Rodolfo Graziani
Rodolfo Graziani | |
---|---|
Doğum | 11 Ağustos 1882 Filettino, Frosinone ili, Lazio |
Ölüm | 11 Ocak 1955 (72 yaşında) Roma, Lazio |
Bağlılığı | İtalya Krallığı İtalyan Sosyal Cumhuriyeti |
Branşı | Regio Esercito Italiano (1915-1943) Esercito Nazionale Repubblicano (1943-1945) |
Hizmet yılları | 1915-1945 |
Rütbesi | İtalya Mareşali |
Komutası | İtalyan Libyası Genel Valisi İtalyan Somalisi Genel Valisi Genelkurmay Başkanı RSI Savunma Bakanı Liguria Ordular Grubu |
Çatışma/savaşları | I. Dünya Savaşı II. İtalya-Habeşistan Savaşı II. Dünya Savaşı |
Ödülleri | |
Rodolfo Graziani (Marchese di Neghelli / Neghelli Markisi, 11 Ağustos 1882; Filettino, Frosinone, Lazio - 11 Ocak 1955; Roma, Lazio), Benito Mussolini'ye bağlılığıyla tanınan İtalyan mareşal ve siyasetçidir.[1]
1903 yılında askeri kariyerine başladı. 1906 yılında Asteğmen oldu. I. Dünya Savaşı'ndan önce Eritre ve Libya'da, ardından Makedonya ve Trablusgarp'ta görev yaptı. 1920'lerde, Libya'da İtalyan kuvvetlerine komuta etti. 1926-1930 yılları arası Libya'da İtalyan Sirenaykası'nda Vali Vekili oldu. 1930 yılında Sirenayka Valisi oldu. 1930-1934 yılları arasında Libya İtalyan Kuvvetleri Başkomutanı, 1936-1937 İtalyan Somalisi Valisi ve 1938 yılında İtalyan Doğu Afrikası Onursal Valisi olarak görev yaptı. 1935-1936 yılları arasında, İkinci İtalyan-Habeş Savaşı sırasında güney cephesi komutanı oldu. Bedevilere karşı saldırılar düzenledi. 1936 yılında Etiyopya Kral Naibi oldu. Libya İtalyan Kuvvetleri Başkomutanlığı sırasında 20 yıldır Libya'da süren direnişi bitirmesi üzerine Mareşal rütbesine terfi ettirildi. Libya Direnişi Lideri Ömer Muhtar'ın asılması emrini verdi.
1939-1941 yılları arasında İtalya Genelkurmay Başkanı olarak görev yaptı.
II. Dünya Savaşı'nın başında, Regio Esercito Genelkurmay Başkanı'ydı. 28 Haziran 1940 tarihinde bir dost ateşi neticesinde Mareşal Italo Balbo'nun ölümünden sonra, İtalyan Kuzey Afrika Başkomutanı olarak ve Libya Genel Valisi olarak onun yerini aldı. 8 Ağustos'ta İtalyan diktatör Benito Mussolini tarafından, İtalyan 10. Ordusu ile Mısır'ı işgal etmesi için emir verildi. 1940'ta Mısır'a yönelik saldırı harekâtında Sir Archibald Wavell karşısında kesin yenilgiye uğradı ve görevinden istifa etti. İtalya'da 1943 yılında ateşkes sağlanmasından sonra Benito Mussolini'nin Alman desteğiyle kurduğu İtalyan Sosyal Cumhuriyeti'nde Savaş Bakanı olarak yer aldı ve partizanlarla mücadeleye girişti. General Alfredo Guzzoni komutasındaki karma İtalyan-Alman Orduları Grubu Liguria'yı (Armee Ligurien) yönetti. Aralık 1944'te Garfagnana Muharebesi'nde Müttefiklere yenildi.
1945 yılında II. Dünya Savaşı'nın sonunda Amerikan birlikleri tarafından yakalandı, çeşitli mahkemelerde yargılandı. Müttefik kontrolüne sevk edilmeden önce Milano'daki San Vittore Hapishanesi'nde birkaç gün geçirdi. Şubat 1946'ya kadar orada kaldı ve Amerikan gözaltısında Afrika'ya geri getirildi. Müttefik kuvvetler tarafından daha sonra suikast ya da linç tehlikesine karşı İtalya'daki Procida'daki hapishaneye geri getirildi.
1948 yılında, İtalyan Askerî Mahkemesi tarafından Nazilerle işbirliği yaptığı gerekçesiyle 19 yıl hapse mahkûm edildiyse de birkaç ay yattıktan sonra serbest bırakıldı. 1950'lerin başında, Neo-faşist Movimento Sociale Italiano ile bazı siyasi faaliyetler içerisine girdi ve 1953 yılında bu İtalyan partinin "Onursal Başkanı" oldu.
11 Ocak 1955 tarihinde Roma'da doğal nedenlerden hayatını kaybetti.
Kaynakça
- ^ "Graziani, Rodolfo". Treccani.it. Enciclopedia Treccani. 16 Nisan 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Haziran 2014.