İçeriğe atla

Rosetta (yazılım)

Rosetta
Geliştirici(ler)Apple
İlk yayınlanma2006 (18 yıl önce) (2006)
Geliştirme durumuMac OS X Lionda Durduruldu
İşletim sistemi(Intel) Mac OS X 10.4.4 (Tiger) –10.6.8 (Snow Leopard)
PlatformMac
ErişilebilirlikÇokdilli
Türikili çeviri

Rosetta, Apple Inc. tarafından Mac OS X işletim sistemi için geliştirilen dinamik bir ikili tercümandır. Birçok PowerPC uygulamasının belirli Intel tabanlı Macintosh bilgisayarlarda herhangi bir değişiklik yapmadan çalışmasına izin verir. Apple 2006 yılında Macintosh platformunun Komut kümesini PowerPC'den Intel işlemciye değiştirince Rosetta'yı piyasaya sürdü.[1] "Rosetta" ismi, Mısır hiyerogliflerini anlama ve tercüme etmeyi mümkün kılan keşif olan Rosetta Taşı'na referans yapar.

Rosetta, QuickTransit teknolojisine dayalıdır. Grafik kullanıcı arayüzü yoktur. Rosetta ilk olarak Mac OS X v10.4.4 "Tiger" ile birlikte piyasaya sürüldü; bu sürüm ilk Intel tabanlı Macintosh modelleriyle piyasaya sürüldü. Rosetta Mac OS X v10.6 "Snow Leopard" da varsayılan olarak yüklenmez, ancak PowerPC uygulamalarını çalıştırmak isteyen kullanıcılar için yükleyici veya Apple Software Update aracılığıyla bir seçenek olarak saklanabilir.[2] Rosetta, Mac OS X v10.7 "Lion" ya da sonrasında dahil edilmez veya desteklenmez.[3] Bu nedenle, Lion ve sonraki sürümlerde, geçerli Macintosh platformu PowerPC uygulamalarını desteklemez

Özellikleri

Rosetta, Lion'dan önce Intel işletim sistemleri için Mac OS X'in bir parçasıdır.[4] G3, G4 ve AltiVec talimatlarını çevirir; Ancak, G5 talimatlarını tercüme etmez. Bu nedenle, G5'e özgü yönerge setlerine dayanan uygulamalar geliştiricileri tarafından Rosetta destekli Intel tabanlı Mac'lerde çalışmak üzere değiştirilmelidir. Apple'a göre, yüksek bilgisayar gerektiren uygulamalar (AutoCAD, oyun veya Adobe Photoshop gibi) olan uygulamalar değil, ağır etkileşimli ancak düşük hesaplama gereksinimleri olan uygulamalar (örneğin, kelime işlemciler) Rosetta ile çeviri için çok uygundur.[5] Apple'ın "Pro" medya üretim uygulamaların (FileMaker, Final Cut Pro, Final Cut Studio, Final Cut Pro X, Motion (yazılım), Compressor (yazılım) Aperture, Logic Studio, Mainstage (yazılım) ve Logic Pro gibi) önceden var olan PowerPC sürümleri Rosetta tarafından desteklenmiyor.

Rosetta aşağıdakileri desteklemez

  • Classic ortamı ve böylece Mac OS 9 veya daha eski sürümleri için yapılmış herhangi bir Karbon APİ içermeyen uygulama
  • Tercihleri Sistem Tercihleri bölmesine ekleyen kod
  • G5 işlemci gerektiren uygulamalar
  • Kesin özel durum işleme gerektiren uygulamalar
  • Ekran koruyucular
  • Çekirdek uzantıları ve onlara bağımlı uygulamalar
  • JNI kitaplıklarıyla birlikte paketlenemeyen Java uygulamaları veya Java uygulamaları tercüme edilemez
  • Rosetta tarafından tercüme edilen uygulamalardaki Java uygulamaları, yani Java uygulamalarını yüklemek için eski bir PowerPC sürümü yerine yerel bir Intel web tarayıcı uygulamasının kullanılması gerektiği anlamına gelir

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 28 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Kasım 2016. 
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 21 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Kasım 2016. 
  3. ^ "Arşivlenmiş kopya". 14 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Kasım 2016. 
  4. ^ "Arşivlenmiş kopya". 16 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Kasım 2016. 
  5. ^ "Arşivlenmiş kopya". 21 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Kasım 2016. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Macintosh</span> dizüstü ve masaüstü bilgisayarlara yönelik geliştirilen işletim sistemi

Macintosh, kısaca Mac olarak bilinen ve adını McIntosh Amerikan 1949 ses firmasından alan patent sorunu yaşamamak için Macintosh olarak yazılan, kişisel bilgisayar üreten Apple Computer Inc.'in bir ürünüdür. Ürün yelpazesi 1984 yılında başlamış ve piyasada fare ve grafik arayüz kullanan ilk başarılı bilgisayar serilerinden biri olmuştur. Bu başarıdan dolayı, 1986 yılından itibaren şirketin Lisa, Apple II, Apple III gibi yelpazeleri sonlandırılıp tüm bilgisayarları Macintosh serisi altında toplanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Klasik Mac OS</span> İşletim sistemi

Klasik Mac OS, Apple firması tarafından piyasaya sürülen işletim sistemi idi. Bu, diğer sistemlerle beraber Macintosh işletim sistemleri'ne dahil idi. Apple'ın daha sonra "Mac OS" olarak isimlendireceği şeyin orijinal hali olan, tamamlayıcı ve isimsiz sistem yazılımı ilk olarak 1984 yılında orijinal Macintosh ile tanıtılmıştır. İlk evvel "System" ismi ile tanıtılan sistem Mac OS 7.6-dan başlayarak "Mac OS" adı ile sunulmaya başladı.En son ana sürümü Mac OS 9'dur. Mac OS ailesinde System 1, System 6, System 7, Mac OS 8, Mac OS 9 vardır. Bundan sonra macOS işletim sistemi başlatıldı. Sonundaki X roma rakamındaki 10'u temsil eder. Mac OS, UNIX türevi açık kaynak kodlu bir işletim sistemidir. Yasal olarak sadece Apple marka bilgisayarlar ile uyumludur. Grafik açısından çok ayrıcalıklı olduğundan genellikle yayıncılık alanında ilgi görür. 2014 yılı itibarıyla OS X Yosemite adlı yeni bir sürümü çıkmıştır.

macOS, Macintosh işletim sistemi ailesinin son sürümüdür ve Apple tarafından Macintosh bilgisayarları için tasarlanmış bir işletim sistemidir.

<span class="mw-page-title-main">PowerPC</span>

PowerPC, AIM olarak bilinen Apple-IBM-Motorola ittifakının 1991'de geliştirdiği bir RISC mikroişlemcisidir. Genel olarak kişisel bilgisayarlar içindir. PowerPC merkezi işlem birimleri (CPU) gömülü (embedded) ve yüksek performans işlemcileri olduğu için popüler olmuştur. PowerPC 1990'da AIM' in ve PReP'in temel taşı oldu, fakat mimari Apple'ın Macintosh'unun 1994–2006 modellerinde daha başarılı bulundu.

<span class="mw-page-title-main">Mac OS X Snow Leopard</span> Appleın desktop ve sunucu işletim sistemi, Mac OS Xin yedinci ana sürümüdür.

Mac OS X Snow Leopard veya Mac OS X 10.6 Snow Leopard, Apple'ın desktop ve sunucu işletim sistemi, Mac OS X'in yedinci ana sürümüdür. Apple CEO'su Steve Jobs, Snow Leopard'ı WWDC 'da 9 Haziran 2008 tarihinde duyurdu ve Yazılım Mühendisliğinden Sorumlu Kıdemli Başkan Yardımcısı Bertrand Serlet tarafından geliştiricilere özel olarak gösterildi. İlk genel gösteri, Dünya Çapında Pazarlamadan Sorumlu Kıdemli Başkan Yardımcısı Serlet ve Phil Schiller tarafından, WWDC 2009'da sunulmuştur.

Apple Inc. ABD merkezli çok uluslu anonim şirket. Apple şirketi, cep telefonu, tablet gibi tüketici elektroniği ürünleri, kişisel bilgisayar ve bilgisayar yazılım tasarlamakta ve satmaktadır. Şirketin bilinen ürünleri arasında Macintosh serisi bilgisayarlar, iPod, iPhone ve iPad bulunmaktadır. Mart 2014 itibarı ile şirketin 16 ülkede 425 mağazası ve 39 ülkede çevrimiçi mağazası mevcuttur.

<span class="mw-page-title-main">Mac OS X Lion</span> Mac OS X işletim sisteminin 2011 tarihli, 8. büyük sürümü

Mac OS X Lion veya Mac OS X 10.7 Lion Mac OS X işletim sisteminin 8. büyük sürümü olup, Macintosh bilgisayarlar için Apple Inc.in masaüstü ve sunucu işletim sistemidir. 11A511 yazılımda yapılmıştır. Bu sürümün temelini Darwin işletim sistemi oluşturur.Sürümün Unamesi "Darwin 11.0"dir. Sürümün ilk önizlemesi "Maca geri dön" sloganı altında Apple Özel Etkinliğinde (Stevenote) 20 Ekim 2010 tarihinde açıldı. Bu, Apple'ın iOS sisteminde yapılan birçok gelişmeler, Mac yüklü uygulamaların kolayca gezilebilir olan ekran gibi yenilikler getiriyor, Mac OS X Snow Leopard sürümündeki gibi, Mac App Store için destek içerir.Sürümün yüklenmesi Apple Software Update aracılığı ile oluyor. 24 Şubat 2011 tarihinde, Lion-un ilk geliştiriciler için önizlemesi (11A390) Apple Developer programına abonelerine serbest bırakıldı. Diğer geliştirici önizlemesi sonra dan WWDC 2011'de serbest bırakıldı. Lion, 1 Temmuz 2011 tarihinde üretim için serbest bırakıldı, 20 Temmuz 2011 tarihinde Mac App Store üzerinden son sürümü ile izledi. İlk günde şirket bir milyon satış olduğunu bildirdi. Ekim 2011 itibarıyla, Mac OS X Lion, dünya çapında altı milyon kopya sattı.

iMac Appleın masaüstü bilgisayarı

iMac, Apple tarafından tasarlanıp üretilmiş Macintosh masaüstü bilgisayar ailesinin hepsi bir arada modelidir. Ağustos 1998'de piyasaya sürülmesinden bu yana Apple'ın en çok bilinen ürünlerinden biri oldu.

<span class="mw-page-title-main">App Store (macOS)</span> macOS işletim sistemine sahip cihazların yerleşik oyun ve uygulama mağazası

Bu madde OS X için Mac App Store içindir. iOS-dakı App Store ile karıştırılmamalıdır.

<span class="mw-page-title-main">Mac OS X Tiger</span> Mac OS Xin beşinci büyük sürümü

Mac OS X Tiger, Mac OS X'in, Mac bilgisayarlar için Apple'ın masaüstü ve sunucu işletim sisteminin beşinci büyük sürümüdür. Takma isim olarak yeni sürüme Kaplan ismi verilmiştir. Sürüm Apple Software Update yöntemi ile güncellenmekte. Tiger Mac OS X Pantherin halefi olarak 129.95 dolara 29 Nisan 2005 tarihinde kamuoyuna sunuldu. Yeni özelliklerden bazılarına 64-bit PowerMac G5 için geliştirilmiş destek, Spotlight adlı bir hızlı arama sistemi, Safari web tarayıcısının yeni bir sürümü dahildir.

<span class="mw-page-title-main">MacOS Server</span>

macOS Server, Apple tarafından üretilen ve ayrı piyasaya çıkarılan add-on bir işletim ve sunucu sistemidir, macOS işletim sistemi için ek sunucu programları, idaresi ve yönetimi araçları sağlar. Mac OS X Server İngilizce, Japonca, Fransızca, Almanca, Basitleştirilmiş Çince, Hollandaca, İtalyanca, Almanca, İspanyolca ve Geleneksel Çince mevcuttur.

<span class="mw-page-title-main">Mac OS X 10.2</span>

Mac OS X 10.2 veya Mac OS X Jaguar, Apple tarafından üretilmiş ve piyasaya çıkarılmış üçüncü nesil bir Mac OS X işletim sistemidir. Sürüme takma isim olarak büyük kedilerin bir türü olan Jaguar ismi verildi. İşletim sistemi 24 Ağustos 2002'de tek bilgisayar kurulumları için ve tek evde ayrı bilgisayarlarda beş kurulumlara izin veren aile paketi olarak yayınlandı. İşletim sistemi genel olarak genel hız geliştirmeleri, kullanılabilir grafik ve terminal uygulamaları ile uyumluluk ve istikrar alanlarında ileriye atılmış büyük bir adım olarak, çoğu Macintosh kullanıcıları tarafından iyi kabul edildi.

<span class="mw-page-title-main">Mac OS 8</span>

Mac OS 8, Apple şirketinin Apple Macintosh işletim sistemi ve klasik Mac OS serisinin üyesidir. Apple Computer tarafından, 26 Temmuz 1997 tarihinde tanıtıldı. Bu, System 7'nin ardılı ve Mac OS 9'un öncülüdür. System 7'nin 7.6 güncellenmesinin "Mac OS 7.6" adı altında tanıtılmasına rağmen, Apple bu sürümden başlayarak "System" isminden vazgeçti ve "Mac OS" adını kullandı. Mac OS 8 ilk iki hafta içinde 1,2 milyon kopya satarak Apple'ın en başarılı işletim sistemlerinden biri olmuştur. Mac OS 8.1, HFS Plus olarak bilinen yeni, daha verimli dosya sistemini tanıttı.

<span class="mw-page-title-main">Mac OS 9</span>

Mac OS 9 Apple şirketinin 9. ve final Apple Macintosh işletim sistemi ve klasik Mac OS serisinin son üyesidir. Apple Computer tarafından, 23 Ekim 1999 tarihinde Mac OS 8'in ardılı olarak tanıtıldı.. Bu, vurgulu Sherlock 2 Internet arama yetenekleri, iTools ve geliştirilmiş Open Transport ağ olarak bilinen Apple'ın ücretsiz çevrimiçi hizmetler entegrasyonu ile "Şimdiye kadar en iyi Internet İşletim Sistemi" olarak Apple tarafından teşvik edildi. Mac OS 9 korumalı bellek ve tam önleyici multitasking ile yoksun iken, birden fazla kullanıcı için otomatik Yazılım güncelleştirme girişi ve desteği dahil kalıcı iyileştirmeler içerir.

<span class="mw-page-title-main">Apple Takvim</span>

Apple Takvim Apple Inc. tarafından yapılan, hem macOS masaüstü işletim sistemi hem de iOS mobil işletim sisteminde çalışan kişisel bir takvim yazılımıdır. Apple'ın iCloud hizmetini kullanarak takvimin çevrimiçi bulut yedeklemesini sunar veya Google Takvim, Windows Takvim ve Microsoft Exchange Server da dahil olmak üzere diğer takvim hizmetleriyle senkronize edilebilir. Varsayılan olarak, Takvim ve Apple'nin Adres Defteri uygulamaları Bento'nun veri kaynakları arasında, doğrudan değiştirebilir.

<span class="mw-page-title-main">TextEdit (yazılım)</span>

TextEdit, ilk olarak NeXT'in NextStep ve OpenStep'te bulunan, basit, açık kaynaklı bir kelime işlemci ve metin düzenleyicidir. Apple 'nin NeXT'i satın almasından bu yana MacOS ile dağıtılıyor ve Linux gibi diğer Unix benzeri işletim sistemleri için bir GNUstep uygulaması olarak mevcuttur. Apple Advanced Typography tarafından desteklenmektedir ve birçok gelişmiş tipografi özelliğine sahiptir.

eMac Apple tarafından üretilen Macintosh masaüstü bilgisayar

eMac Apple tarafından üretilen bir Macintosh masaüstü bilgisayardır. Başlangıçta eğitim pazarına yönelikti, ancak daha sonra Apple'ın ikinci nesil LCD iMac G4'üne daha ucuz bir kitle pazarında alternatif olarak sunuldu. EMac 12 Ekim 2005 tarihinde perakende satışa çıkarıldı ve daha sonra yalnızca eğitim kurumlarına satıldı. Apple tarafından 5 Temmuz 2006'da durduruldu ve yerini eMac gibi orijinal olarak eğitim kurumlarına satılan daha ucuz, düşük fiyatlı bir iMac ile değiştirdi. EMac tasarımı birinci nesil iMac'e oldukça yakındır. İlk iMac'e kıyasla eMacs, önceki nesil PowerPC 7xx işlemcilerden önemli ölçüde daha hızlı bir PowerPC G4 işlemcisinin yanı sıra, LCD ekranlar pahalı olacağından, eğitim pazarına yönelik 17 inçlik bir düz CRT ekrana sahip. Bununla birlikte, iMac G3'ün aksine, eMac'in taşınabilir olması gerekmiyor; ağırlığı 50 lb (23 kg) ve iMac G3'te olan taşıma kolundan yoksun.

Carbon, Macintosh bilgisayarları çalıştıran işletim sistemi olan Mac OS X için Apple'ın C tabanlı uygulama programlama arayüzlerinden (API) biridir. Carbon, Mac OS 8 ve Mac OS 9 işletim sistemlerinde çalışan programlar için iyi bir geriye dönük uyumluluk sağlamıştır. Geliştiriciler, “klasik” Mac OS ve Macintosh işletim sistemleri yazılımlarını OS X platformuna taşımak için uygulamayı azami çaba harcayarak çok az bir çaba ile kullanabilirler. OpenStep'te ortaya çıkan tamamen farklı Cocoa API sistemidir.

Aşağıda Klasik Mac OS ve macOS gibi Macintosh işletim sistemleri'nde çalışan cihazların bir listesi bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Mac'in Apple silicon'a geçişi</span>

Mac'in Apple silicon'a geçişi, Apple'ın merkezî işlem birimi (CPU'lar) değiştirme işlemidir. 2005-2020 yıllarında Mac'in Intel işlemciler'e geçişi olmuştur ve bu sürecde ürünlerinde Apple-Intel mimarisi kullanıldı. 2020 yılında Intel şirketinin x86-64 işlemcileri Apple silicon ile değiştirildi. CEO Tim Cook, 22 Haziran 2020'de WWDC açılış konuşmasında "iki yıllık bir geçiş planı" duyurdu. Kasım ayında Apple tarafından tasarlanmış işlemcilere sahip ilk Mac'ler piyasaya sürüldü.