İçeriğe atla

Robert Heilbroner

Robert Heilbroner
Doğum24 Mart 1919(1919-03-24)
New York
Ölüm04 Ocak 2005 (85 yaşında)
New York, New York[1]
MilliyetAmerikalı
Mezun olduğu okul(lar)Harvard Üniversitesi
Kariyeri
Dalıİktisat

Robert L. Heilbroner (24 Mart, 1919 – 4 Ocak, 2005) Amerikan iktisatçı ve iktisadi düşünceler tarihçisi. Yirmiden fazla kitabın yazarı olan Heilbroner, Adam Smith, Karl Marx ve John Maynard Keynes gibi tanınmış iktisatçıların yaşamlarını ve katkılarını konu edindiği İktisat Düşünürleri ("The Worldly Philosophers") adlı kitabıyla tanınır.

Heilbroner New York'ta büyüdü ve Harvard Üniversitesi'nden 1940 yılında felsefe ve iktisat alanlarında birincilik derecesiyle mezun oldu. II. Dünya Savaşı sırasında ABD ordusunda görev aldı ve tanınmış kurumsal iktisatçı John Kenneth Galbraith ile birlikte Fiyat Kontrol Bürosunda çalıştı. Savaşın ertesinde, kısa bir süre bankacı olarak çalıştı ve 1950 yılında New School for Social Research'e asistan olarak girdi. Asistanlık yaptığı dönemde Alman Tarihçi Okulu'nun en önemli temsilcisi Alman iktisatçı Adolf Lowe'den etkilendi.

1963 yılında, Heilbroner New School for Social Research'den doktora derecesi aldı (Ph.D.). 1971 yılında aynı okulda (Norman Thomas Professor of Economics) olarak atandı ve burada yaklaşık yirmi yıl kaldı.

Kendisini geleneklere uymayan, daha çok sosyal teorisyen ve "dünyevi (worldly) filozof" (dünya işleri ile, örneğin iktisadi yapılar ile ilgilenen filozof) olarak tanımlasa ve ne kadar iktisat, tarih ve felsefe disiplinlerini birleştirmeye çalışsa da gene de akranları tarafından göze çarpan bir iktisatçı olarak değerlendirilmedi. 1972 yılında Amerikan Ekonomik Birliği'ne Başkan Yardımcısı seçildi.

1953 yılında yazdığı İktisat Düşünürleri ("The Worldly Philosophers") adlı kitabı yaklaşık dört milyon sattı ve tüm zamanların en çok satan ikinci iktisat kitabı oldu. (Birinci Paul Samuelson'un popüler üniversite Ekonomi Ders Kitabı (Economics-textbook)). Kitabın yedinci baskısı 1999'da yapıldı. Yeni baskıda, iktisadın mevcut durumu hakkında acımasız ve kapitalizmin sosyal yönlerini içeren dünyevi felsefenin yeniden doğuşunu umudeden görüşler, ek olarak Dünyevi Felsefenin Sonu ("The End of Worldly Philosophy") başlığı altında yer aldı.

Heilbroner ayrıca ekonomileri sınıflandırmanın yeni bir yöntemini geliştirdi: Geleneksel (temel olarak tarıma dayalı, geçinme ekonomisi), Komuta (merkezi planlı ekonomi, genellikle devlet müdahalesinin olduğu), Piyasa ekonomisi (kapitalizm) veya Karma ekonomi.

Her ne kadar tüm kariyeri boyunca açıksözlü bir sosyalist olsa da 1989 yılında New Yorker'daki ünlü makalesinde şöyle yazıyordu: Resmi olarak başladıktan 75 yıl sonra sosyalizm ve kapitalizm arasındaki yarış sona erdi: kapitalizm kazandı... Kapitalizm insanoğlunun maddi ilişkilerini sosyalizmden daha iyi bir biçimde düzenliyor.[1]3 Eylül 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

1992'de Dissent'e yaptığı açıklamada " nasıl sosyalizm bir fiyasko oldu ise kapitalizm de açık şekilde bir başarı olmuştur" diyor ve serbest piyasanın üstünlüğü konusunda ısrar eden Milton Friedman, Friedrich Hayek ve Ludwig von Mises'i övüyordu. Ayrıca, "demokratik özgürlükler, kısa süreli olanlar hariç, kendini temelden anti-kapitalist olarak ilan eden hiçbir ülkede henüz ortaya çıkmadı" vurgusunu yapıyordu.

Dış bağlantılar

Kaynakça

  1. ^ "The New York Times > Obituaries > Robert Heilbroner, Writer and Economist, Dies at 85". 10 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2009. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Talcott Parsons</span> Amerikalı toplumbilimci (1902 – 1979)

Talcott Parsons, Amerikalı sosyolog.

<span class="mw-page-title-main">Milton Friedman</span> Amerikalı ekonomist

Milton Friedman, tüketim analizi, para tarihi ve teorisi ve istikrar politikasının karmaşıklığı üzerine yaptığı araştırmalardan dolayı 1976 Nobel Ekonomi Ödülü'nü almış Amerikalı ekonomistti.

Kurumsal iktisat, ekonomik davranışı şekillendirmede evrimsel sürecin ve kurumların rolünü anlamaya odaklanmaktadır. Asıl odak noktası Thorstein Veblen'in bir tarafta teknoloji, diğer tarafta toplumun "törensel" alanı arasındaki içgüdü odaklı dikotomisinde yatmaktadır. İsmi ve temel unsurları Walton Hale Hamilton'un 1919 tarihli American Economic Review makalesine dayanmaktadır. Kurumsal ekonomi, kurumların daha geniş bir şekilde incelenmesini vurgular ve piyasaları bu çeşitli kurumların karmaşık etkileşiminin bir sonucu olarak görür. Daha önceki gelenek, günümüzde ekonomiye önde gelen Heterodoks bir yaklaşım olarak devam etmektedir.

<i>İktisat Düşünürleri</i>

İktisat Düşünürleri: Büyük İktisat Düşünürlerinin Yaşamları ve Fikirleri, Robert L. Heilbroner'in 1953'te yayımlanan kitabıdır. Harvard Üniversitesine girdiği 1936 yılından itibaren, yıllar boyunca, belli başlı iktisat düşünürleri üzerinde yapmış olduğu çalışmaları derlemiştir.

<span class="mw-page-title-main">Joseph Alois Schumpeter</span> Avusturyalı ekonomist (1883 – 1950)

Joseph Alois Schumpeter, Avusturyalı iktisatçı ve siyaset bilimcidir. Çalışmaları ile siyasi iktisada önemli katkılarda bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">James Meade</span>

James Edward Meade tanınmış bir İngiliz iktisatçısı. 1977'de İsveçli iktisatçı Bertil Ohlin ile ortaklaşa Nobel İktisat ödülünü kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">John Hicks</span> İngiliz iktisatçı

John Richard Hicks İngiliz iktisatçıdır. 1972'de Kenneth Arrow ile ortak olarak Nobel İktisat Ödülü kazanmıştır. Hicks 20. yüzyılın en önemli ve en etkili olmuş iktisatçılarından birisidir. İktisat biliminin birçok alanlarında katkılardan en önemlileri mikroekonomi alanında tüketici talep teorisini geliştirmesi ve makroekonomi alanında ise Keynesiyen görüşleri açıklayıp özetleyen IS/LM modeldir.

<span class="mw-page-title-main">Theodore Schultz</span> Amerikalı ekonomist (1902 – 1998)

Theodore William Schultz, Amerikalı iktisatçı. 1979'da Sir Arthur Lewis ile birlikte Nobel Ekonomi Ödülü'nü kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Gérard Debreu</span> Amerikalı matematikçi (1921-2004)

Gérard Debreu, Fransız asıllı fakat 1975'te ABD vatandaşlığına geçmiş olan bir matematikçi ve iktisatçı. 1962'de Kaliforniya Üniversitesi, Berkeley'ye iktisat profesörü olarak atanıp ün yapmıştır. 1983'te Nobel Ekonomi Ödülü'nü kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Eric Maskin</span> araştırmacı

Eric Stark Maskin Amerikalı ekonomist. 2007 yılında, Leonid Hurwicz ve Roger Myerson ile birlikte, Nobel Ekonomi Ödülü'nü kazanmıştır. Ödülü kazanma nedenleri "Mekanizma tasarım teorisinin temellerini atmaları" olarak açıklanmıştır."

<span class="mw-page-title-main">Siyasi ekonomi</span> üretim, alım-satım ve bunların kanun, gümrük ve devlet ile ilişkilerinin incelenmesine verilen ad

Siyasi iktisat aslen üretim, alım-satım ve bunların kanun, gümrük ve devlet ile ilişkilerinin incelenmesine verilen addır. Siyasi iktisat kavramı ahlak felsefesinde ortaya çıkmıştır. 18. yüzyılda devletlerin ("polities") iktisatlarının çalışılması olarak gelişmiş dolayısıyla da "siyasi" iktisat (ekonomi) adını almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Ekonomik düşünce okulları</span>

İktisadi düşünce okulları, bir "düşünce okulu" olarak tanımlanabilecek kadar önemli iktisat teorilerini kapsamaktadır. Buradaki sınıflandırmada iktisadi düşünce okullarının ve temsilcilerinin bir sınıflandırması yapılmasıyla birlikte günümüzdeki çoğu ekonomistin bir düşünce okulundan bağımsız olarak teoriler öne sürdüğü bilinmektedir. İktisadi düşünce kabaca üç evreye ayrılabilir: Modern dönem öncesi, Erken modern ve Modern dönem Ekonomi sistematik olarak modern dönemde gelişmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Filozof</span> kapsamlı bir felsefe bilgisi olan kişi

Filozof, felsefe ile uğraşan kişidir. Filozof kelimesi Antik Yunanca bilgelik aşığı anlamına gelen φιλόσοφος (filasofos) kelimesinden gelir. Cicero ve Diogenes Laertius’un, Eflâtun’un öğrencisi Herakleides Pontikos’un bugün elde bulunmayan bir eserine dayanarak verdikleri pek kesin olmayan bir rivayete göre filozof kelimesini ilk kullanan düşünür Pisagor olmuştur.

Anwar Shaikh Amerikalı iktisatçı ve Marksist teorisyendir. Shaikh halen New York şehrinde The New School üniversitesinde profesördür.

Klasik iktisat, klasik politik ekonomi ya da Smithyen ekonomi, 18. yüzyılın sonlarında ve 19. yüzyılın başlarından ortalarına kadar özellikle İngiltere'de gelişen politik ekonomide bir düşünce okuludur. Başlıca düşünürleri Adam Smith, Jean-Baptiste Say, David Ricardo, Thomas Robert Malthus ve John Stuart Mill olarak kabul edilmektedir. Bu ekonomistler, üretim ve mübadelenin doğal yasaları tarafından yönetilen, büyük ölçüde kendi kendini düzenleyen sistemler olarak piyasa ekonomilerine dair bir teori üretmişlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Ekonomik metodoloji</span>

İktisadi metodoloji iktisadın ve iktisadi düşüncenin temelini oluşturan prensiplerin üzerindeki çalışma yöntemleridir. Bu çalışma yöntemlerinin çoğunu bilimsel yöntem oluşturur. Bu terim aynı zamanda, bir veya birkaç yöntemin teorik veya sistematik yönünü vurgulamakta kullanılır. İktisat metodolojisi, konuları ve yöntemi bakımından, doğa bilimleri ve sosyal bilimlerle pek çok benzerlik taşır.

<span class="mw-page-title-main">Thorstein Veblen</span> Amerikalı akademisyen

Thorstein Bunde Veblen, Amerikalı iktisatçı, sosyolog ve akademisyen. Kurumsal iktisat ekonomik ekolünün kurucularından biridir ve hazırladığı eserler ile bu akımın ilk teorisyenlerinin başında gelmiştir. Marksist olmayan kapitalist sistem kritikçisi.

<span class="mw-page-title-main">Richard Thaler</span> Amerikalı ekonomist

Richard H. Thaler, Amerikalı ekonomisttir. Chicago Üniversitesi Booth İşletme Okulu'nda ekonomi profesörüdür. 2015 yılında Amerikan Ekonomi Derneği'nin başkanlığını yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Marksist ekonomi</span>

Marksist iktisat veya Marksist iktisat okulu, politik iktisadi düşüncenin heterodoks bir okuludur. Temelleri Karl Marx'ın ekonomi politik eleştirisine kadar uzanmaktadır. Bununla birlikte, ekonomi politik eleştirmenlerinin aksine, Marksist iktisatçılar ekonomi kavramını ilk bakışta kabul etme eğilimindedir. Marksist ekonomi birkaç farklı teoriden oluşur ve bazen birbirlerine karşıt olan birden fazla düşünce okulunu içerir; birçok durumda Marksist analiz diğer ekonomik yaklaşımları tamamlamak veya desteklemek için kullanılır. Ekonomik olarak Marksist olmak için siyasi olarak Marksist olmak gerekmediğinden, iki sıfat eşanlamlı olmaktan ziyade kullanımda bir arada bulunur: Anlamsal bir alanı paylaşırken, aynı zamanda hem yananlamsal hem de düzanlamsal farklılıklara izin verir.

<span class="mw-page-title-main">Heterodoks ekonomi</span>

Heterodoks iktisat, ortodoks iktisadi düşünce okullarıyla çelişen veya neoklasik iktisadın ötesinde olabilecek herhangi bir iktisadi düşünce veya teoridir. Bunlar arasında kurumsal, evrimci, feminist, sosyal, post-Keynesyen, ekolojik, Avusturyacı, Marksist, sosyalist ve anarşist iktisat sayılabilir.