İçeriğe atla

Romain Gary

Romain Gary
Romain Gary
Doğum8 Mayıs 1914(1914-05-08)
Vilna
Ölüm2 Aralık 1980 (66 yaşında)
Paris
Takma adlarÉmile Ajar, Fosco Sinibaldi, Shatan Bogat
MeslekYazar, yönetmen, senarist, pilot, diplomat.
MilliyetFransız
Dönem20. yüzyıl
TürÇoğunlukla roman.
Resmî site

Romain Gary (asıl adı Roman Kacew, takma adı Émile Ajar) (d. 8 Mayıs 1914, Vilna – ö. 2 Aralık 1980, Paris), Fransız yazar, yönetmen, senarist, II. Dünya Savaşı pilotu ve diplomat.

Dünya çapında tanınan bir yazar olan Gary, Fransa'da her yazara ancak bir kez verilen Goncourt Edebiyat Ödülü'nü, bir kez kendi adıyla bir kez de takma adla yayımladığı iki romanıyla iki kez kazanmış olan tek yazardır.[1] Bunun dışında senaryolar yazdı ve iki film yönetti.

Hukuk mezunu olan Gary, kitap yayımlamaya başlamadan önce, II. Dünya Savaşı sırasında, Özgür Fransız Kuvvetlerine dahil olarak savaş pilotluğu yaptı. Bunların dışında, bir süre Fransız diplomatik servisi için çalıştı. BM Fransız Delegasyonu sekreterliği yaptı, Fransa'nın Los Angeles başkonsolosu oldu.

20. yüzyılda Fransa'nın en üretken ve tanınan yazarlarından olan Gary, eski eşi Jean Seberg'in 1979'daki ölümünün de etkisiyle, 1980'de, Paris'te yaşamına son verdi.

Biyografi

Asıl adı Roman Kacew olan yazar, Vilna'da (şimdiki Litvanya'nın başkenti Vilnüs), Yahudi bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. Ailesiyle önce Varşova'ya (Polonya) göç ettiler. Babası Arieh-Leib Kacew, 1925 yılında ailesini terk etti ve yeniden evlendi. Bu tarihten itibaren Gary, annesi Nina Owczinski tarafından yetiştirildi. 1928 yılında, Gary 14 yaşındayken, annesiyle Nice'de bir banliyöye taşındılar. Daha sonra kitaplarında ve söyleşilerinde, babasının kökeni, ailesi ve çocukluğuyla ilgili her seferinde değişkenlik gösteren bilgiler verdi.

II. Dünya Savaşı'nda, Birleşik Krallık'ın yanında Almanya'ya karşı savaşmak için Fransa'ya yerleştiğinde, adını Romain Gary olarak değiştirdi. Önce Aix-en-Provence, ardından Paris'te hukuk okudu. Fransız Hava Kuvvetlerinde (Bourges yakınlarındaki Salon-de-Provence ve Avord Air Base'te) uçak kullanmayı öğrendi. II. Dünya Savaşı sırasında Fransa'nın Nazilerce işgali sonrasında, İngiltere'ye uçtu ve Özgür Fransız Kuvvetleri bünyesinde Avrupa ve Kuzey Afrika'da hizmet verdi. Pilot olarak, 65 saatten uzun süre uçarak, 25'in üzerinde başarılı saldırıda yer aldı. Savaşta gösterdiği kahramanlık nedeniyle kendisine çok sayıda onur nişanı ve madalya verildi.

Savaştan sonra, Fransız diplomatik servisi için çalıştı ve 1945'te, ilk romanını yayımladı. İlerleyen yıllarda, kimilerini Émile Ajar takma adıyla yazacağı 30'un üzerinde roman, öykü ve anı kitabıyla, Fransa'nın en üretken ve popüler yazarlarından biri olacaktı. Ayrıca, Fosco Sinibaldi ve Shatan Bogat takma adlarıyla da birer roman yayımladı.

Birleşmiş Milletlerin 1952'de New York'taki, 1955'te ise Londra'daki Fransız Delegasyonu sekreterliğine getirildi. 1956'da Fransa'nın Los Angeles başkonsolosu oldu.

İlk eşi, Büyük Britanyalı yazar, gazeteci ve Vogue dergisi editörü Lesley Blanch'ti. Bu evlilik, 1944'ten 1961'e dek sürdü.

1962-1970 yıları arasında ünlü Amerikalı oyuncu Jean Seberg'le evli kaldı. Çiftin bu evlilikten, Alexandre Diego adında bir oğulları oldu. Seberg'le ayrılığı nedeniyle sarsılan Gary'nin 1980 yılındaki intiharında, Seberg'in 1979 yılındaki şüpheli ölümünden sonra girdiği bunalımın büyük etkisi olduğuna inanılır. Yazar, 2 Aralık 1980'de Paris'te, kendisini tabancayla vurarak intihar etti. Emile Ajar'ın kendisinin takma adı olduğunu da açıkladığı intihar mektubunun son iki cümlesi çok ses getirdi: "Çok eğlendim, teşekkür ederim. Hoşçakalın."

Yazarlığı

Romain Gary'nin Roma'daki resmi, 1961

Fransa'da bir kişiye birden fazla verilmeyen Goncourt Ödülü'nü iki kere (bir kez Romain Gary bir kez de Émile Ajar adlarıyla) aldı, bunu da intihar notunda açıkladı. Ödülü ilk olarak kendi adıyla yayımladığı Cennetin Kökleri romanıyla 1956 yılında alan Gary, Émile Ajar adıyla yazdığı Onca Yoksulluk Varken romanıyla, 1975 yılında ödülü tekrar aldı.[2] Yalan Roman, Kadının Işığı, Şafakta Verilmiş Sözüm Vardı, Yıldızyiyiciler, Kral Solomon'un Bunalımı, yazarın diğer eserlerinden bazılarıdır.

Ayrıca, 1962 yapımı savaş filmi The Longest Day'in senaryo ekibinde yer aldı; 1971 yapımı, başrolünde o dönemki eşi Jean Seberg'in oynadığı Kill! adlı filmi ise yazan ekipte yer aldı ve yönetti.

Eserleri

Romain Gary adıyla

  • Education européenne (1945); Türkçe adı, Polonya'da Bir Kuş Var (Avrupa Eğitimi) (1992, ISBN 978-975-510-401-0)
  • Tulipe (1946); 1970'te gözden geçirilip düzeltilerek yeniden basılmıştır.
  • Le grand vestiaire (1949)
  • Les couleurs du jour (1952)
  • Les racines du ciel — 1956 Goncourt Akademisi Edebiyat Ödülü; Türkçe adı, Cennetin Kökleri (1992, ISBN 975-510-401-1) (Film uyarlaması The Roots of Heaven, 1958)
  • Lady L. (1957)
  • La promesse de l'aube (1960); Türkçe adı, Şafakta Verilmiş Sözüm Vardı (1990, ISBN 978-975-510-136-1)
  • Johnie Coeur
  • Gloire à nos illustres pionniers (1962, kısa öyküler)
  • The ski bum (1965)
  • Pour Sganarelle (1965, edebi makale)
  • Les Mangeurs d'Etoiles (1966); Türkçe adı, Yıldızyiyiciler (1998, ISBN 978-975-510-856-8)
  • La danse de Gengis Cohn (1967);
  • La tête coupable (1968)
  • Chien blanc (1970); (Film uyarlaması, White Dog, 1982)
  • Les trésors de la Mer Rouge (1971)
  • Europa (1972)
  • The Gasp (1973)
  • Les enchanteurs (1973)
  • La nuit sera calme (1974, söyleşi)
  • Au-delà de cette limite votre ticket n'est plus valable (1975); Türkçe adı, Biletiniz Buraya Kadar (1998, ISBN 975-510-847-5)
  • Clair de femme (1977), Türkçe adı, Kadının Işığı (1996, ISBN 975-510-491-7)
  • La bonne moitié (1979, oyun)
  • Les clowns lyriques (1979); "Les couleurs du jour" romanının yeni versiyonu.
  • Les cerfs-volants (1980); Türkçe adı, Uçurtmalar (1987, ISBN 9789755102442)
  • Vie et mort d'Émile Ajar (1981, Ölümünden sonra yayımlanmıştır.)
  • L'homme à la colombe (1984, ölümünden önceki nihai versiyonu)
  • L'affaire homme (2005, makale ve söyleşileri)
  • L'orage (2005, kısa öyküleri ve tamamlanmamış romanları)

Émile Ajar adıyla

Fosco Sinibaldi adıyla

  • L'homme à la colombe (1958)

Shatan Bogat adıyla

  • Les têtes de Stéphanie (1974)

Filmografisi

Yönetmen olarak

  • Les oiseaux vont mourir au Pérou (1968)
  • Kill! (1971)

Senarist olarak

  • The Roots of Heaven (1958)
  • The Longest Day (1962)

Kaynakça

  1. ^ "Romain Gary". İmge Kitabevi. 18 Aralık 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2011. 
  2. ^ "Romain Gary". 2 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ocak 2011. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Victor Hugo</span> French romancı ve şair (1802–1885)

Victor Marie Hugo Romantizm akımına bağlı Fransız şair, romancı ve oyun yazarı. En büyük ve ünlü Fransız yazarlardan biri kabul edilir. Hugo'nun Fransa'daki edebi ünü ilk olarak şiirlerinden sonra da romanlarından ve tiyatro oyunlarından gelir. Pek çok şiirinin içinde özellikle Les Contemplations ve La Légende des siècles büyük saygı görür. Fransa dışında en çok Sefiller ve Notre Dame'ın Kamburu romanlarıyla tanınır.

<span class="mw-page-title-main">Guy de Maupassant</span> Fransız yazar (1850 – 1893)

Guy de Maupassant Fransız romancı ve kısa öykü yazarı.

<span class="mw-page-title-main">Michel Houellebecq</span> Fransız yazar (d. 1958)

Michel Houellebecq, 26 Şubat 1958'de Réunion adasında doğmuş bir Fransız yazarıdır ve gerçek ismi Michel Thomas'dır. Les Particules élémentaires ve Platform romanları ile tartışmalı bir uluslararası şöhret kazanmıştır. En olumsuz eleştirilerin yanı sıra, onu yeni Fransız edebiyatının cevheri olarak gören değerlendirmeler de bulunmaktadır. Eserlerinin tarzının ve içeriğinin Kurt Vonnegut, Bret Easton Ellis ve J. G. Ballard'ı andıran yönleri bulunmaktadır. H.P. Lovecraft'tan çok etkilendiğini kendisi de dile getirmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Aldous Huxley</span> İngiliz yazar ve filozof

Aldous Leonard Huxley, İngiliz yazar ve filozoftur.

<span class="mw-page-title-main">Paulo Coelho</span> Brezilyalı yazar

Paulo Coelho, Brezilyalı roman ve söz yazarı.

<span class="mw-page-title-main">Goncourt Akademisi Edebiyat Ödülü</span>

Goncourt Akademisi Edebiyat Ödülü, Fransa'nın en önemli edebiyat ödüllerinden olup, 2006'da 100. kez sahibini bulmuştur. Bir yazara birden fazla kez verilmemektedir. Bunun tek istisnası, ödülü 1956'da kendi adıyla, 1975'te ise Emile Ajar adıyla yazdığı romanıyla alan Romain Gary'dir.

Vivet Kanetti, Türk romancı, gazeteci ve çevirmen.

<span class="mw-page-title-main">Émile Zola</span> Fransız yazar (1840-1902)

Émile François Zola, Fransız yazardır.

<span class="mw-page-title-main">Jean Seberg</span> Amerikalı sinema oyuncusu (1938 – 1979)

Jean Seberg, Amerikalı oyuncudur. Kariyerinin büyük bir bölümünü Fransa'da yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Romain Rolland</span> Fransız yazar (1866 – 1944)

Romain Rolland, Nobel Edebiyat Ödüllü Fransız yazar.

<span class="mw-page-title-main">Claude Simon</span> Fransız yazar (1913 – 2005)

Claude Simon Fransız yazardır. "Yeni Roman" akımının önde gelen temsilcileri arasında kabul edilir. 1985'te "İnsan durumunu tarif ettiği vakit, derin bir bilinç ile bir şairin ve bir ressamın yaratıcılığının bir arada bulunduğu romanları için" Nobel Edebiyat Ödülü'nü aldı.

<i>Onca Yoksulluk Varken</i>

Onca Yoksulluk Varken, Fransız yazar Romain Gary'nin Émile Ajar takma adıyla yazdığı ve 1975 yılında Goncourt Ödülü kazandığı romanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Georges Simenon</span> Belçikalı yazar (1903 – 1989)

Georges Joseph Christian Simenon, Fransızca yazmış Belçikalı yazardır. Kahramanı dedektif Maigret olan polisiye romanlarıyla tanınır.

<span class="mw-page-title-main">Pascal Quignard</span> Fransız yazar (d. 1948)

Pascal Quignard. Fransız yazar. Verneuil-sur-Avre'da (Fransa) doğdu.

<i>Güneş de Doğar</i> (roman)

Güneş de Doğar, Amerikalı romancı-hikâyeci ve gazeteci Ernest Hemingway'in 1926 yılında yayımladığı romanınıdır. Yazarın ilk büyük romanıdır. Hemingway'in romanına verdiği ilk ad Fiesta idi ancak yayımcısının tavsiyesi üzerine Eski Ahit'ten alınmış olan The Sun Also Rises adında karar kılmıştır. Yine de romanın İngiliz, Alman ve İspanyol baskılarında Fiesta ismi kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Claude Lelouch</span> Fransız film yönetmeni, senarist, görüntü yönetmeni, oyuncu ve yapımcı

Claude Lelouch, Fransız film yönetmeni, senarist, görüntü yönetmeni, aktör ve yapımcı.

<span class="mw-page-title-main">Edmonde Charles-Roux</span> Fransız yazar (1920 – 2016)

Marie-Charlotte Élisabeth Edmonde Charles-Roux, Fransız kadın gazeteci ve yazar. Marsilya'da yaşayan Roux, 1946'da yayınlanmaya başlayan Elle dergisinin kuruluşuna destek olmuş ve dergide iki yıl çalışmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Mathias Énard</span> Fransız yazar (d. 1972)

Mathias Énard, Goncourt Akademisi Edebiyat Ödülü sahibi Fransız yazar ve çevirmen.

<span class="mw-page-title-main">Maurice Druon</span> Fransız romancı (1918 – 2009)

Maurice Druon, Fransız romancı. 1985 ile 1999 yılları arasında Académie française üyesiydi.

<span class="mw-page-title-main">Jean Bruller</span> Fransız yazar ve çizer

Jean Marcel Adolphe Bruller, Pierre de Lescure ile Les Éditions de Minuit yayın şirketini kuran bir Fransız yazar ve illüstratördü. Macar-Yahudi bir baba ve Fransız bir annenin oğlu olarak Fransa'da doğdu. Kuzey Fransa'nın II. Dünya Savaşı sırasındaki işgali sırasında Fransız Direnişi 'ne katıldı ve bu dönemde yazılarını Battle of Vercors savaşına bir referans olarak Vercors takma adıyla imzaladı.