İçeriğe atla

Robert Mallet-Stevens

Robert Mallet-Stevens
[[Dosya:
Robert Mallet-Stevens
|200px]]
Kişisel bilgiler
Doğum24 Mart 1886(1886-03-24)
Paris, Fransa
Ölüm08 Şubat 1945 (58 yaşında)
Paris, Fransa
VatandaşlıkFransız
EğitimiÉcole spéciale d'architecture
Çalışma ve başarıları
Etkin yılları1940-1945
Mimarlık tarzıArt deco
Ünlü yapıtları
  • Villa Cavrois
  • Villa Noailles

Robert Mallet-Stevens (d. 24 Mart 1886 - ö. 8 Şubat 1945), Fransız mimar ve tasarımcı. École Spéciale d'Architecture mezunu olan mimarın, çalışmalarını yaptığı yıllarda, çağdaşları kadar mimarlık literatürüne giremediği görülse de değeri sonradan anlaşılmıştır. Robert Mallet-Stevens, yurt dışındaki tek yapısı olan Mecidiyeköy Likör Fabrikası ile de modern Türk mimarlığında yerini almıştır.

İlk yılları

Robert Mallet-Stevens, Paris'te, François Mansart tarafından 17. yüzyılda tasarlanan Maison-Laffitte adlı evde doğmuştur. Babası ve dedesi Paris'te ve Brüksel'de sanat koleksiyonerliği yapmıştır. 1864 yılında, Eugène Viollet-le-Duc'ün öğrencisi Emile Trelat tarafından kurulmuş olan École Spéciale d'Architecture (E.S.D.A)'den birincilik derecesi ile mezun olmuştur. Rasyonelliğin, mimaride hijyen düşüncenin oluşumu ve mimarlık mesleğinin reforma uğraması gerektiği fikriyle oluşturulan E.S.D.A'dan eğitim alması çağdaşları ile arasında büyük fark yaratmıştır. Stevens'in çağdaşlarının klasik cephe desenleri, kompozisyon ve oran kuralları eğitimi veren Paris Beaux-Arts eğitim anlayışından mezun olması, onun, çağdaşlarıyla arasındaki tasarım görüşünün farklı olmasını desteklemiştir.

Kariyeri

Mesleki pratiğinin gelişmesinde ve olgunluğa ulaşmasında École Spéciale d'Architecture mezunu olmasının yanı sıra, düzenli katılarak sürdürdüğü Salon d'Automne (Sonbahar Sergisi) sergilerinin önemi büyüktü. Robert Mallet-Stevens, farklı sanatçı ve meslek insanlarıyla beraber, ilk olarak Henri Sauvage liderliğinde açılan bu sergileri takip etmiş ve deneyim kazanmıştır. Bu sergilerin birinde Avusturyalı mimar Joseph Hoffman ile tanışarak “Secession”u öğrenmiştir. Yine bu dönemlerde Paris’e gelen Theo Van Doesburg vasıtasıyla da “De Stijl” ile tanışmıştır. Bu olaylardan sonra mimarın tasarımlarında beyaz yalın cepheler ve net kütleler görülmeye başlanmış; mimar, kübist ve Art deco anlayışını sürdürmeye devam etmiştir.

Robert Mallet-Stevens, 1921 yılında moda tasarımcısı Paul Poiret için Paris'te, 48 dönümlük bir arazi üzerine, Seine Vadisi'ne manzarası olan Villa Poiret adını verdiği bir villa tasarlamıştır. Mimarın ilk yapılarından birisi olan Villa Poiret, geç dönem Art deco izleri taşır ve yalın cephelerden oluşur.

1928 yılında, ilk önemli eseri olacak olan Villa Noailles'ı, Arthur Anne Marie Charles ve eşi için Fransa’nın güneyinde tasarlayıp bitirmiştir.

1930 yılında, Mustafa Kemal Atatürk'ün direktifleriyle İstanbul'a gelen mimar, Mecidiyeköy'de kurulması planlanan likör fabrikasının etüdlerini ve çizimlerini yapmıştır. 1 senede inşaası tamamlanan yapı, Robert Mallet-Stevens'in yurt dışındaki tek yapısı olması nedeniyle değerli olmuştur. 2006 yılında tescillenen yapı, 2012 yılında yıkılarak yeniden yapılmıştır. Fabrika yapısı şu an Pilevneli Gallery Mecidiyeköy olarak hizmet vermektedir.

Robert Mallet-Stevens, mimari çalışmalarının yanı sıra birçok iç mimari çalışma ve endüstriyel tasarım ürünleri yapmıştır. Çağdaşı olan Le Corbusier gibi şehircilik çalışmaları ile çok fazla ilgilenmeyen Stevens, mimari pratiğini yapıların tasarımına odaklanarak geçirmiştir.

Fransız yönetmen Marcel L'Herbier'in L'Inhumaine adlı filmi için yaptığı set tasarımı, Alfa-Romeo servis istasyonları için önerdiği tip cepheler ve yaptığı diğer stand tasarımları, mimarın Paris çevresinde tanınmasını sağlamıştır.

1932 yılında tekstil fabrikatörü Cavrois ailesi için Croix'da yaptığı villa, mimarın ölmeden önce yaptığı son dönem eserlerinden birisidir.

Mirası

Robert Mallet-Stevens, öldükten sonra arşivlerinin yok edilmesini istemiştir. İsteği yerine getirilen mimardan geriye, sönük bir hafıza kalmıştır. 2005 yılında Centre Pompidou'da adına bir sergi açılmıştır. Sergide, mimardan geriye kalan çizimler, modeller ve eserler sergilenmiştir.

Kaynakça

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Mimarlık</span> bir ürünün hem planlaması, hem tasarımı ve hem de yapım süreci

Mimarlık veya mimari, binaları ve diğer fiziki yapıları tasarlama ve kurma sanatı ve bilimidir. İnsanların yaşamasını kolaylaştırmak ve barınma, dinlenme, çalışma, eğlenme gibi eylemlerini sürdürebilmelerini sağlamak üzere gerekli mekânları, işlevsel gereksinmeleri ekonomik ve teknik olanaklarla bağdaştırarak estetik yaratıcılıkla inşa etme sanatı; başka bir tanımlamayla, yapıları ve fiziksel çevreyi uygun ölçülerde tasarlama ve inşa etme sanat ve bilimidir. İnsan yaşamak için yurtlanmak ve doğa şartlarından korunmak için bir mekan ihtiyacı duyar ve bu mekanı kendine özgü kültürel, fonksiyonel, teknik ve farklı zevklerde inşa eder.

<span class="mw-page-title-main">Cihat Burak</span> Türk ressam, mimar, yazar ve seramikçi

Cihat Burak, Türk ressam, mimar, yazar ve seramikçi.

<span class="mw-page-title-main">Hüseyin Yurtsever</span>

Hüseyin Yurtsever, Türk mimar.

Mimar Han Tümertekin, mimari etkinliğini 1986 yılında İstanbul'da kurduğu Mimarlar ve Han Tümertekin Proje Danışmanlık Hizmetleri Ltd. Şti. çerçevesinde yürütmektedir. Tümertekin, Türkiye başta olmak üzere, Hollanda, Japonya, Kanada, Birleşik Krallık ve Fransa'da projeler gerçekleştirmiştir. Mimarlık öğrenimini İstanbul Teknik Üniversitesi’nde tamamlayan Tümertekin, İstanbul Üniversitesi’nde tarihsel koruma konusunda çalışmalar yapmıştır. Mesleki çalışmalarına ek olarak 1992 yılından bu yana mimarlık öğrenimine de katkıda bulunan Tümertekin, İstanbul Bilgi Üniversitesi Mimarlık Yüksek Lisans programının kurucu ve yürütücülerindendir. Harvard Graduate School of Design, École Spéciale d’Architecture-Paris ve École Polytechnique Fédérale de Lausanne’da konuk öğretim üyeliği yapmaktadır. Ulusal ve uluslararası pek çok jüride görev alan Tümertekin verdiği konferanslar ve yönettiği workshop’ lar ile uluslararası mimarlık etkinliklerinde yer almaktadır. Domus, Abitare, Architectura Viva, d'Architecture, 'World Atlas of Contemporary Architecture', ‘Atlas of 21st Century World Architecture’ gibi yayınlar Tümertekin'in çalışmalarına yer vermiştir. Ayrıca seçilmiş projeleri Harvard University Press tarafından bir monografi olarak yayınlanmıştır. 1998 ve 2000 yıllarında Ulusal Mimarlık Ödülü’ne (Türkiye) layık görülen Tümertekin’in çeşitli ulusal ve uluslararası ödülleri vardır. Mies van der Rohe ödüllerinde SM Evi sergilenen Tümertekin, ‘B2 Evi’ ile 2004 Ağa Han Mimarlık Ödülü’nü kazanmıştır. ‘2007 Ağa Han Mimarlık Ödülü jürisinde de yer alan Tümertekin, 2008 yılından bu yana Ağa Han Mimarlık Ödülleri Yönetim Kurulu üyesidir.

<span class="mw-page-title-main">Le Corbusier</span> İsviçre asıllı Fransız mimar, tasarımcı, şehirci ve yazar (1887-1965)

Le Corbusier olarak tanınan Charles-Edouard Jeanneret İsviçre asıllı Fransız mimar. Modernizm'e ve Uluslararası Uslüp'e yaptığı katkılar ile tanındı. Kariyeri uzun yıllar sürdü ve Avrupa'da, Hindistan'da ve Rusya'ya başlıca olmak üzere oldukça mühim binalar inşa etti. Aynı zamanda; şehir plancısı, ressam, heykeltıraş, yazar ve modern mobilya tasarımcısıydı.

<span class="mw-page-title-main">Art deco</span> özellikle 1920 ve 1930larda Fransada yaygınlaşan akım

Art deco Fransa kökenli sanat akımıdır. 1920'li yıllardan sonra, özellikle mimari alanında görülmüştür. Adını 1925 yılında yapılan Exposition Internationale des Arts Décoratifs et Industriels Modernes sergisinden almıştır. Art nouveau'nun hemen ardından gelen bu akım, ondan farklı olarak el emeğine değil, sanayiye dayalıdır. Desenleri geometriktir. Art nouveau'da olduğu gibi Gotik süsleme öğelerinden yararlanılır. 1930'lardan sonra, mimarların mimariyi süsten ayırmak istemeleri ve süslemeyi değil işlevselliği savunmalarıyla son bulmuş; fakat 1960'lı yıllarda yeniden saygı görmeye başlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Fransa mimarisi</span>

Fransız mimarisi veya Fransa mimarisi, Fransız ve yabancı asıllı mimarların Fransa Cumhuriyeti coğrafi sınırları içinde tasarladığı veya inşa ettiği mimari eserlere verilen genel isimdir.

İç mimarlık, bir mimari mekânın içinde, kullanıcılara işlevsel, yapısal ve estetik ölçütlere göre en uygun tasarımı sunmak için çözümler üreten meslek dalıdır.

<span class="mw-page-title-main">Opera Sahnesi</span> Ankarada bulunan bir tiyatro sahnesi

Büyük Tiyatro veya diğer adıyla Opera Sahnesi; Ankara'nın Altındağ ilçesinde bulunan bir tiyatro sahnesidir. Türk mimar Şevki Balmumcu tarafından bir sergi evi olarak tasarlanan ve 1933 yılında inşası tamamlanan yapı, 1948'de gerçekleştirilen yenileme çalışmaları sonrasında opera binası olarak kullanılmaya başlamıştır. Küçük Tiyatro'dan sonra şehirdeki en eski tiyatro sahnesine sahip salondur. Günümüzde, Ankara Devlet Opera ve Balesi ile Ankara Devlet Tiyatrosu'nun ortak kullanımındadır.

<span class="mw-page-title-main">Fonksiyonalizm (mimarlık)</span>

Fonksiyonalizm, mimarların binaları sadece amaçlarına göre tasarlamasını öngören bir prensip ve mimari akım. İlk aşamada oldukça net görünen bu tanım, modern mimarlık başta olmak üzere farklı mimarlık alanlarında kafa karışıklığına ve hararetli tartışmalara yol açmıştır.

Christian de Portzamparc Fransız bir mimar ve şehir plancısıdır. 1970 yılında Paris’te yer alan École Nationale des Beaux Arts’dan mezun olduğundan beri mimarlık mesleğini sürdürmektedir. Tasarımlarında bulunduğu ortama, şehre ve çevreye hassasiyet göstermesi Christian de Portzamparc’ın önemli mimari özelliklerinden birisidir. 1994 yılında Pritzker Mimarlık Ödülü’nü kazandı.

<span class="mw-page-title-main">Dekonstrüktivizm</span> 1980lerin sonunda ortaya çıkan postmodern mimari akım

Dekonstrüktivizm ya da yapısal analiz, 1980'lerin sonlarında ortaya çıkan postmodern mimari akımı. Yapıyı oluşturan mimari unsurların bütünlüğünün parçalanması, yüzeylerle yapılan oyunlar, dış cephe gibi mimari unsurların dikaçılı olmayan köşelerle yamultulması ve kaydırılması gibi yöntemlere dayanır. Dekonstrüktivist tarza sahip binalar bakanlara belirsizlik ve kargaşa hissi verir.

<span class="mw-page-title-main">Mark Wigley</span>

Mark Antony Wigley Yeni Zelanda doğumlu bir mimar ve 2004 yılından beri ABD'nin New York şehrinde yer alan Columbia Üniversitesi Mimarlık, Planlama ve Koruma Fakültesi Dekanı'dır.

<span class="mw-page-title-main">Peyzaj mimarlığı</span>

Peyzaj mimarlığı, doğal ve kültürel kaynakları ve fiziksel çevreyi insan yararı, mutluluğu, güvenliği, sağlığı ve konforu için estetik ve bilimsel ilkeler çerçevesinde ele alan, mekan ve yaşam ortamı oluşturan, biyoçeşitliliği destekleyen arazi planlaması, tasarımı, yönetimi, korunması, onarılması ve denetlenmesi konularını kapsayan eğitim, araştırmalar yapan ve ülkesel, bölgesel, kentsel ve kırsal ölçekte fiziksel planlar içerisinde yer alarak kültürel ve doğal değerlerin korunması ve sürdürülebilirlik adına ekolojik öncelikli projeler üretilmesini sağlayan bir planlama ve tasarım dalıdır.

<span class="mw-page-title-main">Palladyanizm</span> İtalyan mimar Palladionun yapıtlarına dayanan ve XVIII. yüzyılda İngiltere ve İtalyada etkili olan sanat akımı

Palladyanizm Avrupa'da beliren, ismini Venedikli mimar Andrea Palladio'dan (1508–1580) alan ve onun yaptığı tasarımları örnek gösteren mimari tarzdır. Bugün palladyan mimari olarak bilinen akım, Palladio'nun orijinal kavramlarının evrimleşmesi sonucu ortaya çıktı. Palladio'nun eserleri genel olarak vurgulu bir simetri, pespektif ile Antik Yunan ve Antik Roma'dan ilham alan antik klasik tapınak mimarisinden izler taşır. 17. yüzyıldan itibaren Palladio'nun bu yorumlaması, Palladyanizm denilen bir tarza evrildi. Bu akım 18. yüzyıla kadar gelişimini sürdürdü.

Charles Léon Stephen Sauvestre Fransız bir mimardır. Paris'te 1889 EXPO için inşa edilen Eyfel Kulesi'nin tasarımında büyük katkıları olmuştur.

Avrupa genelinde de olduğu gibi Fransa’da mimarlık eğitimi 5 yıl sürmektedir ve Fransız Kültür ve İletişim Bakanlığı’na bağlı olan 20 adet mimarlık devlet yüksekokulunda verilmektedir. Bu yüksekokullar haricinde, Strazburg’da Uygulamalı Bilimler Devlet Enstitüsü ve Paris’te Mimarlık Özel Okulu da Kültür ve İletişim Bakanlığı tarafından denkliği tanınan mimarlık diploma belgesini sunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Odile Decq</span> Fransız mimar, şehir plancısı ve akademisyen

Odile Decq, ödüllü Fransız mimar, şehir plancısı ve akademisyendir. Paris merkezli mimarlık ofisi Studio Odile Decq'in ve 2014 yılında açılan Confluence Institute okulunun kurucusudur. Kentsel planlama, sergi tasarımı, ürün tasarımı gibi farklı ölçeklerde çalışmaları vardır. Kendine özgü goth görünüşü ile bilinir. Mimarlığa katkılarından ötürü 2003 yılında kendisine Légion d'honneur verilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Mecidiyeköy Likör Fabrikası</span>

Mecidiyeköy Likör Fabrikası ya da diğer adıyla Mecidiyeköy İnhisarlar İdaresi Likör ve Kanyak Fabrikası, Fransız mimar Robert Mallet-Stevens tarafından tasarlanmış yapıdır. Mustafa Kemal Atatürk'ün direktifleriyle kurulan fabrikanın yapımına 1930 yılına girilirken başlanmıştır. 1931 yılında inşaası tamamlanan yapı, uzun yıllar boyunca likör üretimine katkı sağlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Emre Arolat</span> Türk mimar ve akademisyen

Emre Arolat, Türk mimar.