İçeriğe atla

Robert Desnos

Robert Desnos
Félix Labisse'in (1905-1982) Robert Desnos Çizimi Dessin Paris, Archives Larousse ADAGP © Lauros - Giraudon
Doğum4 Temmuz 1900(1900-07-04)
Paris, Fransa
Ölüm8 Haziran 1945 (44 yaşında)
Theresienstadt Çekoslovakya
MeslekŞair
MilliyetFransız
TürŞiir
Edebî akımSürrealizm

Robert Desnos, (d. 4 Temmuz 1900 - ö. 8 Haziran 1945), Fransız şair.

Desnos, Paris'te bir kümes satıcısının oğlu olarak doğdu. Bir ticaret okulundan mezun oldu. Paris-soir gazetesinde çalışmaya başladı. Buradayken şiirler yazmaya başladı. Dadaist dergilerde şiirleri yayımlandı. Marcel Duchamp'ın desteğiyle de ilk şiir kitabını yayımladı. Arkadaşı Benjamin Peret aracılığıyla André Breton ile tanıştı. Paul Éluard, Louis Aragon gibi isimlerle beraber Sürrealizm'in öncü temsilcilerinden oldu. Ancak sürrealist Andre Breton'la arasının açılması üzerine, ikinci sürrealist manifestosundan sonra topluluktan ayrıldı (1928). Çünkü Desnos, Breton'un komünizmi sürrealizmin içine katmaya çalışma yüzünden fikir ayrılığına düşmüştü. Georges Malkine ile beraber gazetede şiirler yazmaya devam etti. 1932'de radyo yayınlarına başladı. Yayınlar sırasında Picasso, Ernest Hemingway, Antonin Artaud, Georges Bataille, John Dos Passos, Man Ray ve Sergey Ayzenştayn gibi isimleri ağırladı.

2. Dünya Savaşı sırasında Fransız Direniş hareketleri lehine yayınlar yaptı. Alman Gestapo tarafından tutuklandı ve 22 Şubat 1944'te Orta Avrupa'da bulunan Theresienstadt kampına sürüldü. Bulunduğu kamp savaş sonunda kurtarıldı. Ancak Desnos Tifo kapmıştı ve bir ay sonra öldü. Hasta yatağında zamanında eserlerini okuyan bir Çek tıp öğrencisi onu tanıdı. Böylece Desnos'un son günlerini kaleme aldı. Ölmeden çok kısa bir süre önce yazmış olduğu "J'ai tant rêvé de toi" isimli şiir mısraları modern edebiyatta oldukça popülerdir:

Seni öyle çok düşledim ki

Artık yitirmeksizin gerçekliğini.

Öyle delicesine düşündüm ki seni;

Aklımda sen, öyle çok dolaştım

O kadar çok bahsettim ki senden;

Hayalini öylesine sevdim ki senin

Bir şey kalmadı artık senden!

Bu canlı bedene ulaşma ve acı dolu yürek üzerinde benim için çok değerli sesin doğuşunu öpmeye zaman var mı hala?

Bedenim yaşamın ve aşkın tüm görünüşlerine açık ve sen, bugün benim için değer taşıyan tek varlık, senin alnına ve dudaklarına önüme çıkan ilk dudaklardan ve ilk alından daha zor dokunurdum herhalde.

Öyle çok düşündüm ki seni, hayalinle öyle çok yürüdüm, konuştum ki;

Gölge olmak, hayal olmak kaldı şimdi bana,

Gölgeden bin kat koyu bir gölge!

Senin o günlük güneşlik hayatına,

İkide bir düşecek olan gölge...

En tanınmış kitapları

  • Rrose Sélavy (1922-1923)
  • Le Pélican
  • Langage cuit (1923)
  • Deuil pour deuil (1924)
  • La Liberté ou l'Amour (1927)
  • Les Ténèbres (1927)
  • Corps et biens (Bedenler ve Güzeller) (1930)
  • Sans cou (1934)
  • Fortunes (Zenginlikler) (1942)
  • État de veille (Uykusuzluk) (1943)
  • Le vin est tiré (1943)
  • Contrée (1944)
  • Le Bain avec Andromède (1944)

Şair hakkında yazılan kitaplar

  • Joan Miró, ''Les pénalités de l'enfer ou les nouvelles Hébrides (The Penalties of Hell or The New Hebrides), Maeght Editeur, Paris, 1974.
  • Marie-Claire Dumas, "Vie de Robert Desnos", in Robert Desnos, Destinée arbitraire,Paris, Gallimard, 1975
  • Marie-Claire Dumas, Robert Desnos ou l'exploration des limites, Paris, Klincksieck, 1980.
  • Pierre Berger, Robert Desnos, Paris, Pierre Seghers éditeur, 1949 (réédition : 1960)
  • Michel Murat, Robert Desnos, les grands jours du poète, Paris, José Corti, 1988

Dış bağlantılar


İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">André Breton</span> Fransız yazar (1896-1966)

André Breton, Fransız yazar, şair ve gerçeküstücü kuramcı, Gerçeküstücülüğün babası olarak tanınır. 1924 yılında yayınlanan Gerçeküstücü Manifesto'su ile psikolojik çözümlemeler içeren otonom yazı tekniğini edebiyat dünyasına tanıtmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Louis Aragon</span> Fransız şair (1897 – 1982)

Louis Aragon siyasal eylemci ve komünist şair, romancı ve deneme yazarı. Bugünkü Fransız ozanlarının en önemlilerinden biri olarak bilinir. Özellikle, Türkçeye Mutlu Aşk Yoktur adıyla çevrilen şiiriyle tanınır.

<span class="mw-page-title-main">Guillaume Apollinaire</span> Fransız şair (1880 – 1918)

Guillaume Apollinaire, İtalyan asıllı Fransız şair, yazar ve sanat eleştirmeni.

<span class="mw-page-title-main">Comte de Lautréamont</span>

Comte de Lautréamont gerçek adı Isidore Lucien Ducasse'dır. Fransız şair.

<span class="mw-page-title-main">Gerçeküstücülük</span> yöntemli bir araştırma ile deneyi ön planda tutan insanın kendi kendisini irdeleyip çözümlemesinde sanatın yol gösterici bir araç olduğunu vurgulayan sanat akımı

Gerçeküstücülük ya da sürrealizm, Avrupa'da birinci ve ikinci dünya savaşları arasında gelişmiştir. Temelini, akılcılığı yadsıyan ve karşı-sanat için çalışan ilk dadaistlerin eserlerinden alır. Sürrealizm, aklın kontrolünden kaçan şuur akışının, rastlantıya bağlı ruh durumlarının, düzensiz hayallerin ve rüyaların sanata aktarılmaya çalışıldığı bir edebiyat akımıdır.

<span class="mw-page-title-main">Sürrealizm Manifestosu</span>

Manifestes du surréalisme

<span class="mw-page-title-main">Antonin Artaud</span> Fransız oyuncu

Antoine Marie Joseph Artaud ya da bilinen adıyla Antonin Artaud, Fransız oyun yazarı, oyuncu, yönetmen ve şair. Vahşet Tiyatrosu kavramının kuramcısıdır.

Robert Pinget, İsviçre doğumlu avangart Fransız yazar. Samuel Beckett'ın eserleriyle karşılaştırılan pek çok roman ve düz yazı eser verdi. Ayrıca Nouveau Roman akımında yer aldı.

Renaudot Ödülü, 1926 yılından bu yana her yıl verilen Fransız edebiyat ödülüdür.

Mary Leonora Carrington İngiltere doğumlu Meksikalı bir sanatçı, sürrealist ressam ve romancıydı. Yetişkin hayatının çoğunu Mexico City'de geçirdi ve 1930'ların sürrealist hareketinde hayatta kalan son katılımcılardan biriydi. Carrington ayrıca 1970'lerde Meksika'daki kadın özgürlük hareketinin kurucu üyelerindendi.

<span class="mw-page-title-main">Raymond Queneau</span> Fransız romancı ve şair (1903 – 1976)

Raymond Queneau, Fransız yazar ve şair.

<span class="mw-page-title-main">Jean Richard</span> Fransız oyuncu (1921 – 2001)

Jean Richard, Fransız oyuncu ve sirk yönetmeni.

<span class="mw-page-title-main">Bourvil</span> Fransız oyuncu ve şarkıcı (1917 – 1970)

André Bourvil, doğum adı André Robert Raimbourg Fransız oyuncu ve şarkıcı. Oynadığı komedi filmlerindeki rollerle tanınır, en çok bilinen filmleri Louis de Funès ile birlikte yaptığı Le Corniaud (1965) ve La Grande Vadrouille (1966) 'dır.

<span class="mw-page-title-main">André Berthomieu</span> Fransız film yönetmeni ve senarist (1903 – 1960)

André Berthomieu Fransız senarist ve yönetmendir.

<span class="mw-page-title-main">André Maurois</span> Fransız gazeteci (1885 – 1967)

André Maurois, Fransız roman, hikâye, deneme, biyografi, tarih yazarıdır.

Alex Joffé Fransız yönetmen ve senaristtir. Yönetmen Arthur Joffé'nin babasıdır. Ayrıca Nina (1956) ve Marion (1952) adında iki çocuğu daha vardır.

121'ler Manifestosu 121 entelektüel tarafından imzalanmış, 6 Eylül 1960 Vérité-Liberté dergisinde yayımlanmış bir açık mektuptur. Fransız hükûmetini, Gaullist Michel Debré'nin ve kamuoyunun Cezayir Bağımsızlık Savaşı'nı meşru bir bağımsızlık savaşı olarak tanımaya çağırmıştır. Fransız ordusunun işkencelerini kınayan, yetkilileri Fransız vicdani retçilerine saygı duymaya davet eden bir açık mektuptur.

<span class="mw-page-title-main">Philippe Soupault</span> Fransız yazar (1897 – 1990)

Philippe Soupault Fransız yazar ve şair, romancı, eleştirmen ve siyasi eylemci idi. Dadaizm'de aktifti ve daha sonra Sürrealist hareketi André Breton'la kurdu. Soupault, periyodik Littérature'yı, 1919'da Paris'teki yazarlar Breton ve Louis Aragon'la birlikte başlattı ve birçok kişi için Sürrealizmi atmosferini başlattı. Otomatik yazının ilk kitabı olan Les champs magnétiques (1920), Soupault ve Breton'un ortak yazarlığıydı. 1927'de Soupault, eşi Marie-Louise'nin yardımıyla William Blake'in Masumiyet ve Deneyim Şarkılarını Fransızcaya çevirdi. Ertesi yıl, Soupault, şairin edebiyatta Sürrealist hareketi öngören bir "dahi" olduğunu savunan Blake üzerine bir monograf hazırladı. Radyo Tunus'u Vichy yanlısı rejim tarafından tutuklandığında 1937'den 1940'a kadar yönetti. Cezayir'e başarıyla kaçtı.

<span class="mw-page-title-main">Pierre Reverdy</span> Fransız şair (1889 – 1960)

Pierre Reverdy, günümüzün provokatif sanat hareketlerini, sürrealizm, dadaizm ve kübizmi etkilemiş olan Fransız şairi.

<span class="mw-page-title-main">Marie-Claire Bancquart</span>

Marie-Claire Bancquart, Fransız şair, deneme yazarı, profesör ve edebiyat eleştirmeni.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.