İçeriğe atla

Romana (Jordanes)

Romana, 6. yüzyılda Jordanes tarafından yazılmış Latince kitaptır. Yaratılıştan MS 552'de Kral Teya'ya karşı Narses'in elde ettiği zafere kadar en dikkat çekici olayların kısa bir özetidir. Eser birçok farklı başlık altında yayınlandı: De Regnorum ac Temporum Successione, Liber de origine mundi et actibus Romanorum ceterarumque gentium ya da De gestis Romanorum.

Getika adlı eserinden önce daha önce başlamış, ancak daha sonra yayımlanmış. Yaratılış'tan itibaren Dünya tarihini kapsayan, çoğunlukla Hieronymus'a dayanan, Florus'tan ve son kısmı için Marcellinus Comes'ten malzemeler ile özetlerin özetidir. Hieronymus'u devam ettirendir. Jordanes yakın tarihle uğraştığı 450-550 yüzyıl için ve ayrıca kuzeydeki birkaç barbar ulusun ve yaşadıkları ülkelerin bazı anlatımları için değerlidir. Papa Vigilius olması muhtemel olmayan "soylu frater Vigilii" olarak adlandırılan bir adam için 551 veya 552'de Konstantinopolis'te yazılmıştır.

Getika ve Paulus Diaconus'un Historia Langobardorum ile Editio princeps, Konrad Peutinger tarafından 1515 yılında Augsburg'da basılmıştır. En erken tercümeleri, Drouet de Maupertuy tarafından Fransızca tercümesi ve 1719 yılında J. T. Peringskiold tarafından İsveçce çevirisidir. 1882 yılında Klasik baskı, Theodor Mommsen tarafından, Monumenta Germaniae Historica'da Getika ile birlikte yayınlandı. Jordanes eserlerine Romana and Getika olarak isimleri veren Mommsen'dir.

Kaynakça

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Hunlar</span> MS 4-6. yüzyıllar arasında Avrasyada yaşamış göçebe halk

Hunlar, MS 4-6. yüzyıllar arasında Orta Asya, Kafkaslar ve Doğu Avrupa'da yaşayan göçebe bir halktır. İlk olarak Volga'nın doğusunda, o zamanlar İskitya'nın bir parçası olan bir bölgede yaşadıkları tahmin edilmektedir. MS 370 yılına gelindiğinde Hunlar Volga bölgesine varmış ve 430 yılına gelindiğinde ise Avrupa'da kısa ömürlü de olsa geniş bir hakimiyet kurmuşlardır. Gotları ve Roma sınırları dışında yaşayan diğer birçok Cermen halkını fethetmiş ve diğerlerinin Roma topraklarına kaçmasına neden olmuştu. Hunlar, özellikle Attila döneminde Doğu Roma İmparatorluğu'na sık ve yıkıcı baskınlar yaptılar. 451'de Hunlar, Batı Roma eyaleti Galya'yı işgal ettiler ve burada Katalonya Tarlaları Savaşı'nda Romalılar ve Vizigotlardan oluşan birleşik bir orduyla savaştılar ve 452'de İtalya'yı işgal ettiler. 453'te Attila'nın ölümünden sonra Hunlar Roma için büyük bir tehdit olmaktan çıkmış ve Nedao Savaşı'ndan sonra imparatorluklarının çoğunu kaybetmişlerdir (454?). Hun isminin varyantları Kafkasya'da 8. yüzyılın başlarına kadar kaydedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Ergenekon Destanı</span> Moğol ve Türk destanı

Ergenekon Efsanesi veya Ergenekon Destanı; kaynaklara göre Göktürklerin yeniden doğuşuna ilişkin hikâye.

<span class="mw-page-title-main">Bede</span>

Bede, Anglosakson dünyasının ilk tarih yazarı, teolog, tarihçi ve kronoloğu. Batılı kaynaklarda çoğunlukla Muhterem Bede olarak geçer. Hristiyanlıkta her yıl 25 Mayıs, "Aziz Bede Günü" olarak kutlanır.

Bizanslı Stephanos, Ethnica adlı önemli bir coğrafya sözlüğünün yazarıdır. Bu sözlükten günümüze çok az şey kalmıştır ama Hermolaus adlı bir yazarın onun hakkında hazırladığı bir özet mevcuttur.

Prokopius, Filistin kökenli Bizanslı tarihçi. İmparator I. Justinianus döneminde yapılan savaşlarda General Belisarius'a eşlik etmiş ve 6. yüzyılın en önemli tarihçisi olmuştur. Justinianus'un Savaşları, I. Justinianus'un Binaları ve Gizli Tarih isimli kitapları yazmıştır. Antik dünyanın son büyük tarihçisi olarak anılır.

Dukas veya çeşitli Türkçe kaynaklarda Dükas, son Bizans İmparatoru XI. Konstantinos'un hükümdarlığında tanınmış Bizanslı tarihçi. Bizans İmparatorluğu'nun son yüzyılı ve özellikle Osmanlı İmparatorluğu tarafından fethedilmesi hakkında en önemli kaynaklardan biridir.

<span class="mw-page-title-main">Evrim düşüncesinin tarihi</span> bilim tarihinin bir yönü

Evrim düşüncesi; türlerin zaman içerisinde değişmelerini ifade eden kavram olarak köklerini eski çağlardan; Yunanistan'dan, Roma'dan, Çin'den ve Orta Çağ İslâm biliminden alır. 17. yüzyıl sonlarında biyolojik taksonominin başlangıcıyla Avrupa'daki biyolojik düşünce; doğal teolojiye tam olarak uyan ve ortaçağ Aristo metafiziği kavramı olan, her türün kendi karakteristiği olduğunu öne süren özcülükten etkilendi. Diğer yandan Aydınlanma Çağı'nda evrimsel kozmoloji ve mekanik felsefe, fizik bilimlerinden doğa tarihine kadar yayıldı. Natüralistler türlerin çeşitliliğine odaklandı ve sonradan "soy tükenmesi" kavramı ile doğa görüşünün temelini sarsan paleontoloji ortaya çıktı. 19. yüzyılın başlarında Jean-Baptiste Lamarck, ilk tamamen biçimlendirilmiş evrim teorisi olan türlerin transmutasyonu teorisini ortaya attı.

<span class="mw-page-title-main">Jordanes</span> Latince eser veren Got tarihçi ve yazar

Jordanes, ayrıca Jordanis yazılır ya da, daha seyrek, Jornandes, 6. yüzyıl Got asıllı Bizanslı bürokrat, hayatının sonraki bölümünde tarih konusuna yönelmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Nikitas Honiatis</span> Bizanslı tarihçi

Nikitas Honiatis, gerçek soyismi Akominatos (Ἀκομινάτος) olarak geçer, Yunan asıllı Bizans hükûmet görevlisi ve tarihçidir - kardeşi Mihail Akominatos gibi, Chonae'den gelip ona Konstantinopolis'te eşlik etmiştir. 1118 ile 1207 yılları arası Doğu Roma İmparatorluğu tarihini yazmıştır.

Liber Pontificalis (Latince: Papalık Kitabı) veya Papaların Kitabı) Petrus'dan başlayarak 15. yüzyıla kadar giden papaların biyografilerinin anlatıldığı kitaptır. Orijinal Liber Pontificalis Papa II. Hadrianus (867-872) veya Papa V. Stephanus (885-891) ile birlikte durdurulmuştu ancak daha sonrasında farklı bir stil ile Papa IV. Eugenius (1431-1447) ve daha sonra Papa II. Pius (1458-1464) ile birlikte devam edildi. Eleştirilmeden 8 ile 18. yüzyıl arasında öğretilmişse de daha sonrasında modern bilim eleştirisinin altına girmiştir. Fransız rahip Louis Duchesne ve diğerleri temelde yatan bazı yanlış yönlendirmeler olduğunu ve bu şekilde asıl kıymetini kaybettiğini söylemiştir. O zamanın önemli yazar ve rahipleri bu kitabın diğer baskıları için "Gayriresmî Papalık Propagandası" eleştirisini yapmışlardır ancak kitabın orijinale bağlı kalmışlardır.

<i>Hayvanların Tarihi Üzerine</i>

Hayvanların Tarihi Üzerine, Ton peri ta zoia historion, "Hayvanlar Üzerine Sorular"; Latince: Historia Animālium "Hayvanların Tarihi"), M.Ö. 4. yüzyılda antik Yunan filozofu Aristoteles'in Batı bilim ve felsefesinin temel metinlerinden biri olup, biyoloji konusundaki en önemli metinlerinden biridir. Atina'daki Platon Akademisi'nde okundu.

Lidyalı İoannis ya da İoannis Lydus, 6. yüzyıl Bizanslı idareci ve kadim konular üzerine yazar.

Marcellinus Comes, Doğu Roma İmparatorluğu'nun Latince Vakanüvistir. İliryalıdır, hayatının çoğunu Konstantinopolis sarayında geçirdi. Hayatta kalan tek eseri Doğu Roma İmparatorluğu'na odaklanan Vakainame idi.

<span class="mw-page-title-main">262 Güneybatı Anadolu depremi</span>

262 Güneybatı Anadolu depremi Anadolu'nun batı ve güney kıyılarında yer alan şehirleri Roma'nın Efes kenti ile beraber 262 yılında veya muhtemelen 261. yılında harap etmiştir. Bu depremin merkez üssü büyük olasılıkla güney Ege Denizi'ndeydi. Dönemin raporları, muhtemelen bir tsunami nedeniyle birçok şehrin denizden gelen suyun altında kaldığını belirtmektedir.

<i>Historia Augusta</i>

Historia Augusta 117 ila 284 döneminin Roma imparatorları ile onların kıdemsiz belirlenmiş mirasçıları ile gaspçılarının hayatlarının Latince yazılmış geç bir Roma koleksiyonudur. Diocletianus ve I. Konstantin hükümdarlığı döneminde yazılan ve Roma'daki bu imparatorlara veya diğer önemli şahsiyetlere hitap eden altı farklı yazarın eserlerinin bir derlemesi olan Sözde Suetonius'un benzer çalışması De Vita Caesarum üzerinde modellenmiştir. Koleksiyon, mevcut haliyle, çoğu tek bir imparatorun yaşamını içeren otuz biyografiyi içerirken, bazıları sadece bu imparatorların benzer veya çağdaş olduğu için birlikte gruplandırılmış iki veya daha fazla grup içerir.

<span class="mw-page-title-main">Aquileia'nın Yağmalanması</span>

Aquileia'nın Yağmalanması 452'de Attila'nın önderliğinde Hunlar tarafından gerçekleştirildi.

<span class="mw-page-title-main">Bibliothiki (Sahte Apollodoros)</span> Sahte-Apollodorosun çalışması

Bibliothiki ayrıca Sahte-Apollodoros Bibliothiki'sı olarak da bilinir. Yunan mitleri ve kahramanlık efsanelerinin bir özetidir ve genellikle MS birinci veya ikinci yüzyıla tarihlenen üç kitap halinde düzenlenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Olimposlu Methodius</span>

Olimposlu Methodius, Kilise Babası, piskopos, yazar, iman şehidi. Ortodoks Kilisesi'nde yortusu 20 Hazirandır. Katolik Kilisesi'nde ise 18 Eylül'dür.

<span class="mw-page-title-main">Scandza</span> tarihçi Jordanes tarafından tanımlanan bölge ve ada

Scandza, Got-Bizans tarihçisi Jordanes tarafından Getika adlı eserinde "büyük ada" olarak tanımlanmıştır. Ada, dünyayı çevreleyen denizin Arktik bölgelerinde bulunuyordu.

De origine actibusque Getarum, genel olarak kısaltılmış Getika, Jordanes tarafından MS 551'de veya kısa bir süre sonra Geç Latince olarak yazılmıştır, Cassiodorus'un Got halkının kökeni ve tarihiyle ilgili hacimli bir açıklamasının bir özeti olduğunu iddia eder, günümüzde kayıptır. Ancak Jordanes'in Cassiodorus'un çalışmalarını gerçekte ne ölçüde kullandığı bilinmiyor. Gerçek tarihe veya köken mitolojisine ne kadar yakın olduğu tartışmalı olsa da, Gotların kökeni ve tarihine tam bir hikâye veren tek eşzamanlı kaynak olarak önemlidir.