İçeriğe atla

Rodolfo Graziani

Rodolfo Graziani
Doğum11 Ağustos 1882
Filettino, Frosinone ili, Lazio
Ölüm11 Ocak 1955 (72 yaşında)
Roma, Lazio
Bağlılığı İtalya Krallığı
 İtalyan Sosyal Cumhuriyeti
BranşıRegio Esercito Italiano (1915-1943)
Esercito Nazionale Repubblicano (1943-1945)
Hizmet yılları1915-1945
Rütbesiİtalya Mareşali
Komutasıİtalyan Libyası Genel Valisi
İtalyan Somalisi Genel Valisi
Genelkurmay Başkanı
RSI Savunma Bakanı
Liguria Ordular Grubu
Çatışma/savaşlarıI. Dünya Savaşı
II. İtalya-Habeşistan Savaşı
II. Dünya Savaşı
ÖdülleriSaint Maurice ve Lazarus Nişanı (Büyük Haç) İtalya Taç Nişanı (Büyük Haç) İtalya Askerî Nişanı (Büyük Haç) Hospitalier Şövalyesi Askerî Cesaret Madalyası (Gümüş) Askerî Cesaret Madalyası (Gümüş) Askerî Cesaret Madalyası (Bronz) Askerî Cesaret Madalyası (Bronz)

Rodolfo Graziani (Marchese di Neghelli / Neghelli Markisi, 11 Ağustos 1882; Filettino, Frosinone, Lazio - 11 Ocak 1955; Roma, Lazio), Benito Mussolini'ye bağlılığıyla tanınan İtalyan mareşal ve siyasetçidir.[1]

1903 yılında askeri kariyerine başladı. 1906 yılında Asteğmen oldu. I. Dünya Savaşı'ndan önce Eritre ve Libya'da, ardından Makedonya ve Trablusgarp'ta görev yaptı. 1920'lerde, Libya'da İtalyan kuvvetlerine komuta etti. 1926-1930 yılları arası Libya'da İtalyan Sirenaykası'nda Vali Vekili oldu. 1930 yılında Sirenayka Valisi oldu. 1930-1934 yılları arasında Libya İtalyan Kuvvetleri Başkomutanı, 1936-1937 İtalyan Somalisi Valisi ve 1938 yılında İtalyan Doğu Afrikası Onursal Valisi olarak görev yaptı. 1935-1936 yılları arasında, İkinci İtalyan-Habeş Savaşı sırasında güney cephesi komutanı oldu. Bedevilere karşı saldırılar düzenledi. 1936 yılında Etiyopya Kral Naibi oldu. Libya İtalyan Kuvvetleri Başkomutanlığı sırasında 20 yıldır Libya'da süren direnişi bitirmesi üzerine Mareşal rütbesine terfi ettirildi. Libya Direnişi Lideri Ömer Muhtar'ın asılması emrini verdi.

1939-1941 yılları arasında İtalya Genelkurmay Başkanı olarak görev yaptı.

II. Dünya Savaşı'nın başında, Regio Esercito Genelkurmay Başkanı'ydı. 28 Haziran 1940 tarihinde bir dost ateşi neticesinde Mareşal Italo Balbo'nun ölümünden sonra, İtalyan Kuzey Afrika Başkomutanı olarak ve Libya Genel Valisi olarak onun yerini aldı. 8 Ağustos'ta İtalyan diktatör Benito Mussolini tarafından, İtalyan 10. Ordusu ile Mısır'ı işgal etmesi için emir verildi. 1940'ta Mısır'a yönelik saldırı harekâtında Sir Archibald Wavell karşısında kesin yenilgiye uğradı ve görevinden istifa etti. İtalya'da 1943 yılında ateşkes sağlanmasından sonra Benito Mussolini'nin Alman desteğiyle kurduğu İtalyan Sosyal Cumhuriyeti'nde Savaş Bakanı olarak yer aldı ve partizanlarla mücadeleye girişti. General Alfredo Guzzoni komutasındaki karma İtalyan-Alman Orduları Grubu Liguria'yı (Armee Ligurien) yönetti. Aralık 1944'te Garfagnana Muharebesi'nde Müttefiklere yenildi.

1945 yılında II. Dünya Savaşı'nın sonunda Amerikan birlikleri tarafından yakalandı, çeşitli mahkemelerde yargılandı. Müttefik kontrolüne sevk edilmeden önce Milano'daki San Vittore Hapishanesi'nde birkaç gün geçirdi. Şubat 1946'ya kadar orada kaldı ve Amerikan gözaltısında Afrika'ya geri getirildi. Müttefik kuvvetler tarafından daha sonra suikast ya da linç tehlikesine karşı İtalya'daki Procida'daki hapishaneye geri getirildi.

1948 yılında, İtalyan Askerî Mahkemesi tarafından Nazilerle işbirliği yaptığı gerekçesiyle 19 yıl hapse mahkûm edildiyse de birkaç ay yattıktan sonra serbest bırakıldı. 1950'lerin başında, Neo-faşist Movimento Sociale Italiano ile bazı siyasi faaliyetler içerisine girdi ve 1953 yılında bu İtalyan partinin "Onursal Başkanı" oldu.

11 Ocak 1955 tarihinde Roma'da doğal nedenlerden hayatını kaybetti.

Kaynakça

  1. ^ "Graziani, Rodolfo". Treccani.it. Enciclopedia Treccani. 16 Nisan 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Haziran 2014. 
Askerî görevi
Önce gelen:
Ettore Bastico
İtalyan Doğu Afrikası Genel Valisi
11 Haziran 1936 – 21 Aralık 1937
Sonra gelen:
Prens Amedeo, Aosta Dükü
Hükûmet görevi
Önce gelen:
Italo Balbo
İtalyan Kuzey Afrikası Başkomutanı ve İtalyan Libyası Genel Valisi
28 Haziran 1940 – 25 Mart 1941
Sonra gelen:
Italo Gariboldi

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Ulusal Faşist Parti</span> İtalyan politik partisi

Ulusal Faşist Parti, Benito Mussolini'nin faşizmin politik ifadesi olarak 9 Kasım 1921 tarihinde Roma'da kurduğu siyâsî parti. Faşizmi bu zamandan önce Faşist Mücadele Birliklerinin İttifakı isimli teşkilata bağlı Fasci olarak bilinen gruplar temsil ediyordu. Partinin temel politikaları, milliyetçilik, vatanseverlik, cumhuriyetçilik, korporatizm ve popülizm üzerine kuruluydu. Cumhuriyetçi Faşist Parti ile birlikte şu anda İtalya'da anayasa tarafından yeniden kurulması yasaklanan iki partiden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Ömer Muhtar</span>

Ömer Muhtar, Libya'da İtalyanlara karşı yürütülen direniş hareketinin devrimci önderi.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Afrika Cephesi (II. Dünya Savaşı)</span>

Kuzey Afrika Cephesi, Libya, Mısır, Cezayir, Tunus ve Fas'ta Müttefik Devletler ve Mihver Devletler arasında geçen savaşlar dizisidir. Cephedeki savaşlar daha çok Almanya ve Birleşik Krallık arasında geçmiştir. Kuzey Afrika çöllerinde yapılan tank savaşları II. Dünya Savaşı'nın kaderini değiştirmiştir.

<span class="mw-page-title-main">III. Vittorio Emanuele</span> 1900-1946 yılları arasında İtalyanın kralı

III. Vittorio Emanuele, 1900-1946 arasında İtalya kralı.

<i>Çöl Aslanı Ömer Muhtar</i>

Çöl Aslanı Ömer Muhtar, 1981'de gösterime giren ABD-Libya ortak yapımı dramatik savaş filmidir.

<span class="mw-page-title-main">Pietro Badoglio</span> dünya savaşları sırasında İtalyan general ve İtalya başbakanı

Pietro Badoglio, İtalyan asker ve siyasetçi. Eylül 1943'te Müttefiklerle, İtalya'nın II. Dünya Savaşı'ndan çekilmesini sağlayan ateşkes antlaşmasını gerçekleştirdi.

<span class="mw-page-title-main">Galeazzo Ciano</span> İtalyan Politikacı

Gian Galeazzo Ciano, İtalya Krallığı'nın Dışişleri bakanı ve Benito Mussolini'nin damadı. Faşist İtalya'nın kilit isimlerindendi.

İtalyan Mısır taarruzu, II. Dünya Savaşı sırasında Mısır'da üslenmiş olan Birleşik Krallık, İngiliz Milletler Topluluğu ve Özgür Fransa kuvvetlerine karşı girişilen bir İtalyan taarruzudur. İtalya'nın bu saldırısı, devamında Nazi Almanyası'nın da Kuzey Afrika'ya asker göndermesine yol açmıştır. General Rommel komutasındaki Alman ve İtalyan birlikleriyle İngiliz kuvvetleri arasındaki askerî harekâtlar "Batı Çölü Seferi" olarak adlandırıla gelmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Italo Balbo</span>

Italo Balbo, İtalya Hava Kuvvetleri Mareşali, Libya Genel Valisi, İtalyan Kuzey Afrika Kuvvetleri Başkomutanı ve İtalyan diktatör Benito Mussolini'nin "veliahtı" olarak gösterilen İtalyan Faşist.

<span class="mw-page-title-main">Ferruccio Parri</span>

Ferruccio Parri, 1945 yılında birkaç ay için İtalya'nın 43. Başbakanı olarak görev yapmış bir İtalyan Partizan ve politikacı. Direniş sırasında Maurizio olarak biliniyordu.

<span class="mw-page-title-main">Luigi Cadorna</span> İtalyan general ve mareşal

İtalya Mareşali Luigi Cadorna, İtalyan general ve mareşal. I. Dünya Savaşı'nın ilk yarısında, İtalya Genelkurmay Başkanı olarak görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Mareşal (İtalya)</span> Kraliyet İtalyan Ordusunda rütbe

İtalya Mareşali İtalya Kraliyet Ordusu'nda bir rütbeydi. İtalyan diktatör Benito Mussolini tarafından 1924 yılında oluşturulan rütbe, başlangıçta General Luigi Cadorna ve Armando Diaz'ı onurlandırmak amacıyla verilmiştir. 1926'dan 1943'e kadar birkaç generale daha verildi. Rütbe, 1938 yılında İmparatorluğun Birinci Mareşal rütbesi oluşturulmasından önce İtalyan Ordusunda en yüksek rütbeydi. İtalya Mareşali rütbesi 1946'da İtalyan Cumhuriyeti'nin kurulmasıyla kaldırıldı. Eşdeğer Kraliyet Donanması rütbesi Büyük Amiral iken, eşdeğer Hava Kuvvetleri rütbesi Hava Kuvvetleri Mareşali idi. Hepsi İtalyan Cumhuriyeti Silahlı Kuvvetlerinde kaldırıldı.

<span class="mw-page-title-main">Avrupa'da II. Dünya Savaşı'nın sonlanması</span>

Avrupa'da II. Dünya Savaşı'nın sonlanması, Almanya'nın Nisan ayında başlayarak Mayıs ortalarına kadar Sovyetler Birliği ve Batılı Müttefiklerine teslim olmasıyla savaşın sona ermesidir.

<span class="mw-page-title-main">Ugo Cavallero</span>

Ugo Cavallero İtalyan asker.

<span class="mw-page-title-main">Emilio De Bono</span>

Emilio De Bono, İtalyan Mareşal ve Faşist Büyük Konsey üyesi. Trablusgarp Savaşı, I. Dünya Savaşı ve İkinci İtalya-Habeşistan Savaşı'nda görev aldı.

Pusula Harekâtı İngilizce: Operation Compass İkinci Dünya Savaşı sırasında Batı Çöl Savaşı'nın (1940–1943) ilk büyük İngiliz askeri operasyonuydu. İngiliz, Hint, İngiliz Milletler Topluluğu ve Müttefik kuvvetleri, Aralık 1940'tan Şubat 1941'e kadar Batı Mısır'daki 10.Ordu'nun ve Libya'nın doğusundaki Sirenayka'daki İtalyan kuvvetlerine saldırdı.

Vittorio Ambrosio, İtalyan-Türk Savaşı, I. Dünya Savaşı ve II. Dünya Savaşı'nda görev yapmış bir İtalyan generaldi. II. Dünya Savaşı'nın son aşamasında Ambrosio, Benito Mussolini'nin düşüşünü ve İtalya'nın Alman ittifakından nihai olarak vazgeçmesini destekledi.

<span class="mw-page-title-main">Faşist İtalya (1922-1943)</span> İtalya Krallığının faşist yönetim altında olduğu dönem

Faşist İtalya (1922-1943) Benito Mussolini'nin İtalya Krallığı Başbakanı olduğu 1922-1943 yılları arasında Ulusal Faşist Parti iktidarı altındaki dönemi anlatır. Totaliter bir rejim kuran İtalyan faşizmi ekonomik kalkınma modeli benimsemişse de siyasal muhalefeti ortadan tamamen kaldıracak hamlelerde bulunmuş, geleneksel muhafazakâr değer yargılarını savunmuş Katolik Kilisesi'yle yakın işbirliği yapmıştır. Çeşitli farklı dönemlerden geçen rejim özellikle gerçekleştirdiği emperyalist hamlelerle II. İtalya-Habeşistan Savaşını çıkarmış, Milletler Cemiyeti'nden atılmıştır. Ayrıca Sovyetler Birliği'nde karşı Çelik Pakt'a katılmış, II. Dünya Savaşı'na gidişi hızlandıran hamlelerde bulunmuştur. Dahil olduğu Mihver Devletlerinin II. Dünya Savaşı'nda mağlup olması sürecinde alaşağı olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">II. Dünya Savaşı'nda Mihver Devletleri liderleri</span>

II. Dünya Savaşı'nın Mihver liderleri, II. Dünya Savaşı sırasında Mihver Devletleri'nin önemli siyasi ve askeri figürleriydi. Mihver, 1940'ta Tripartite Paktı'nın imzalanmasıyla kuruldu ve güçlü bir şekilde militarist ve milliyetçi bir ideoloji izledi ve anti-komünist politikalar takip etti. Savaşın ilk evrelerinde işgal altındaki ülkelerde kukla hükümetler kuruldu. Savaş bittiğinde, bu liderlerin birçoğu savaş suçlarından yargılandı. Mihver Devletleri'nin ana liderleri Nazi Almanyası'ndan Adolf Hitler, Faşist İtalya'dan Benito Mussolini ve Japon İmparatorluğu'ndan Hirohito idi. Müttefik Devletler'in aksine Mihver devletlerinin ana hükûmet başkanları hiçbir zaman ortak bir toplantı yapmasa da, Hitler ve Mussolini düzenli olarak bir araya geliyordu.

<span class="mw-page-title-main">Italo Gariboldi</span> İtalyan siyasetçi (1879-1970)

Italo Gariboldi, II. Dünya Savaşı öncesinde ve sırasında Kraliyet Ordusunda kıdemli bir İtalyan subayıydı. Stalingrad Muharebesi'nde İtalyan kuvvetlerine liderlik ettiği için Alman diktatör Adolf Hitler tarafından Demir Haç Şövalye Haçı ile ödüllendirildi.