İçeriğe atla

Royal Oak

Günümüzde Boscobel'de yer alan Royal Oak adlı meşe ağacının filizlerinden büyümüş olan meşe ağacı

Royal Oak veya Kraliyet Meşe Ağacı, İngiliz İç Savaşı sırasında 1651 yılında yapılan Worcester Muharebesi'nde yenilen II. Charles'ın kaçışı sırasında saklandığı saplı meşe (Quercus robur) ağacının özel adıdır. Ağaç Boscobel Malikanesi içindeki ormanlık alan içindedir. Kaçış dönemi anılarını 1680 yılında Samuel Pepys'e anlatan kral o saklandığı sırada ağacın altından Oliver Cromwell'e bağlı Yeni Ordu askerlerinin geçtiğini söylemiştir. 1859 yılına dek her yıl 29 Mayıs günü Royal Oak günü olarak kutlanmıştır. Olayı anlatan çeşitli sanat eserleri yapılmıştır.[1]

Tarihçesi

Ana madde: II. Charles'ın kaçışı
Careless ailesinin arması ve meşe ağacı

Sürmekte olan İngiliz İç Savaşı'nda Oliver Cromwell komutasındaki Parlamento yanlısı Yeni Ordu birliklerine yenilen monarşi yanlısı ordunun dağılmasından sonra kral II. Charles yanında Derby Lordu, Wilmot Lordu ve bazı asilzadelerle beraber Boscobel Malikanesine sığınırlar. Burada Pendrell ailesi ve kralın beraberindeki Charles Giffard ve ailesi kralı ağırlarlar. Kıyafet değiştiren kral Severn'e doğru gitmeye kalkışsa da başarısız olup malikaneye döner. 6 Eylül 1651 günü kral yerel öne çıkan kişilerden subay olan William Careless ile tanışır. Careless gündüzleri evde bulunmasının tehlikeli olduğunu ve bu yüzden malikanenin hemen yakınlarındaki korudaki meşe ağaçlarında saklanmaları gerektiğini önerir. Bunun üzerine ikili yanlarına su ve yiyecek olan tüm günü bugün Royal Oak olarak bilinen meşe ağacında geçirirler. Ağaçtayken bölgeyi aramaya gelen Parlamento birliklerini de görürler. Ertesi gün bölgeden ayrılan kral Bentley bölgesinden Jane Lane'in uşağı kılığında yer değiştirecektir.

1660 yılındaki Restorasyon dönemiyle birlikte yeniden tahta çıkan kral II. Charles kaçış sırasında kendisine kucak açanların sadakatini unutmaz. Pendrell ailesi hizmetlerinden dolayı bugün hâlâ kraliyet ödentisi almaktadır. Careless ise Gentleman of the Privy Chamber unvanına layık görülür ve kendi aile armasını yapmaya hak kazanır. Pendrell ve Careless ailelerinin armasında meşe ağacı simgesi mevcuttur.

Günümüzdeki durumu

Galler bölgesinde bir Royal Oak isimli pub

Ağacın bulunduğu yer Boscobel Malikanesine çok yakındır. Malikanenin aksine ağacın bulunduğu arazi özel mülktür. Arazinin sahibi Francis Yates Partners, ağacın görülebilmesi için kamuya açık bir patika inşa etmiştir. Buradaki ağaç esas Royal Oak meşe ağacı değildir. Asıl ağaç 17 ve 18. yüzyıllarda bölgeye gelen turistlerin anı olarak ağacın dallarını kırması, koparması sonucunda ölmüştür. Halihazırdaki ağacın en az 200-300 yaşında olduğu ve doğrudan Royal Oak filizlerinden büyüdüğü düşünülmektedir, bu yüzden Royal Oak'ın oğlu denilmektedir. Ağaç 2000 yılındaki şiddetli fırtınada hasar görmüş, çok sayıda dalını kaybetmiştir. 2010 yılında ise gövdesinde büyük çatlaklar meydana geldiği görülmüştür. 2011 yılından itibaren bölgeye gelen turistleri korumak amacıyla ağacın etrafına çit engeli konulmuştur. Ağacın İngiliz tarihindeki önemine binaen çok sayıda yer Royal Oak ismini kullanmaktadır. Bu isim İngiltere'de en popüler üçüncü pub ismidir.

Geleneği

II. Dünya Savaşı sırasında batırılan HMS Royal Oak
  • Kraliyet Donanması tarihinde 1664-1939 yılları arasında görev yapmış 8 farklı savaş gemisinin adı HMS Royal Oak'dır. Son HMS Royal Oak II. Dünya Savaşı sırasında Scapa Flow üssüne sızan Nazi U-47 denizaltısınca batırılmış, 833 askerin hayatını kaybettiği enkaz bugün savaş mezarı batığı olarak korunmaktadır.[2]

Kaynakça

  1. ^ Sanatçı Thomas Toft tarafından yapılan resimli çanak bugün New York'taki Metropolitan Sanat Müzesinde sergilenmektedir Eserin resmi 6 Eylül 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce) 4 Ağustos 2015 tarihinde erişilmiştir
  2. ^ İlgili makale 31 Ağustos 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce) 7 Ağustos 2015 tarihinde erişilmiştir

İlgili Araştırma Makaleleri

İngiliz Milletler Topluluğu veya resmî adıyla Milletler Topluluğu, geçmişte Britanya İmparatorluğu'nun, günümüzde de Birleşik Krallık'ın parçası olan devletlerin oluşturduğu uluslararası bir koalisyondur. Üye ülkelerin 16’sı hâlen Britanya Kraliyet Ailesi yönetimindedir. Bu ülkelerde mevcut monark III. Charles; devlet başkanı görev ve yetkilerini, kendi tarafından atanan genel valiler aracılığı ile sürdürür. Kral aynı zamanda İngiliz Milletler Topluluğunun başkanıdır.

<span class="mw-page-title-main">II. Charles (İngiltere kralı)</span> İngiltere, İskoçya ve İrlanda kralı

II. Charles, İngiltere, İskoçya ve İrlanda kralı. I. Charles ve Fransa kralı IV. Henri ile Marie de' Medici'nin kızı Henrietta Maria'nın ikinci oğludur.

<span class="mw-page-title-main">İngiliz İç Savaşı</span> İngiltere tarihinde iç savaş

İngiliz İç Savaşı, 1642-1651 yılları arasında "Yuvarlak Kafalar" ve "Kraliyet" yanlıları arasında yaşanmış politik görüş anlaşmazlıkları ve fiziksel çatışmaları adlandırırken kullanılan genel terimdir. Birincisi 1642-1645 yılları arasında, ikincisi 1648-1649 yılları arasında yaşanan çatışmalar I. Charles'a, 1649 - 1651 yılında gerçekleşen üçüncüsü ise II. Charles'a karşı Parlamenterler tarafından yapılmıştır. İç savaş 3 Eylül 1651'de Worcester Muharebesi ile Yuvarlak Kafalar'ın güçleri ele geçirmesi ile sona erdi.

<span class="mw-page-title-main">Oliver Cromwell</span> İngiliz asker ve devlet adamı (1599–1658)

Oliver Cromwell, İngiliz siyaset adamı, asker ve devlet yöneticisi olup İngiliz İç Savaşı'nda Parlamento güçlerinin zaferinde etkin rol oynamıştır. İngiltere'nin yönetim biçimini krallıktan cumhuriyete çevirmiş ama 1653'ten ölünceye kadar Devlet Koruyucu Lord unvanı ile ülkeyi tek başına idare etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Samuel Pepys</span>

Samuel Pepys Londra'da Parlamento Üyeliği yapmış İngiltere bahriyesinin yönetilmesi ilgili olarak yüksek devlet mevkilerine erişmiş yetenekli bir yönetici bürokrattır. Pepys hiç denizcilik tecrübesi olamadan İngiltere donanmasını yöneten Amirallik devlet dairesinde en yüksek görev olan "Baş Sekreterlik" görevini "Restorasyon Dönemi" denilen Kral II. Charles ve Kral II. James hükümdarlıklarında kısmen yüksektekilerinin şahsi himayeleri ve kısmen de yöneticilikte gösterdiği üstün yeteneklerle erişmiştir. İngiltere Kraliyet Bahriyesi'nin rakip ülkelerden çok daha önce profesyonel olarak yönetimini gayet sözü geçer şahsi etkileri ile yaptırdığı reformlar ile sağlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Kraliyet Donanması</span> Birleşik Krallıkta askerî örgütlenmenin denizcilik kolu

Kraliyet Donanması, Birleşik Krallık'ta askerî örgütlenmenin denizcilik koludur. Denizlerde ulusal güvenliği sağlamak, ticareti korumak ve uluslararası anlaşmaları uygulamakla görevlidir.

<span class="mw-page-title-main">Bourbon Hanedanı</span>

Bourbon Hanedanı, Avrupa'nın önemli kraliyet ailelerinden biri ve Capetlerin bir alt koludur. Bourbon kralları ilk olarak Navarra krallığına ve Fransa'ya onaltıncı yüzyılda hükmettiler. On sekizinci yüzyılla beraber Bourbon hanedanı üyeleri İspanya, Napoli, Sicilya ve Parma'da da saltanatı ele geçirmiş bulunmaktaydı. İspanya ve Lüksemburg hâlâ bu ailenin alt kollarının üyelerinin yönetici olduğu monarşilerle yönetilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">St. James Sarayı</span>

Saint James Sarayı, İngiltere Krallığı, İrlanda Krallığı ve Fransa Krallığı Kralı olan VIII. Henry tarafından yaptırılan, Londra Şehri'ndeki Westminster İlçesi'nde bulunan bir kraliyet saraydır. Saray İsa'nın On İki Havârisi'nden biri olan Küçük Yakup'a adanmıştır. 1531 ve1536 yılları arasında kırmızı taş tuğla ağırlıklı malzemeler kullanılarak inşâ edilmiştir, büyük çoğunluk ile inşâ edildiği dönemin o bölgedeki baskın mimarî akımı olan Tudor Mimarîsi ile inşa edilmiştir. Saray kraliyet vârisinin ikâmetgahı olarak da hizmet vermiştir.

<span class="mw-page-title-main">İskoçya hükümdarları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

İskoçya Krallığı hükümdarları listesi İskoçya Krallığı devletinde hükümdarlık yapan kişilerin listesidir. İskoçya Krallığı 843'ten 1707'ye kadar devam eden Britanya adasının kuzeyinde kurulmuş bir devlettir. Bu İskoçya Krallığı devletinin hükümdarları İskoçya Krallarıdır.

<span class="mw-page-title-main">2. Harp Filosu</span>

Kraliyet Donanması 2. Savaş Filosu, zırhlılardan oluşan eski bir filo. 2. Savaş Filosu Kraliyet Donanması'nın Anavatan Filosu'na bağlıydı. 1. Dünya Savaşı sırasında Anavatan Filosu'nun adı Büyük Filo olarak değiştirildi. Savaştan sonra ise Atlantik Filosu adını aldı.

<span class="mw-page-title-main">Edward Hyde</span>

Edward Hyde, 1. Clarendon Earlü İngiliz devlet adamı ve tarihçi. İngiltere kraliçeleri II. Mary ve Anne'in büyükbabasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Henry Ireton</span>

Henry Ireton, İngiliz İç Savaşında parlamento ordusunda komutan ve Oliver Cromwell'in damadı.

Üç Krallık Savaşları 1639 - 1651 yılları arasında İngiltere, İrlanda ve İskoçya'yı da içine alacak şekilde gerçekleşen çok sayıda olayı kapsar. Bu olaylardan en önemlisi İngiliz İç Savaşıdır ve savaşın sonunda 1649 yılında Parlamento tarafından alınan kararla kral I. Charles idam edilmiştir. Üç Krallık Savaşları dönemi 1660 yılında II. Charles'ın tahta çıkmasıyla başlayan Restorasyon dönemine kadar uzatılır. Savaşlar toplumsal hayatta dini ve sosyal meselelere dair biriken sorunların patlaması olarak da değerlendirilebilir. Din alanında halk, monarşisinin müdahalesi olmaksızın özgürce ibadet etme arzusunu dile getirmiştir. Sosyal alanda da monarşinin yetkilerinin parlamento tarafından düzenlenmesi arzusu bulunuyordu. İngiltere, İrlanda ve İskoçya topraklarında yaşanan bu toplumsal olayların bir de ulusal boyutu olmuştur. İrlanda ve İskoçya birleşik krallık altında İngiliz hakimiyetine de başkaldırmıştır. Oliver Cromwell komutasındaki Parlamento yanlılarının monarşi, İrlanda ve İskoçya'ya galip gelmesi günümüzdeki meşruti monarşiyle yönetilen Londra merkezli Büyük Britanya'nın da temellerini atmıştır. Aynı dönemde meydana gelen ve İspanyol İmparatorluğuna karşı yaşanan Portekiz ve Hollanda bağımsızlık savaşları da bu dönemde yaşanmıştır.

Protektora dönemi, İngiltere'de iç savaş döneminde kral I. Charles'ın 30 Ocak 1649 tarihinde idam edilmesiyle başlayan Fetret Devri süresince İngiltere, Galler, İrlanda ve İskoçya'daki idare tarzıdır. Protektora dönemi 1653 yılında Barebone Parlamentosunun kapatılması ve Oliver Cromwell'in Lord Protector ilan edilmesiyle başlar. Bu dönem 1659 yılında sona ermiştir, oğul Richard Cromwell babasından miras kalan bu unvanın hakkını veremeyince tasfiye edilmiş ve Restorasyon süreci başlamış, II. Charles kral olarak tahta çıkmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Thomas Fairfax</span>

Thomas Fairfax, İngiliz İç Savaşında parlamento ordusunda komutan ve Oliver Cromwell'in silah arkadaşı. Çok başarılı ve önemli bir asker olarak parlamento kuvvetlerini sayısız zafere ulaştırmıştır. İç savaşın kazanılmasından sonra kurmay heyetinde bulunan Cromwell'in siyasi olarak gerisinde kalmıştır. Devrik kral I. Charles'ın mahkemesinde yer almayı reddetmiş, iktidarı Cromwell'e bırakarak siyasetten çekilmiştir. Bu tutumu ve savaş meydanındaki hoşgörülü davranışları nedeniyle II. Charles Restorasyonu sırasında parlamento yanlısı komutanlara verilen ağır cezalardan azade olmuştur. Siyah saçları ve gözleri nedeniyle kendisine Siyah Tom takma adı yakıştırılmıştır.

II. Charles'ın kaçışı, henüz kral olamamış olan II. Charles'ın 1651 yılında Oliver Cromwell'ın Yeni Ordu birliklerine Worcester Muharebesinde yenildikten sonra kaçışıdır. Altı hafta süren bu kaçış ileride kral olacak olan Charles'ın hayatında çok önemli bir yere oturmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">İrlanda'nın Cromwell tarafından fethi</span> İrlandanın İngilizler tarafından işgali

İrlanda'nın Cromwell tarafından fethi (1649-53), Üç Krallık Savaşları sırasında İrlanda'nın Oliver Cromwell komutasındaki Parlamento yanlısı Yeni Ordu tarafından ele geçirilmesini anlatır. Cromwell ve ordusu Rump Parlamentosu adına 1649 yılı Ağustos ayında İrlanda topraklarına ayak basmıştır. 1641 yılındaki ayaklanmadan sonra İrlanda'nın büyük çoğunluğu İrlanda Katolik Federasyonu'nun kontrolüne geçer. 1649 yılında Konfederasyon yanlıları İngiliz İç Savaşında mağlup olmuş olan İngiliz monarşi yanlılarıyla ittifak yaparlar. Bunun üzerine adaya müdahale eden Oliver Cromwell komutasındaki Parlamento yanlısı ordu ülkeyi işgal ederek ittifaka son verir. İrlanda'nın işgali çok kanlı olmuştur ve savaş sırasında yapılan uygulamalar Cromwell'in şahsında halen tartışılmaktadır. Savaşın İrlanda toplumuna etkisi çok yıkıcı olmuştur. Kıtlık ve salgın hastalıklar yüzünden nüfusun çok büyük bir bölümü hayatını kaybetmiş, 50 bin İrlandalı ise zorunlu işçi olarak göç ettirilmiştir.

Breda açıklaması, Restorasyon ile birlikte iktidara gelen İngiltere Kralı II. Charles tarafından 4 Nisan 1660 günü yapılan açıklamadır. Buna göre İngiliz İç Savaşı ve takip eden Fetret Devri döneminde işlenen suçlar, suçluların kral II. Charles'ı yasal kral olarak tanımaları karşılığında affedilmekte, bu dönemde satın alınan mallar sahiplerinde kalmakta, dini özgürlükler güvence altına alınmakta ve silahlı birliklerde görev yapmış olan askerlerin alacakları ödenmekteydi.

<span class="mw-page-title-main">Worcester Muharebesi</span> 3 Eylül 1651de Worcester kentinde yapılan, İngiliz İç Savaşının son muharebesi

Worcester Muharebesi, 3 Eylül 1651 günü İngiltere'nin Worcester kentinde yapılan ve İngiliz İç Savaşı'nın son muharebesidir. Oliver Cromwell komutasındaki Yeni Ordu birlikleri kral II. Charles'ın çoğunluğu İskoçlardan oluşan monarşi yanlısı ordusunu yener. Muharebeden sonra II. Charles maceralı bir şekilde kaçmış ve yurt dışına gidebilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Uzun Parlamento</span>

Uzun Parlamento, ilk kez 3 Kasım 1640 günü İngiltere kralı I. Charles tarafından toplanmış olan parlamentodur. 12 yıl aradan sonra kral tarafından sürmekte olan Piskoposlar Savaşı için mali kaynak sağlamak için toplanmıştır. Parlamento İngiltere monarşisiyle yaşanan iktidar mücadelesinde taraf olarak İngiliz İç Savaşını sürdürmüş ve galip gelmiştir. 1648 yılında Oliver Cromwell komutasındaki Yeni Ordu birliklerince tasfiye edilmiştir. Uzun Parlamento Cromwell'in ölümünün ardından yeniden toplanmış ve Restorasyon adı verilen dönemin başlangıcında yeni kral II. Charles'ın iktidarına kolaylık sağladıktan sonra kendisini lağvetmiştir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.