İçeriğe atla

Roma hamamı

İngiltere'nin Bath kentinde bulunan Bath Roma Hamamları'ndan bir görünüm. Sütunların üstünden itibaren tüm yapı sonradan yapılmıştır.

Roma hamamı (Latince: Thermae), Roma İmparatorluğu'ndaki halk hamamıdır. Romalılar yıkanmak istediklerine bu hamamlara gider ve temizlenirlerdi. Çoğu Roma kentinde bulunur ve kamuya açık yıkanma ve sosyalleşme merkezi olarak işlev görürdü. Roma hamamlarında kullanılan su genellikle su kemerleri yardımıyla su kaynağından hamama taşınmıştır.

Romalılar için bu hamamlar günlük yaşamın önemli bir parçasıydı. Her gün gidilir, birkaç saat kalınırdı. Varsıl Romalılar yanlarında kendilerine hizmet etmeleri için kölelerle gelirlerdi. Getirilen köleler genellikle havlu ve içecek taşıma görevlerini üstlenirlerdi. Roma hamamlarında yıkanılmadan önce spor çalışması yapılırdı. Koşma, ağırlık kaldırma ve güreş bunlara örnek olarak verilebilir. Çalışmalardan sonra hizmetliler efendilerini yağa bularlar ve daha sonra yağı bir tahta ya da kemik yardımıyla sıyırırlardı. Bu şekilde büyük kirden arınılırdı.

Roma hamamları saray veya kalelerin de içinde bulunabilmekteydi. Romalılar bunlar için de aynı adı (Thermae) kullanmaktaydılar. Hamamların tasarımından Vitruvius'un De architectura'sında çokça söz edilmiştir.

Roma hamamında vücut temizliği strigilis adı verilen bir araçla yapılmaktaydı. Bu gereç ile vücuda yapışan ter, kum, toz atılır, akabinde aleipterion adı verilen alanda vücut yağlanırdı.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  • Thermae adlı İngilizce Vikipedi maddesi. 31 Ocak 2010 tarihinde erişilmiştir.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Çekirge, Osmangazi</span>

Çekirge, Bursa'nın Osmangazi ilçesine bağlı bir mahalledir.

<span class="mw-page-title-main">Antik Roma</span> İlk Çağın en büyük ve en güçlü medeniyeti

Antik Roma, MÖ 9. yüzyılda İtalya Yarımadası'nda kurulan Roma şehir devletinden doğarak tüm Akdeniz'i çevreleyen bir imparatorluk hâline gelen medeniyetin adıdır. Yaklaşık 2.200 yıl boyunca varlığını sürdürmüş olan Roma uygarlığı bir monarşiden oligarşi ve cumhuriyetin bileşimi bir demokrasiye ve daha sonra da otokratik bir imparatorluğa dönüşmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Hamam</span>

Hamam, özel bir düzenle ısıtılan sıcak ve soğuk suyu bulunan, yıkanma amacıyla kullanılan yapı.

<span class="mw-page-title-main">Via Appia</span>

Via Appia

<span class="mw-page-title-main">Omurgasızlar</span> bir omurgası olmayan hayvanlara verilen genel bir ad

Omurgasızlar, omurgası olmayan hayvanlara verilen genel bir addır. Omurgasız olarak adlandırılan canlıların yapılarında hiçbir iç iskelet bulunmaz. Bazı omurgasız hayvanların vücudunu destekleyen bir dış iskelet bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Campus Martius</span>

Campus Martius, Antik Roma'da halk tarafından sahiplenilmiş yaklaşık 2 km² genişliğinde alan. Orta Çağlarda Roma'nın en meşhur yeriydi. Günümüz Roma'sının IV rione'si (bölge) olan Campo Marzio, orijinal alanın daha küçük bir bölümünü içerir ve aynı adı taşır.

<span class="mw-page-title-main">Agrippa Hamamları</span>

Agrippa Hamamları, Roma'da inşa edilmiş ilk büyük thermae olarak Marcus Vipsanius Agrippa tarafından yaptırılmış olan Antik Roma hamamları. Yapı başlangıçta Panteon ile aynı zamanda ve onun ekseninde yapılmış bir balaneion (βαλανεῖον) olarak inşa edilmiştir. Agrippa tarafından MÖ 19 yılında Aqua Virgo su kemerinin tamamlatılmasıyla birlikte hamamın su tedariki sorunu çözülmüş, büyük bir süs havuzu ilave edilerek yapı gerçek anlamda bir thermae şeklini almıştır. MÖ 12 yılında öldüğünde, hamamı vasiyetinde Roma halkına bırakmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Banya</span> Rus hamamı

Banya, Rus dilinde "buhar banyosu" anlamındaki sözcük. Ancak bu kavram, Rus saunasını anlatmak için kullanılır. Banya, yüksek sıcaklıkta buhar banyosu barındıran bir çeşit hamamdır. Türkçede Rus hamamı dendiği de olur. Tasarım ve kullanım açısından saunaya çok benzemektedir. Sözcük olarak banya Bulgarcada banyo ya da yıkanma, Sırpçada da içme (içmece) tesisleri anlamına gelir.

<span class="mw-page-title-main">Üsküp Kemeri</span>

Üsküp Kemeri, Üsküp’te bulunan antik su kemeridir. Tarihte Osmanlı İmparatorluğu ve Doğu Roma İmparatorluğu egemenliğine girmiş günümüz Makedonya'nın başkenti Üsküp'e 2 km uzaklıkta yer alan su kemerleridir. İnşaat tarihi bilinmemektedir ve Romalılar ya da Doğu Romalılar tarafından XVI. yüzyılda inşa edildiği tahmin edilmektedir.

Türk hamamı, Selçuklu Türkleri'nin 12. yüzyılda Anadolu'yu fethinden sonra ortaya çıkan hamam mimarisi ve hamamlar etrafında şekillenen gelenekleri ifade eder.

<span class="mw-page-title-main">Antik Roma'da teknoloji</span>

Roma İmparatorluğunda askeri ve ticari işleri kolaylaştırmak için geliştirilen teknoloji bin yıl boyunca Roma İmparatorluğunun güçlü bir devlet olarak kalmasını sağlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Caldarium</span> the hot rooms with vapor baths or hot plunges in Roman bath buildings

Calidarium, klasik Roma hamamlarında kullanılan, sıcak su dolu dalma havuzuna sahip bir oda bölümüdür.

<span class="mw-page-title-main">Basilica Therma</span>

Basilica Therma, diğer adlarıyla Terzili Hamam, Kral Hamamı, Kral Kızı Hamamı veya Sarıkaya Roma Hamamı, Türkiye'nin Yozgat ilinin Sarıkaya ilçesinde yer alan Roma İmparatorluğu dönemine ait bir halk banyosudur. 2. yüzyılda inşa edilen hamamın jeotermal aktivitesi hâlâ mevcuttur.

<span class="mw-page-title-main">Diocletianus Hamamları</span>

Diocletianus Hamamları, İtalya'nın başkenti Roma'da bulunan bir Roma hamamıdır. Adını Roma İmparatoru Diocletianus'tan almakta olup MS 298-306 yılları arasında inşa edilmiştir ve en büyük Roma hamamlarından biridir.

Kadı Hamamı, Diyarbakır'ın Sur ilçesinde yer alan tarihî bir hamamdır. Ayrıca İpariyye Hamamı ve Eşbek Hamamı olarak da bilinir.

Bozdoğan Su Kemeri ile Burmalı Minare Mescidi arasında yer alan, su kemerinin bitişiğinde ve günümüzde Kalenderhane Camii'nin olduğu alanda bulunan Bizans Dönemi hamam kalıntılarıdır. MS.4.yüzyıl sonu ile 5.yüzyıl başlarında inşa edilmişlerdir.Belki de çifte hamam olarak nitelendirilebilecek tesisin 6.yüzyıln ortalarına doğru kısmen kullanımdan çıkmış olabileceği düşünülmektedir.

<span class="mw-page-title-main">İtalyan mimarisi</span>

İtalya, 1861 yılına kadar çeşitli küçük devletlere bölünmesi nedeniyle, döneme veya bölgeye göre basitçe sınıflandırılamayacak kadar geniş ve çeşitli bir mimari tarza sahiptir. Bu, mimari tasarımlarda oldukça çeşitli ve eklektik bir yelpaze yaratmıştır. İtalya, antik Roma döneminde su kemerleri, tapınaklar ve benzeri yapıların inşası, 14. yüzyılın sonlarından 16. yüzyıla kadar Rönesans mimari hareketinin kurulması; Neoklasik mimari gibi hareketlere ilham veren 17. yüzyılın sonları ile 20. yüzyılın başlarında başta Birleşik Krallık, Avustralya ve Amerika Birleşik Devletleri olmak üzere tüm dünyada soyluların kır evlerini inşa ettikleri tasarımları etkileyen bir inşaat tarzı olan Palladyanizm'in anavatanı olması gibi önemli mimari başarıları ile tanınır.

<span class="mw-page-title-main">Apoditerium</span> Antik Roma hamamlarında soyunma bölümü

Apoditerium ya da Apoditerion Antik Roma'da vatandaşların banyo yaparken kıyafetlerini ve diğer eşyalarını saklayabilecekleri bölmeler veya raflar içeren büyük bir soyunma odasından oluşan Roma hamamlardaki giriş ve soyunma bölümü. Özel köleler veya capsarius adı verilen gözetleyiciler, hamamın keyfini çıkarırken içeridekilerin eşyalarının başında beklerdi.

Titus Hamamları veya Thermae Titi, Roma İmparatoru Titus tarafından MS 81 yılında Roma'da inşa edilen halka açık hamamlardı (Thermae). Hamamlar, Nero'nun Domus Aurea adını verdikleri için park ve lüks mülklerden oluşan bir alan olan Esquiline Tepesi'nin dibinde bulunuyordu. Titus'un hamamları, yüksek ihtimalle sevilmeyen Domus Aurea'ya ait hali hazırda mevcut veya kısmen inşa edilmiş bir hamam kompleksinin dönüştürülmesiyle aceleyle inşa edilmiştir. Bu hamamlar geniş değildi ve çok daha büyük olan Traianus Hamamları gelecek yüzyılın başında hemen yanlarına inşa edildi.

<span class="mw-page-title-main">Thermae Traiani</span>

Thermae Traiani Esquiline’nin güneyine inşa edilmiş ve Trajan hükümdarlığı altında MS 22 Haziran 109 yılında yapımı tamamlanmış büyük bir Antik Roma hamamıdır (Thermae). Büyük imparatorluk banyolarının ilki olan Traianus Hamamı kendinden önce yapılmış Nero Hamamı’ndan daha gelişmiş ve Titus Hamamı’ndan üç kat büyüktü ve Antonin, Diocletian ve Constantin Hamamlarının tasarımlarına kaynak olmuştur.