Serebral dolaşım kalpten pompalanan kanın beyin içerisindeki damar ağında dolaşımını ifade etmektedir. Bu dolaşım miktarı dakikada ortalama 750 ml'dir ve kardiyak çıkışın % 15'tir. Kalpten çıkan oksijenlenmiş kan, arterler ile beyne gelir, bu esnada glikoz ve diğer metabolitlerde beyne taşınır. Metabolizma ürünleri ve oksijeni azalmış kan ise venler ile toplanarak kalbin sağ kulakçığına getirilir. Beyne gelen kan miktarı bazı faktörler ile değişir ve bu değişimleri hızlı şekilde dengelemek için beynin otoregülasyon mekanizmaları vardır.
Superior sagittal sinüs beynin orta kısmında, falks serebrinin üst kısmında, duranın iki yaprağı arasında kalan, median fissür boyunca uzanan en büyük toplar damarlardan biridir. Beyin yüzeyinden aldığı venöz kanın ve beyin omurilik sıvısının sistemik dolaşıma geçmesini sağlar.
Sinus rektus beynin oksipital lobun altında, orta hatta, duranın iki yaprağı arasında venöz kan taşıyan bir yapıdır. Rozental'in bazal veni ve inferior sagittal sinus birleşerek sinus rektusu oluşturur. Sinus rektus daha sonra konfluens sinuumda superior sagittal sinus ile birleşir.
Transvers sinus insan kafatasında, oksipital kemiğin alt kısmında, her iki tarafta kendine ait oluk içerisinde seyreden, tentoriyum serebellinin iki yaprağı arasındaki boşluktan oluşan, konfluens sinuumdan aldığı kanı sigmoid sinuse aktaran venöz bir yapıdır.
İnferior petrozal sinusler her iki tarafta ikişer adet bulunan, kavernöz sinusten aldığı venöz kanı, temporal kemiğin petröz parçasının alt sınır boyunca arkaya doğru uzanarak internal juguler vene taşıyan küçük sinuslerdir.
Sfenoparyetal sinusler sfenoid kemiğin küçük kanadının alt kısmı boyunca uzanır ve kavernöz sinuse boşalır. superfisial orta serebral venlerden venöz kanı drene eder. Sfenoid kemik mediyalinde superior orbital fissürden gelen oftalmik ven ile birlikte kavernöz sinuse dökülür.
Kavernöz sinus dural venöz sinuslerden biridir. Sella turcicanın yanında, sfenoid kemik ve temporal kemik arasında, lateral sellar kompartman olarak tanımlanan alan içerisinde bulunur.
Dural venöz sinusler, duranın dış (endosteyal) ve iç (meningeal) yaprakları arasında kalan beynin venöz dolaşımına ait sistemlerdir. Serebral venlerden venöz kan, subaraknoid aralıktan da beyin omurilik sıvısını alır ve en son kafatasından çıkan internal juguler vene boşaltır.
Galen veni ya da diğer adıyla Vena serebri magna insan beyninin en büyük toplar damarlarından biridir. Bu veni ilk tanımlayan kişi Yunan doktor Galen'dir.
İnferior anastomotik ven diğer adıyla Labbe veni insan beyninin yüzeyel venlerinden biridir. 19. Yüzyıldan sonra Fransız cerrah Charles Labbé tarafından tanımlanmıştır. Yüzeyel olarak orta serebral ven ile transvers sinusu arasında bağlantı kurar. Bu seyri esnasında komşuluğundaki temporal loblardan da venöz dallar alır. Labbe veninin konumu oldukça fazla varyasyon gösterir. Venin orta temporal yerleşimi % 60, arka temporal yerleşimi % 30 ve ön temporal yerleşimi % 10 civarında görülür.
Orta serebral venler yüzeyel orta serebral ven ve derin orta serebral ven olarak ikiye ayrılır
- Yüzeyel orta serebral ven, beynin lateral sulkusu boyunca uzanır. Öne doğru seyrederekkavernöz sinus veya sfenoparyetal sinuse boşalır.
- Derin orta serebral ven, lateral sulkusun derininde, insula ve komşuluğundaki giruslardan venöz drenaj alır ve orta hatta yakın ilerleyerek bazal vene dökülür.
Vortikoz venler, aynı zamanda Vorteks venleri olarak da bilinirler ve gözün koroid tabakasında venöz drenaj sağlarlar. İnsanda ortalama sayısı 4-8 adet arasında değişir. İnsanların % 65'inde 4 veya 5 tane bulunur. Hemen hemen her kadrana bir tane vorteks veni düşer. Fundoskopik muayenede venin koroidi delip çıktığı nokta izlenebilir. Bu sayede gözün ekvatoru belirlenebilir. Venler koroidden çıktıktan sonra sklera içerisinde arkaya doğru uzanırlar ve göz küresini arka taraftan terke ederler.
İnternal serebral venler beynin derininde yerleşmiş ve beynin derin yapılarını drene eden bir çift toplar damardır. Bu iki toplar damar her iki tarafta, interventriküler foramen seviyesinde superior talamostriat ven ve superior koroid venin birleşmesi ile oluşur. Arkaya doğru birbirine paralel olarak üçüncü ventrikülün tela koroideaası içerisinde seyreder ve korpus kallozumun splenium seviyesinde arkada birleşerek, kısa bir ven olan Galen venini oluştururlar. Bu birleşme, alttan gelen Rozental'in bazal venleri birleşmeden önce olur.
Superior talamostriat ven korpus striatum ve talamus arasındaki oluklta uzanır ve seyri boyunca komşuluğundaki bu yapılardan venöz drenaj alır. forniksin krusları arasında superior koroid ven ile birleşerek her iki taraftaki internal serebral venleri oluştururlar.
Supraorbital ven alın bölgesinden başlar ve süperfisiyal temporal ven ile bağlantı halindedir.
Anterior fasiyal ven yüzün yüzeyel ve büyük toplar damarlarından biridir. Burun kökünden Angular ven olarak başlar. Aynı gövde ile aşağı ilerler, nazal küçük venler bu seyirde fasiyal vene katılır. Seyri fasiyal arter ile birliktedir fakat arter gibi kıvrımlı seyir izlemez.
Santral retinal ven venöz drenajını retinal kapiller dolaşımdan sağlayan, optik sinir içerisinde ilerleyen bir vendir. Optik sinirden çıktıktan sonra superior oftalmik vene veya direkt olarak kavernöz sinuse boşalabilir. Anatomik farklılıklar izlenebilir.
Posterior aurikular ven kafanın yan yüzeyinden venöz pleksuslar olarak başlar. Oksipital ven ve süperfisiyal temporal ven ile bağlantıları vardır.
Oksipital ven kafatasının arka kısmından venöz pleksus olarak başlar. Eksternal oksipital protuberens ve Süperior nukal çizgi seviyesinden aşağı doğru drene olur. Tek bir dal halini aldıktan sonra trapezius kasını deler, burada bulunan suboksipital üçgen içerisinden geçer ve derin servikal venler ve vertebral ven ile bağlantı kurar.
Subklaviyan ven vücudun her iki tarafında bulunan, üst ekstremitelerden venöz kanın kalbe taşınmasında rol oynayan büyük ve santral venlerden biridir. Sol subklaviyan venin lenfatik sistem ile direk bağlantısı vardır ve buradan kan dolaşımına lipid ve diğer yağ bileşikleri taşınır. Çapı kişiden kişiye farklılık göstermekle birlikte ortalama 1–2 cm genişliğindedir.
