İçeriğe atla

Roussanne

Roussanne
Üzüm (Vitis)
RengiBeyaz
Tür adıVitis vinifera
Diğer adıRoussanne Blanc, Bergeron ve diğerleri
KökenFransa
Önemli üretim yerleriRhone
Önemli şaraplarChâteau Beaucastel, Château neuf-du-Pape Blanc, Vieilles Vignes
VIVC kimliği10258

Roussanne, (Fransızca telaffuzu: [ʁusan]) Fransa'nın Rhône şarap bölgesinde yetiştirilen Marsanne ile harmanlanan beyaz şarap üzümüdür. Crozes-Hermitage AOC, Hermitage AOC ve Saint-Joseph AOC'nin kuzey adlarında izin verilen tek beyaz çeşittir. Châteauneuf-du-Pape AOC'nin güney Rhône adlarında izin verilen altı beyaz üzümden biridir ve kırmızı şaraplara Kaliforniya, Washington, Teksas, Güney Afrika ve Avustralya gibi Yeni Dünya'nın çeşitli şarap yetiştirme bölgelerinin Girit, Toskana ve İspanya gibi Avrupa bölgelerine de ekilir.[1]

Roussanne hermafrodit çiçeklere sahiptir ve kendi kendine meyve verir. Meyveler olgunlaştıklarında kızıl kahverengi renkleriyle ayırt edilirler — roux, Fransızcada kızıl-kahverengi, kızıl renk anlamına gelir ve muhtemelen çeşidin adının köküdür. Roussanne'nin aroması genellikle çiçekli bir bitki çayını anımsatır.[2] Sıcak iklimlerde, bal ve armut aromalı, dolgun gövdeli, zengin şaraplar üretir. Daha soğuk iklimlerde daha çiçeksi ve daha narindir, daha yüksek asitlidir. Birçok bölgede, küflenmeye karşı hassasiyeti, kuraklığa ve rüzgara karşı zayıf direnci, geç ve/veya düzensiz olgunlaşması ve düzensiz verimleri ile yetiştirilmesi zor bir çeşittir.

Bağcılık ve şarapçılık

Roussanne asması geç olgunlaşır ve zayıf rüzgar direnci nedeniyle daha da azalabilen düzensiz verimiyle karakterize edilir. Asma ayrıca külleme ve çürümeye karşı hassastır ve bu da onu yetiştirilmesi zor bir asma haline getirir. Son yıllarda, daha iyi klonların geliştirilmesi bu zorlukların bazılarını hafifletmiştir.[2] Üzüm uzun bir büyüme mevsimini tercih eder ancak potansiyel alkol %14'e ulaşmadan önce hasat edilmelidir, bu da bitmiş şarabın dengesinin bozulmasına neden olur. Çok erken toplanırsa, üzüm yüksek asitlikten muzdarip olabilir.[3] Şarap yapımı sırasında, Roussanne şarap üreticisi tarafından dikkat edilmezse oksidasyona uğramaya eğilimlidir. Şarap, meşe ağacının kontrollü kullanımından faydalanabilir. Karışımlarda, Roussanne şişede yaşlanma ve daha da gelişme potansiyeli ile aromatikler, zarafet ve asidite ekler.[2]

Şarap bölgeleri

Roussanne'ın kuzey Rhône'da ortaya çıkmış olması muhtemeldir ve bugün Crozes-Hermitage, Hermitage, Saint-Joseph ve hem durgun hem de köpüklü şarap üretimi için kullanılan Saint-Péray AOC şaraplarında önemli bir bileşendir. Son yıllarda Roussanne ekimleri, Marsanne'ın yüksek verimliliği ve yetiştirilmesinin kolaylığı nedeniyle kuzey Rhône'da daha fazla yer edinmesiyle azaldı. Güney Rhône'da Roussanne, şarabın %80-100'ünü oluşturabildiği Châteauneuf-du-Pape'nin beyaz şaraplarının birincil bileşenidir. Ayrıca Côtes du Rhône AOC'den bazı beyaz şaraplarda da bulunabilir.[4] Rhône'un dışında, Roussanne, bazen bazı vin de pays'lerde Chardonnay, Marsanne ve Vermentino ile harmanlandığı Provence ve Languedoc-Roussillon bölgesinde yetiştirilir. Savoie'da, üzümün adı Bergeron'dur ve Chignin'de oldukça aromatik şaraplar üretir.[2]

Rhone vadisinde, Rousanne ekim alanı

Fransa dışında, Montecarlo bianco'da izin verilen bir üzüm olduğu Liguria ve Toskana'daki İtalyan şarap bölgelerinde yetiştirilmektedir. Avustralya'da, Shiraz ile harmanlanmak üzere kıtaya getirildiğine inanılmaktadır. 1882'ye kadar uzanan belgeler, Victoria'da Roussanne ekimlerinin varlığını belirtmiştir.[4] Kaliforniya'da, Orta Sahil AVA'da ve Yuba bölgesinin kuzeyinde yaygın olarak ekilmektedir.[2] Ayrıca yakın zamanda kuzey Golan Tepeleri'nde yetiştirilmiş ve İsrail'de şarap olarak üretilmiştir.[5] Diğer Rhône çeşitleriyle birlikte, Güney Afrika'da giderek daha fazla yetiştirilmektedir.[6]

Washington Eyaletinde, Roussanne'ın ilk deneysel ekimleri 1990 yılında White Heron Cellars tarafından ekildi. Son yıllarda, daha fazla Washington şarap üreticisi Ciel du Cheval, Alder Ridge ve Destiny Ridge, Rhone çeşitlerini denedikçe ekimler arttı. Washington'da Roussanne genellikle Viognier ile harmanlanır ve elma, limon, şeftali ve turunçgillerden krema ve bala kadar uzanan notalara sahip meyve salatası profiliyle karakterize edilir.[7] Teksas Yüksek Ovaları, yüksek kaliteli Roussanne yetiştirmek için oldukça uygun olduğunu kanıtlıyor. New Jersey'de, Unionville Vineyards; Roussanne, Marsanne ve diğer Rhone çeşitlerini yetiştiriyor.

Kaliforniya Roussanne/Viognier tartışması

1980'lerde, Bonny Doon Vineyard'dan Kaliforniyalı şarap üreticisi Randall Grahm, Châteauneuf-du-Pape'deki bir bağdan aldığı bildirilen Roussanne çelikleri kaçırdı. Kaliforniya yönetmeliklerine göre, eyalet dışından gelen asmalar, üzüm hastalıkları için denetim ve Kaliforniya Üniversitesi, Davis'te ampelografik teşhis de dahil olmak üzere uzun bir süre karantinaya alınır. Grahm, çeliklerini bavulunda ithal etti ve Santa Cruz Dağları'ndaki bağına dikti ve burada Marsanne ile Rhone tarzı bir karışım yapmaya başladı. 1994'te Grahm, Roussanne çeliklerinin bir kısmını eyaletteki en büyük fidanlıklardan biri olan Sonoma Grapevine'a sattı ve asmaları çoğaltmaya ve bunları şarap imalathanelerine ve bu Roussanne asmalarını eyalet genelinde yayan diğer fidanlıklara satmaya başladı. Bu çelikleri satın alan şarap imalathanelerinden biri, bunları Monterey bağlarına eken Kaliforniya kült şarap imalathanesi Caymus Vineyards'dı. 1998'de Alban Vineyards'tan John Alban, Caymus'u ziyaret ediyordu ve Roussanne ekimlerinin Roussanne'den çok Viognier'e benzediğini fark etti.[8] DNA analizi için örnekler gönderildi ve sonuç, ekimlerin gerçekten de Grahm'ın orijinal "Roussanne" bağından gelen tüm asmalar gibi Viognier olduğunu kanıtladı.[9]

Şaraplar

Washington Eyaleti'ndeki Red Mountain AVA'daki Ciel du Cheval üzüm bağından Roussanne.

Roussanne'den yapılan şaraplar, bitkisel çay notaları içerebilen yoğun aromatikleriyle karakterize edilir.[2] Gençliğinde, şarap yaşlandıkça daha cevizli hale gelen armut gibi daha fazla çiçeksi, bitkisel ve meyve notaları gösterir. Savoie bölgesinden gelen Roussanne, biber ve bitkisel notalarla işaretlenmiştir. Şarap uzmanı Oz Clarke, Roussanne şarabının ve Roussanne'in baskın olduğu karışımların, şarabın 7 veya 8 yaşına gelene kadar aromatik olarak kapalı olduğu "aptal faza" girmeden önce gençliklerinin ilk 3 ila 4 yılında çok iyi içilebileceğini belirtiyor. Bu aşamada şarap daha karmaşık ve derinlikli hale geliyor.[3]

Eş anlamlıları ve diğer üzümlerle ilişkileri

Eş anlamlılar arasında Barbin, Bergeron (özellikle Savoie bölgesinde), Courtoisie, Fromental, Fromental jaune, Fromenteal, Fromenteau, Greffon, Greffou, Martin Cot, Petite Rousette, Picotin blanc, Plant de Seyssel, Rabellot, Rabelot, Ramoulette, Rebellot, Rebolot, Remoulette, Roussane, Roussane blanc, Roussanne blanc, Roussette, Rusan Belyi, Rusan Blan.[4][10]

Roussanne ile akraba olmayan benzer isimli üzümler de vardır; en dikkat çekenleri Provence'ta yetişen pembe kabuklu Roussanne du Var ve Savoie'da bulunan ve Altesse olarak da bilinen Roussette'dir.[2]

Kaynakça

  1. ^ Pierre Galet, Üzüm çeşitlerinin ansiklopedik sözlüğü, Hachette Livre, Paris, 2000.
  2. ^ a b c d e f g J. Robinson (ed)"The Oxford Companion to Wine"Üçüncü Baskı sf 595 Oxford University Press 2006 ISBN 0-19-860990-6
  3. ^ a b Oz ClarkeÜzüm Ansiklopedisisf 204 Harcourt Books 2001 ISBN 0-15-100714-4
  4. ^ a b c J. RobinsonVines, Üzümler ve Şaraplar s. 234–235 Mitchell Beazley 1986 ISBN 1-85732-999-6
  5. ^ "Tabor Har". יקב תבור (İngilizce). 21 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Eylül 2024. 
  6. ^ "Novelty' variety Roussanne graining traction in the Cape". 19 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Eylül 2024. 
  7. ^ P. Gregutt "Washington Wines and Wineries: The Essential Guide" s. 57–58 University of California Press 2007 ISBN 0-520-24869-4
  8. ^ "Roussanne? Viognier? What's in a name?". Jancis Robinson. 31 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Eylül 2024. 
  9. ^ "Vine Mix-Up Lands California Winemaker and Grower in Court". L. Alley. Wine Spectator. []
  10. ^ "Vitis International Variety Catalogue: Roussanne". web.archive.org. 23 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Eylül 2024. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Merlot</span> Merlot bir şarap çeşidi yapmada veya yemede kullanılan bir üzümdür.

Merlot hem tek çeşit (sepaj), hem de harmanlanmış (kupaj) üzümlerle şarap yapımında kullanılan lacivert renkli şaraplık bir üzüm çeşididir. Merlot ismi Fransızcada karatavuk anlamına gelen merle kelimesine küçültme eki eklenmesiyle oluşturulmuş olup muhtemelen üzümün rengi dolayısıyla bu ismi almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Provans şarabı</span>

Provans şarabı güneydoğu Fransa'daki Fransız şarabı üreten Provans bölgesinden gelir. Romalılar bölgeyi provincia nostra adıyla adlandırdı. Provans Alpler'in hemen güneyinde İtalya dışındaki ilk Roma eyaletiydi.

<span class="mw-page-title-main">Gamay</span>

Gamay kırmızı şarap yapmak için kullanılan mor renkli bir üzüm çeşididir özellikle Beaujolais'de ve Tours çevresinde Loire Vadisi'nde yetiştirilir. Tam adı Gamay Noir à Jus Blanc'dır. 15. yüzyıldan beri adı geçen çok eski bir kültür bitkisidir. Bol üretim sağladığı için sık sık ekilmiştir, bununla birlikte asidik topraklara ekildiğinde üzümün doğal olarak yüksek asitliğini yumuşatmaya yardımcı olan üstün şaraplar yapar.

<span class="mw-page-title-main">Petit Manseng</span>

Petit Manseng esasen Güney Batı Fransa'da yetiştirilen beyaz şaraplık bir üzüm çeşididir. Manseng ailesindeki herhangi bir üzümün en kaliteli şarabını üretir. Adı küçük, kalın kabuklu meyvelerinden türemiştir. Küçük bir asmanın verimi ile birleştiğinde çoğu Petit Manseng bağcısı hektar başına yaklaşık 15 hl şarap üretir. Üzüm geç hasat tatlı şarabı yapmak için aralık ayına kadar asmada bırakılır. Üzüm esasen Gascony, Jurançon ve Pacherenc du Vic-Bilh'de yetiştirilir ancak son zamanlarda Kaliforniya, Kuzey Georgia, Virjinya ve Ohio gibi Yeni Dünya şarap bölgelerinde de ilgi çekmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Cabernet Franc</span>

Cabernet Franc, Dünya'da başlıca siyah üzüm çeşitlerinden birisidir. Esasen Bordeaux tarzında Cabernet Sauvignon ve Merlot ile harmanlama için yetiştirilir ama aynı zamanda Loire 'nin Chinon 'u gibi tek başına şarap yapılabilir. Kanada ve Amerika Birleşik Devletleri'nde karışımlarda kullanılmasının ve çeşit olarak üretilmesinin yanı sıra bu bölgelerde bazen buz şarabı yapılır.

<span class="mw-page-title-main">Beaujolais (şarap)</span>

Beaujolais, genellikle ince bir kabuğa sahip ve tanen oranı düşük Gamay üzümünden yapılan bir Fransız şarabıdır.

<span class="mw-page-title-main">Semillon</span>

Semillon, çoğunlukla Fransa ve Avustralya'da sek beyaz ve tatlı şarap yapmak için kullanılan altın renkli beyaz bir üzüm çeşididir. İnce kabuğu ve Botrytis cinerea'ya duyarlılığı sayesinde tatlı şarap bölgesi Sauternes AOC ve Barsac AOC'de geniş bir alanda yetiştirilmektedir. Adelaide Üniversitesi'nin 2010 yılında açıkladığı istatistiklere göre dünyada yaklaşık 22000 hektar bir alanda ekilidir.

<span class="mw-page-title-main">Malbec</span>

Malbec (telaffuzu [mal.bɛk]) kırmızı şarap yapımında kullanılan mor bir üzüm çeşididir. Üzümleri mürekkep gibi koyu renge ve sağlam tanenlere sahip olma eğilimindedir ve kırmızı Bordo şarabı karışımında izin verilen altı üzümden biri olarak bilinir. Fransa'da, Malbec bağları halen başlıca Güney Batı Fransa'da Cahors'dadır ancak üzüm dünya çapında yetiştirilir. Bir Arjantin üzüm çeşidi olarak giderek daha fazla kutlanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Sauvignon blanc</span> Üzüm çeşidi

Sauvignon blanc, Fransa'nın Bordeaux bölgesinin yeşil kabuklu bir üzüm çeşididir. Üzüm adını büyük olasılıkla Güney Batı Fransa'da yerli bir üzüm olarak erken kökenleri nedeniyle Fransızcada sauvage ("yabani") ve blanc ("beyaz") kelimelerinden alır. Muhtemelen Savagnin'in soyundan geliyor. Fransızca: Sauvignon blanc asması dünyanın şarap bölgelerinin birçoğuna ekilir ve gevrek, sek ve ferahlatıcı bir çeşit beyaz şarap üretir. Üzüm aynı zamanda Sauternes ve Barsac'ın meşhur tatlı şaraplarının bir bileşenidir. Sauvignon blanc, ABD'de Fransa, Şili, Romanya, Kanada, Avustralya, Yeni Zelanda, Güney Afrika, Bulgaristan, Washington ve Kaliforniya eyaletlerinde yaygın olarak yetiştirilmektedir. Bazı Yeni Dünya Sauvignon blanclar, özellikle California'dan, Robert Mondavi tarafından Pouilly-Fumé'ye atıfta bulunulan bir pazarlama terimi olan "Fumé Blanc" olarak da adlandırılabilir.

<span class="mw-page-title-main">Tempranillo</span>

Tempranillo, İspanya 'da tam gövdeli kırmızı şaraplar yapmak için yaygın olarak yetiştirilen siyah bir üzüm çeşididir. İsmi İspanyol temprano'sunun ("erken") küçültülmüş hali olup çoğu İspanyol kırmızı üzümünden birkaç hafta önce olgunlaştığı gerçeğine atıfta bulunmaktadır. Tempranillo Fenike yerleşim yerlerinden beri İber Yarımadası'nda yetiştirilir. Rioja'da kullanılan ana üzümdür ve genellikle İspanya'nın asil üzümü olarak anılır. Üzüm dünyanın şarap bölgelerine ekilir.

<span class="mw-page-title-main">Syrah</span>

Syrah, koyu kabuklu üzüm çeşidi olup başlıca kırmızı şarap üretmek için tüm dünyada yetiştirildi. 1999'da Syrah'ın güneydoğu Fransa'dan, Dureza ve Mondeuse Blanche'den iki meçhul üzümün yavrusu olduğu bulundu. Syrah, Syrah'ın 1880'den kalma Peloursin ile bir melezi olan Petite Sirah ile karıştırılmamalıdır.

<span class="mw-page-title-main">Grenache</span>

Grenache ya da Garnacha (IPA: [ɡaɾˈnatʃa]) dünyada en çok ekilen kırmızı şaraplık üzüm çeşitlerinden biridir. Geç olgunlaşır bu nedenle üzümün büyük olasılıkla geldiği İspanya'da bulunanlar gibi sıcak ve kuru koşullara ihtiyaç duyar. Aynı zamanda İtalya'nın güneyindeki Sardunya adasında, Fransa'da, Avustralya'da ve Kaliforniya'daki Monterey AVA ve San Joaquin Vadisi'nde yetiştirilir.

<span class="mw-page-title-main">Monosepaj</span> tek üzüm çeşidinden üretilmiş şarap stili

Monosepaj, tek tip üzüm çeşidinden üretilen bir şarabı veya tek tür üzümden üretilmiş brendi, konyak, grappa, rakı gibi damıtılmış içkiyi belirtir. Tek tür üzümden yapıldığı için monosepaj şaraplar üzümün tüm karakterini yansıtırlar. Monosepajın tersi ise, yani birden fazla üzüm çeşidinden yapılmış ise kupaj denir.

<span class="mw-page-title-main">Hermitage AOC</span>

Hermitage, Fransa'nın kuzey Rhône şarap bölgesinde Lyon'un güneyinde bulunan bir Appellation d'Origine Contrôlée (AOC) Fransız şarap bölgesidir. Çoğunlukla Syrah üzümünden kırmızı şarap üretir; ancak Roussane ve Marsanne üzümlerinden az miktarda beyaz şarap da üretilir. Tepe, bazıları tarafından Syrah üzüm çeşidinin ruhani evi olarak görülür.

<span class="mw-page-title-main">Marsanne</span>

Marsanne, en yaygın olarak Fransa'nın Kuzey Rhône bölgesinde bulunan beyaz şarap üzümüdür. Genellikle Roussanne ile harmanlanır. Üzüm Savoie'da Grosse Roussette olarak bilinir. Fransa dışında İsviçre'de, İspanya'da, Avustralya'da, Yeni Zelanda'da, Kanada'da ve Amerika Birleşik Devletleri'nde de yetiştirilir.

<span class="mw-page-title-main">Chenin blanc</span> Şaraplık beyaz üzüm çeşidi

Chenin blanc, Fransa'nın Loire Vadisi'nden gelen bir beyaz şarap üzüm çeşididir. Yüksek asiditesi, köpüklü şaraplardan dengeli tatlı şaraplarına kadar çeşitler yapmak için kullanılabileceği anlamına gelir, ancak asmanın doğal canlılığı kontrol edilmezse çok yumuşak, nötr şaraplar üretebilir. Loire dışında, Yeni Dünya şarap bölgelerinin çoğunda bulunur; Güney Afrika'da en yaygın olarak ekilen çeşittir ve burada tarihsel olarak Steen olarak da bilinir. Üzüm, 1655'te Jan van Riebeeck tarafından Güney Afrika'da yetiştirilen ilk üzümlerden biridir ve 1685'te Nantes Fermanı'nın iptal edilmesinin ardından Fransa'dan kaçan Huguenot'larla bu ülkeye gelmiştir. Chenin blanc, Avustralya'da da sıklıkla yanlış tanımlanıyordu, bu nedenle ülkedeki erken tarihini izlemek kolay değil. 1832'de James Busby'nin koleksiyonunda tanıtılmış olabilir, ancak C. Waterhouse, 1862'de Güney Avustralya'nın Houghton kentindeki Highercombe'da Steen yetiştiriyordu.

<span class="mw-page-title-main">Viognier</span>

Viognier beyaz şaraplık bir üzüm çeşididir. Rhône Vadisi'nde Fransız şarabı Condrieu için izin verilen tek üzümdür.

<span class="mw-page-title-main">Mourvèdre</span>

Mourvèdre, Mataro veya Monastrell olarak da bilinir. Fransa'nın Rhône ve Provence bölgeleri, İspanya'nın Valensiya ve Jumilla, Bullas ve Yecla denominaciones de origen (DOs) dahil olmak üzere dünya çapında birçok bölgede yetiştirilen kırmızı şaraplık üzüm çeşididir. Balear Adaları, Kaliforniya ve Washington ile Avustralya'nın Güney Avustralya ve Yeni Güney Galler'in bölgeleri ve ayrıca Güney Afrika. Mourvèdre, kırmızı şarap çeşitlerinin yanı sıra "GSM" karışımlarında da öne çıkan bir bileşendir. Çeşitten aynı zamanda roze ve porto tarzı fortifiye şaraplar yapılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Fransız şarabı</span>

Fransız şarabı, Fransa'nın her yerinde, yılda 50 ila 60 milyon hektolitre veya 7-8 milyar şişe arasında üretilir. Fransa, İtalyan, İspanyol ve Amerikan şarap üreten bölgeleriyle birlikte dünyanın en büyük şarap üreticilerinden biridir. Fransız şarabının tarihi M.Ö. 6. yüzyıla kadar uzanır ve Fransa'nın birçok bölgesinin şarap yapım tarihi Roma zamanlarına dayanır. Üretilen şaraplar, uluslararası alanda satılan pahalı şaraplardan, savaş sonrası dönemin Margnat şarapları gibi genellikle yalnızca Fransa'da görülen mütevazı şaraplara kadar çeşitlilik gösterir.

<span class="mw-page-title-main">Eş-fermantasyon</span>

Eş-fermantasyon, şarap yapımında bir şarap üretilirken aynı anda iki veya daha fazla üzüm veya meyve çeşidini aynı anda fermente etme uygulamasıdır. Bu, fermantasyondan sonra ayrı şarap bileşenlerini bir cuvée'ye karıştırmanın daha yaygın uygulamasından farklıdır. Eş-fermentasyon prensipte herhangi bir üzüm çeşidi veya diğer meyve karışımı için uygulanabilirken, bugün kırmızı üzüm çeşitlerinin bir karışımından ve daha küçük oranda beyaz üzüm çeşitlerinden üretilen kırmızı şaraplar için daha yaygındır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.