İçeriğe atla

Riyad Esad

Riyad Musa el-Esad
Arapçaرياض موسى الأسعد
DoğumRiyad Musa el-Esad
1961 (62-63 yaşında)
Suriye
Bağlılığı Suriye (1980-2011)
Suriye muhalefeti Suriye Ulusal Koalisyonu (2011-2014)
Suriye Kurtuluş Hükûmeti (2017-günümüz)
Branşı Suriye Hava Kuvvetleri (1980-2011)
Suriye muhalefeti Özgür Suriye Ordusu (2011-2014)
Hizmet yılları1980-2014
RütbesiAlbay[1]
Çatışma/savaşlarıSuriye İç Savaşı

Riyad Musa el-Esad (Arapçaرياض موسى الأسعد, d. 1961), Suriyeli askerî lider ve siyasetçi. Özgür Suriye Ordusu'nun (ÖSO) ilk komutanıdır. Suriye İç Savaşı öncesi Suriye Hava Kuvvetleri'nde görevliydi. Daha sonra savaş sırasında muhaliflerin safına geçerek, dağınık milis ve kaçak asker gruplarını birleştirdi. Suriye'deki Beşşar Esad yönetimine karşı Özgür Suriye Ordusu'nun yürüttüğü silahlı mücadelede liderlik yaptı. 24 Mart 2013 gecesi Deyrizor şehrinde kendisinin de içinde bulunduğu seyir halinde giden arabaya yerleştirilen bombanın patlamasıyla ağır yaralandı. Şanlıurfa'ya tedaviye getirildikten sonra kopan sağ bacağı dizinin üstünden kesildi.[2] 2 Kasım 2017'den itibaren Suriye Kurtuluş Hükûmeti'nde Askeri İlişkilerden Sorumlu Başbakan Yardımcısı olarak görev yapmaktadır.[3] Suriye Millî Ordusu'nun parçası olan Havar Kilis Operasyon Odası, Riyad Esad'ın Kurtuluş Hükûmeti'ne katılmasını kınadı ve El-Kaide ile iş birliği yapmakla suçladı.[4]

Kaynakça

  1. ^ "Political Resolution on the Crisis in Syria is Impossible". Turkish Weekly. 10 Ağustos 2012. 11 Ağustos 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2012. 
  2. ^ "ÖSO lideri Riyad el-Esad bombalı saldırıda yaralandı". BBC Türkçe. 25 Mart 2013. 28 Mart 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Nisan 2013. 
  3. ^ "Riyad'da alternatif Soçi zirvesi". RUSEN. 25 Kasım 2017. 27 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2021. 
  4. ^ "درع الفرات: رياض الاسعد متطفل ومتآمر - قناة العالم الاخبارية". www.alalamtv.net (Arapça). 25 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2021. 
Askerî görevi
Önce gelen:
Yeni makam
Özgür Suriye Ordusu Komutanı
29 Temmuz 2011 - 8 Aralık 2012
Sonra gelen:
Salim İdris

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Beşşar Esad</span> Suriye Arap Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı

Beşşaru Hafızı'l-Esed veya kısaca Beşşaru'l-Esed, Suriye devlet başkanı ve Suriye Baas Partisi'nin lideridir. İsminin Beşar Esad, Beşşar Esed gibi formları Türk basın-yayın araçlarıyla meşhur hâle getirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Dera</span> Suriyede bulunan şehir

Dera, Darʿā, Derʿā, Deraa ya da Daraa olarak da bilinir, Suriye'nin güneybatısında, Ürdün sınırında bulunan şehirdir. Dera İli'nin ve Dera İlçesi'nin başkentidir. Ayrıca, tarihte Hauran Bölgesi olarak bilinen bölgeninde Şam'dan sonra en büyük kentidir. Suriye'nin başkenti ve en büyük şehri Şam'ın 100 km. güneyinde bulunur. 2010 verilerine göre nüfusu metropol genelinde, 230,507 kişidir.

<span class="mw-page-title-main">Suriye İç Savaşı</span> Suriyede 2011den beri süren iç savaş

Suriye İç Savaşı, Suriye ordusu, Suriye hükûmeti ve Suriye'deki iç isyancılar arasında başlayan, sonrasında Irak ve Şam İslam Devleti, El Nusra ve bazı Kürt, Türkmen, Dürzi ve Süryani grupların da katıldığı, son dönemde ise Rusya, İran, Amerika Birleşik Devletleri, Türkiye ve İsrail gibi dış güçlerin de sınırlı ve düzenli olarak dâhil olduğu çatışmalardır. Gösteriler 15 Mart 2011'de başlamış ve Nisan 2011 tarihinde ülke çapında yayılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Özgür Suriye Ordusu</span> Suriyede muhalif silahlı örgüt

Özgür Suriye Ordusu Suriye Arap Cumhuriyeti'nde kurulan ve Devlet Başkanı Beşşar Esad'ın temsil ettiği rejimi devirmek için savaşan, silahlı örgüttür. Kuruluş bildirisinde örgütün amacı, "rejimi sona erdirmek olduğu ve rejime destek veren tüm güvenlik birimlerinin hedeflerinde olduğu” biçimde ifade edilmektedir. Suriye İç Savaşı sırasında rejimi yıkmak isteyen, firar eden askerler tarafından, 29 Temmuz 2011 tarihinde Riyad el-Esad liderliğinde kurulmuştur. 2012 yılının başlarına kadar bütünüyle yerli isyancılar tarafından oluşmuştur. Siyasi kanadı Suriye Ulusal Konseyi'dir ve ona bağlıdır.

2011-2013 Dera ili çatışmaları, Arap Baharı'nın bir parçası olan ve 15 Mart 2011'de başlayıp hala sürmekte olan Suriye İç Savaşı'nın, İkinci Aşama olarak adlandırılan evresinde, 13 Ekim 2011'de başlayıp, yaklaşık 6 ay sürerek, Birleşmiş Milletler'in katkılarıyla, ülke genelinde, sonradan ihlal edilecek bir ateşkes ilan edildiği, 14 Nisan 2012 tarihine kadar Dera İli'nde sürmüş olan çatışmalara verilen addır ve Suriye Ayaklanması'nın önemli bir parçasıdır. Ülkede ayaklanmanın başladığı yer, bölgedeki Dera kenti olduğu için, stratejik bir öneme de sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Busra el-Harir</span>

Busra el-Harir, Busra el-Hariri ya da Busra al-Harir, Dera İli'nin, İzra İlçesi'ne bağlı bir kasabadır. İzra İlçesi'nin doğusuna doğru, Ürdün sınırına yakın bir konumu vardır. 660 metrelik bir rakıma sahiptir. Suriye İstatistik Kurumu tarafından yapılan, 2004 Suriye nüfus sayımlarına göre 13,315 kişilik bir nüfusa sahiptir. Koruduğu kırsal özelliklerinin yanında, sanayi ve ekonomi faaliyetleride gösterdiği için kasaba olarak sınıflandırılmıştır.

Dera Kuşatması, yaklaşık 1,5 hafta süren ve Suriye İç Savaşı'nın sivil ayaklanma safhası kapsamında gerçekleşen olaylardandır. 25 Nisan 2011 tarihinde, Deyrizor ve Halep Kuşatmaları'nın hemen ardından, Dera'da protestoların iyice artması ve üçüncü büyük protesto olması sebebiyle, Suriye Silahlı Kuvvetleri'nin şehirde oldukça geniş çaplı bir operasyona koyulması sonucu başlamış, Mahir Esad ve 4 ayrı general önderliğindeki birliklerin, şehirdeki büyümeye başlayan protesto ve isyankar eylemleri bastırmasıyla 5 Mayıs 2011'de son bulmuştur. Ancak, protestolar kısa bir süre sonra büyüyerek tekrar alevlenmiş ve 2011 yılının, sonbaharında, Dera İli çapında yayılarak, Suriye Hükümeti ile başta Özgür Suriye Ordusu olmak üzere, Suriyeli muhaliflerin, ana çatışma noktalarından biri haline gelmiştir ve 2011-2013 Dera ili çatışmaları olarak adlandırılan çatışmaların başlamasına sebep olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Hirak</span>

Hirak ya da el-Hirak, Dera İli'nin, İzra İlçesi'ne bağlı bir kasabadır. 620 metrelik bir rakıma sahiptir. 2012 hesaplamalarına göre 27,557 kişilik bir nüfusa sahiptir. İlin başkenti Dera'nın, 40 kilometre kadar kuzeydoğusunda bulunur. Sanayi ve ticari bakımdan faaliyetler göstermesine rağmen, kırsal özelliklerini yitirmeyip, tamamen şehirleşmediği için kasaba olarak sınıflandırılan önemli Türkmen yerleşim birimleri arasındadır.

<span class="mw-page-title-main">Suriye Türkmen Ordusu</span>

Suriye Türkmen Ordusu, Suriye Türkmen Tugayları veya Birleşik Türkmen Ordusu, Suriye'de kurulan Türkmen silahlı oluşum. 7 Ağustos 2012 tarihinde kurulmuştur. Beşşar Esad yönetimine karşı, silahlanan Türkmenler orduya katılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Müslüman Kardeşler (Suriye)</span> İslamcı ideolojiye sahip Müslüman Kardeşlerin bir kolu

Suriye Müslüman Kardeşleri İslamcı ideolojiye sahip Müslüman Kardeşler'in bir koludur. Suriye'de bulunan Müslüman Kardeşler'in Mısır Kardeşleri ile zayıf bir bağı olduğu ve grubun kuruluşunda kendisini ılımlı olarak ve en son manifestosu olan 2012 Nisan bildirgesinde amacını bireysel haklara saygıyı taahhüt eder ibaresi ile çoğulculuk ve demokrasiyi ilerletme olarak tanımladığı ve İslam kelimesine bir vurguda bulunmadığı belirtilir. 1940 yılında kurulmuştur. Uzun yıllar özgür eylem veya faaliyet yapamamıştır. Suriye İç Savaşı başlayınca, Beşşar Esad yönetimine karşı muhaliflerin saflarına geçmiştir. Günümüzde başkanlığını Muhammed Riyad el-Şefik yapmaktadır. Merkezi Halep veya Humus'tadır.

<span class="mw-page-title-main">El-Kuseyr</span>

El-Kuseyr, diğer adıyla El Kuseyir ya da El Kuseyr, Suriye'nin batısında, Humus İli'ne bağlı, El-Kuseyr ilçesi'nin başkenti ve en büyük şehridir. Aynı zamanda, Suriye idari yapılanmasına göre, şehrin oluşturduğu nahiyeye birçok kasaba ve köy de bağlıdır. Humus İli'nin başkenti, Humus'un, 4.8 kilometre güneybatısında, Suriye-Lübnan sınırına bakan, dağlık bir alanda yer alır. Bu sebeple şehir, 539 metrelik bir rakıma sahiptir. 2012 yılı hesaplamalarına göre şehrin nüfusu 46,772'dir. Bu nüfusun büyük çoğunluğu Müslüman olup, şehirde önemli oranda Hristiyan azınlık da bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Afrin</span> Suriyenin kuzey batısında, Halep iline bağlı ilçe

Afrin, Suriye'nin kuzey batısında, Halep iline bağlı ilçe. İlçenin toplam nüfusu 500.000'dir. İlçenin merkezi olan Afrîn kentinin nüfusu 2004 sayımına göre 36.562 nahiyesinin toplam nüfusu ise 172.095 kişi idi.

<span class="mw-page-title-main">Suriye İç Savaşı'nın kronolojisi</span>

Suriye İç Savaşı'nın kronolojisi, Suriye İç Savaşı'nın önemli olaylarının verildiği tarihsel süreci kapsamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">13. Fırka</span>

13. Fırka ya da 13. Bölük, İdlip ilinde faaliyet gösteren, Özgür Suriye Ordusu'na bağlı muhalif bir gruptur.

<span class="mw-page-title-main">Suriye muhalefeti</span> Esad ailesinin Suriyedeki yönetimine muhalif bir grup

Suriye muhalefeti, Suriye Ulusal Koalisyonu ve alternatif bir Suriye hükûmeti olarak belirli toprak kontrolüne sahip Suriye hükûmeti karşıtı gruplar tarafından temsil edilen siyasi yapıdır.

<span class="mw-page-title-main">Suriye Millî Ordusu</span> Suriye hükümetine muhalif silahlı bir örgüt

Suriye Millî Ordusu, Önceki ismiyle Özgür Suriye Ordusu (ÖSO) veya Türk destekli Özgür Suriye Ordusu (TÖSO), Suriyeli muhalif örgütleri kapsayan ve çoğunluğu Suriyeli Arap ve Türkmen milislerden oluşan koalisyon. 30 Mayıs 2017'de Türkiye'nin himayesinde kurulmuştur ve Haziran 2011'den bu yana Suriye İç Savaşı'nda faaliyet gösteren muhalif örgütleri kapsamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Suriye tarihi</span> Suriyenin tarihi

Suriye tarihi, mevcut Suriye Arap Cumhuriyeti topraklarında ve Suriye bölgesinde meydana gelen olayları kapsar. Antik çağlar boyunca, mevcut Suriye Arap Cumhuriyeti toprakları, Sümerler, Mitanniler, Asurlular, Babiller, Mısırlılar, Hititler, Kenanlılar, Fenikeliler, Aramiler, Amoriler, Persler, Yunanlar ve Romalılar dahil olmak üzere çeşitli medeniyetler tarafından işgal edildi ve yönetildi. Suriye, ilk kez 24 Ekim 1945'te, Suriye hükûmeti tarafından Birleşmiş Milletler Antlaşması'nın imzalanmasıyla bağımsız bir ülke olarak ortaya çıktı ve Nisan 1946'da Fransa'nın Milletler Cemiyeti tarafından verilen Suriye'nin "nüfusa idari tavsiye ve yardım sağlama" yetkisi fiilen sona erdi.

<span class="mw-page-title-main">Suriye Kurtuluş Hükûmeti</span> Suriye İç Savaşı sırasında oluşan hükûmet

Suriye Kurtuluş Hükûmeti, Kasım 2017'nin başlarında İdlib ilinde kurulan de facto hükûmet. Kurulmasının ardını Suriye Geçici Hükûmeti ile çatışmalar izledi ve Heyetu Tahrir'uş Şam'ın, Geçici Hükûmet'in Kuzeybatı Suriye'deki yerel meclislerini tek taraflı olarak dağıttığı bildirildi. Kurtuluş Hükûmeti'nin başbakanı, bir başkan tarafından yönetilen Genel Şura Konseyi isimli yasama organı tarafından seçilir. Şu anki başbakanı 18 Kasım 2019'dan itibaren Ali Keda'dır ve Genel Şura Konseyi başkanı 24 Nisan 2020'den itibaren Mustafa el-Musa'dır.

<span class="mw-page-title-main">Es-Saike</span> Filistinde bir siyasi parti

Es-Saike - resmi olarak Halk Kurtuluş Savaşı için Öncü - Yıldırım Kuvvetleri olarak bilinir - Suriye tarafından oluşturulan ve kontrol edilen Filistinli Baasçı siyasi ve askeri bir gruptur. Suriye liderliğindeki Baas Partisi'nin Filistin şubesiyle bağlantılıdır ve artık örgütte aktif olmasa da Filistin Kurtuluş Örgütü'nün (FKÖ) bir üyesidir. Genel Sekreteri Dr. Muhammed Keys'dir.

<span class="mw-page-title-main">Suriye'nin modern tarihi</span> 1918 sonrası Suriye tarihi

Suriye'nin modern tarihi, Birinci Dünya Savaşı sırasında Osmanlıların Suriye üzerindeki kontrolünün Fransız kuvvetleri tarafından sona erdirilmesi İşgal Edilmiş Düşman Toprakları Yönetimi'nin kurulmasıyla başlar. Kısa ömürlü Suriye Arap Krallığı 1920'de ortaya çıktı, ancak kısa bir süre sonra Fransız Mandası halini aldı. Manda, kısa ömürlü özerk Halep Devleti, Şam Devleti, Nusayri Devleti ve Cebel el-Dürzi Devleti'ni kurdu. Özerklikler 1930'da Mandatör Suriye Cumhuriyeti'ne dönüştürüldü. Suriye Cumhuriyeti, Nisan 1946'da bağımsızlığını kazandı. Cumhuriyet, Arap-İsrail Savaşı'na katıldı ve 1950'ler ve 1960'lar boyunca siyasi istikrarsızlık durumunda kaldı.