İçeriğe atla

Ross Buz Sahanlığı

Koordinatlar: 81°30′G 175°00′B / 81.500°G 175.000°B / -81.500; -175.000
Ross Buz Şelfi. Ross Bariyeri'ne bakış
Ross Buz Şelfi 1997

Ross Buz Şelfi, (81 °30'G 175 °00'B) Antarktika'daki Ross Denizi'nin yarısını örten, birkaç yüz metre kalınlıkta sürekli bir buz tabakası. Buz şelfi, 525.000 km²'lik alanıyla (Kaynak: Alfred Wegener Institut, diğer kaynaklar 487.800 km² kabul eder) Fransa'dan biraz küçük olup böylelikle Antarktika'nın en büyük buz şelfi bölgesidir. Alman kutup araştırma istasyonu Neumayer'in verilerine göre 5.000 km² alanı olan (Diğer kaynaklar 8.000 km² üzerinde verir) Ekström Buz Şelfi ile karşılaştırıldığında, Ekström Buz Şelfi ufacık kalır.

Buz şelfi, deniz üzerinde yüzen büyük bir buz tabakası olarak tanımlanır. Bu tabaka kendisini aralıksız besleyen bir buzul üzerinden karaya bağlanır. Kara tarafındaki tabanında, buz şelfleri 800 den 1500 metreye kadar bir yüksekliğe sahipken ön kısımlarda sadece 100 ile 200 metre kalınlıktadır. Tabakanın azalan kalınlığının sebebi, sürekli kütle kaybına yol açan, alt kısımlarındaki erime süreci ve buz içindeki akış sürecidir.

Ross Buz Şelfi'nin dikey cephesi (Kırılma kenarı) 800 kilometreden daha büyük bir uzunluğa sahiptir ve deniz üzerinde 15 ile 50 m arasında yükselir. Yani serbest olarak deniz üstünde yüzen buzun, yaklaşık %90'ı deniz seviyesinin altındadır.

Ross Buz Şelfi, 28 Ocak 1841'de onu keşfeden İngiliz kâşif ve denizci James Clark Ross'ın adıyla anılır. Ross ön cephenin kartografisini doğuya doğru yaklaşık 160ºB noktasına kadar yapmıştır. Ross Buz Şelfi'nin büyük kısmı, hakları Yeni Zelanda'ya ait olan Ross Dependency'dedir.

Ross Buz Şelfi, 1912 yılında kutup araştırmacısı Robert Falcon Scott ve onun keşif gezisine katılanların son istirahatgahı olmasıyla üzücü bir üne sahiptir. Öncesinde, Scott'ın gezisi, Ross Denizi'ni geçen ve Ross Buz Şelfi'ne ulaşan ilk keşif gezisiydi.

Dış bağlantılar


İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Antarktika</span> kutup kıtası

Antarktika, Güney Yarımküre'nin en güneyinde bulunan ve Güney Kutbu'nu içeren kıta. Afrika ve Okyanusya'nın güneyinde olan ve içinde ülke bulunmayan tek kıta. Dünyanın en kurak yeridir, kıtanın bazı yerlerine 2 milyon sene yağmur yağmamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Güney Kutbu</span> Dünyanın en güney noktası

Güney Kutbu, Dünya ekseninin alt kısmında kalan noktayı tanımlar.

<span class="mw-page-title-main">Buzdağı</span> büyük bir su kütlesinde serbest yüzen, tatlı sudan müteşekkil buz kütlesi

Buzdağı; büyük bir su kütlesinde serbest yüzen, tatlı sudan müteşekkil, büyük buz kütlesi. Buzdağlarına Kuzey ve Güney Kutbu çevresindeki denizlerde ve Arktik bölgelerdeki buzul göllerinde ve haliçlerinde (fiyord) rastlanır.

<span class="mw-page-title-main">Güney Okyanusu</span> okyanus

Güney Okyanusu ya da Antarktika Okyanusu, bazı coğrafya ve çoğu hidrografi kaynaklarına göre Antarktika kıtasını çevreleyen su kütlesidir. Bu okyanus, dünyanın dördüncü büyük ve en son tanımlanmış okyanusudur.

<span class="mw-page-title-main">Kutup ayısı</span> Kuzey kutup dairesinde yaşayan ayı türü

Kutup ayısı aynı zamanda beyaz ayı ya da deniz ayısı, ayıgiller (Ursidae) familyasından soğuk kuzey kutup bölgesinin karlı sahillerinde ve buzullar üzerinde yaşayan ayı türüdür. Yaşamakta olan en büyük kara etoburudur ve bulunduğu ortamdaki süper yırtıcıdır. Yaşadığı çevreye çok iyi uyum sağlamıştır. Kalın kürkü onu soğuktan korur, beyaz görünümü avlarından saklar. Kutup ayısı hem karada, hem denizde, hem buzda, hem de su içinde zorlanmadan avlanır.

<span class="mw-page-title-main">Buzul</span> büyük kar ve buz kütlesi

Buzul, dağ zirvelerinde yaz kış erimeyen ve yer çekiminin etkisiyle yer değiştiren büyük kar ve buz kütlesidir. Eğimli arazilerde yıllar boyunca biriken kar kütlesinin önce buzkar, sonra da buza dönüşmesiyle oluşur. Buzullar okyanuslardan sonra dünya üzerindeki ikinci büyük su deposu ve en büyük tatlı su deposudur, tatlı suyun % 98,5'ini oluştururlar. Hemen hemen her kıtada buzullara rastlanır. Dünya'nın belirli bölgeleri, bütün yıl erimeyen ve "buzul" adını alan buzlarla kaplıdır. Bunlar kutup bölgeleriyle yüksek dağların tepeleridir. Buzul oluşabilecek bölgenin deniz yüzeyinden yüksekliği, enlemin artmasıyla azalır. Ekvator yakınlarında 0° enlem çevresinde buzullara rastlamak için Runewenzorilerin 4.400 m yüksekliğine çıkmak gerekirken, Alplerde (45°) 2500 m'ye, Norveç'te (60°) 1500 m'ye çıkmak yeterlidir. Kutupta buzullara deniz yüzeyinde rastlanır.

<span class="mw-page-title-main">Buzdağı B-15</span>

Buzdağı B-15, 2000 yılında Antarktika'nın Ross Buz Sahanlığı'ndan kopan ve 2002 birçok parçaya ayrılan devasa bir buzdağı.

Buzdağı B-15 A, Antarktika'da Kasım 2003'te, 11.655 km² büyüklüğündeki B-15'in buz şelfi içinde bir fırtına sonrasında parçalanmasıyla oluşmuş bir buzdağı.

<span class="mw-page-title-main">Ross Denizi</span> deniz

Ross Denizi, Güney Okyanusu'nda Antarktika'nın önünde Victoria Toprakları ile Marie Byrd Toprakları arasında kalan bir kenar denizi.

<span class="mw-page-title-main">Amundsen Denizi</span>

Amundsen Denizi, Antarktika kıtasında, Güney Okyanusu'nun bir uzantısıdır. Denizin doğusunda Marie Byrd Toprakları bulunur. Sınırları Thurston Adası ile Dart Burnu arası olarak kabul edilmiştir. Denizin ismi Norveçli kutup kâşifi Roald Amundsen'in anısına koyulmuştur. Yüzölçümü yaklaşık 98,000 km² olan denizin büyük bir kısmı genelde buz ile kaplıdır. En derin yeri 585 metre olarak ölçülmüştür.

<span class="mw-page-title-main">İmparator penguen</span> En büyük penguen türü

İmparator penguen, penguengiller (Spheniscidae) familyasının en büyük türü. Kral penguen ile beraber büyük penguenler (Aptenodytes) cinsine dahil edilir.

<span class="mw-page-title-main">Ernest Shackleton</span>

Sir Ernest Henry Shackleton 20. yüzyılın başlarında yaptığı Antarktika keşifleriyle tanınan İrlandalı-İngiliz kâşif.

Paleoklimatoloji, doğrudan ölçümlerin alınmadığı iklimlerin incelenmesidir. Araçsal kayıtlar Dünya tarihinin yalnızca küçük bir bölümünü kapsadığından, eski iklimin yeniden inşası, doğal çeşitliliği ve mevcut iklimin evrimini anlamak için önemlidir. Paleoklimatoloji, kayalar, tortular, sondaj delikleri, buz tabakaları, ağaç halkaları, içinde korunmuş verileri elde etmek için Dünya ve yaşam bilimlerinden çeşitli PROXY yöntemlerini kullanır. Vekilleri tarihlendirme teknikleriyle birleştirilen bu paleoiklim kayıtları, Dünya atmosferinin geçmiş durumlarını belirlemek için kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Marie Byrd Toprakları</span>

Marie Byrd Toprakları, Antarktika'nın batısındaki topraklardır. Coğrafi olarak, batısında Ross Buz Sahanlığı ve Ross Denizi, doğusunda Ellsworth Toprakları ve Ronne Buz Sahanlığı, kuzeyinde Amundsen Denizi ve Pasifik Okyanusu bulunmaktadır. 158 ° batı ve 103 ° 24' batı boylamları arasında uzanır. Rockefeller Yaylası ve Eights Sahili arasındaki alanı da içeren bölge, 1928-1941 yılları arasında Amiral Richard E. Byrd liderliğinde düzenlenen seferlerde keşfedilmiştir. Amiral Byrd'ın 1929 yılında bölgenin kuzeybatısında kalan kısma eşinin adını vermiş olmasından dolayı bölgeye Marie Byrd Toprakları denilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Batı Antarktika buz tabakası</span> Batı Antarktikayı kaplayan kıtasal buz tabakasının bir bölümü

Batı Antarktika buz tabakası, Transantarktik Dağları'nın batısında uzanan ve Batı Antarktika'yı kaplayan Antarktika kıtasal buz tabakasının bir bölümüdür.

<span class="mw-page-title-main">Whales Körfezi</span>

Whales Körfezi, Antarktika'nın kuzeyinde yer alan Ross Buz Sahanlığı kıyısnda yer alan bir körfezdir. Bu Açık deniz olan Ross Denizi değil sadece, ama dünya çapında en güney noktasıdır. Ross Denizi Gould Coast'tan 320 km güneye kadar uzanır. Güney kutbundan—ama o bölgede en ziyade açık deniz Daha Ross yaklaşık 2000 km buz tabakası ile kaplıdır.

<span class="mw-page-title-main">Buz örtüsü</span> Büyük buzul kütlesi

Buz örtüsü veya örtü buzulu, 50.000 km²'den büyük buzulsal buz kütlesi. Dünya üzerine yayılmış olan büyük boyutlardaki buz tabakalarıdır. Bu tabakalar genelde yüksek kutuplarda bulunur ve etrafında yüzeyin yüksekliği azalmaktadır. Örtü buzulları yüksek kutuplarda bulunan volkanik adalar, vadiler ve dağları kaplar. Örtü buzulları, yüzeylerinde bulunan buzun tabakalarının aşındırılması ve yerleştirilmesi sonucu oluşan yüksekliği ile önemli bir geçiş noktası oluştururlar. Örtü buzulları, aşırı soğuk iklim koşulları nedeniyle etrafında pek çok bitki ve hayvan türünün yaşamasına olanak vermezler.

<span class="mw-page-title-main">McMurdo Boğazı</span>

McMurdo Boğazı, Antarktika'nın batısında bulunan bir boğazdır. Boğaz, Ross Denizi ile kuzeye, Haskell Boğazı üzerinden güneye Ross Buz Sahanlığı ile bağlanmaktadır. Büyük ölçüde McMurdo Buz Sahanlığı ile kaplı olup buz tıkanmış suları yaklaşık 55 kilometre uzunluğunda ve genişliğindedir ve Dünyanın en güneydeki su kütlesidir. Royal Society Dağları, batı kıyı şeridinde deniz seviyesinden 4.205 metreye yükselmektedir. Kutup kâşifleri için tarihi bir sıçrama noktası olan Ross Adası, doğu sınırını belirlemektedir. McMurdo Sound'un kıyı şeridinin yalnızca %10'undan azında buz bulunmamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Antarktika Buz Tabakası</span>

Antarktika Buz Tabakası, Dünya'nın iki kutup buz tabakasından birisi. Antarktika kıtasının yaklaşık %98'ini kaplamaktadır ve dünyadaki en büyük bütün buz kütlesidir. Yaklaşık 14 milyon kilometrekarelik bir alanı kaplar ve 26,5 milyon metreküp buz içerir. Bir kilometre küp buz yaklaşık bir metrik gigaton ağırlığındadır, yani buz tabakası 26.500.000 gigaton ağırlığındadır. Dünyadaki tüm tatlı suyun yaklaşık yüzde 61'i Antarktika buz tabakasında tutulur, bu da deniz seviyesinin yaklaşık 58 m yükselmesine eşittir. Doğu Antarktika'da buz tabakası büyük bir kara kütlesine dayanırken, Batı Antarktika'da yatak deniz seviyesinden 2.500 m'den daha fazla uzanabilir.

<span class="mw-page-title-main">Doğu Antarktika Buz Örtüsü</span>

Doğu Antarktika Buz Örtüsü, Antarktika'daki iki büyük buz tabakasından biridir ve tüm gezegendeki en büyüğüdür. Bu coğrafi oluşum, uzunlamasına olarak 45° batı ve 168° doğu boylamları arasında uzanır.