İçeriğe atla

Rosatom

Rosatom Devlet Nükleer Enerji Şirketi
TipDevlet Şirketi
EndüstriNükleer Enerji
ÖncülRusya Federal Atom Enerjisi Kurumu
Kuruluş1 Aralık 2007 (16 yıl önce) (2007-12-01)[1]
KurucuVladimir Putin (imzaladığı yasa ile)[2]
Genel merkezi
Moskova Bunu Vikiveri'de düzenleyin
,
Rusya Bunu Vikiveri'de düzenleyin
Önemli kişilerSergey Kiriyenko (Yönetim Kurulu Başkanı)
Alexey Likhachev (Genel Direktör)
ÜrünNükleer reaktör
Gelir1,2 trilyon Ruble (2019) [3]
Net gelirartış64.5 milyar Ruble (2014)[4]
Çalışan sayısı256,600 (2015)
Web sitesirosatom.ru/tr/

Rosatom Devlet Nükleer Enerji Şirketi (Rusça: Государственная корпорация по атомной энергии «Росатом»), 2007 yılında kurulan nükleer enerji üzerine uzmanlaşmış Moskova merkezli bir Rus devlet şirketidir. Şirketin 360'tan fazla iştiraki bulunmaktadır, bunların arasında bilimsel araştırma organizasyonları, nükleer savaş ekipmanları ve Dünya'nın tek nükleer güçle çalışan buzkıran donanması da bulunur.

Rusya'nın askeri ve sivil bütün nükleer faaliyetlerini Rosatom yürütmektedir. 1992 yılında kurulan Rusya Atom Enerjisi Bakanlığı'nın ve daha öncesinde Sovyetler Birliği Nükleer Enerji ve Endüstri Bakanlığı'nın devamı niteliğindedir. Uluslararası boyutta Hindistan, Çin, İran gibi birçok gelişmekte olan ülkede nükleer santral kurmaktadır ve günümüzde dünya üzerinde yapılmakta olan nükleer reaktörlerin yüzde 37'si bu şirket tarafından yapılmaktadır.[5] Mersin'de yapılmakta olan Akkuyu Nükleer Güç Santrali de şirketin uluslararası projelerinden biridir.

İştirakleri

Rosatom'un neredeyse 400 iştiraki bulunmaktadır ve bu şirketlerde 250,000'e yakın personel görev almaktadır.[6] Temel şirket yapısı şu şekildedir:[7]

  • AKME Mühendislik
  • Alianstransatom
  • All-Russian Scientific Research Institute of Experimental Physics
  • All-Russian Scientific Research Institute Of Technical Physics
  • Angarsk Elektroliz Kimyasal Kompleksi
  • ASE Grup
  • Atom-Okhrana
  • Atomenergomash|Atomenergomash Grup
    • Atommash
    • OKB Gidropress
    • OKBM Afrikantov
  • Atomenergoprom
    • ARMZ Uranyum Holding
    • Rosenergoatom
    • Techsnabexport (TENEX)
    • TVEL
    • Uranyum One
  • Atomenergoremont
  • AtomEnergoSbyt
  • FSUE Atomflot|Atomflot
  • Atomik Reaktör Araştırma Enstitüsü
  • Atomkomplekt
  • Atomspetstrans
  • Atomtechenergo
  • JSC Atomtechexport (ATEX)
  • Bazalt
  • Bochvar Ulusal İnorganik Materyal Araştırma Enstitüsü
  • The Branch Centre of the Capital Construction of Rosatom
  • JSC Konsolite NGS Ekipman Tedarik Direktörlüğü (CEPD)
  • Dollezhal Güç Mühendisliği Araştırma ve Geliştirme Enstitüsü
  • Federal Nükleer ve Radyasyon Güvenliği Merkezi (JSC FCNRS)
  • Uluslararası Uranyum Zenginleştirme Merkezi
  • Isotope
  • Karpov Fiziko-Kimya Enstitüsü
  • JSC NPK Khimprominzhiniring (a brand of UMATEX Group)
  • Makine Birleştirme Tesisi (Elemash)
  • Mayak Üretim Birliği
  • Madencilik ve Kimyasal Tesisi
  • JSC NovaWind
    • JSC VetroOGK
  • Ulusal Radyoaktif Atık Yönetimi Operatörü
  • NL Dukhov All-Russian Research Institute of Automation
  • NIKIMT Atomstroy
  • JSC OTEK
  • FSUE Radon
  • RAOS Project Oy
  • Rosatom Acil Durum Servisi
  • RosRAO
  • JSC Rusatom Sağlık
  • Rusatom Uluslararası Organizasyonu
  • Rusatom Denizaşırı Bölgeler
  • Rusatom Servis
  • Vladimir Lenin-Rus Elektroteknik Enstitüsü
  • Russian Institute of Precise Chemistry Technology (VNIIHT)
  • Rus Nükleer Güç Parçaları Araştırma ve Geliştirme Enstitüsü
  • Rus Kimyasal Teknoloji Araştırma Enstitüsü
  • JSC Saint-Petersburg ISOTOPE
  • Science and Innovation
  • Siberya Kimyasal Fabrikası
  • Tochmash
  • Troitsk Institute for Innovation and Fusion Research
  • Turbine Technology AAEM Limited Liability Company
  • United Corporation for Innovations
  • Venta, Makine parçaları üretim tesisi
  • VNIPIpromtechnologii Ulusal Endüstriyel Teknoloji Araştırma ve Dizayn Enstitüsü
  • Zarubezhatomenergostroy

Faaliyetleri

Rosatom tarafından yürütülen Uluslararası Nükleer Güç Santrali Projeleri
Santral Adı Ülke Bölge Reaktör Sayısı Durum Reaktörün Tipi Üretim Kapasitesi (MW) İnşaat Başlangıcı Tamamlanma Tarihi
Akkuyu Türkiye Akkuyu, Mersin 1 Yapım Aşamasında VVER-1200/491 1,200 Mart 2018 2022 (planlı)
2
3
4
Astravets Belarus Astravets, Grodno Bölgesi 1 Yapım Aşamasında VVER-1200 1,200 6 Kasım 2013 2020 (planlı)
2
Buşehr İran Buşehr 1 Çalışıyor VVER-1000/446 1,000 1 Mayıs 1975; 1995 23 Eylül 2013
2 Yapım Aşamasında VVER-1000 Eylül 2016 Ağustos 2025
3 Eylül 2016 Şubat 2027
4 Proje aşamasında VVER-1000/446 -
El Dabaa Mısır El Dabaa, Kuzey Kıyı Şeridi 1 Proje onaylandı VVER-1200 1,200 - 2024
2
Hanhikivi Finlandiya Pyhäjoki, Kuzey Ostrobothnia 1 Proje onaylandı VVER-1200 1,200 2023 (planlı) 2028 (planlı)
Kudankulam Hindistan Koodankulam, Tamil Nadu 1 Çalışıyor VVER-1000/412 917 31 Mart 2002 22 Ekim 2013
2 15 Ekim 2016
3 Yapım Aşamasında 29 Haziran 2017 -
4 2017 Başlarında
5 Proje onaylandı 2020 (planlı) -
6
Paks Macaristan Paks, Tolna County 5 Proje onaylandı VVER-1200 1,200 2018 2025 (planlı)
6 2020 2027 (planlı)
Rooppur Bangladeş Rooppur, Ishwardi 1 Yapım Aşamasında VVER-1200 1,200 2017 2023 (planlı)
2 Yapım Aşamasında 2018 2024 (planlı)
Tianwan Çin Lianyungang, Jiangsu 1 Çalışıyor VVER-1000/428 990 20 Ekim 1999 17 Mayıs 2007
2 20 Ekim 2000 16 Ağustos 2007
3 VVER-1000/428М 1,050 27 Aralık 2012 15 Şubat 2018
4 27 Eylül 2013 22 Aralık 2018
7 Proje onaylandı VVER-1200 1,150 Mayıs 2021 (planlı) 2026 (planlı)
8 Mart 2022 (planlı) 2027 (planlı)
Mochovce Slovakya Mochovce, Nitra Bölgesi 1 Çalışıyor VVER 440/213 436 Kasım 1982 29 Ekim 1998
2 11 Nisan 2000
3 Yapım Aşamasında Kasım 2008 2021 (planlı)
4 Kasım 2008 2022 (planlı)
  • ROSATOM'un Rusya'daki Nükleer Güç Santralleri
  • Akademik Lomonosov
    Akademik Lomonosov
  • Balakovo
    Balakovo
  • Beloyarsk
    Beloyarsk
  • Bilibino
    Bilibino
  • Kalinin
    Kalinin
  • Kola
    Kola
  • Kursk
    Kursk
  • Leningrad
    Leningrad
  • Leningrad II
    Leningrad II
  • Novovoronezh
    Novovoronezh
  • Novovoronezh II
    Novovoronezh II
  • Rostov
    Rostov
  • Smolensk
    Smolensk

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 27 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2021. 
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 10 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2021. 
  3. ^ https://www.interfax.ru/business/698409#:~:text=INTERFAX.RU%20-%20Выручка%20ГК%20",госкорпорации%20-%20"Страна%20Росатом 10 Mayıs 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.".
  4. ^ "Results and Activities Rosatom 2014" (PDF). Rosatom. 26 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Şubat 2018. 
  5. ^ "Arşivlenmiş kopya". 23 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2015. 
  6. ^ "Rosatom keeps to overseas schedule despite pandemic : Corporate - World Nuclear News". www.world-nuclear-news.org. 29 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mayıs 2021. 
  7. ^ "Rosatom State Atomiс Energy Corporation ROSATOM global leader in nuclear technologies nuclear energy". rosatom.ru. 8 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mayıs 2021. 

Dış Bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Nükleer enerji</span> atomun çekirdeğinden elde edilen enerji türü

Nükleer enerji, atomun çekirdeğinden elde edilen bir enerji türüdür. Kütlenin enerjiye dönüşümünü ifade eden, Albert Einstein'a ait olan E=mc² formülü ile ilişkilidir.

<span class="mw-page-title-main">Nötron</span> Yüke sahip olmayan atomaltı parçacık

Nötron, sembolü n veya n⁰ olan, bir atomaltı ve nötr bir parçacıktır. Proton ile birlikte, atomun çekirdeğini meydana getirir. Bir yukarı ve iki aşağı kuark ve bunların arasındaki güçlü etkileşim sayesinde oluşur. Proton ve nötron yaklaşık olarak aynı kütleye sahiptir fakat nötron daha fazla kütleye sahiptir. Nötron ve protonun her ikisi nükleon olarak isimlendirilir. Nükleonların etkileşimleri ve özellikleri nükleer fizik tarafından açıklanır. Nötr hidrojen atomu dışında bütün atomların çekirdeklerinde nötron bulunur. Her atom farklı sayıda nötron bulundurabilir. Proton ve nötronlar, kuarklardan oluştukları için temel parçacık değildirler.

<span class="mw-page-title-main">Nükleer silah</span> Nükleer enerji ile yıkım gücü sağlayan silah

Nükleer silah, nükleer reaksiyon ve nükleer fisyon birlikte kullanılmasıyla ya da çok daha kuvvetli bir füzyonla elde edilen yüksek yok etme gücüne sahip silahtır. Genel patlayıcılardan farklı olarak çok daha fazla zarar vermek amaçlı kullanılır. Sadece kullanılan bir silah, tüm bir kenti ya da bir ülkeyi canlı, cansız ne varsa tamamen yok edecek güçtedir.

<span class="mw-page-title-main">İran'ın nükleer programı</span>

İran'ın nükleer enerji elde etmek için başlattığını söylediği, ancak başta ABD olmak üzere bazı ülkelerin nükleer silah üretmek için başladığını iddia ettiği proje.

<span class="mw-page-title-main">Nükleer enerji santrali</span> Nükleer reaktör yardımıyla elde edilen enerjiyi dağıtan merkez

Nükleer santral (NPP) veya atom santrali (APS), ısı kaynağının nükleer reaktör olduğu termik santraldir. Termik santrallerde tipik olduğu gibi, ısı, elektrik üreten jeneratöre bağlı buhar türbinini çalıştıran buhar üretmek için kullanılır. Eylül 2023 itibarıyla Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu, dünya çapında 32 ülkede faaliyette olan 410 nükleer santral ve inşa halinde olan 57 nükleer santral olduğunu bildirdi.

<span class="mw-page-title-main">Termonükleer silah</span> hidrojen atomlarının kaynaşarak (füzyon) helyuma dönüştüğü yıkıcı bomba türü

Hidrojen bombası veya füzyon bombası, kontrolsüz termonükleer enerji sağlayabilen yıkıcı nükleer silah.

<span class="mw-page-title-main">Radyoaktif atık</span> İstenmeyen veya kullanılamayan radyoaktif maddeler

Radyoaktif atıklar, serbestleştirme sınırlarının üzerinde aktivite konsantrasyonu içeren ve bir daha kullanılması düşünülmeyen nükleer ve radyoaktif maddeler ile radyoaktif madde bulaşmış ya da radyoaktif olmuş yapı, sistem, bileşen ve malzemelerdir.

Plütonyum-239, plütonyumun bir izotopudur. Plütonyum-239, nükleer silah üretiminde kullanılan birincil fisil izotoptur ancak uranyum-235 de bu amaç için kullanılır. Plütonyum-239 aynı zamanda uranyum-235 ve uranyum-233 ile birlikte termal spektrumlu nükleer reaktörlerde yakıt olarak kullanılabilen üç ana izotoptan biridir. Plütonyum-239'un yarı ömrü 24.110 yıldır.

<span class="mw-page-title-main">Walther Bothe</span> Alman nükleer fizikçi, Nobel Ödülünü Max Born ile paylaştı

Walther Wilhelm Georg Bothe, 1954'te Max Born ile Nobel Fizik Ödülü'nü paylaşan bir Alman nükleer fizikçiydi.

İstanbul Teknik Üniversitesi TRIGA MARK-II nükleer reaktörü 11 Mart 1979'da TRIGA reaktörlerinin 54.'sü olarak işletmeye açılmıştır. TRIGA adı "Training Research Isotope Production General Atomic" sözcüklerinin baş harflerinden oluşmaktadır. Türkiye'de 3 tane nükleer araştırma reaktörü bulunmaktadır. Bunlardan 2'si Çekmece Nükleer Araştırma ve Eğitim Merkezi'nde birisi de İTÜ'dedir.

<span class="mw-page-title-main">Akkuyu Nükleer Güç Santrali</span> Türkiyede inşa edilen nükleer enerji santrali

Akkuyu Nükleer Güç Santrali, Türkiye'nin yapımı devam eden ilk nükleer enerji santralidir. İdari olarak Mersin ilinin Gülnar ilçesine bağlı, en yakın yerleşim merkezi Büyükeceli beldesi olan sahada inşa edilmektedir. 27 Nisan 2023'te yakıt çubukları getirilmiş ve yapı nükleer tesis olarak anılmaya başlanmıştır. İlk reaktördeki elektriğin 2025 dolaylarında üretilmesi beklenmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Toshiba</span> çokuluslu bir Japon üretim şirketi

Toshiba Corporation Japonca: 株式会社東芝, çokuluslu bir Japon üretim şirketidir. Genel merkezi Tokyo, Japonya olan şirket tüketici ürünleri elektronik cihazlar ve parçaları konusunda Dünyanın sayılı markalarından biridir.

<span class="mw-page-title-main">Kazatomprom</span>

Kazatomprom (Tr: Kazakistan Ulusal Atom Kuruluşu Kz: Қазақстанның ұлттық атом компаниясы), Kazakistan Cumhuriyeti devletine ait nükleer yakıt ve enerji şirketidir. Enerji ve yakıt elde etmek amacıyla Uranyum, Berilyum,Tantal ve Niobyum gibi elementlerin ve ender bulunan metallerin arama ve üretimi gibi etkinliklerde bulunur. Nükleer enerji üretimi için yakıt hammaddesi ihraç eder. Kazatomprom, 1997 yılında kurulmuş olup, merkezi Kazakistan Cumhurbaşkanı Kararnamesi ile Kazakistan Astana'da yer almaktadır ve Ulusal Refah Fonu "Samruk-Kazına"'nın bir girişimidir. 2010'dan beri Kazatomprom, doğal uranyum üretiminde dünya lideridir.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'de nükleer enerji</span>

Türkiye'de şu an nükleer enerji santrali yapılma aşamasındadır. 1970 yılından itibaren nükleer santral kurulma girişimlerinde bulunuldu fakat bu girişimlerin çoğu sonuçsuz kalmış, 2004'te nükleer enerji santrali konusu yeniden gündeme gelmiş ve toplamda üç santralden biri için yapıma aşamasına gelinmiştir. İki santral daha planlama aşamasındadır.

<span class="mw-page-title-main">Helen Caldicott</span>

Helen Mary Caldicott, Avustralyalı hekim ve yazar. Ayrıca nükleer enerjiye, zayıflatılmış uranyum mühimmatlarına, atom bombalarına, nükleer silahlanmaya, savaşa ve genel olarak askeri hareketlere karşıtlığa tahsis edilen çeşitli dernekler kurmuş bir nükleer karşıtı savunucusudur. Haftalık sunulan If You Love This Planet isimli radyo programına ev sahipliği yapmaktadır. 2009 yılında National Women's History Project tarafından Women's History Month onuruna layık gösterilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Sinop Nükleer Güç Santrali</span>

Sinop Nükleer Güç Santrali, Sinop ilinin merkeze bağlı Abalı köyünde Karadeniz kıyısında kurulması planlanan nükleer enerji santrali. Türkiye'nin Akkuyu Nükleer Güç Santrali'nden sonra projelendirilen ikinci nükleer santraliydi. 27 Haziran 2019'da yayınlanan mülakatta başlangıçtaki maliyet tahminlerinin ikiye katlanması üzerine durduruldu. Eylül 2022'de yapılan açıklamada santral projesi konusunda Rusya ile görüşüldüğü duyuruldu. Ocak 2023'te Güney Koreli KEPCO yetkilileri santral için teklif sundu.

<span class="mw-page-title-main">Atom Çağı</span> Atom enerjisinin insanlığın hizmetine girdiği çağ

Atom Çağı ya da Atom Devri genellikle 16 Temmuz 1945 II. Dünya Savaşı'nda ilk nükleer (atom) patlamasından sonraki tarihi dönemi tanımlamak için kullanılan bir ifadedir. 1933 yılında nükleer zincir reaksiyonları hipotez olmasına rağmen ve ilk yapay kendi kendini imha edebilen nükleer zincir reaksiyonu Aralık 1942 yılında yer almıştı. Trinity testi ve onu takip eden Japonya'daki II. Dünya Savaşı'nı bitiren Hiroşima ve Nagazaki'ye atom bombası saldırısı nükleer teknolojinin ilk büyük ölçekli kullanımını temsil eder ve derin sosyo-politik düşünce değişikliklerini ve teknolojinin gelişimini başlatmıştır. Atom gücü ilerlemenin ve modernliğin bir özeti olarak görüldü. Ancak, nükleer rüya vadedildiğinden kısa sürdü çünkü nükleer teknoloji silahlanma yarışından Çernobil reaktör kazası ve Three Mile adası kazası, bomba tesisi temizleme ve bitki atık imhası gibi çözülmemiş bir dizi sosyal sorunlara neden oldu.

<span class="mw-page-title-main">Vinča Nükleer Enstitüsü</span>

Vinča Nükleer Bilimler Enstitüsü, Sırbistan'ın Belgrad yakınlarında bulunan nükleer fizik araştırma merkezidir. Kurulduğundan bu yana nükleer fiziğin yanı sıra biyoloji,kimya üzerine de araştırmalar yapılmaktadır. Enstitütü Belgrad Üniversitesi'nin bir bölümüdür.

Bir nükleer yakıt bankası, nükleer reaktörlerini beslemek için yedek bir LEU kaynağına ihtiyaç duyan ülkeler için düşük zenginleştirilmiş uranyum (LEU) rezervidir. Zenginleştirme teknolojisine sahip olan ülkeler, zenginleştirilmiş yakıtı, zenginleştirme teknolojisine sahip olmayan ülkelerin güç reaktörleri için yakıt elde edeceği bir "bankaya" bağışlayacaklardır.

Günter Wirths uranyum üretimi, bilhassa reaktör sınıfında yetkili olan bir Alman kimyagerdir. Auergesellschaft'ta Heereswaffenamt ve Uranverein projesi için uranyum yapımında görev yaptı. 1945'te Sovyet atom bombası projesinde çalışmak üzere Sovyetler Birliği'ne gönderildi. SSCB'den serbest bırakıldığında Batı Almanya'ya taşındı ve Degussa şirketinde görev yaptı.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.