy ortalaması ve fiziksel görünüş açısından farklılıklar barındırmış, fakat bugün bu farklılıklar belirsizleşmiştir. Bazı araştırmacılar bu grupların oluşumunda Belçikalı kolonicilerin rolünün de önemli olduğunu belirtmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Paul Rusesabagina</span>

Paul Rusesabagina Ruanda Katliamı sırasında birçok insanın hayatını kurtarması sebebiyle uluslararası ün ve takdir kazanmış Ruandalı. Katliam sırasında Ruanda'nın başkenti Kigali'deki Hôtel des Mille Collines'in müdür yardımcısı olan Rusesabagina, daha önce de yine Kigali'de bulunan Hôtel des Diplomates'in müdürlüğünü yapmıştı. Katliam sırasında, Rusesabagina daha önceden kurduğu ilişkilerini ve etkisini kullanarak 1260'tan fazla Tutsi ve ılımlı Hutu'nun hayatını kurtarmıştır. Hayatının bu bölümü ve Ruanda Katliamı'nı konu alan Hotel Rwanda isimli 2004 yapımı film ile dünya çapında daha da tanınan Rusesabagina'nın etnik kökeni Hutu'dur. Rusesabagina bugün karısı, çocukları ve evlat edindiği yeğenleriyle birlikte 2021'de hapis cezasına çarptırılana kadar Belçika'da yaşadı.

<i>Shooting Dogs</i>

Shooting Dogs 2005 yılı yapımı, Ruanda'da 1994 yılında yaşanan katliamı konu edinen film.

<span class="mw-page-title-main">Burundi bayrağı</span> Ulusal bayrak

Burundi bayrağı ilk olarak 28 Haziran 1967 yılında kabul edilmiş, yıllar içerisinde görünümde birkaç defa değişiklikler gerçekleştirilmiş, son olarak 27 Eylül 1982 tarihinde yapılan en boy oranındaki değişiklik ile günümüzdeki hâlini alarak kullanılmaya başlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Burundi Krallığı</span> Eski bir krallık

Burundi Krallığı, Afrika kıtasının doğusunda 15.yy ile 20.yy ortalarına kadar belli dönemlerde statüsü değişmiş olan ve günümüzde Burundi Cumhuriyeti'nin kurulu olduğu topraklar üzerinde hakimiyet sürmüş krallık.

Dominique Mbonyumutwa, Ruandalı siyasetçi. Mbonyumutwa, Afrika ülkesi Ruanda'da bağımsızlığını resmi olarak kazanmasa da 1961 yılında kısa bir süre ülkenin ilk devlet başkanı olarak görev almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Grégoire Kayibanda</span> Ruandalı siyasetçi

Grégoire Kayibanda, Ruandalı siyasetçi. Kayibanda, Afrika ülkesi Ruanda'nın seçimle iş başına gelen ilk, genelde de ikinci olmak üzere 1961 ile 1973 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Juvénal Habyarimana</span>

Juvénal Habyarimana, Ruandalı asker ve siyasetçidir. Habyarimana, Afrika ülkesi Ruanda'da 1973 yılından öldüğü 1994 yılına kadar devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Michel Micombero</span> Burundili asker ve politikacı

Michel Micombero, Burundili asker ve siyasetçi. Micombero, Afrika ülkesi Burundi'de 1966 ile 1976 yılları arasında ülkenin ilk devlet başkanı olarak görev yapmıştır.

Agathe Uwilingiyimana ya da bilindiği adı ile Madame Agathe, Ruandalı öğretim görevlisi ve siyasetçi. Uwilingiyimana, Afrika ülkesi Ruanda'da 1993 ile 1994 yılları arasında başbakan olarak görev almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Ruanda-Urundi</span> 1922-1962 arasında Belçika yönetimindeki koloni bölgesi

Ruanda-Urundi, Afrika kıtasının merkezinde 1922 ile 1962 yılları arasında günümüzde Ruanda ve Burundi ülkelerinin bulunduğu bölgenin Belçika tarafından manda yönetimi olarak idare ettiği koloni bölgesi. Belçika bölge üzerindeki hakimiyetini 1922 yılından 1962 yılına kadar sürdürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Etnik çatışma</span> etnik gruplar arasındaki fikir veya inanç savaşı

Etnik çatışma, iki veya daha fazla etnik grup arasında çıkan bir çatışmadır. Çatışmanın kaynağı siyasi, sosyal veya ekonomik olabilirken, çatışan bireyler etnik grubunun topluluk içindeki konumu için açıkça mücadele etmelidir. Bu son kriter etnik çatışmayı diğer mücadele biçimlerinden ayırır.

<span class="mw-page-title-main">Mozambik Bağımsızlık Savaşı</span>

Mozambik Bağımsızlık Savaşı, 1964-1974 yılları arasında Mozambik'te Mozambik Kurtuluş Cephesi ile Portekiz güçleri arasında meydana gelen çatışmalardır. Çatışmalar, Portekiz'in diğer Afrika sömürgelerinde yaşanan Portekiz Sömürge Savaşları'nın bir parçasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Ruanda-Türkiye ilişkileri</span>

Ruanda-Türkiye ilişkileri, Ruanda ile Türkiye arasındaki dış ilişkilerdir. Türkiye'nin Aralık 2014'ten bu yana Kigali'de bir büyükelçiliği vardır. Ruanda'nın ise Ankara Büyükelçiliği Ağustos 2013'te açılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Tatiana Rusesabagina</span>

Tatiana Rusesabagina, kocası Paul Rusesabagina ile birlikte 1994 Ruanda soykırımı sırasında Hôtel des Mille Collines'de hayatta kalan ve binden fazla insanı öldürülmekten kurtaran bir Ruandalı. Bu hikâye, Tatiana'nın Sophie Okonedo tarafından canlandırıldığı ve En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu dalında Akademi Ödülü'ne aday gösterildiği 2004 filmi Hotel Rwanda'nın konusu olarak kullanıldı.

Alexis Kagame Ruandalı bir filozof, dilbilimci, tarihçi, şair ve Katolik rahipti. Başlıca katkıları etno-tarih ve etnofilozofi alanlarındaydı.