İçeriğe atla

Riva Deresi

Çayağzı Deresi
Dereden bir görünüm
Dereden bir görünüm
Konum
Ülke(ler)Kocaeli, İstanbul
Genel bilgiler
KaynakTepecik
AğızKaradeniz
Ağız rakımı0 m (Karadeniz)
Uzunluk32 km
Havza alanı853 km2
Debi0,63 m3/sn

Riva Deresi veya Riva Çayı ya da Çayağzı Deresi, Marmara Bölgesi'nin kuzeyinde, Kocaeli Yarımadası'nda bulunan bir akarsudur. Kocaeli ilinin Gebze ilçesine bağlı Tepecik köyü yakınlarından doğarak, İstanbul ili sınırları içine girer. Pendik ve Çekmeköy ilçelerinden geçerek Beykoz ilçesinde Karadeniz'e dökülür. Denizle buluştuğu yerde, kendisiyle aynı adı taşıyan Beykoz'un Çayağzı (eski adıyla Riva) mahallesi bulunmaktadır.

Riva Deresi'nin su toplama havzası 853 km2, uzunluğu 32,2 km'dir. Genişliği 25 metreye ulaşan akarsuyun ortalama derinliği 51 cm'dir. Yıllık toplam taşıdığı su miktarı 236x106 m3/yıl, ortalama debisi 0,63 m3/sn'dir.[1]

Akarsu, İstanbul'un Pendik ilçesinde Ömerli Baraj Gölü'nü oluşturur. Bu baraj gölü İstanbul ilinin içme suyu gereksiniminin %48'ini karşılamaktadır. Toplam uzunluğu 70 kilometre olan akarsunun 38 kilometrelik bölümünden su toplanmaktadır. Ömerli Baraj Gölü'nden sonra Koçullu, Ömerli, Sırapınar, Hüseyinli, Bozhane, Öğümce, Göllü ve Paşamandıra köylerinden geçerek denize döküldüğü yer olan Çayağzı'na ulaşmaktadır. Akarsunun bu ikinci bölümü %75-80 oranında ormanlarla kaplıdır. Geri kalan toprakları ise tarım alanları ve otlaklar oluşturmaktadır.

Durgun bir suya ve geniş bir yüzeye sahip olduğu için tekne kullanımına uygundur. Yerel çapta balıkçılık etkinlikleri de yürütülmektedir. Son yıllarda sanayi kuruluşları ve atık suların tam arıtılmadan dereye verilmesi nedeniyle büyük çapta kirlilik sorunu yaşanmaktadır. Ancak 2020 yılında İstanbul Büyükşehir Belediye başkanı Ekrem İmamoğlu, yıllardır çözülmeyen sorunu çözmek için adım atıldığını duyurmuştur.[2][3][4] Dere ve çevresindeki yeşil alanlarda Türkiye'de nadir görülen türlerle birlikte endemik bitkiler de tehlike altındadır.

Kaynakça

  1. ^ GARİPAĞAOĞLU, Prof. Dr. Nuriye ve diğ. (2015). "ÇAYAĞZI (RİVA) HAVZASI'NIN DOĞAL ORTAM KOŞULLARI(JEOLOJİK-JEOMORFOLOJİK-HİDROGRAFİK AÇIDAN) VE SÜRDÜRÜLEBİLİR KULLANIM ÜZERİNDEKİ ROLÜ". MARMARA COĞRAFYA DERGİSİ. 13 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Şubat 2020. 
  2. ^ "Ekrem İmamoğlu açıkladı: 1 milyar liraya yakın yatırım yapacağız". www.gercekgundem.com. 30 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ağustos 2020. 
  3. ^ "AK Parti ve CHP iş birliği yaptı İstanbul'da Riva Deresi kurtuldu". Haberler.com. 27 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ağustos 2020. 
  4. ^ İSTANBUL, Özgür Altuncu, Özgür ALTUNCU /. "AK Parti-CHP işbirliği yaptı, iki bakanlık da katkıda bulundu, Riva kurtuldu: Örnek işbirliği". Hürriyet. 30 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ağustos 2020. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kocaeli</span> Türkiyenin Marmara Bölgesinde yer alan il

Kocaeli, Türkiye'nin bir ili ve en kalabalık onuncu şehridir. Şehir, ülkenin en önemli sanayi ve ticaret kentlerinden biridir. Kocaeli; SEGE-2011 sıralamasına göre İstanbul, Ankara, İzmir ve Bursa'dan sonra en gelişmiş şehirdir. 2023 sonu itibarıyla 2.102.907 kişilik nüfusa sahiptir. Nüfus bakımından İstanbul ve Bursa'dan sonra Marmara Bölgesi'nin üçüncü büyük ilidir. Adını 1320 yılında İzmit yöresini fetheden Akça Koca'dan almaktadır. İstanbul, Bursa, Sakarya, Yalova illeriyle komşudur.

<span class="mw-page-title-main">Kızılırmak</span> Türkiye topraklarından doğup Türkiye topraklarından denize dökülen en uzun akarsu

Kızılırmak, eskiden Halis veya Alis, Sivas'ın İmranlı ilçesindeki Kızıldağ eteklerinden doğan ve Samsun'un Bafra ilçesinde Karadeniz'e dökülen bir nehir. 1.355 km. uzunluğu ile Türkiye'nin kendi sınırları içerisinde doğup kendi sınırları içinde denize dökülen en uzun akarsuyu olma özelliğini taşır. Sivas, Kayseri, Nevşehir, Kırşehir, Kırıkkale, Ankara, Çankırı, Çorum, Sinop ve Samsun illerinden geçen Kızılırmak, aralarında Delice Irmağı, Devrez ve Gökırmak gibi çok sayıda akarsu ve çayın sularını da toplayarak büyük bir kavis çizerek Bafra Burnu'ndan Karadeniz'e ulaşır.

<span class="mw-page-title-main">Pendik</span> İstanbul ilçesi (Anadolu Yakası)

Pendik, İstanbul ilinin Anadolu Yakası'nda, Marmara Denizi'ne sahili olan ve Kocaeli Yarımadası'nda yer alan bir ilçedir. Güneydoğuda Tuzla, doğuda Kocaeli'nin Gebze ilçesi, kuzeyde Şile ve Çekmeköy, batıda Kartal, Sancaktepe ve Sultanbeyli, güneyde ise Marmara Denizi ile çevrilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Marmara Gölü</span>

Marmara Gölü, Manisa'nın ilçesi Gölmarmara'nın güneyindeki bir alüvyal set gölüdür. Ege Bölgesi'nde yer alır. Gölün bulunduğu saha çukur olup batı ve kuzeyi tepelerle çevrilidir. Doğu kısmı Gediz Ovası'na, kuzeybatı kısmı Akhisar Ovası'na açık olup buralardan alüvyon setleriyle ayrılır. Bu durum, Marmara Gölü'ne set gölü karakterini verir. Gediz çöküntü havzası içinde bulunan gölün seviyesi, Gediz Ovası'nın seviyesinden daha alçaktır. Derinliği az olan gölün yüzölçümü 44,5 km²'dir. Gediz Nehri ile Demrek Deresi'nden ve kuzeydeki Kum Çayı'ndan göle kanallar açılmıştır. Bu kanallar bilhassa ilkbahar sonlarında kabarık olan akarsuların sularını göle taşırlar. Göl kapalı bir çukurda olup suları tuzludur. 12 Haziran 2017'de "Ulusal Öneme Haiz Sulak Alan" ilan edildi.

<span class="mw-page-title-main">Simav Çayı Havzası</span> Türkiye de akarsu

Simav Çayı, kaynağını Simav yakınlarındaki Şaphane Dağları'ndan alır. Susurluk ovası'nda kuzeye yönelir ve en son Karacabey'den geçerek Marmara Denizi'ne dökülür. Marmara Denizine dökülen en büyük ırmaktır. Antik adı 'Makestos'dur.

<span class="mw-page-title-main">Ömerli Barajı</span> Istanbulda bir baraj

Ömerli Barajı, İstanbul'da, Riva Çayı üzerinde, içme suyu temini amacı ile 1968 - 1972 yılları arasında inşa edilmiş bir barajdır. Baraj, 220 milyon metreküplük su kapasitesi ile İstanbul’un en büyük barajıdır. İstanbul'un Anadolu Yakası'nın neredeyse tamamına bu barajdan su sağlanmaktadır. Ayrıca günlük 500 bin metreküp suyu buradan Avrupa Yakası'na taşıyacak bir sistem mevcuttur.

<span class="mw-page-title-main">Balçova Barajı</span>

Balçova Barajı, İzmir'in metropol ilçelerinden Balçova'da, Ilıca Deresi üzerinde, içme suyu temini amacı ile 1970-1980 yılları arasında inşa edilmiş bir barajdır.

<span class="mw-page-title-main">Marmara Bölgesi</span> Türkiyenin Marmara Denizi çevresindeki coğrafi bölgesi

Marmara Bölgesi, Türkiye'nin 7 coğrafi bölgesinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Melen Çayı</span> Düzcede bir akarsu

Melen Çayı, Düzce ilinin bir akarsuyudur. Havzasının %80'i Düzce ili sınırlarında kalır. Havza genişliği 2317 km²'dir. Aşağı kesimlerinde Düzce-Sakarya sınırını oluşturur. İsmini bulunduğu köyden alır.

Bayramiç Barajı, Çanakkale'de, Karamenderes Çayı üzerinde, sulama amacıyla 1986-1996 yılları arasında inşa edilmiş bir barajdır.

<span class="mw-page-title-main">İstanbul'daki ormanlar</span>

İstanbul ormanları, yerleşim alanlarının çevresine ve dışına yayılan ağaçlık alanlardan oluşmaktadır. İstanbul ilinin, coğrafi konumu, topoğrafik yapısı, yükseltili arazisi, toprak ve iklim özelliklerinin etkisiyle doğal orman oluşumuna elverişli bir konumda bulunmaktadır.

Ayamama Deresi, İstanbul'un Avrupa Yakası'nda yer alan bir akarsudur. Başakşehir ilçesinin doğu kesimlerinde bir kaynaktan doğar. Bağcılar ve Bahçelievler ilçelerinden akarak, Bakırköy ilçesi sınırları içinde sularını Marmara Denizi'ne döker.

<span class="mw-page-title-main">Çarşamba Çayı</span> Konya da akarsu

Çarşamba Çayı, Konya ilinde bulunan bir akarsu. Bozkır ilçesi sınırları içerisinde Karacahisar köyü yakınlarında doğar, Mavi Boğaz'da Beyşehir Gölü'nden gelen kanal ile birleşir. Çumra ilçesinde kollara ayrılır ve Karakaya'da bataklıklarda sonlanır. Üzerinde Apa Barajı yer alır. 105 km uzunluğundadır. Konya ilinin tarımsal sulamasında önemli bir yer tutmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Sakarya Havzası</span>

Sakarya Havzası, Türkiye'nin kuzeybatısında, 58 160 km2 ile ülkenin %7'sinin sularının toplayan bir akarsu havzasıdır. Akarçay, Susurluk, Konya, Batı Karadeniz ve Kızılırmak havzaları ile çevrilidir. Türkiye'nin 25 hidrolojik havzasından biridir. 37°96′ 41°20′ K paralelleri ve 29°26′ 33°24′ D meridyenleri arasındadır.

<span class="mw-page-title-main">Ekrem İmamoğlu</span> İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı

Ekrem İmamoğlu, Türk politikacı, iş insanı, 2019'dan beri İstanbul Büyükşehir Belediye başkanı ve 2024'ten beri Türkiye Belediyeler Birliği Başkanı.

<span class="mw-page-title-main">Keşiş Gölü</span> İpekyolu ilçesinde bir göl

Keşiş Gölü, Van ili, Gürpınar ilçesi sınırlarında yer alan Urartular kalan antik baraj. Baraj gölü zamanla doğal göl haline gelmiş, kuş cennetine dönmüştür. Van merkeze 30 km uzakta, Kuh, Erek ve Kazan dağlarının tepesinde bir düzlükte bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Lahna Deresi</span>

Lahna Deresi , Kocaali, Sakarya sınırlarında akan Melen Çayı'nın kolu olan akarsu. Lahna Deresi suları Büyük Melen Projesi dahilinde Melen Barajı'nı doldurup, İstanbul'a içme suyu olarak gönderilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Engil Çayı</span> Vanda akarsu

Engil (Dönemeç) Çayı, Van ili sınırlarından doğup, Van Gölü'ne GD yönünden dökülen akarsu. Başkale çevresinden İspiriz Dağları (3688 m) ve Norduz Yaylası'ndan kaynaklarını alır. Doğu-batı akışıyla Zernek Barajı'na dökülür, buradan çıktıktan sonra Havasor Ovası'na geçer, Gevaş ilçe merkezinin kuzeyinden Van Gölü'ne dökülür. Akarsuyun adı, Zernek Barajı'ndan önce Hoşap Çayı dır.

Çoruh Havzası, kuzeydoğu Türkiye ve Gürcistan topraklarında bulunan Çoruh Nehri'nin havzası. Büyüklüğü 19.654 km2, yıllık ortalama yağışı 540 mm'dir.

Bozçay, Burdur ili sınırlarında, Burdur Gölü'nün en önemli su kaynağı olan akarsu. Bozçay'ın havzası 1610 km², yıllık toplam debisi 169 hm³, uzunluğu 80 km'dir. Göle ulaştığı alanda geniş alüvyal ova oluşturmuştur.