İçeriğe atla

Roket soba

Roket sobası illüstrasyon

Roket sobası, küçük çaplı odun yakıtı kullanan verimli ve sıcak yanan bir soba türüdür.[1][2] Yakıt, alevler pişirme yüzeyine ulaşmadan hemen hemen tam yanmayı sağlayan yalıtılmış bir dikey baca içeren basit bir yanma odasında yakılır. Roket soba tasarımları genellikle yemek pişirmek için portatif sobalar için kullanılır, ancak tasarım aynı zamanda kurumlarda büyük sabit sobalar için ve ısıtma için roket kütle ısıtıcıları yapmak için de kullanılır.[3]

Tarihçe

Roket sobasının öncüsü, 1780'de patenti alınan Argand lambasını esas almaktadır. Bu hava akışını artırmak için alevin üzerine bir cam baca yerleştiren geleneksel kandilin önemli bir öncüsüydü. Bu tasarım, aydınlatma için kullanılmasının yanı sıra "dumansız en güçlü ısıyı sağladığı" için, yemek pişirmek ve su ısıtmak için de kullanılmıştır.[4]

Aprovecho'nun Teknik Direktörü Larry Winiarski, 1980 yılında Sam Baldwin tarafından tasarlanan bir VITA sobasına dayalı roket sobasını geliştirmeye başladı ve Romalılar tarafından hipokaust ısıtma ve pişirme sistemlerinde geliştirilen sistemlerin ilkelerini yeniden keşfetti.[5][6] Roket sobasının temellerine dayalı olarak, ekmek yapmapımı için bir soba tasarlandı, bu 2005'te Ashden Ödülü [7] Aprovecho, 2006 yılında roket sobalarıyla aynı ödülü kazandı. Aprovecho roket sobaları Lesotho, Malawi, Uganda, Mozambik, Tanzanya ve Zambiya'da satıldı.[8]

Kaynakça

  1. ^ "Building a rocket stove to heat up the house". MNN - Mother Nature Network. 29 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Şubat 2016. 
  2. ^ "Rocket Stove | Rocket Works". rocketworks.org. 12 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Şubat 2016. 
  3. ^ "Build a rocket stove for home heating". 11 Mayıs 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Şubat 2016. 
  4. ^ An Encyclopędia of Domestic Economy: Comprising Such Subjects As Are Most Immediately Connected with Housekeeping. 1844. s. 841. ISBN 9781402194382. 13 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Kasım 2021. 
  5. ^ "History". Aprovecho. 2 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Nisan 2009. 
  6. ^ "Whole stoves". Aprovecho. 22 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Nisan 2009. 
  7. ^ "TWP and AHDESA / Fuel-efficient stoves for tortilla makers". Ashden. 25 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2018. 
  8. ^ "Aprovecho Research Center and ProBEC / Efficient stoves for institutional cooking". Ashden. 27 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2018. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Mutfak</span> yemek yapılan yer (oda)

Mutfak ya da ocaklık, yemek hazırlamak için kullanılan alandır. Modern mutfak tipik olarak; set üstü ocak, fırın, mikrodalga fırın gibi pişirme aletlerine sahiptir. Bulaşık yıkamak gibi işleri yapabilmek için bir evyesi vardır. Modern mutfaklarda genellikle bulaşık makinesi de bulunur. Yemek depolamak için kullanılan kiler, mutfak dolabı ya da buzdolabı gibi ekler de mevcuttur.

<span class="mw-page-title-main">Roket</span> itiş için kullanılan pirokinetik motor; yanıcı silah için bkz. Q2037215

Roket bir uzay aracı, hava aracı, araç, atkı veya bombadır. Roket, roket motorundan itme gücü elde eder. Roket motoru egzozu tamamen roket içinde taşınan roket itici yakıtından oluşur. Roket motorları etki ve tepki ile çalışır ve sadece egzozlarını yüksek hızda ters yönde dışarı atarak roketleri ileri doğru iter ve bu nedenle uzay boşluğunda çalışabilir. Etimolojik kökeni İtalyancada "bobin" anlamına gelen rocchetto olup, silindirik şekil benzerliğinden ötürü modern anlamında sahiplenilen kelimenin kullanımı 20. yüzyıl başlarında savaş gemilerinin öz itmeli ateşleme mermilerine dayanmaktadır. Türk Dil Kurumuna göre Türkçeye Fransızca roquette kelimesinden geçmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Fırın</span>

Fırın, malzemeleri sıcak bir ortama maruz bırakmak için kullanılan bir araçtır. Fırının içi boş bir bölümü vardır ve bu bölüm kontrollü şekilde ısıtılır. Antik çağlardan beri kontrollü ısıtma gerektiren çeşitli işlerde fırın kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Model roket</span>

Aynı zamanda, düşük güç roketi olarak da bilinen model roket alçak irtifalara ulaşmaya göre tasarlanan ve çeşitli yöntemlerle kurtarılan küçük bir roketdir.

<span class="mw-page-title-main">Robert H. Goddard</span> Amerikalı fizikçi (1882 – 1945)

Robert Hutchings Goddard, Amerikalı fizik profesörü ve bilim insanı, kontrollü sıvı yakıtlı roketlerin üretilmesinin öncülerinden. Dünyanın ilk sıvı yakıtlı roketini 6 Mart 1926'da gerçekleştirdi. Bu yüzden roketlerin babası olarak adlandırılmaktadır. 1930'dan 1935'e kadar hızları 885 km/s (550 mph)'e ulaşan roketlerin fırlatılması çalışmalarında yer aldı.

Şeker itici yakıtı model roketler için yapılan ve yakıt olarak şeker ve oksitleyici içeren bir roket itici yakıtı çeşididir. İtici yakıt üç bileşene ayrılabilir: yakıt, oksitleyici ve katkı maddeleri. Yakıt şekerdir; en yaygın kullanılan şeker sakkarozdur. En yaygın oksitleyici ise potasyum nitrat (KNO3)dır. Katkı maddeleri ya katalizör olarak ya da havalanış veya uçuş estetiğini artırmak amacıyla birçok farklı madde olabilir. Geleneksel şeker itici yakıt formülasyonu genellikle 65:35 oksitleyici - yakıt oranında hazırlanır.

<span class="mw-page-title-main">Güneş ocağı</span>

Güneş ocağı veya güneş fırını, enerjisini doğrudan Güneş'ten alan, yiyecek veya sıvı pişirmek veya pastörize etmek için kullanılan araçtır. Solar ocaklar diğer yemek pişirme araçlarına göre genelde ucuzdur ve basit bir teknoloji ile üretilir. Çoğunlukla açık bir alanda kullanılması gereken güneş ocakları yakıt olarak güneş enerjisini kullandığı için benzin, gaz, kömür, elektrik veya odun benzeri yakıtların kullanılmasını gerektirmemektedir. Kullanılması bu yüzden birçok kâr amacı gütmeyen kuruluşlarca hava kirliliği, çölleşme ve ormansızlaşmanın azalması için desteklenmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Roket motoru</span>

Roket motoru, genellikle yüksek sıcaklıktaki gaz olan yüksek hızlı itici bir sıvı jeti oluşturmak için tepkime kütlesi olarak depolanmış roket itici gazlarını kullanır. Roket motorları, Newton'un üçüncü yasasına göre kütleyi geriye doğru fırlatarak itme üreten tepki motorlarıdır. Çoğu roket motoru, gerekli enerjiyi sağlamak için reaktif kimyasalların yanmasını kullanır, ancak soğuk gaz iticileri ve nükleer termal roketler gibi yanmayan biçimleri de mevcuttur. Roket motorları tarafından tahrik edilen araçlara genellikle roket denir. Roket araçları, çoğu yanmalı motorun aksine kendi yükseltgen taşır, bu nedenle roket motorları, uzay aracını ve balistik füzeleri itmek için bir boşlukta kullanılabilir.

<span class="mw-page-title-main">Amatör roketçilik</span>

Deneysel roketçilik ya da amatör deneysel roketçilik olarak da bilinen, amatör roketçilik, bu işle uğraşanların yakıtlarını denediği ve kendi roket motorlarını yaptığı, çok çeşitli tip ve ebattaki roketlerini fırlattığı bir hobidir. Hibrit roket motorları üzerindeki önemli araştırmalarından sorumlu olan amatör roketçiler çeşitli katı, sıvı ve hibrit itici yakıtlı motorları yapmakta ve bu motorlarla uçuş gerçekleştirmektedirler.

Raptor (Türkçe: Yırtıcı Kuş),SpaceX tarafından geliştirilen, Kriyojenik metan-yakıtlı roket motorları ailesinin ilk üyesidir. Özel olarak, SpaceX süper-ağır fırlatma araçlarının yüksek verimli aşağı ve yukarı aşamalarında kullanılması hedeflenmektedir. Merlin 1C & D motorlarına sahip daha önceki tüm Falcon 9 roketlerinde kullanılmış olan RP-1 kerosen ve LOX karışımı yerine; Raptor motoru yakıt olarak sıvı metan ve sıvı oksijen (LOX), kullanacaktır. Başlangıç tasarımlarında Raptor motorunun metan'dan ziyade sıvı hidrojen (LH2) kullanması öngörülüyordu.

<span class="mw-page-title-main">Hibrit yakıtlı roket</span>

Hibrit-yakıtlı roket, roket motorunda birbirinden farklı fazdaki farklı roket yakıtları kullanan bir rokettir. Bu yakıtlardan biri katı halde ve diğeri ise gaz ya da sıvı haldedir. Hibrit roketinin ortaya çıkışı 75 yıl öncesine kadar takip edilebilir.

<span class="mw-page-title-main">Ateş (ocak)</span> Konaklama yerinde yakılan ocak ateşi

Ateş (ocak): Konaklama yerinde ısınma ve pişirme için yakılan ocak ateşidir.

<span class="mw-page-title-main">Genişletme döngüsü</span>

Genişletme döngüsü, sıvı yakıtlı roket motoru’nun güç döngüsüdür. Bu döngüde yakıt, motorun yanma odasını soğutmak, ısıyı emmek ve fazı değiştirmek için kullanılır. Isıtılan, gaz halinde olan yakıt, yanma odasına enjekte edilmeden ve yakılmadan hemen önce motorun yakıt ve oksitleyici pompalarını çalıştıran türbine güç sağlar.

<span class="mw-page-title-main">Odun sobası</span> şuan yaygınlığını giderek yitiren bir ısıtma aracı

Odun sobası, odun yakıtı ve talaş tuğlası gibi odun kökenli biyokütle yakıtı yakmak için tasarlanmış ısıtma ürünüdür. Genellikle dökme demir ya da çelikten imal edilen dış katmanın muhafaza ettiği yakma bölümü ve ateşin dumanını dışarı atmak için kurulan boru sisteminden oluşmaktadır. İlk odun sobası Sanayi Devrimi'nden iki yüzyıl önce 1557'de Strazburg'da patentlendi. Sobanın yaygınlaşmasıyla demir ucuz ve her kesimce kullanılan bir malzeme haline geldi. Sobalar varlıklı ailelerin sahip olabildiği bir ürünken yavaş yavaş halk arasına da yayıldı.

<span class="mw-page-title-main">Discada</span>

Discada; Kuzey Meksika mutfağında popüler olan karışık bir et yemeğidir. Diskada yapmak için gerekli olan etler sığır eti, domuz pastırması, jambon, sosis ve Meksika chorizosu adı verilen domuz sucuğudur. Yemeği yapmak için; etleri pişirmek için kullanılan disk açık bir alevin üzerine yerleştirilir ve malzemeler birer birer eklenir. Etler aşçının tercihine göre terbiye ve marine edilir. Beyaz veya mor soğan, dolmalık biber, Jalapeño veya Serrano biberi ve domates gibi aromatikler de yemeğe lezzet ve renk katmak için kullanılır. Genellikle tortillaların içinde taco ile birlikte ya da ayrı bir tabakta tek başına servis edilir.

<span class="mw-page-title-main">RL10</span>

RL10, itici gazlar olan kriyojenik sıvı hidrojen ve sıvı oksijen yakan, Aerojet Rocketdyne tarafından Amerika Birleşik Devletleri'nde inşa edilen sıvı yakıtlı kriyojenik bir roket motorudur. Modern versiyonlar vakumda motor başına 110 kilonewton (25.000 lbf) kadar itme gücü sağlar. Atlas V'in Centaur üst fazı ve Delta IV'ün DCSS'si için üç RL10 versiyonu üretildi. Uzay Fırlatma Sisteminin Keşif Üst Fazı, OmegA roketinin üst fazı ve Vulcan roketinin Centaur V'i için üç versiyon daha geliştirilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Odun yakıtı</span>

Odun yakıtı, yakılacak odun, odun kömürü, mangal kömürü, levha, pelet yakıtı ve odun talaşı gibi yakıtlardır. Bugün, odun yakıtları, katı yakıt biyokütlesinden elde edilen en büyük enerji kullanımlarından biridir. Odun yakıtı yemek pişirmek ve ısıtmak için, bazen de buhar motoru ve buhar türbinlerini beslemek için kullanılabilir. Ayrıca, ocak, soba, şömine, kamp ateşinde veya şenlik ateşinde kullanılabilir.

<span class="mw-page-title-main">RP-1</span>

RP-1, roket yakıtı olarak kullanılan, görünüm olarak jet yakıtına benzeyen ve çok yüksek düzeyde rafine edilmiş bir kerosen türüdür. RP-1, sıvı hidrojenden daha düşük bir özgül dürtü sağlar, ancak daha ucuzdur, oda sıcaklığında saklanabilir ve patlama tehlikesi çok daha düşüktür. RP-1, özgül enerjisi LH 2'den daha düşük olsa da, özkütlesi ondan fazla olduğundan daha yüksek bir enerji yoğunluğu sağlar. RP-1'in ayrıca oda sıcaklığında alternatif bir sıvı yakıt olan hidrazin kadar çok toksik ve kanserojen tehlikesi de yoktur.

<span class="mw-page-title-main">Mutfak sobası</span>

Mutfak sobası, yemek pişirmek için tasarlanmış bir mutfak aletidir. Mutfak ocakları, biyokütle ve kömürün yakılması sonucu verdiği ısı ile çalışır. Bu sobalar doğalgaz ve elektriğin fazla bulunmadığı yerlerde kullanılır. Şehirlerde mutfak sobaların yerini elektrikli soba ve setüstü ocak'lar almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Pişirme cihazları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Bu, yemek pişirmek için kullanılan pişirme cihazlarının bir listesidir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.