İçeriğe atla

Rosemary Wyse

Rosemary Wyse
Doğum26 Ocak 1957 (67 yaşında)
Dundee  İskoçya
Mezun olduğu okul(lar)
ÖdüllerAnnie Jump Cannon Award in Astronomy
Resmî site
Kariyeri
Çalıştığı kurum
TezGalaksilerin oluşumu ve evrimi (1982)
Akademik danışmanlarıBernard Jones[1]

Rosemary F. G. Wyse FRAS (d. 26 Ocak 1957 - Dundee, İskoçya[2]) İskoç bir astrofizikçidir[3] ve Johns Hopkins Üniversitesi'nde fizik ve astronomi bölümünde profesördür.[4][5][6][7][8][9][10]

Eğitimi

Wyse, 1977'de Londra Queen Mary Üniversitesi'nden Fizik ve Astrofizik alanında Lisans derecesi ile mezun oldu ve 1983'te Cambridge Üniversitesi Astronomi Enstitüsü'nde Astrofizik alanında PhD aldı.[1][11][12] Bernard Jones onun akademik danışmanıydı.[2]

Kariyeri

Wyse, Princeton Üniversitesi ve Kaliforniya Üniversitesi (Berkeley)'de doktora sonrası araştırmalar yürütmüştür. Çalışmaları öncelikle galaktik oluşum, kompozisyon ve evrim alanlarında olmuştur.[13][14]

Ödülleri

Wyse, Kraliyet Astronomi Topluluğu, Amerikan Fizik Topluluğu, Bilimsel Gelişme için Amerikan Birliği Topluluğu ve Amerikan Astronomi Topluluğu üyesidir.[1][18]

Kaynakça

  1. ^ a b c "Rosemary F.G. Wyse Curriculum Vitae" (PDF). Johns Hopkins University. 12 Haziran 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. 
  2. ^ a b Proffitt, Pamela (1999). Notable Women Scientists. Michigan, United States: Gale. ss. 625. ISBN 0787639001. 
  3. ^ Kordopatis, G.; Recio-Blanco, A.; De Laverny, P.; Bijaoui, A.; Hill, V.; Gilmore, G.; Wyse, R. F. G.; Ordenovic, C. (2011). "Automatic stellar spectra parameterisation in the IR Ca ii triplet region". Astronomy & Astrophysics. 535: A106. arXiv:1109.6237 $2. Bibcode:2011A&A...535A.106K. doi:10.1051/0004-6361/201117372. 
  4. ^ "Loading..." pagerankstudio.com. 4 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  5. ^ "Hubble Heritage". stsci.edu. 8 Ağustos 2003 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  6. ^ Rosemary Wyse yayımları Scopus bibliyografik veritabanı tarafından indekslenmiştir (abonelik gereklidir)
  7. ^ Belokurov, V.; Zucker, D. B.; Evans, N. W.; Kleyna, J. T.; Koposov, S.; Hodgkin, S. T.; Irwin, M. J.; Gilmore, G.; Wilkinson, M. I.; Fellhauer, M.; Bramich, D. M.; Hewett, P. C.; Vidrih, S.; De Jong, J. T. A.; Smith, J. A.; Rix, H. ‐W.; Bell, E. F.; Wyse, R. F. G.; Newberg, H. J.; Mayeur, P. A.; Yanny, B.; Rockosi, C. M.; Gnedin, O. Y.; Schneider, D. P.; Beers, T. C.; Barentine, J. C.; Brewington, H.; Brinkmann, J.; Harvanek, M.; Kleinman, S. J. (2007). "Cats and Dogs, Hair and a Hero: A Quintet of New Milky Way Companions". The Astrophysical Journal. 654 (2): 897. arXiv:astro-ph/0608448 $2. Bibcode:2007ApJ...654..897B. doi:10.1086/509718. 
  8. ^ Belokurov, V.; Zucker, D. B.; Evans, N. W.; Gilmore, G.; Vidrih, S.; Bramich, D. M.; Newberg, H. J.; Wyse, R. F. G.; Irwin, M. J.; Fellhauer, M.; Hewett, P. C.; Walton, N. A.; Wilkinson, M. I.; Cole, N.; Yanny, B.; Rockosi, C. M.; Beers, T. C.; Bell, E. F.; Brinkmann, J.; Ivezić, Ž.; Lupton, R. (2006). "The Field of Streams: Sagittarius and Its Siblings". The Astrophysical Journal. 642 (2): L137. arXiv:astro-ph/0605025 $2. Bibcode:2006ApJ...642L.137B. doi:10.1086/504797. 
  9. ^ Yanny, B.; Rockosi, C.; Newberg, H. J.; Knapp, G. R.; Adelman-Mccarthy, J. K.; Alcorn, B.; Allam, S.; Prieto, C. A.; An, D.; Anderson, K. S. J.; Anderson, S.; Bailer-Jones, C. A. L.; Bastian, S.; Beers, T. C.; Bell, E.; Belokurov, V.; Bizyaev, D.; Blythe, N.; Bochanski, J. J.; Boroski, W. N.; Brinchmann, J.; Brinkmann, J.; Brewington, H.; Carey, L.; Cudworth, K. M.; Evans, M.; Evans, N. W.; Gates, E.; Gänsicke, B. T.; Gillespie, B. (2009). "SEGUE: A SPECTROSCOPIC SURVEY OF 240,000 STARS WITHg= 14-20". The Astronomical Journal. 137 (5): 4377. arXiv:0902.1781 $2. Bibcode:2009AJ....137.4377Y. doi:10.1088/0004-6256/137/5/4377. 
  10. ^ Smith, M. C.; Ruchti, G. R.; Helmi, A.; Wyse, R. F. G.; Fulbright, J. P.; Freeman, K. C.; Navarro, J. F.; Seabroke, G. M.; Steinmetz, M.; Williams, M.; Bienayme, O.; Binney, J.; Bland-Hawthorn, J.; Dehnen, W.; Gibson, B. K.; Gilmore, G.; Grebel, E. K.; Munari, U.; Parker, Q. A.; Scholz, R. – D.; Siebert, A.; Watson, F. G.; Zwitter, T. (2007). "The RAVE survey: Constraining the local Galactic escape speed". Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 379 (2): 755. arXiv:astro-ph/0611671 $2. Bibcode:2007MNRAS.379..755S. doi:10.1111/j.1365-2966.2007.11964.x. 
  11. ^ Wyse, Rosemary F. G. (1982). The formation and evolution of galaxies (PhD tez). University of Cambridge. OCLC 53486320. 30 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Haziran 2022. 
  12. ^ "Professor Rosemary F.G. Wyse". Johns Hopkins University. 12 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  13. ^ Kos, J; Zwitter, T; Wyse, R; Bienaymé, O; Binney, J; Bland-Hawthorn, J; Freeman, K; Gibson, B. K.; Gilmore, G; Grebel, E. K.; Helmi, A; Kordopatis, G; Munari, U; Navarro, J; Parker, Q; Reid, W. A.; Seabroke, G; Sharma, S; Siebert, A; Siviero, A; Steinmetz, M; Watson, F. G.; Williams, M. E. (2014). "Interstellar medium. Pseudo-three-dimensional maps of the diffuse interstellar band at 862 nm". Science. 345 (6198): 791-5. arXiv:1408.4120 $2. Bibcode:2014Sci...345..791K. doi:10.1126/science.1253171. PMID 25124434. 
  14. ^ Wyse, R (2003). "Astronomy. Galactic encounters". Science. 301 (5636): 1055-7. doi:10.1126/science.1086836. PMID 12933998. 
  15. ^ "Annie Jump Cannon Award in Astronomy". Amerikan Astronomi Topluluğu. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2016. 
  16. ^ "Blaauw lecture - Public outreach events - Kapteyn Astronomical Institute - University of Groningen". www.rug.nl. 7 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Haziran 2019. 
  17. ^ "Brouwer Award for Dynamical Astronomy Goes to Rosemary Wyse". 18 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2016. 
  18. ^ "Four Johns Hopkins faculty members named American Astronomical Society fellows". The Hub (İngilizce). Johns Hopkins University. 4 Mart 2020. 18 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mart 2020. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Büyük yıldızlar listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Aşağıdaki liste yarıçapına göre bilinen en büyük yıldızları göstermektedir. Kullanılan ölçü birimi güneş yarıçapıdır.

<span class="mw-page-title-main">NGC 221</span> cüce galaksi

Messier 32 veya NGC 221, Andromeda takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 2,5 MIy uzaklıkta bulunan bir cüce eliptik gökadadır. Guillaume Le Gentil tarafından 23 Ocak 1874 tarihinde keşfedildi. Halton Arp tarafından görüntülenmiş ve Arp 168 olarak "Dağınık karşı kuyruklara sahip gökadalar" kategorisi altında Tuhaf Gökadalar Atlası'na dahil edilmiştir. Meşhur Andromeda Gökadası'nın bir uydusudur.

<span class="mw-page-title-main">NGC 628</span> galaksi

Messier 74, Balıklar takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 30 milyon ışık yılı uzaklıkta bulunan büyük bir sarmal gökadadır. Pierre Méchain tarafından Eylül 1780 tarihinde keşfedilmiştir. Daha sonra keşfini gökadayı kataloğunda listeleyecek olan Charles Messier'e iletti. Gökada açıkça tanımlanmış iki sarmal kol içerir ve bu nedenle büyük tasarım sarmal gökadaların prototip bir örneği olarak kullanılır. Düşük yüzey parlaklığından dolayı amatör gök bilimcilerin gözlemlemesi açısından en zor Messier nesnelerinden birisidir. Nispeten büyük açısal boyutu ve gökadanın karşıdan görünmesi, sarmal kol yapısını ve sarmal yoğunluk dalgalarını incelemek isteyen profesyonel gök bilimciler için ideal bir nesne haline getirir. M74'ün yaklaşık olarak 100 milyar yıldıza ev sahipliği yaptığı tahmin edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Yerel Grup</span> Samanyolunu da kapsayan ve 35in üzerinde üyesi bulunan gökadalar grubu

Yerel Grup, Samanyolu Gökadası'nı da barındıran bir gökada grubudur. Çapı yaklaşık olarak 3 milyon parsek (10 milyon ışık yılı; 9×1019 kilometre) ve toplam kütlesi ise 2×1012 güneş kütlesi (4×1042 kg) civarındadır. "Dambıl" şeklinde iki gökada topluluğundan oluşur. Samanyolu ve ona bağlı cüce gökadalar bir lobu, Andromeda Gökadası ve ona bağlı cüce gökadalar ise diğer lobu oluşturur. Bu iki topluluk birbirinden yaklaşık 800 kiloparsek (3×10^6 ly; 2×1019 km) uzaklıktadır ve birbirlerine doğru 123 km/s hızla hareket etmektedir. Yerel Grup, daha büyük olan Başak Süperkümesi'nin bir parçasıdır ve bu da Laniakea Süperkümesi'nin bir parçası olabilir. Samanyolu bazı gökadaları gizlediği için Yerel Grup'taki tam sayı bilinmemekle birlikte, en az 80 üyesi olduğu tahmin edilmektedir ve bunların çoğu cüce gökadalardır.

Bu liste, Güneş Sistemi'ne 3,8 megaparsek uzaklıktaki bilinen gökadaları, güneş merkezli veya Güneş'e olan mesafeye göre artan sırada göstermektedir. Bu liste, yaklaşık 50 büyük Yerel Grup gökadasını ve komşu gökada gruplarının üyeleri olan bazı gökadaları ve şu anda tanımlanmış herhangi bir gökada grubunda olmayan bazı gökadaları içermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Cüce galaksi</span> İçinde birkaç milyar yıldıza ev sahipliği yapan galaksilere verilen addır

Bir cüce galaksi, yaklaşık 1000 ila birkaç milyar yıldızdan oluşan galaksilere verilen isimdir; Samanyolu'nun 200-400 milyar yıldızına kıyasla bu sayı oldukça sınırlıdır. Samanyolu'nun yakın çevresinde yer alan ve 30 milyardan fazla yıldız içeren Büyük Macellan Bulutu kimi zaman bir cüce galaksi olarak sınıflandırılırken, kimileri de onu tam anlamıyla bir galaksi olarak kabul etmektedir. Cüce galaksilerin oluşum ve faaliyetlerinin daha büyük galaksilerle olan etkileşimlerden büyük ölçüde etkilendiği düşünülmektedir. Gök bilimciler şekillerine ve bileşimlerine göre çok sayıda cüce galaksi türü tanımlamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Yakın yıldızlar dizini</span> Vikimedya liste maddesi

Bu liste, Güneş Sistemi'nden en fazla 5 parsek uzaklıkta olan yıldızları ve kahverengi cüceleri kapsamaktadır. Bu mesafe içerisinde Güneş Sistemi de dâhil olmak üzere 56 yıldız sisteminin varlığı bilinmektedir. Bu sistemlerde bilinen toplam 60 hidrojen-füzyon yıldız ve 13 Kahverengi cüce bulunmaktadır. Bu nesneler görece olarak Dünya'ya yakın olmasına rağmen, sadece dokuz tanesinin görünen büyüklüğü 6,5'ten daha azdır ve bu da bu nesnelerin, sadece %12'sinin çıplak gözle görülebileceği anlamına gelmektedir. Güneş'in dışında sadece üç tane yıldız; Alfa Centauri, Sirius ve Procyon, birinci kadir yıldızlarıdır. Tüm bu nesneler, yerel kabarcık içindeki Samanyolu Gökadası'nın Orion–Kuğu Kolu bölgesinde yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Messier 75</span>

Messier 75, Yay takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 67.500 ışık yılı uzaklıkta bulunan bir küresel yıldız kümesidir. Pierre Méchain tarafından 27 Ağustos 1780 tarihinde keşfedilmiş ve aynı yıl Charles Messier'in kataloğuna eklenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Gliese 876</span>

Gliese 876, Kova takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 15 ışık yılı uzaklıkta bulunan bir kırmızı cüce yıldızdır. 2011 yılında yıldızı yörüngeleyen dört güneş dışı gezegen onaylanmıştır. Orta gezegenlerin ikisi Jüpiter benzeri iken, en yakın gezegenin küçük bir Neptüne ya da geniş bir karasal gezegene benzediği, en dıştaki gezegeninse kütlece Uranüs'e benzediği düşünülmektedir.

Büyük Ayı Cüce Galaksisi II Büyük Ayı takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 100.000 ışık yılı uzaklıkta bulunan bir cüce küremsi gökadadır. D. B. Zucker ve diğer astronomlardan oluşan bir ekip tarafından 2006 yılında keşfedilmiştir. Samanyolu'nun uydu galaksisidir.

<span class="mw-page-title-main">Çoban I (cüce galaksi)</span> galaksi

Çoban Cüce Gökadası Çoban takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 200.000 ışık yılı uzaklıkta bulunan bir cüce küremsi gökadadır. Samanyolu'nun uydu gökadasıdır ve 2006 yılında keşfedilmiştir. Toplam aydınlatma gücü 100.000 L☉ ve mutlak büyüklüğü -5,8 ile normal bir fotoğrafta görülemeyecek kadar soluktur. Gökadanın yapısı Samanyolu'nun etkisi nedeniyle çok bozulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Andromeda IV</span>

Andromeda IV, Andromeda takımyıldızında yaklaşık olarak 20 milyon ışık yılı uzaklıkta bulunan bir cüce düzensiz gökadadır. Sidney van den Bergh tarafından 1972 yılında Andromeda I, II ve III ile birlikte keşfedildi. Bulunduğu mesafe dikkate alındığında muhtemelen Andromeda Gökadası'nın uydusu değildir.

<span class="mw-page-title-main">Epsilon Reticuli</span>

Epsilon Reticuli, Ağcık takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 59 ışık yılı uzaklıkta bulunan çift yıldızdır. Birincil bileşeni turuncu altdev, ikincil bileşeni ise bir beyaz cücedir. Her iki yıldız da benzer özdevinime sahiptir ve büyük olasılıkla ikili yıldız sistemi düzenindedirler. Parlak yıldızı, iyi gözlem koşullarında güney yarımküreden çıplak gözle gözlenebilir. 2000 yılında, sistemin birincil bileşeni yörüngesinde dönen bir güneş dışı gezegenin varlığı doğrulanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">23 Orionis</span> B-tipi mavi altdev yıldızı

23 Orionis, Avcı takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 1.200 ışık yılı uzaklıkta bulunan çift yıldızdır. 4,99 kadir görünen büyüklüğüyle çıplak gözle bakıldığında loş, mavi beyaz bir nokta şeklinde gözlenebilir. Orion OB1 Birliği alt grubu üyesi olan bu çift yıldız, 18 km/sn'lik bir hızla Dünya'dan uzaklaşıyor.

<span class="mw-page-title-main">Barnard Yıldızı</span>

Barnard Yıldızı, Dünya'dan altı ışık yılı uzaklıkta Ophiuchus takımyıldızında yer alan çok düşük kütleli bir kırmızı cücedir. Barnard Yıldızı Güneş'e dördüncü en yakın bilinen bireysel yıldızdır. Buna karşın karanlıktan dolayı çıplak gözle görülemez. Adını Amerikalı astronom Edward Emerson Barnard'dan almaktadır. Barnard Yıldızı özellikle özdevinimi 10.3 ark saniyesi ile diğer yıldızlara kıyasla daha yüksektir.

<span class="mw-page-title-main">Tau Ceti</span>

Tau Ceti, Cetus takımyıldızında yer alan bir yıldızdır. Güneş'in kütlesinin sadece yaklaşık %78'i olmasına karşın Güneş'e oldukça benzemektedir. Tau Ceti, Güneş Sistemi'nden 12 ışık yılı uzaklıkta yer almakta olup en yakın yalnız G-tipi anakol yıldızıdır.

<span class="mw-page-title-main">Epsilon Eridani</span>

Epsilon Eridani, Irmak takımyıldızında yaklaşık olarak 10,5 ışık yılı uzaklıkta bulunan bir yıldızdır. 3,73 kadir görünür büyüklüğüyle çıplak gözle görülebilen üçüncü en yakın bireysel yıldız veya yıldız sistemidir.

Ksi baryonları, birinci çeşni nesillerinden bir kuarka, daha yüksek çeşnili nesillerinden ise iki kuarka sahip, Ξ sembolüyle gösterilen hadron parçacığı ailesidir. Bu nedenlerden ötürü bu tip parçacıklar birer baryondur, toplam izospinleri 1/2'dir ve nötr olabildikleri gibi +2, +1 ya da -1 temel yüke sahip olabilirler. Yüklü Ksi baryonları ilk kez 1952'de, Manchester grubu tarafından gerçekleştirilen kozmik ışın deneyleri sırasında gözlemlenmiştir. Nötr Ksi baryonlarının ilk kez gözlemlenmesi ise 1959'da, Lawrence Berkeley Ulusal Laboratuvarı'nda gerçekleştirildi. Kararsız durumları, bozunma zinciri sonucunda daha hafif parçacıklara bozunmaları sebebiyle geçmişte çağlayan parçacıklar olarak da anılmaktaydılar.

<span class="mw-page-title-main">Büyük kütleli yıldızlar listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Güneş kütlesine (M☉) göre keşfedilen en büyük yıldızların listesidir.

<span class="mw-page-title-main">Sigma Scorpii</span>

Sigma Scorpii, Akrep takımyıldızında onu gölgede bırakan kırmızı üstdev Antares'in yakınında bulunan çoklu yıldız sisemidir. Bu sistem, +2,88'lik birleşik görünür kadire sahiptir ve bu da onu takımyıldızın en parlak üyelerinden biri yapar. Hipparcos görevi sırasında yapılan ıraklık açısı ölçümlerine göre Sigma Scorpii'nin uzaklığı yaklaşık olarak 696 ışık yılıdır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.