İçeriğe atla

Rodop Dağları

Rodop Dağları
Bulgaristan’ın güneyindeki Rodoplar’da sonbahar
Harita
En yüksek noktası
Yükseklik2.191 m (Bulgaristan’da)
1.953 m (Yunanistan’da)
Koordinatlar41°36′04″ Kuzey, 24°34′27″ Doğu 
Coğrafya
KonumBulgaristan Bulgaristan
Yunanistan Yunanistan
Jeoloji
Dağ türüGranit, gnays, mermer, kuvars

Rodop Dağları veya Rodoplar (Bulgarca: Родопи Rodopi, Yunanca: Ροδόπη Rodópi), Balkanlar’da bulunan sıradağlardır.

Coğrafya

Rodop Dağları’nın Bulgaristan ve Yunanistan’daki konumu
Doğal manzara
Hvoyna köyü yakınlarından Rodop Dağları
Akçalar'dan Demirkapı köyüne doğru görünüş

Dağların uzandığı arazinin %83'ü Bulgaristan'ın güney sınırları içerisinde; kalan %17'si Yunanistan’ın sınırları içerisindedir. 2.191 metrelik tepe noktasıyla Bulgaristan'ın yedinci büyük dağıdır.

Karstik arazilerin çokça görüldüğü Rodop Dağları, yaklaşık 220 kilometre uzunluğunda, 100-120 kilometre enindedir. Toplam kapladığı alan 14.735 km² olup ortalama yükseltisi 785 metredir. Dağlarda bazıları UNESCO koruması altında 15 millî park bulunmaktadır. En ünlüsü Velingrad ve Narechen'de olmak üzere birçok maden suyu kaynağı da bulunmaktadır.

Dağlar, Balkanlar’daki en büyük pinopsida sınıfı ağaç yapısı ile ünlüdür. Bölge ayrıca, zengin bitki örtüsü içinde bol yırtıcı kuş nüfusuna da sahiptir.

İklim

Rodop Dağları, Balkanlar’ın bu güneydoğu kesimindeki iklimi büyük oranda etkiler. Kuzeyinden gelen soğuk havanın da, güneyinde bulunan Akdeniz’den gelen sıcak havanın da bölge üzerinde etkisi görülür.

Doğu Rodoplar’da ortalama yıllık sıcaklık 12–13 °C’dir. Yağış en çok Aralık ayında, en az da Ağustos ayında düşer. Batı Rodoplar’da ortalama sıcaklık 5 °C ila 9 °C arasında değişir ve bu kesimde yaş yağışları hâkimdir.

Su Yapısı

Bu dağlarda bol su rezervi vardır. Kaynaklar ve nehirler arasında yoğun bir ağ bulunur. Bölgede birçok doğal göl yer alır. Bunlar içinde en ünlüsü, Bulgaristan içinde yer alan Paşmaklı Gölü’dür. Bölgedeki önemli barajlardan birkaçı Dospat, Batak, Golyam Beglik, Kırcaali, Studen Kladenets, Vaça Barajı’dır.

Nüfus

Rodoğ Dağları bölgesinin hem Bulgaristan hem Yunanistan kesimi, oldukça yüksek ve yoğun Müslüman nüfusa sahiptir. Bu Müslüman nüfus içinde en büyük oranı Türkler oluşturur. Bunun yanında kökenleri konusunda birçok görüş bulunan Pomaklar da bölgenin bir diğer Müslüman nüfusunu oluştururlar.

Yerleşimler

Rodop Dağları; Gümülcine, Pirin, Vardar, Filibe, İskeçe, Kırcaali, Mestanlı, Madan, Dand, Eğridere, Hasköy bölgelerinde çoğunluk olmak üzere 700 binden fazla Türk ve Pomak yaşamakta ve Bulgaristan nüfusunun %10'unu teşkil etmektedir.[]

Resimler

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Bulgaristan</span> Güneydoğu Avrupada bir ülke

Bulgaristan, resmî adıyla Bulgaristan Cumhuriyeti, Balkanlar'da yer alan ülkedir. Batıda Sırbistan ve Kuzey Makedonya, doğuda Karadeniz, kuzeyde Romanya, güneyde Yunanistan güneydoğuda Türkiye ile çevrilidir. 110.994 kilometrekarelik yüz ölçümüyle Avrupa'nın en büyük 16. ülkesidir. Balkan, Rodop ve Rila gibi dağlar yüzey şekillerini belirler. Rila Dağı üzerindeki Musala Zirvesi, Doğu Avrupa ve Balkanlar'ın en yüksek doruk noktasıdır. Kuzeydeki Tuna Ovası ve güneydeki Yukarı Trakya Ovası da Bulgaristan'ın alçak ve verimli bölgeleridir.

<span class="mw-page-title-main">Akdeniz Bölgesi</span> Türkiyenin Akdeniz kıyısındaki coğrafi bölgesi

Akdeniz Bölgesi, Türkiye'nin yedi coğrafi bölgesinden biridir. Anadolu'nun güneyinde Akdeniz kıyısı boyunca uzanır. Genişliği 120–180 km arasında değişir. Batı ve kuzey batısında Ege Bölgesi, kuzeyinde İç Anadolu Bölgesi, doğusunda Güneydoğu Anadolu Bölgesi, güneyinde ise Akdeniz bulunur. Güneydoğudan Suriye ile komşudur. Türkiye'nin başka bölgelerinde olduğu gibi Akdeniz Bölgesi'nde de bölge sınırları ile yönetim birimleri olan illerin sınırları tümüyle çakışmaz.

<span class="mw-page-title-main">Karadeniz Bölgesi</span> Türkiyenin Karadeniz kıyısındaki coğrafi bölgesi

Karadeniz Bölgesi, ismini Karadeniz'den alan, Sakarya Ovası'nın doğusundan Gürcistan sınırına kadar uzanan Türkiye'nin yedi coğrafi bölgesinden biridir. Gürcistan, Doğu Anadolu Bölgesi, İç Anadolu Bölgesi, Marmara Bölgesi ve adını aldığı deniz ile komşudur. Türkiye'deki bölgeler arasında büyüklük bakımından üçüncü sırada yer almaktadır, ayrıca doğu batı genişliği ve yerel saat farkı en fazla olan bölgedir. Karadeniz Bölgesi'nin en büyük ve gelişmiş şehirleri sırasıyla 1.371.274 nüfusuyla Samsun, ardından Trabzon ve Ordu'dur.

<span class="mw-page-title-main">Kırcaali</span> Güney Bulgaristanda kent

Kırcaali, Güneydoğu Bulgaristan'da, Kırcaali ilinin ve Kırcaali beldesinin merkezi. Eylül 2022 verilerine göre nüfusu 51.841 kişidir. Şehirde tren istasyonu bulunmaktadır. Kırcaali'den Hasköy ve Gümülcine (Yunanistan) yönlerine karayolları uzanır. Kırcaali Barajı da şehrin yakınında bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Çukurova</span> Çoğunluğu Adana şehrinde bulunan verimli topraklara ve köklü geçmişe sahip bölge

Çukurova, tarihi adıyla Cilicia Pedias; Adana, Mersin, Osmaniye ve Hatay illerini içine alan Güney Anadoludaki coğrafi, ekonomik ve kültürel bir bölgedir. 6.4 milyon nüfusuyla, Türkiye'deki en büyük nüfus yoğunluğuna sahip bölgelerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Makedonya</span> Avrupadaki coğrafi ve tarihi bölge

Makedonya, Balkanlar'da bir devlet olan Kuzey Makedonya'yı, Bulgaristan'ın güneybatısında yer alan Blagoevgrad ilini ve Yunanistan'ın Güney Makedonya olarak da bilinen kuzeyinde üç idari bölüme ayrılmış araziyi kapsayan kültürel, coğrafi bölgedir.

<span class="mw-page-title-main">Pomaklar</span> Müslüman bir Slav halkı

Pomaklar, başta Balkanlar'da Rodop Dağları, Kuzey Bulgaristan ile Aşağı Trakya, Makedonya, Batı Anadolu'da ve dünyanın değişik yerlerinde yaşayan, dilleri Slavca; çoğunluğu Müslüman kökenli olan bir halktır. Müslümanlığı seçen Bulgarlara da verilen bir isimdir.

<span class="mw-page-title-main">Kırcaali (il)</span> Bulgaristanda il

Kırcaali ili, güneydoğu Bulgaristan'da, doğu Rodop dağlarında, Yunanistan sınırında bulunan bir ildir. Merkezi Kırcaali'dir. Yedi belediye ve bu belediyelere bağlı köylerden oluşur. Arda Nehri üzerinde üç büyük baraj bulunmaktadır: Yazovir Kırcali, Yazovir Studen Kladenets, Yazovir İvaylovgrad. Gümülcine ve Hasköy'e ara yolu vardır. Yüz ölçümü 3,209 km2 olan ilin nüfusu Şubat 2011 tarihi itibarı ile 152,808'dir. 2011 nüfus sayımına göre il nüfusunun %66.2'si etnik Türk'tür.

<span class="mw-page-title-main">Marmara Bölgesi</span> Türkiyenin Marmara Denizi çevresindeki coğrafi bölgesi

Marmara Bölgesi, Türkiye'nin 7 coğrafi bölgesinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Çuy (il)</span>

Çüy ili. Kırgızistan'ın en kuzeyinde bulunan il. Ülkenin başkenti Bişkek bu ilde bulunur. 8 tane rayon vardır.

<span class="mw-page-title-main">Arda (nehir)</span>

'Arda veya Arda nehri güney Bulgaristan'da Rodop dağlarından doğar ve Yunanistan - Türkiye sınırında, Yunanistan topraklarında Meriç nehrine karışır. Yaklaşık 300 km uzunluğundadır. Üzerinde Kırcaali, Soğukpınar barajı ve Ortaköy barajları bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye coğrafyası</span> Türkiyenin coğrafik ve kültürel yapısı

Türkiye coğrafyası, Türkiye'nin konumu, coğrafi bölgeleri, yeryüzü şekillleri, iklim, nüfus, din, tarım, hayvancılık ve ekonomisinin yörelere ve bölgelere göre dağılımını içerir.

<span class="mw-page-title-main">Avusturya coğrafyası</span>

Bu madde Avusturya coğrafyasını anlatmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Tuhovişta</span> Bulgaristanın Yukarı Cuma ili, Satovça ilçesine bağlı köy

Tuhovişta ya da Tuvişta Bulgaristan'da, Blagoevgrad ilinin, Satofça ilçesine bağlı bir köydür. Tuhovişta, Bulgaristan’ın Güneybatısında Yunanistan sınırına 2 km mesafededir. Bulgaristan tarafinda komşu köyler şunlardır: Godeşevo, Slaşten, Vılkosel ve Jijevo. Yunanistan tarafında: Manastırcık, Poçen, Şurdilova, Tisova ve Boren.

Balkanlar'daki dağlar, bölgenin adı olan Balkanlar'ın adının anlamından anlaşıldığı şekilde bölgenin genelinde yer alır. Balkanlar sözü Türk Dil Kurumu tarafından “öz. a. Hırvatistan, Sırbistan, Karadağ, Kosova, Slovenya, Arnavutluk, Makedonya, Bosna-Hersek, Bulgaristan, Romanya, Yunanistan ve Trakya'yı içine alan bölge” şeklinde belirtilir. Kelimenin yapısında yer alan Balkan sözünün, “sarp ve ormanlık sıradağ; sık ormanla kaplı dağ; yığın, küme; sazlık, bataklık” gibi anlamları vardır.

Günümüz Bulgaristan'ında etnik olarak Türkler, Bulgarlar, Pomaklar, Kırım Tatarları, Romanlar, Aşkenazlar, Makedonlar, Çerkesler, Ruslar, Ermeniler, Ulahlar, Yunanlar, Ukraynalılar, Rumenler ve Gagavuzlar yaşamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Yunanistan coğrafyası</span>

Yunanistan, Güneydoğu Avrupa'da Balkanlar yarımadasında bir ülkedir. Kuzeyden Arnavutluk, Kuzey Makedonya ve Bulgaristan ile sınırlanırken, doğuda Türkiye ile komşudur. Yunanistan'ın doğusunda Ege Denizi, güneyde Girit ve Libya denizleri tarafından çevrilidir ve batıda İtalya ile Yunanistan'ı ayıran İyon Denizi bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Alamidere Muharebesi</span>

Alamidere Muharebesi Birinci Balkan Savaşı sırasında 3 Kasım 1912'de Paşmaklı'nın 15 km güneydoğusundaki Alamidere köyü yakınlarında gerçekleşen Bulgar ve Osmanlı birlikleri arasında bir çatışmadır. 21. Sredna Gora Alayı, bu muharebede kazandığı başarı ile, Arda Nehrinin üst kısımlarını ele geçirdi ve Rodop Dağlarında Osmanlı hakimiyeti ve kontrolü sona erdi. Bulgarlarca önemli muharebelerden biri olarak kabul edilen bu muharebenin onuruna 1934'te Alamidere köyünün adı Türk isimlerini Bulgarlaştırma planı kapsamında bu muharebeye katılan Bulgar alay komutanının unvanı ve soyadı olan Albay Serafimovo olarak değiştirildi ve savaşın yapıldığı tepelerden birine Sredna Gora alayına atfen Srednogorets (Средногорец) adı verildi.

<span class="mw-page-title-main">Bulgaristan coğrafyası</span>

Bulgaristan coğrafyası, Bulgaristan'nın coğrafi özelliklerini tanımlar. Bulgaristan, Tuna Nehrinin güneyinde tamamı Balkan Yarımadasında bulunan ve Karadeniz'e kıyısı olan bir Güneydoğu Avrupa devletidir. Kuzey'de Romanya ile 605 km'lik sınırı vardır. Bu sınırın büyük bölümünü Tuna Nehri oluşturur. Batı'da Sırbistan (344 km) ve Kuzey Makedonya (162 km) ile sınır komşusudur. Güney'de Yunanistan (472 km) ikinci en uzun sınır komşudur. Güneydoğu'da Türkiye (223 km) ile ve Doğu'da Karadeniz ile çevrilidir. Tarihsel olarak Mezya, Trakya ve Makedonya bölgelerini kapsar. Günümüzde Doğu-Batı doğrultusunda uzanan Balkan Dağları, ülkeyi Kuzey Bulgaristan ve Güney Bulgaristan olmak üzere 2'ye böler.

<span class="mw-page-title-main">Suriye coğrafyası</span> Suriyenin coğrafi özellikleri

Suriye, Batı Asya'da, Arap Yarımadası'nın kuzeyinde, Akdeniz'in doğu ucunda yer almaktadır. Kuzeyde Türkiye, batı ve güneybatıda Lübnan ve İsrail, doğuda Irak ve güneyde Ürdün ile komşudur. Batıda sıradağlardan ve iç kesimlerde sarp bir alandan oluşur. Doğuda Suriye Çölü, güneyde ise Cebel el-Dürzi Sıradağları yer almaktadır. İlk bölge Fırat Vadisi tarafından ikiye bölünür. Fırat üzerinde 1973 yılında inşa edilen bir baraj, Suriye'nin en büyük gölü olan Esad Gölü adında bir rezervuar oluşturur. Suriye'nin en yüksek noktası Lübnan sınırındaki 2,814 metre yüksekliğindeki Hermon Dağı'dır. Nemli Akdeniz kıyısı ile kurak çöl bölgeleri arasında, ülkenin dörtte üçüne yayılan ve çöl boyunca esen sıcak ve kuru rüzgarları alan yarı kurak sarp bir bölge yer alır. Suriye'de toprakların yüzde 28'i ekilebilir, yüzde 4'ü kalıcı ürünlere ayrılmış, yüzde 46'sı çayır ve mera olarak kullanılırken sadece yüzde 3'ü orman ve ağaçlıktır.