İçeriğe atla

Robert M. La Follette

A pencil sketch of La Follette, as pictured on the cover page of the Time magazine (December 3, 1923 cover)
La Follette Time kapağında, 3 Aralık 1923

Robert Marion " Dövüşen Bob " La Follette Sr. (14 Haziran 1855 – 18 Haziran 1925), Amerikalı avukat ve politikacı. Wisconsin'i Kongre'nin her iki kanadında da temsil etmiş ve 1901'den 1906'ya kadar Wisconsin valisi olarak görev yapmıştır. Hayatının büyük bölümünde Cumhuriyetçi olan La Follette, 1924 başkanlık seçimlerinde İlerici Parti'nin adayı olarak Amerika Birleşik Devletleri başkanlığına adaylığını koymuştur. Tarihçi John D. Buenker, La Follette'i "Wisconsin tarihinin en ünlü ismi" olarak tanımlamaktadır.[1][2]

Hayatı

Wisconsin'de doğup büyüyen La Follette, 1880 yılında Dane County Bölge Savcısı olarak seçildi. Dört yıl sonra Temsilciler Meclisi'ne seçildi ve burada William McKinley gibi parti liderleriyle dostluk kurdu. La Follette 1890 seçimlerinde koltuğunu kaybettikten sonra yeniden toplandı. Bir halk adamı olarak ilericiliği benimsedi ve memnuniyetsiz Cumhuriyetçilerden oluşan bir ittifak kurdu. 1900'deki valilik seçimlerini kazanmadan önce 1896 ve 1898'de vali olarak seçilmek istedi. Wisconsin valisi olarak La Follette, ön seçimler ve vergi reformu uygulayarak yenilikçi bir sicil oluşturdu.

La Follette 1902 ve 1904'te yeniden seçimleri kazandı, ancak 1905'te yasama organı onu Amerika Birleşik Devletleri Senatosuna seçti. Senatoda ulusal düzeyde ilerici bir lider olarak ortaya çıkıp Nelson Aldrich gibi muhafazakarlarla sık sık çatışmaya girdiğinde tabanındaki popülist taban harekete geçti. Başlangıçta Başkan William Howard Taft'ı destekledi, ancak Taft'ın gümrük tarifelerinde indirime gitmemesi üzerine onunla yollarını ayırdı. Taft'a 1912 başkanlık seçimlerinde Cumhuriyetçi başkan adaylığı için meydan okudu, ancak adaylığı eski Başkan Theodore Roosevelt'in adaylığının gölgesinde kaldı. La Follette'in Roosevelt'i desteklemeyi reddetmesi birçok ilericinin tepkisini çekti ve La Follette Senatoda görev almaya devam etse de, o meclisteki ilerici Cumhuriyetçilerin lideri olma özelliğini kaybetti. La Follette, Başkan Woodrow Wilson'ın bazı politikalarını destekledi, ancak dış politika konusunda Başkan'dan ayrıldı. Birinci Dünya Savaşı esnasında La Follette, yönetimin iç ve dış politikalarının en açık sözlü muhaliflerinden biriydi ve savaşa karşıydı.

A map of the United States of America with county subdivision. Most of the North and North-west states have red counties, while most of the Southern and South-western states have blue counties. Wisconsin has almost all counties in green color. Rest, most of the green counties are scattered in the North-western states.
İlçeye göre 1924 başkanlık seçim sonuçları. La Follette'in kazandığı ilçeler yeşil işaretlidir.

1924 başkanlık seçimlerinde Cumhuriyetçi ve Demokrat Partilerin her birinin muhafazakar adaylar göstermesiyle, sol gruplar La Follette'in üçüncü parti adaylığının arkasında birleşti. Sosyalist Parti, çiftçi grupları, işçi sendikaları ve diğerlerinin desteğiyle La Follette kısa bir süre Cumhuriyetçi Başkan Calvin Coolidge'i yerinden etmek için ciddi bir tehlike olarak göründü. Başlıca amacının "özel tekel sisteminin Amerikan halkının siyasi ve ekonomik yaşamı üzerindeki gücünü" yıkmak olduğunu belirten La Follette,[3] demiryolları ve elektrik hizmetlerinin devlet mülkiyetine geçmesini, çiftçilere ucuz kredi verilmesini, çocuk işçiliğinin yasaklanmasını, işçi sendikalarına yardımcı olacak daha güçlü yasalar çıkarılmasını, sivil özgürlüklerin korunmasını ve federal yargı mensuplarının 10 yıl süreyle görev yapmasını talep ediyordu. Bu karmaşık ittifakı idare etmek zordu ve Cumhuriyetçiler 1924 seçimlerini kazanmak için bir araya geldi. La Follette, ABD tarihindeki en iyi üçüncü parti performanslarından biri olan halk oylarının %16,6'sını kazandı. Başkanlık seçimlerinden kısa bir süre sonra öldü, ancak oğulları Robert M. La Follette Jr. ve Philip La Follette, Wisconsin'de ilerici liderler olarak yerini aldı.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ Buenker (2013), p. 490.
  2. ^ Buenker (1998), p. 30.
  3. ^ Thelen (1976), pp. 182–184.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Woodrow Wilson</span> 28. Amerika Birleşik Devletleri başkanı (1913–1921)

Thomas Woodrow Wilson, Amerikalı akademisyen, tarihçi ve siyasetçidir. Amerika Birleşik Devletleri'nin 28. başkanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Theodore Roosevelt</span> 26. Amerika Birleşik Devletleri başkanı (1901–1909)

Theodore "Teddy" Roosevelt, ABD'nin 26. Başkanı. 14 Eylül 1901 yılında henüz 42 yaşında iken başkanlığa geldi ve Amerikan tarihinin o döneme kadarki en genç devlet başkanı oldu. 1906'da Nobel Barış Ödülü'nü aldı. Cumhuriyetçi Parti'nin üyesi idi ve ikinci kez seçildiği bu görevden 1908 yılının sonunda kendi isteği ile ayrıldı. Sonrasında ise William H. Taft göreve geldi.

<span class="mw-page-title-main">Demokrat Parti (Amerika Birleşik Devletleri)</span> Amerikada iki büyük siyasi partiden biri

Demokratik Parti, Amerika Birleşik Devletleri'ndeki iki büyük partiden biri. Diğeri Cumhuriyetçi Partidir. Demokratlar, ABD'de "modern liberalizm" olarak bilinen sosyal liberal ideolojinin temsilcisidir; bu ideoloji sivil özgürlük ve sosyal eşitlik kavramlarını karma bir liberal ekonomi desteğiyle harmanlar.

<span class="mw-page-title-main">Franklin D. Roosevelt</span> 32. Amerika Birleşik Devletleri başkanı (1933–1945)

Franklin Delano Roosevelt, adının ve soyadının baş harfleri FDR ile de anılır, 1933'ten 1945'teki ölümüne kadar 32. Amerika Birleşik Devletleri başkanı olarak görev yapan Amerikalı siyasetçi. En uzun süre görev yapan ABD başkanı olan FDR, iki dönemden fazla görev yapan tek başkandır. İlk iki dönemi Büyük Buhran'la mücadeleye odaklanırken, üçüncü ve dördüncü dönemlerinde odağını Amerika'nın İkinci Dünya Savaşı'na katılmasına çevirdi.

<span class="mw-page-title-main">William Howard Taft</span> 27. Amerika Birleşik Devletleri başkanı (1909–1913)

William Howard Taft Amerika Birleşik Devletleri'nin 27. Başkanı ve Amerika Birleşik Devletleri Yüksek Mahkemesi'nin 10. Başkanı. ABD tarihinde yaşamı boyunca devletin hem yürütme hem de yargı organlarının başkanlığını yapmış tek kişidir.

<span class="mw-page-title-main">William McKinley</span> 25. Amerika Birleşik Devletleri başkanı (1897–1901)

William McKinley, 1897'den 1901'deki suikastına kadar 25. Amerika Birleşik Devletleri başkanı olarak görev yapan Amerikalı siyasetçi. Cumhuriyetçi Parti'nin bir üyesi olarak, Cumhuriyetçilerin sanayi eyaletlerinde ve ülke genelinde on yıllar boyunca büyük ölçüde egemen kılan bir yeniden yapılanmaya öncülük etti. 1898'deki İspanya-Amerika Savaşı'nda zafere başkanlık etti; Hawaii, Porto Riko, Guam ve Filipinler'in kontrolünü ele geçirdi; derin bir buhranın ardından refahı yeniden sağladı. Ülkeyi altın standardında tutarak serbest gümüşün enflasyonist para politikasını reddetti ve korumacı vergileri yükseltti.

<span class="mw-page-title-main">2008 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri</span> ABDnin 44. başkanını belirleyen seçim

2008 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri 4 Kasım 2008 tarihinde yapılmış, Demokratik Parti'nin adayı Illinois senatörü Barack Obama ABD'nin 44. devlet başkanı seçilmiştir. 4 yılda bir yapılan Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimlerinin sonucu seçiciler kurulu esasına göre belirlenmektedir. Bu sisteme göre ABD'nin her eyaleti başkanlık seçimlerinde nüfuslarıyla orantılı bir temsil hakkına sahiptir. 2008 yılındaki bu seçimlerde Obama Cumhuriyetçi Parti'nin adayı olan Arizona senatörü John McCain'yle yarışmış, seçiciler kurulundaki 538 üyeden 365'ini kazanarak başkan seçilmiştir. Seçimi kazanan Barack Obama 20 Ocak 2009 tarihinde yemin ederek göreve başladı.

<span class="mw-page-title-main">1996 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri</span> ABDnin başkanını belirleyen seçim

1996 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri Demokrat Parti adayı Amerika Birleşik Devletleri başkanı Bill Clinton ve ABD Başkan Yardımcısı Al Gore ile Cumhuriyetçi Parti adayı eski Senatör Bob Dole ve eski ABD Kongresi üyesi ve Kabine Sözcülerinden Jack Kemp arasında ABD Başkanlığı ve Başkan Yardımcılığı için yapılan seçimlerdir. Clinton 1990'ların başındaki ekonomik durgunluğun sona ermesinden ve dünyada göreceli olarak istikrarlı bir politik ortamının varlığından yararlanarak, yeniden Başkanlığa seçilmeyi ülke çapında seçim gecesinde garantilemiştir.

<span class="mw-page-title-main">Michael Dukakis</span> Amerikalı siyasetçi

Michael Stanley Dukakis, Yunan kökenli Amerikalı eski demokrat siyasetçi, eski Massachusetts valisi ve 1988 ABD başkanlık seçimleri'nde demokrat başkan adayı. Seçimi cumhuriyetçi aday George H. W. Bush'a karşı kaybetti. 1975'ten 1979'a ve 1983'ten 1991'e kadar Massachusetts tarihinde en uzun süre valilik yapmış kişidir. ABD tarihindeki ikinci Yunan asıllı validir.

<span class="mw-page-title-main">Joe Lieberman</span> Amerikalı avukat ve siyasetçi

Joseph Isadore "Joe" Lieberman, Amerikalı bir siyasetçi, lobici ve avukat. 1989-2013 yılları arasında Connecticut'tan ABD Senatörü olarak görev yaptı. Demokratik Parti'nin eski bir üyesi ve partinin 2000 seçimlerinde Başkan Yardımcısı adayı oldu. Görevdeki son döneminde, resmi olarak bağımsız bir Demokrat olarak yer aldı ve Demokrat Parti için komitelerle görüştü ve başkanlık yaptı.

<span class="mw-page-title-main">1924 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri</span> Amerikan seçimi

1924 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri, 4 Kasım 1924 tarihinde, Eski Cumhuriyetçi Başkan Yardımcısı, Mevcut Cumhuriyetçi Başkan Calvin Coolidge, Demokrat aday Batı Virginia Senatörü, Diplomat John W. Davis ve İlerici aday, Robert M. La Follette arasında gerçekleşti.

<span class="mw-page-title-main">1936 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri</span>

1936 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri, 3 Kasım 1936 tarihinde Mevcut Demokrat Başkan Franklin D. Roosevelt ile Cumhuriyetçi aday Alf Landon arasında gerçekleşti. Seçimleri, Mevcut Demokrat Başkan Franklin D. Roosevelt büyük bir zaferle kazanarak yeniden Başkan oldu. Franklin D. Roosevelt'in 1929 Dünya Ekonomik Bunalımı'ndan sonra uyguladığı ekonomi politikaları zaferde başrolü oynadı.

<span class="mw-page-title-main">1916 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri</span> Seçim

1916 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri, Avrupa'daki I. Dünya Savaşı'nın sürekli gündemde bulunduğu 7 Kasım 1916 tarihinde gerçekleşmiştir. Demokratik Parti'nin adayı önceki seçimi de kazanmış ve önceki görev süresinde özellikle savaş karşıtı duruşu ve emek dostu reformlarıyla sevilen Woodrow Wilson'dı. Cumhuriyetçi Parti'nin adayı 1910 yılından adaylığına kadar ABD Yüce Mahkemesi'nde yargıç olan Charles Evans Hughes'dı. Eski başkan Theodore Roosevelt ise Hughes'ın adaylığı için bu seçime aday olmamayı tercih etti.

<span class="mw-page-title-main">2016 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri</span> ABDnin 45. başkanını belirleyen seçim

2016 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri, 8 Kasım 2016 tarihinde yapılmıştır. ABD tarihindeki 58. başkanlık seçimleri olan bu seçimlerin yapıldığı sırada ABD başkanı olarak görev yapmakta olan Barack Obama ABD yasalarına göre bu göreve üst üste iki dönem seçilmiş olduğu için üçüncü kez aday olamamıştır. 2016 yılı boyunca partilerin kendi içlerinde her eyalette ayrı ayrı yaptıkları ön seçimlerin sonucu olarak Demokratik Parti'nin adayı Hillary Clinton, Cumhuriyetçi Parti'nin adayı Donald Trump, Liberteryen Parti'nin adayı Gary Johnson ve Yeşil Parti'nin adayı Jill Stein olarak belirlenmiştir. Bu adayların birbirlerine karşı yarıştıkları genel seçimlerde toplam oy sayısı bakımından Hillary Clinton'a göre daha az oy almasına karşılık, seçiciler kurulunda 304-227 üstünlük sağlayan Donald Trump seçimi kazanmış, 20 Ocak 2017 günü yemin ederek 45. ABD başkanı olarak göreve başlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">1912 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri</span>

1912 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri, ABD'de 1912 yılında yapılan seçimdir. Seçimde Woodrow Wilson % 41,08 oy alarak başkan seçilmiştir. Eski Başkan William Howard Taft ise 23,2 oy alarak 3. olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Charles Evans Hughes</span>

Charles Evans Hughes Sr., 1930'dan 1941'e kadar Amerika Birleşik Devletleri'nin 11. Başyargıcı olarak görev yapan Amerikalı bir devlet adamı, politikacı ve hukukçuydu. Cumhuriyetçi Parti üyesi, aynı zamanda 36. New York Valisi, 1916 başkanlık seçimlerinde Cumhuriyetçi aday ve 44. Amerika Birleşik Devletleri Dışişleri Bakanı idi.

<span class="mw-page-title-main">James F. Byrnes</span> Amerikalı siyasetçi (1882 – 1972)

James Francis Byrnes, Güney Karolina eyaletinden Amerikalı yargıç ve politikacıdır. Demokrat Parti'nin bir üyesi olan Byrnes, Amerika Birleşik Devletleri Kongresinde, yürütme kolunda ve Amerika Birleşik Devletleri Yüksek Mahkemesinde görev yaptı. Aynı zamanda Güney Carolina'nın 104. valisi idi ve onu Amerikan federal hükûmetinin her üç şubesinin en üst kademelerinde görev yaparken aynı zamanda eyalet hükûmetinde de faal olan çok az sayıda politikacıdan biri yaptı.

<span class="mw-page-title-main">1908 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri</span>

1908 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimi, 3 Kasım 1908 Salı günü yapılan 31. dört yılda bir yapılan başkanlık seçimiydi. Savaş Bakanı ve Cumhuriyetçi Parti adayı William Howard Taft, üç kez Demokrat adayı William Jennings Bryan'ı mağlup etti.

<span class="mw-page-title-main">Alf Landon</span> Amerikalı siyasetçi (1887 – 1987)

Alfred Mossman Landon, 1933'ten 1937'ye kadar Kansas'ın 26. valisi olarak görev yapmış Amerikalı siyasetçi. 1936 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimlerinde Cumhuriyetçi Parti adayıydı, fakat seçimleri Franklin D. Roosevelt'e kaybetti.

<span class="mw-page-title-main">İlerici Parti (Amerika Birleşik Devletleri, 1924–1934)</span>

İlerici Parti, Robert M. La Follette'in 1924 seçimlerinde başkan adayı olması için kurulmuş bir siyasi partiydi. Diğer makamlar için aday göstermedi ve seçimlerden sonra ortadan kayboldu. Parti, demiryolları ve elektrik hizmetlerinin devlet mülkiyetinde olması, çiftçiler için ucuz kredi, çocuk işçiliğinin yasaklanması, işçi sendikalarına yardımcı olacak daha güçlü yasalar, sivil özgürlüklerin daha fazla korunması, Latin Amerika'daki Amerikan emperyalizmine son verilmesi ve herhangi bir başkanın ulusu savaşa sokmadan önce referanduma gidilmesi gibi ilerici pozisyonları savunuyordu.