İçeriğe atla

Romanya Harekâtı (1916)

Romanya Harekâtı (1916)
Romanya Cephesi ve I. Dünya Savaşı

Falkenhayn'ın süvari birlikleri Bükreş'e giriyor, 6 Aralık 1916
Tarih27 Ağustos 1916 – 10 Ocak 1917
Bölge
Sonuçİttifak Devletleri zaferi
Coğrafi
Değişiklikler
İttifak Devletleri Eflak'ı (başkent Bükreş dahil) ve Dobruca'yı işgal etmesi
Taraflar
Romanya
Rusya
Alman İmparatorluğu Almanya
Avusturya-Macaristan İmparatorluğu Avusturya-Macaristan
Bulgaristan Krallığı Bulgaristan
Osmanlı İmparatorluğu Osmanlı
Komutanlar ve liderler
Ioan Culcer
Alexandru Averescu
Mihail Aslan
Constantin Prezan
Grigore Crăiniceanu
Andrei Zayonchkovski
Alman İmparatorluğu Erich von Falkenhayn
Alman İmparatorluğu August von Mackensen
Avusturya-Macaristan İmparatorluğu A. A. von Straußenburg
Bulgaristan Krallığı Stefan Toşev
Osmanlı İmparatorluğu Mustafa Hilmi Paşa
Güçler
1916:[1]:p. 254
658,088[2]
50,000
1917:[3]
400,000
1,000,000
Alman İmparatorluğu 750,000[1]:p. 254
Bulgaristan Krallığı 143,049 (1916)[4]:p. 792
Osmanlı İmparatorluğu 20,000 (1916)[4]:p. 283
Kayıplar
535,706+ bütün kayıplar[5]
Bilinmiyor
Alman İmparatorluğu 47,000+ kayıp
Bilinmiyor
Bulgaristan Krallığı Bilinmiyor


Romanya Harekâtı (1916) sayısal olarak aşırı güçlü Avusturya-Macaristan kuvvetlerine karşı Transilvanya'da kazanılan bir dizi hızlı taktiksel zaferden sonra, 1916 sonbaharında Romanya Ordusu bir dizi yıkıcı yenilgiye maruz kaldı ve bu da Romanya ordusunu ve idaresini Batı Moldavya'ya çekilmeye zorlayarak Merkezi Eyalet başkenti Bükreş de dahil olmak üzere ulusal toprakların üçte ikisini işgal etme yetkisi verdi.

1916 harekâtında Romanya Ordusu'nun sayısal olarak yetersiz Alman ve Avusturya-Macaristan kuvvetlerine karşı yenilgisinin ana nedenleri, askeri denetim eylemine yapılan büyük siyasi müdahaleler, ordunun önemli bir kısmının beceriksizliği, sahtekarlığı ve korkaklığıydı. Davranış kademesinin yanı sıra belirli bir savaş türü için yeterli eğitim ve birliklerin teçhizatının bulunmaması da bir nedendi.

Transilvanya Taarruzu

Romanya Harekâtı'nın başlangıcında karşıt güçler
Transilvanya'daki Romanya Harekâtı, Ağustos 1916

27 Ağustos 1916 gecesi üç Rumen ordusu Güney Karpatlar'ı geçip Transilvanya'ya girerek saldırıya başladı. İlk saldırılar başarıyla tamamlandı ve Avusturya-Macaristanlıları geri çekilmeye zorladı. Rumen ordusu saat 21.00'de Transilvanya'da ilerlerken, Romanya'nın Viyana büyükelçisi Kont Edgar Mavrocordat [ro], Avusturya-Macaristan Dışişleri Bakanlığı sekreterliğine Romanya'nın savaş ilanını sundu. O gün Bükreş'te Avusturya-Macaristan vatandaşlığına sahip çok sayıda Rumen tutuklandı. Bunlar arasında Ioan Slavici ve Ioan Bălan da vardı.

Eylül ortasına gelindiğinde Almanlar, Transilvanya cephesine dört tümeni transfer etti ve Romanya'nın ilerleyişini durdurdu. Ruslar, Rumenlere yardım etmek için üç tümeni harekete geçirdi, ancak bu birlikler uygun şekilde donatılmamıştı.

General Esposito, Rumen ordu liderlerinin bazı stratejik ve operasyonel hatalar yaptığını doğruladı:

"Askeri açıdan bakıldığında Romanya'nın stratejisi en kötüsüydü. Rumen ordusu, Transilvanya'yı öncelikli hedef olarak seçerek, arkasındaki Bulgar ordusunu tamamen görmezden geldi. Dağlar üzerinden yapılan saldırı başarısız olunca, Romanya Yüksek Komutanlığı, daha sonra Falkenhayn tehdidinin reddedileceği hareketli bir tedarik yaratılmasına izin vermek için cephedeki güçleri kurtarmayı reddetti. Romenler hiçbir zaman savaş gücünün yoğunlaşmasını sağlamak için uygun güçlerini toplamadılar."[6]

Kaynakça

  1. ^ a b William C. King, King's Complete History of the World War: 1914-1918, History Associates, Springfield, Massachusetts, 1922
  2. ^ (Rumence) România în războiul mondial 1916-1919, Documente, Anexe, Volumul 1, Monitorul Oficial și Imprimeriile Statului, București, 1934, p. 58 Cifrele efectivelor militare mobilizate de România prezintă mici deosebiri în diferitele lucrări de referință.
  3. ^ The Romanian Front - 1917 27 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., access date 12 August 2014
  4. ^ a b (Bulgarca) Министерство на войната, Щаб на войската, Българската армия в Световната война 1915 - 1918, Vol. VIII, Държавна печатница, Sofia, 1939
  5. ^ WWI Casualty and Death Tables 29 Ekim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., access date 12 August 2014
  6. ^ Esposito, Atlas of American Wars, vol 2

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Romanya</span> Güneydoğu Avrupada bir ülke

Romanya (Rumence: România

<span class="mw-page-title-main">I. Dünya Savaşı Balkan Cephesi</span> I. Dünya Savaşında Balkanlarda meydana gelen muharebeler

Balkan Cephesi, I. Dünya Savaşı dahilinde Balkanlar'da meydana gelen muharebeleri kapsayan cephedir. I. Dünya Savaşı, Avusturya-Macaristan ve Sırbistan arasında yaşanan çatışmalarla başlamış olması açısından Balkanlar'da çıkmıştır. Balkan Cephesi'ndeki savaşa sonradan Rusya, Osmanlı İmparatorluğu, İtalya ve Bulgaristan gibi ülkeler de katılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Erdel</span> Romanyanın batısında bir bölge

Erdel veya Transilvanya bugünkü Romanya'nın batı ve orta bölgelerine eskiden verilen isimdi. Asıl ismi Macarca Erdély, Rumence Ardeal, Sırp, Bulgar ve Yunan dillerinde ise Erdel olarak kullanılmış ancak diğer Avrupa ülkeleri aynı bölgeye genellikle Transilvanya ismini vermişlerdir. Erdel 1526 yılındaki Mohaç Muharebesi'nden sonra Osmanlılara bağımlı hale geldi ve 1683'e kadar Erdel Prensliği adıyla iç işlerinde serbest dış işlerinde Osmanlı İmparatorluğu'na bağlı bir özerk devlet olarak yaşadı. 1683 yılındaki II. Viyana Kuşatması'nın bozgunla sonuçlanmasından sonra bölge 1691'de Macaristan ile birlikte fiilen Avusturya Arşidüklüğü'nün eline geçti. Bölge 20. yüzyılın başlarında Macaristan ve Romanya arasında birkaç kere el değiştirdi. II. Dünya Savaşı sonrasında Romanya'nın elinde kaldı.

<span class="mw-page-title-main">Bulgaristan Krallığı</span> Güneydoğu Avrupada 1908-1946 arasında hüküm sürmüş krallık

Bulgaristan Krallığı veya Bulgaristan Çarlığı, 1908-1946 yılları arasında var olmuş bir devlet. 1885'te Doğu Rumeli'yi Osmanlılardan alan Bulgaristan Prensliği'nin 5 Ekim 1908 tarihinde krallık olmasıyla kurulmuştur. Bulgaristan de jure olarak Osmanlı'ya karşı bağımsızlığını bildirmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Romanya Krallığı</span>

Romanya Krallığı, 1881 ile 1947 yılları arası varlığını sürdürmüş eski bir parlamenter monarşik Rumen devletidir. Devlet 26 Mart 1881 tarihinde ilan edilmiştir. I. Carol da Romanya'nın ilk kralı olarak Sinaia Peleş Sarayında taç giymiştir. I. Carol ise Alman Hohenzollern Hanedanı'ndan gelmektedir ve önceki adı Prens Karl Eitel Friedrich Zephyrinus Ludwig 'dir. Romanya Krallığı, 1913 yılında Bulgaristan'a karşı diğer Balkan ülkeleriyle birleşerek II. Balkan Savaşı'na katılmıştır. Sonuç olarak Güney Dobruca'yı Bulgaristan'dan almıştır. Ancak I. Dünya Savaşı'nda Almanya'ya yenilmiş, Romanya toprakları işgal edilmiş ve Almanya ile barış imzalamak zorunda kalmıştır. Ancak savaşın sonunda Almanya, İtilaf Devletleri'ne yenilince Romanya'nın şansı tekrar değişmiş, Versailles Barış Antlaşması'nda Bukovina ve Transilvanya'yı elde etmiştir. II. Dünya Savaşı'nda Romanya, Ion Antonescu önderliğinde Mihverler'in yanında savaşa girdi. Bu seferki sonuç çok farklı oldu, Romanya savaşı kaybetti. Ion Antonescu'nun diktatörlüğü yıkıldı. 1947 yılında Sovyet güçlerinin de etkisiyle ve desteğiyle komünist yönetim başa geçti ve Romanya Halk Cumhuriyeti kuruldu.

<span class="mw-page-title-main">Lüleburgaz Muharebesi</span>

Lüleburgaz Muharebesi veya Karaağaç Muharebesi ya da Pınarhisar Muharebesi, Birinci Balkan Savaşı'nda, 29 Ekim-2 Kasım tarihleri arasında; Bulgaristan Krallığı ile Osmanlı İmparatorluğu ordusu arasında yapılan ve Bulgar ordusunun kesin zaferi, Osmanlı ordusunun ağır yenilgisi ile sonuçlanan muhârebedir. Bu muhârebe de Kumanova Muharebesi, Kırkkilise Muharebesi ve İmroz Deniz Muharebesi ile birlikte, Osmanlı İmparatorluğu'nun Birinci Balkan Savaşı'nı kaybetmesine sebep en önemli muhârebelerden biri olarak görülmektedir. Ayrıca I. Balkan Savaşı'nın asker katılımı bakımından en büyük ve en geniş katılımlı muhârebelerinden biridir.

Kalimantsi Muharebesi, İkinci Balkan Savaşı sırasında, 17-24 Temmuz 1913'te Bulgar Ordusu ile Sırp-Karadağ ordusu arasında Vinitsa'da aynı adı taşıyan köyün yakınında yapıldı. Bu muharebesinde, Dördüncü Bulgar Ordusu savunma zaferi kazanıp Sırp saldırısını durdurmayı başardı ve Struma Vadisi'ndeki Yunan birlikleriyle birleşmelerini de engelledi.

<span class="mw-page-title-main">2. Yaş-Kişinev Taarruzu</span>

2. Yaş-Kişinev Taarruzu ya da Yaş-Kişinev Stratejik Taarruz Harekâtı, Doğu Romanya'daki Yaş ve Moldova'daki Kişinev gibi iki önemli kente yönelen Sovyet genel taarruzudur. Harekât, 20-29 Ağustos 1944 tarihleri arasında gerçekleşmiştir. Sovyet 2. Ukrayna Cephesi ve 3. Ukrayna Cephesi kuvvetleri, Alman ve Rumen kuvvetlerce gücü biçimde tutulan Kuzey Ukrayna Ordular Grubu mevzilerine taarruz ettiler. Kızıl Ordu'nun operatif hedefleri, bölgedeki Alman ve Rumen kuvvetlerini imha etmek, Moldavya'yı geri almak ve Romanya ile Balkanlar'a taarruz için uygun dayanaklar oluşturmaktı.

<span class="mw-page-title-main">Belgrad Taarruzu</span>

Belgrad Taarruzu ya da Belgrad Stratejik Taarruz Harekâtı, II. Dünya Savaşı sırasında Yugoslavya Cephesi'nde, Kızıl Ordu ve Yugoslav Partizanlar'la Wehrmacht arasında gerçekleşen muharebelerdir. Esas olarak Yugoslavya'nın başkenti Belgrad'a yönelik olan bu genel taarruz harekâtı, 14 Eylül - 24 Kasım 1944 tarihleri arasında devam etmiş ve sonunda Alman işgalindeki Yugoslavya bu işgalden çıkmıştır. Sovyet ve Yugoslav kuvvetleri ayrı ve yeterli eşgüdüm olmadan harekât yaptılar. Bu durum Alman birliklerinin Belgrad bölgesinden tahliyesi için fırsat yarattı.

<span class="mw-page-title-main">I. Dünya Savaşı Doğu Cephesi</span>

Doğu Cephesi, I. Dünya Savaşı'nda Orta Avrupa ve Doğu Avrupa'da, Almanya ile Avusturya-Macaristan'ın doğusunda ve Bulgaristan'ın kuzeyinde, Rusya ve Romanya'nın ise batısında kalan cephedir.

<span class="mw-page-title-main">Bükreş Antlaşması (1918)</span> I. Dünya Savaşında Romanyanın imzaladığı barış antlaşması

Bükreş Antlaşması, I. Dünya Savaşı'nda İttifak Devletleri'ne yenilen Romanya'nın imzalamak zorunda kaldığı barış antlaşması.

<span class="mw-page-title-main">Petru Groza</span>

Petru Groza, Romanya'daki komünist rejimin ilk aşamalarında, Sovyet işgali altında kurulan ilk Komünist Parti hükûmetlerinin Başbakanı olarak bilinen bir Rumen politikacıydı.

<span class="mw-page-title-main">Bregalnica Muharebesi</span> Bulgaristan Krallığı ile Sırbistan Krallığı arasında geçmiş olan muharebe

Bregalnica Muharebesi, Bulgaristan Krallığı ordusu ve Sırbistan Krallığı Karadağ Krallığı ordusu arasında 30 Haziran -9 Temmuz 1913 arasında gerçekleştirilen İkinci Balkan Savaşı sırasında yapılan muharebedir. İkinci Balkan Savaşının en büyük katılımlı muharebesidir. Bu muharebe Bulgarların Delçevo'ya çekilmesi ile sonuçlanmıştır. Makedonya'nın kaderi Bulgar mı yoksa Sırbistan toprağı olarak kalacağı bu muharebe ile şekillenmiş ve Makedonya Sırbistan Krallığı toprağı olarak kalmıştır. "Bregalnica Muharebesi" terimi esas olarak Yugoslav ve Sırp tarihçiliğinde kullanılmaktadır. Bulgar tarih kitaplarında bu olaylar çoğunlukla bir muharebe olarak değil, savaşın başlangıcında Bulgar 4. Ordusunun bir dizi muharebesi olarak kabul edilir.

Sırp Birinci Ordusu, I. Dünya Savaşı sırasında savaşan bir Sırp sahra ordusuydu.

<span class="mw-page-title-main">Ecaterina Teodoroiu</span>

Ecaterina Teodoroiu  ; 15 Ocak 1894 – 3 Eylül 1917), cephede savaşan ve I. Dünya Savaşı'nda ölen Romanya'nın bir kahramanı olarak kabul edilen bir Rumen kadındı.

<span class="mw-page-title-main">Sırbistan, Arnavutluk ve Karadağ'ın Kurtuluşu (1918)</span>

Sırbistan, Arnavutluk ve Karadağ'ın Kurtuluşu, I. Dünya Savaşı'nın son haftalarında Balkanlar'da gerçekleştirilen bir askerî harekâttı. 29 Eylül ve 11 Kasım 1918 tarihleri arasında Doğu Müttefik Ordusu, bu üç ülkeyi İttifak Devletleri'nin işgalinden kurtardı.

<span class="mw-page-title-main">Transilvanya Muharebesi</span>

Transilvanya Muharebesi, 27 Ağustos 1916'da başlayan, I. Dünya Savaşı sırasında Romanya'nın ilk büyük operasyonuydu. Romanya Ordusu'nun Transilvanya'yı ele geçirme ve potansiyel olarak Avusturya-Macaristan'ı savaşın dışında bırakma girişimi olarak başladı. Başlangıçta başarılı olmasına rağmen, Bulgaristan'ın Dobruca'ya saldırmasının ardından saldırı durma noktasına geldi. Eylül ortasında başlayan başarılı bir Alman ve Avusturya-Macaristan karşı saldırısıyla birlikte, Romanya Ordusu sonunda Ekim ortasına kadar Karpatlar'a geri çekilmek zorunda kaldı. Ancak Rumen orduları İttifak Devletleri'ninonları tamamen yok etme girişimlerinden kaçmayı başardılar. Transilvanya Muharebesi aynı zamanda Alman Ordusu Genelkurmay Başkanının değiştirilmesine ve Almanların dikkatinin bölgeye kaymasına neden olarak Almanların Verdun'daki saldırı operasyonlarının durmasına neden oldu.

<span class="mw-page-title-main">Nagyszeben Muharebesi (1916)</span>

Nagyszeben Muharebesi, Birinci Dünya Savaşı'nda İttifak Devletleri kuvvetlerinin bir tarafta, Romanya kuvvetlerinin ise diğer tarafta yer aldığı bir askeri çatışmaydı. Transilvanya Muharebesi sırasında belirleyici çatışmaydı ve aynı zamanda bölgedeki beş ordudan dördünün katıldığı en büyük çatışmaydı: iki Rumen, bir Alman ve bir Avusturya-Macaristan.

<span class="mw-page-title-main">Dobruca Harekâtı</span>

Dobruca Harekâtı, I. Dünya Savaşı'nın Romanya Harekâtı sırasında gerçekleşen büyük bir operasyondu. 2 Eylül ile 25 Ekim 1916 tarihleri arasında, çoğunluğu Bulgar Üçüncü Ordusu'ndan oluşan ortak bir Bulgar-Alman-Osmanlı kuvveti ile bir Rumen-Rus kuvveti arasında gerçekleşti. Savaş, 1916'nın sonlarına doğru Rumen Harekatı'nın bir parçasıydı. İttifak Devletleri'nin zaferiyle sona erdi.

<span class="mw-page-title-main">İkinci Brusilov Taarruzu</span>

İkinci Brusilov taarruzu, Birinci Dünya Savaşı sırasında Doğu Cephesinde Temmuz-Ağustos 1916'da gerçekleşti. Mayıs-Haziran 1916'daki Birinci Brusilov taarruzu sonucunda Rus İmparatorluk ordusu Avusturya-Macaristan birliklerini yenilgiye uğratmış ve çok sayıda esir ele geçirmişti. Ancak bir yandan da Alman ordusu destek de oluyordu. Temmuz 1916'da Avusturya-Macaristan birlikleri Paul von Hindenburg ve Erich Ludendorff'un komutası altına verildi ve Hindenburg, Doğu Cephesi'nin başkomutanı oldu. Avusturya-Macaristan cephesinin en zayıf yerleri Alman tümenleri tarafından takviye edildi ve en önemlisi, Rus Güneybatı Cephesi'nin yaklaşan ana taarruzu yönünde (Kovel'de) savunma esas olarak Alman birlikleri tarafından işgal edildi. Temmuz-Ağustos aylarındaki taarruz, Brusilov'un muazzam güç ve kaynak kullanmasına rağmen başarısızlıkla sonuçlandı. Rus ordusu Kovel'in doğusundaki Alman mevzilerine saldırdı ama sonuç alamadı. Rus Ordusu'nun Temmuz-Ağustos 1916'da Güneybatı Cephesi'nde verdiği muazzam kayıplar, Doğu Cephesi'nde tüm savaş boyunca verilen en yüksek rakamlar olup, Alman Ordusu'nun saldırıları altında 1915'teki Büyük Çekilme sırasında verilen Rus kayıpları şunlardı: