İçeriğe atla

Roj TV

Roj TV[1]
Kuruluş 1 Mart 2004
Kapanış 3 Temmuz 2013
Sahibi Mesopotamia Broadcast[2]
Görüntü formatı 4:3
Slogan "Barışın ve Özgürlüğün Sesi"
Ülke Danimarka
Dili Türkçe, Zazaca,Arapça, Farsça, Süryanice, İngilizce, Kürtçe (Kurmanci ve Soranice lehçeleri)
Eski adı Med TV (1995-1999)
Medya TV (1999-2004)
Kardeş kanal(lar) Mezopotamya TV, Newroz TV
Eurobird 9A 11843 V 27500 3/4
Nilesat11355 V 27500

Roj TV, 2004-2013 yılları arasında Danimarka'dan uydu aracılığıyla Kürtçe (Kurmanci ve Soranice lehçeleri), Arapça, Farsça, Zazaca, Süryanice ve Türkçe dillerinde yayın yapmış bir televizyon kanalı.

PKK propagandası

Roj TV geçmişte ilk olarak Med TV olarak kuruldu. Londra merkezli yayın yapan kanal Abdullah Öcalan'ın yakalanmasının ardından İngiliz otoritelerce, terörü ve Türkiye'de ve başka yerlerde şiddet eylemlerini teşvik eden tahrik edici yayınlar yaptığı gerekçesiyle 23 Nisan 1999’da kapatıldı.[3] Daha sonra yerine kurulan Medya TV de 2004 yılında Fransa otoritelerince kapatıldı.[4]

Türkiye hükûmeti, kanalın PKK ile olan bağlantısını gösteren belgeleri Danimarka makamlarına iletti ve kanalın kapatılması için birçok kez girişimde bulundu. Nisan 2006 Diyarbakır olaylarında Roj TV Güneydoğu Anadolu Bölgesi'ndeki insanları şiddete ve ayaklanmaya çağırdığı gerekçesiyle Türkiye, Danimarka'ya Roj TV'nin kapatılması telebinde bulundu.[5] Roj TV 2006 yılında Alman Anayasa Koruma Başkanlığı tarafından takip edildi ve PKK'ya yakınlığı da anayasa koruma raporunda belgelendi.[6]

Türkiye, Nisan 2009'da PKK lehine terör propagandası yapmakla suçladığı televizyon kanalının yasaklanmaması, karikatür krizi ve Danimarka'nın Türkiye'nin Avrupa Birliği üyelik sürecine karşı politikalarını gerekçe göstererek, Danimarka Başbakanı Anders Fogh Rasmussen'in NATO Genel Sekreterlik adaylığını veto etti.[7]

Kapatılması ve dava süreci

2005 yılında başlatılan soruşturma süreci sonucunda Roj TV'ye 2010 yılında ceza davası açıldı.[8] Danimarka'da Roj TV hakkında açılan kapatma davası ilk olarak 15 Ağustos 2011'de görülmeye başlandı.[9] 10 Ocak 2012'de Kopenhag Şehir Mahkemesi, ROJ TV'nin PKK propagandası yaptığına, PKK'nın bir terör örgütü olduğuna, kanalın örgüt tarafından kontrol ve finanse edildiğini ve ROJ TV çalışanlarının PKK ile yakın ilişkide bulunduklarına hükmetti. Fakat mahkeme kanalın yayın lisansını iptal etmedi. Bunun yanında Roj TV ve ana şirketine 5.2 milyon Danimarka kronu para cezası verilmesine karar verdi.[8][10]

3 Temmuz 2013 tarihinde Doğu Yüksek Mahkemesi (Østre Landsret), Mezopotamya Yayıncılık şirketine ait MMC, Nuce TV ve Roj TV dâhil olmak üzere tüm televizyon kanallarının yayın lisanslarını iptal ederek kapatılmasına hükmetti ve şirketin her bir kanalına 5 milyon Danimarka kronu (874 bin dolar) para cezasına çarptırdı. Mahkeme kanalların terörizmi övdüğünü ve yayın kuruluşu ile PKK arasında "kişisel, finansal, örgütsel ve tarihsel" bağlar bulunduğunu belirtti. Ayrıca kanalın izleyicilerine "PKK'ya katılım çağrısı" yaptığı da ifade edildi.[11] Danimarka Yüksek Temyiz Mahkemesi, 27 Şubat 2014'te açıkladığı kararıyla Doğu Yüksek Mahkemesi'nin yayın lisansının iptali ve para cezası kararını onadı.[12]

Roj TV Temmuz 2014'te Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin ifade özgürlüğünü düzenleyen 10. maddesinin ihlal edildiğini iddia ederek kararı AİHM'ne taşıdı. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, 24 Mayıs 2018'de açıkladığı karar ile Roj TV'nin terör örgütü propagandası yaptığı gerekçesiyle yayın lisansını iptal eden Danimarka aleyhine yaptığı başvuruyu oy birliği ile reddetti. Gerekçeli kararda, Roj TV'nin PKK'nın propagandasına yer veren yayınlar yaptığı, PKK'nın Danimarka, Avrupa Birliği ve çok sayıda ülke tarafından terör örgütü olarak tanımlandığı ve Mezopotamya Yayıncılık A.Ş. adlı şirketin Danimarka'da çok sayıda televizyon lisansına sahip olduğu ve 2004'ten itibaren ülkede PKK propagandası olarak değerlendirilen yayınlar yaptığını hatırlatarak, Danimarka mahkemesinin kapatma ve para cezası kararının yerinde olduğu yönünde görüş bildirdi.[13]

Ödüller

Kanal 1 Mayıs 2011 tarihinde Danimarka'daki sol organizasyonlar tarafından düzenlenen "Yılın İfade Özgürlüğü" ödülünü aldı.[14]

Kaynakça

  1. ^ TV Channel: ROJ TV[]
  2. ^ TV Company: MESOPOTAMIA BROADCAST A/S[]
  3. ^ Feuilherade, Peter (23 Nisan 1999). "UK regulator revokes Kurdish Med TV's licence". BBC News. 13 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Şubat 2020. 
  4. ^ Rumford, Chris (2014). New Perspectives on Turkey-EU Relations. Routledge. s. 70. ISBN 9781317850137. Erişim tarihi: 14 Şubat 2020. 
  5. ^ İşte PKK - Roj TV ilişkisinin kanıtı
  6. ^ Anayasa-Koruma-Raporu 2006, Sayfa 285, Dil: Almanca 26 Şubat 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Anayasa-Koruma-Başkanlığı[], 20.02.2008
  7. ^ McElroy, Damien (3 Nisan 2009). "Turkey rejects US choice to head Nato". The Daily Telegraph. 30 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mayıs 2018. 
  8. ^ a b "No:8, 10 Ocak 2012, Danimarka'da Roj TV Aleyhine Açılan Ceza Davasında Alınan Karar Hk". Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı. 25 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2018. 
  9. ^ "Roj TV davası Danimarka'da başladı". Euronews. 15 Ağustos 2011. 25 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2018. 
  10. ^ "Mahkemeden ROJ TV'ye ne kapatma ne aklama". Milliyet. 11 Ocak 2012. 25 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2018. 
  11. ^ "Danimarka Nuce TV ve Roj Tv lisanslarını iptal etti". BBC Türkçe. 3 Temmuz 2013. 25 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2018. 
  12. ^ "Danimarka'dan Roj TV'ye son darbe". Hürriyet. 28 Şubat 2014. 25 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2018. 
  13. ^ "AİHM, Roj TV'nin, terör örgütü propagandası yaptığı gerekçesiyle yayın lisansını iptal eden Danimarka aleyhine yaptığı başvuruyu reddetti". NTV.com.tr. 24 Mayıs 2018. 25 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2018. 
  14. ^ "Roj TV'ye 'Yılın İfade Özgürlüğü' ödülü". 19 Nisan 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ağustos 2011. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Fazilet Partisi</span> Türkiyede bir siyasi parti (1997–2001)

Fazilet Partisi, Millî Görüş'ü benimseyen Refah Partisinin Anayasa Mahkemesi tarafından kapatılmasına az bir zaman kala İsmail Alptekin başkanlığında kurulan siyasi çatısı. Daha sonra Cumhuriyet Başsavcısı Vural Savaş'ın iddiaları Anayasa Mahkemesince haklı bulundu ve parti kapatıldı.

<span class="mw-page-title-main">Can Dündar</span> Türk gazeteci ve araştırmacı

Can Dündar, Türk araştırmacı, gazeteci, televizyoncu ve belgesel yapımcısı.

<span class="mw-page-title-main">Med TV</span>

Med TV, 30 Mart 1995'te Londra'da kurulan ve Avrupa'dan uydu kanalıyla yayın yapmış ilk Kürt televizyon kanalıdır.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye Cumhuriyeti Anayasa Mahkemesi</span> Türkiyedeki en yüksek yargısal devlet organı

Türkiye Cumhuriyeti Anayasa Mahkemesi (AYM), Türkiye'de anayasal denetimi yürüten en yüksek yargı organıdır. Kanunların, Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinin ve Türkiye Büyük Millet Meclisi İçtüzüğünün Anayasaya şekil ve esas bakımlarından uygunluğunu denetler ve bireysel başvuruları karara bağlar. Anayasa değişikliklerini ise sadece şekil bakımından inceler ve denetler. Görevleri, Türkiye Anayasası'nın 148. ve 153. maddeleri arasında belirtilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Leyla Zana</span> Kürt siyasetçi

Leyla Zana, Kürt asıllı Türk siyasetçi. Zana 1991-94 yılları arasında Diyarbakır ve 2011-18 yılları arasında ise Ağrı milletvekili olarak Türkiye Büyük Millet Meclisinde yer aldı.

<span class="mw-page-title-main">Tuğrul Eryılmaz</span> Türk gazeteci

Tuğrul Eryılmaz, gazeteci, yazar. En son, Radikal gazetesinin haftalık ilâvesi "Radikal İki"nin yayın yönetmeni olarak çalıştı.

<span class="mw-page-title-main">Demokratik Toplum Partisi</span> Türkiyede bir siyasi parti (2005–2009)

Demokratik Toplum Partisi (DTP), 9 Kasım 2005 tarihinde kurulmuş ve 11 Aralık 2009 tarihinde Anayasa Mahkemesi kararı ile kapatılmış olan siyasi parti. Genel merkezi Ankara'nın Çankaya ilçesinin Balgat semtinde olan partinin amblemi sarı zemin üzerine, yeşil yapraklı kırmızı güldür. Demokratik Toplum Partisi, Demokratik Toplum Hareketi'nin partileşmesi sonucunda kurulmuştur. Partinin kurucuları arasında Demokrasi Partisi eski milletvekillerinden Leyla Zana ve Orhan Doğan ile Cumhuriyet Halk Partisi eski milletvekillerinden Ahmet Türk bulunmaktaydı.

<span class="mw-page-title-main">Mümtaz'er Türköne</span> Türk yazar

Mümtaz'er Türköne, Türk öğretim üyesi ve köşe yazarı.

<span class="mw-page-title-main">Sebahat Tuncel</span> Türk siyasetçi

Sebahat Tuncel, Kürt asıllı Türk siyasetçidir. TBMM'de 23. ve 24. dönem bağımsız İstanbul Milletvekili olarak görev almış, 2013-2014 yıllarında HDP eş başkanlığı yapmıştır.

TRT Kurdî, 25 Aralık 2008'de test yayımına başlayan kamusal çok dilli televizyon kanalı. Kanal, 1 Ocak 2009'da Türkiye Radyo Televizyon Kurumuna bağlı olarak normal yayınına başlamıştır. "Türkiye'nin zenginliğini ve renklerini ekrana taşıma" amacıyla kurulmuştur. 10 Ocak 2015 tarihinde ise kuruluş adı olan TRT 6, TRT Kurdî olarak değiştirilmiştir. Kanal, Türkiye'deki Kürt nüfusu tarafından -Hükûmetin propaganda aracı olma suçlamaları da dâhil olmak üzere- çeşitli gerekçelerle çoğunlukla eleştiriyle karşılandı. Kürtlerle 2018'de TRT Kurdî hakkında yapılan bir anket, çoğunluğun (%59) kanala güvenmediğini gösterdi. 1 Ocak 2009 tarihinde TSİ 19:00'da resmi açılışına İstiklâl Marşı başlayan kanalın ilk programında Nilüfer Akbal ve Rojin sunuculuğunu yapmıştır. İlk programda Türkiye Cumhurbaşkanı Abdullah Gül ve Türkiye Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan'ın kanala ilişkin mesajları Kürtçe dublaj ve Türkçe alt yazıyla yer almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Özgürlük ve Demokrasi Partisi</span> Türkiyede bir siyasi parti (1992–1993)

Özgürlük ve Demokrasi Partisi, Türkiye'de Demokratik Toplum Hareketi sürecinde 1992 yılında kurulmuş siyasi parti. HEP'in kapatılma ihtimaline karşı 19 Ekim 1992'de kuruldu. Ardından kapatma davası açıldı.

Hayatın Sesi TV, 21 Mart 2007'den 29 Eylül 2016'ya kadar yayın yapan bir televizyon kanalı. Haber, aktüalite, politika ve kültür ağırlıklı bir yayın içeriğine sahipti. Türksat 3A uydusu üzerinden Türkiye, Avrupa, Kuzey Afrika, Orta Doğu, Kafkaslar gibi geniş bir coğrafyada izlenebilmekteydi. Ayrıca internet sitesinden de canlı olarak izlenebilmekteydi.

<span class="mw-page-title-main">Selahattin Demirtaş</span> kürt siyasetçi ve avukat

Selahattin Demirtaş, Türk avukat, siyasetçi ve yazardır. 22 Haziran 2014'te seçildiği Halkların Demokratik Partisi eş genel başkanlığı görevini 11 Şubat 2018'e kadar yürütmüştür. 4 Kasım 2016'dan beri Edirne F Tipi Cezaevi'nde tutukludur.

<i>Özgür Gündem</i> Türkçe ve Kürtçe yayımlanmış gazete

Özgür Gündem, Türkiye'de günlük olarak yayınlanmış, Türkçe ve Kürtçe dillerinde faaliyet göstermiş bir gazete.

<span class="mw-page-title-main">Selma Irmak</span> Türk politikacı

Selma Irmak,, Türkiye Büyük Millet Meclisi 24. dönem Barış ve Demokrasi Partisi Şırnak, 25. ve 26. dönem HDP Hakkâri milletvekilidir.

<span class="mw-page-title-main">İbrahim Ayhan</span> Türk siyasetçi

İbrahim Ayhan, Kürt kökenli Türk siyasetçidir. Türkiye Büyük Millet Meclisi 24. ve 25. dönem Halkların Demokratik Partisi Şanlıurfa milletvekilliği yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">İMC TV</span>

İMC TV, Türkiye'de haber ağırlıklı yayın yapan bir televizyon kanalı. 1 Mayıs 2011'de yayın hayatına başlamış olan kanalın genel yayın yönetmeni Defne Asal'dır.

<i>Anneanne, Ben Aslında Diyarbakırda Değildim</i>

Anneanne, Ben Aslında Diyarbakır’da Değildim, gazeteci Tuğçe Tatari'nin 2015’te yayımlanan kitabıdır.

<span class="mw-page-title-main">Tele1</span> Türkiye merkezli ulusal haber kanalı

Tele1, 9 Ocak 2017'de yayın hayatına başlayan haber kanalı. Genel yayın yönetmenliğini Merdan Yanardağ yapmaktadır. RTÜK onayının gecikmesi nedeniyle, "Kültür Türk" logosu yerine Tele1 logosunu kullanmaya 4 Şubat 2017'de başladı.

Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı Bekir Şahin tarafından "Devletin ülkesi ve milletiyle bölünmez bütünlüğünü bozmayı ve ortadan kaldırmayı amaçladığı" gerekçesiyle Halkların Demokratik Partisinin temelli kapatılması ve partinin eş genel başkanları Mithat Sancar ve Pervin Buldan'ın da bulunduğu 687 üyeye siyasi yasak getirilmesi talep edildi. İddianame, 17 Mart 2021'de Yüksek Mahkemeye gönderildi.