İçeriğe atla

Roya Sadat

Roya Sadat
رویا سادات
Doğum1983 (40-41 yaşında)
Herat, Afghanistan
Meslek
  • Film producer
  • director
Tanınma nedeniMovies Three Dots and Playing The TAAR and A letter to the President, TV show Secrets of This House, Third line and establishing Roya Film House and International Women’s Film Festival Herat

Roya Sadat (d. 1983),[1][2] Afgan film yapımcısı ve yönetmendir.

Afgan sinema tarihinin Taliban sonrası dönemdeki ilk kadın yönetmenidir. kadınlara uygulanan adaletsizlik ve kısıtlamalar konulu uzun metrajlı filmler ve belgeseller yapmaya başladı. Ülkede Taliban rejiminin yıkılmasının ardından ilk uzun metrajlı filmi Three Dots'u yaptı.[3] Bu film için en iyi yönetmen ve en iyi film dahil olmak üzere dokuz ödülden altısını aldı.[4] 2003 yılında ünlü filmi Cumhurbaşkanına Mektup, birçok uluslararası ödül aldı. Kendisi ve ablası Alka, Sedat Roya Film Evi'ni kurmuş ve bu bayrak altında 30'dan fazla belgesel, uzun metrajlı film ve dizi üretmişlerdir.[3][5] Sonrasında Thousand Splinded Sun operasında Seatel operasını yönetti ve 2. uzun metrajlı filmi Unutulmuş Tarih'in ön çalışmalarını yaptı.[6]

Biyografi

Roya Sedat, 1983 yılında Rus savaşı sırasında Afganistan'ın Herat kentinde doğdu. Herat Üniversitesi'nde hukuk ve siyaset bilimi okudu ve 2005 yılında mezun oldu. 2006 yılında Pusan'daki Asya Akademisinde film yönetmenliği kursunu tamamladı.[5] Çok gençken, Afganistan'da Taliban'ın hüküm sürdüğü sırada, kadınların eğitimi bir tabuydu. Daha sonra Sadat ve beş kız kardeşi evde anneleri tarafından eğitildi.[3] Syd Field tarafından Farsçadan çevrilmiş kitaplar okuyarak kendini eğitti. Film yapmak konusunda çok tutkuluydu. Ancak ülkesindeki Taliban rejimi sırasındaki kısıtlayıcı zamanda oyunlar ve filmler için senaryolar yazmaya başladı.[5][7] 1999'da, Taliban rejimi sırasında bile, bir grup Afgan kadın için bir oyun yazıp yönetti.[6] Taliban rejimi sona erdikten sonra film çekmeye başladı ve yapımcı ve yönetmen olarak ilk uzun metrajlı filmi Afganistan'da Se noughta,[5] ve Ellipsis olarak bilinen Three Dots oldu. Bu filmi iki haftadan kısa bir sürede dijital video formatında yaptı. Film, çok kaliteli bir ürün olmasa da, dünyadaki diğer izleyicilere Afganistan'daki kadınların durumu hakkında fikir verdi. Sadat, Gul Afroz'un oyunculuk konusunda resmi bir eğitimi olmamasına rağmen, bu filmdeki başrol için Afroz'u seçti. Afroz, kocası ve ailesi tarafından filmde oynaması engellendiğinde, onları intihar etmekle tehdit etti ve sonunda filmde oynadı. Bu film, dünya çapında geniş bir yankı uyandırdı.[6] Üç, İki, Bir isimli filmi kız kardeşi Alka ile birlikte, Sadat ülkesinin kadınları arasında okuma yazma oranının çok düşük olması ile ilgili Afgan parlamentosunda askıda olan mevzuatın onaylanması ihtiyacını vurgulamak için planladı.[4] Bu film onun için bir başlangıç oldu. İnsan hakları komisyonunun filmin haklarını almasıyla kız kardeşi Alka Sadat için küçük bir kamera ve kurgu sistemi satın aldı ve ardından belgesel filmi çekmeye başladı.

Kaynakça

  1. ^ "Meet the 2018 International #WomenofCourage". United States Department of State. 21 Mart 2018. 22 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mart 2018. 
  2. ^ "نام رویا سادات در فهرست 'زنان شجاع' وزارت خارجه آمریکا". BBC Persian. 24 Mart 2018. 23 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Nisan 2019. 
  3. ^ a b c Nagarajan (17 Aralık 2014). "Voice of the silenced". The Hindu. 20 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Haziran 2016. 
  4. ^ a b "New Voices New Afghanistan". Aramco World. 2007. 30 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2016. 
  5. ^ a b c d "Roya Sadat: 'She even changed her name to Sohrab, a boy's name'". Huffington Post. 4 Mayıs 2014. 12 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Haziran 2016. 
  6. ^ a b c "International Jury". Roya Sadat. International Film Festival of Kerala 2015. 2 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Haziran 2016. 
  7. ^ "Ways Of Seeing: Rhetoric And Reality Report on the 7th IAWRT Asian Women's Film Festival, Seminar and Exhibitions India International Centre, New Delhi March 5, 7 and 8, 2011" (PDF). The Network of Women in Media, India. 2011. 16 Aralık 2017 tarihinde kaynağından (pdf) arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2016. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Afganistan</span> Batı, Orta ve Güney Asyanın birleştiği yerde bulunan devlet

Afganistan ya da resmî adıyla Afganistan İslam Emirliği, Orta Asya'nın güneyinde denize kıyısı olmayan bir ülkedir. Doğu ve güneyde Pakistan; batıda İran; kuzeyde Türkmenistan, Özbekistan ve Tacikistan; kuzeydoğuda ise Çin ile komşudur. 652.000 km² yüz ölçümlü, kuzey ve güneydoğusunu düzlüklerin oluşturduğu dağlık bir ülkedir. Başkenti ve en büyük şehri Kâbil'dir. Yaklaşık 40 milyonluk nüfusunun çoğunluğunu Peştunlar, Tacikler, Hazaralar ve Özbekler oluşturur. Ülke, uluslararası alanda Afganistan İslam Cumhuriyeti olarak tanınmaktadır. ABD'nin Afganistan'dan çekilmesine akabinde gerçekleşen Taliban saldırıları ile 15 Ağustos 2021'de Taliban'ın başkent Kâbil'i ele geçirmesi sonucunda kurulmuş olup, yönetimin devri konusundaki tartışmalar ve görüşmeler devam etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Taliban</span> Afganistan merkezli İslamcı hareket

Taliban, Afganistan'da yönetimi elinde bulunduran Diyubendi İslamcı hareket ve askeri organizasyondur. Kendilerine Afganistan İslam Emirliği demekte olup ülke içinde bir savaş sürdürmüştür. İslam şeriatını yayma amacıyla Molla Muhammed Ömer tarafından 1994 yılında kurulan Taliban'ın 2016'dan beri lideri Mevlevi Hibetullah Ahundzade'dir. Grup; eroin gibi narkotiklerin ticaretinin yanı sıra haraç toplama, fidye ve alıkoyma gibi faaliyetlerle finanse edilmektedir. Ayrıca 2010'ların ortalarında, önceki hükûmetin yönetiminde yasadışı olan madencilik faaliyetlerinin kontrolünü ele geçirmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Banu Alkan</span> Türk oyuncu

Banu Alkan, Hırvat asıllı Türk oyuncu ve şarkıcı.

<span class="mw-page-title-main">Afganistan bayrağı</span> Afganistanın ulusal bayrağı

Afganistan bayrağı, Afganistan'ın ulusal bayrağıdır. Ülke, Hotakîler tarafından kurulduğu 1709 yılındaki ilk bayrağından bu yana 25 bayrağa sahip. Sadece 20. yüzyılda Afganistan, o dönemdeki diğer tüm ülkelerden daha fazla 19 ulusal bayrak kullandı ve bunların çoğu siyah, kırmızı ve yeşil renklere sahipti.

<span class="mw-page-title-main">Muhammed Ömer</span> Talibanın kurucusu ve eski lideri

Muhammed Ömer ya da Batı'da bilinen adıyla Molla Ömer, 1994 yılında Taliban'ı kuran Afgan militandır. 1996-2001 Afganistan İç Savaşı sırasında Taliban, Kuzey İttifakı ile savaşarak ülkenin büyük bölümünün kontrolünü ele geçirdi ve 1996 yılında Ömer'in Yüksek Lider olarak görev yapmaya başladığı Birinci İslam Emirliği'ni kurdu. El-Kaide'nin 11 Eylül saldırılarını gerçekleştirmesinden kısa bir süre sonra Taliban hükûmeti, Amerika'nın Afganistan'ı işgaliyle devrildi ve Ömer saklanmaya başladı. Amerika liderliğindeki koalisyon tarafından yakalanmadan başarıyla kaçtı ve 2013 yılında tüberkülozdan öldüğü bildirildi.

<span class="mw-page-title-main">Afganistan İslam Cumhuriyeti</span> Afganistanda hüküm sürmüş eski bir devlet

Afganistan İslam Cumhuriyeti, Afganistan Savaşı sırasında 2004-2021 yılları arasında Afganistan'da var olan bir İslam cumhuriyetiydi. 2001'de ABD'nin Afganistan'ı işgal etmesinin ardından Taliban liderliğindeki Afganistan İslam Emirliği'nin ele geçirilmesi sonrası 2004 yılında kuruldu. 15 Ağustos 2021'de ülkenin büyük bölümünün kontrolü Afganistan İslam Emirliği'ne geçti. Afganistan'ın uluslararası olarak tanınan tek meşru devleti olduğu iddia edilmektedir.

2007 Bursa İpekyolu Film Festivali, Bursa İpekyolu Film Festivali'nin ilkidir.

61. geleneksel Berlin Film Festivali, 10 ila 20 Şubat 2011 tarihleri arasında düzenlendi ve aktris Isabella Rossellini, jürinin başkanı olarak festivalde yer aldı. Coen Kardeşler'in İz Peşinde filmi ile festival açıldı. Alman oyuncu Armin Mueller-Stahl, başarılarından dolayı Onursal Altın Ayı'yı aldı. En İyi Film dalında Altın Ayı, Asghar Farhadi'nin yönettiği İran draması olan Jodaeiye Nader az Simin filmine verildi.

<span class="mw-page-title-main">Afganistan pasaportu</span> pasaport

Afgan pasaportu Pasaport Genel Müdürlüğü tarafından uluslararası seyahat amacıyla Afgan vatandaşlarına verilir. Geçerli bir Afgan kimlik kartına (Tazkira) sahip olan her kişi, her 5-10 yılda bir yenilenen bir Afgan pasaportu için başvurabilir ve alabilir.

<span class="mw-page-title-main">Afganistan İslam Emirliği (1996-2001)</span> Taliban tarafından kurulan "de facto" devlet

Afganistan İslam Emirliği 1996'da kurulup 2001'deki Afganistan Savaşı ile çöken Taliban rejimi tarafından yönetilen Afganistan'ın Taliban rejimi tarafından adlandırılan ismi. Afganistan İslam Emirliği'nin görevde bulunmuş tek emiri Muhammed Ömer, iki başbakanı ise Muhammed Rabbani ile Muhammed Abdülkabir'dir. 2001 yılında çıkan Afganistan Savaşı sırasında 13 Kasım 2001 yılında başkent Kabil'in düşmesiyle yıkılmıştır. 15 Ağustos 2021 tarihinde başkent Kabil'in ele geçirmesiyle beraber Taliban Afganistan'ın yönetimini tekrar ele almıştır ve de facto hükûmetidir.

Tüm ülkelerin vatandaşlarının Afganistan'ı ziyaret etmek için vize almaları gerekmektedir. Tek muafiyet, Afganistan'da doğan, Afgan bir ebeveynden veya Afganistan'da doğmuş bir ebeveynden doğan yolculardır. 15 Ağustos 2021'de Kabil'in düşüşü'nün ardından, Uluslararası alanda tanınan eski hükûmet olan Afganistan İslam Cumhuriyeti tarafından kurulan diplomatik misyonlarına, çalışmalarını sürdürmeleri için Taliban tarafından talimat verildi. Taliban hükûmeti, Afganistan'a giriş için bu temsilcilikler tarafından verilen vizeleri kabul ediyor. Bazı Afganistan temsilcilikleri vize vermeyi durdurdu, diğer konsolosluklar ise vize vermeye devam etti.

<span class="mw-page-title-main">Afganistan ordu tarihi</span>

Afganistan ordusu, ilk kez 1709'da Kandehar'da Hotakîler'in ve ardından Dürrânîler'in kurulmasıyla ortaya çıkmıştır. Afgan ordusu, ülkenin Abdurrahman Han tarafından yönetildiği 1880'de İngilizlerin yardımıyla yeniden yapılandırılmıştır. 20. yüzyılın başlarında Kral Emanullah Han'ın yönetimi sırasında ve daha sonra Kral Muhammed Zahir Şah'ın kırk yıllık yönetimi sırasında modernize edildi; Sovyetler Birliği, 1950'ler ve 1970'ler arasında neredeyse tüm silah, eğitim ve askeri ihtiyaçları sağladı. 1978'den 1992'ye kadar, Sovyet destekli Afgan Silahlı Kuvvetleri, o zamanlar Amerika Birleşik Devletleri, Pakistan ve diğer ülkeler tarafından desteklenen çok uluslu mücahit gruplarla şiddetli çatışmalara girdi. Başkan Necibullah'ın 1992'de istifa etmesi ve Sovyet desteğinin sona ermesinden sonra, Afgan ordusu farklı gruplar tarafından kontrol edilen kısımlara ayrıldı. Bu dönemi, liderleri Pakistan Silahlı Kuvvetleri tarafından eğitilen ve etkilenen Taliban rejimi izledi.

<span class="mw-page-title-main">Maria Başir</span>

Maria Başir, Afganistanlı savcı.

<span class="mw-page-title-main">Manijeh Hekmat</span> İranlı film yönetmeni

Manijeh Hekmat İranlı film yönetmenidir.

<span class="mw-page-title-main">Taliban yönetiminde kadın hakları</span> Afganistanda Taliban yönetimi altında kadınlara uygulanan davranışlar

Taliban, Afganistan'da iktidardayken kadın düşmanlığı ve kadınlara yönelik şiddetle uluslararası üne kavuşmuştur. Belirttikleri amaca göre "kadınların iffet ve haysiyetinin bir kez daha kutsal olabileceği güvenli bir ortam" yaratmaktır. Günümüzde Taliban'ın Afganistan'ın çoğu yerini ele geçirmesiyle kadınlara yönelik bu endişeler artmıştır.

Leena Alam 1980 yılında Afganistan'ın Kabil şehrinde doğup büyüyen Afgan film, televizyon ve tiyatro oyuncusudur. Toplumdaki cinsiyet eşitsizliği ve kadın hakları gibi birçok tabuyu yıkan film ve dizilerde rol almıştır. Birçok daldaki ödüllere aday gösterilen Alam, 1991 yılında ülkesindeki iç savaş nedeni ile ailesi ile birlikte Amerika Birleşik Devletleri'ne taşındı. Leena Alam oyunculuk kariyerine 1998 yılında başlamıştır.

Sahar Fetrat, Afganistan'da doğmuştur. İlk Taliban rejimi sırasında genç bir mülteci olarak İran ve Pakistan'da yaşamış olan aktivist, aynı zamanda senarist ve belgesel yönetmenidir.

Fatima Gailani, 1954 yılında Kabil'de doğmuş, Afgan Kızılayı'nın başkanı olarak görev yapmış bir siyasi lider ve kadın hakları aktivistidir. BBC 2021 yılı 100 Kadın listesine girmiştir.

Angela Ghayour, Herat Online School'un kurucusu olan Afgan bir öğretmendir.

Anisa Shaheed, Afganistan'daki insan hakları, vahşet ve yolsuzluğa dair haberleriyle tanınan kıdemli bir televizyon muhabiridir. 2022 yılında Uluslararası Gazeteciler Merkezi'nin Şövalye Uluslararası Gazetecilik Ödülü'nü almıştır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.