İçeriğe atla

Riiser-Larsen Denizi

Koordinatlar: 68°00′G 22°00′D / 68.000°G 22.000°D / -68.000; 22.000
Antarktika denizleri

Riiser-Larsen Denizi, Doğu Antarktika ve Güney Okyanusu'nda bulunan bir denizdir. Deniz, batıda Astrid Sırtı, doğuda Gunnerus Sırtı ve Kainanmaru Kıyısı ile sınırlı olup batıda Lazarev Denizi ve doğuda Kozmonotlar Denizi ile komşudur. Kuzey sınırı 65. güney enlemi olarak tanımlanmaktadır. Sovyetler Birliği tarafından önerilen isim hiçbir zaman Uluslararası Hidrografi Örgütü tarafından resmi olarak onaylanmadı.

Bu bölgenin güneyinde Prenses Astrid Sahili ve Prenses Ragnhild Sahili bulunmaktadır. Batı kesiminde Lazarev Buz Sahanlığı ve daha doğusunda Erskine ve Godel buz limanları ile eski Belçika Roi-Baudouin İstasyonu bulunur.

Kaynakça

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Antarktika</span> kutup kıtası

Antarktika, Güney Yarımküre'nin en güneyinde bulunan ve Güney Kutbu'nu içeren kıta. Afrika ve Okyanusya'nın güneyinde olan ve içinde ülke bulunmayan tek kıta. Dünyanın en kurak yeridir, kıtanın bazı yerlerine 2 milyon sene yağmur yağmamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Güney Okyanusu</span> okyanus

Güney Okyanusu ya da Antarktika Okyanusu, bazı coğrafya ve çoğu hidrografi kaynaklarına göre Antarktika kıtasını çevreleyen su kütlesidir. Bu okyanus, dünyanın dördüncü büyük ve en son tanımlanmış okyanusudur.

<span class="mw-page-title-main">Bellingshausen Denizi</span>

Bellingshausen Denizi, Antarktika'da, Antarktika Yarımadası'nın batısında, Alexander Adası ile Thurston Adası arasında yer alan su kütlesidir. Deniz ismini 1821 yılında bölgeyi keşfeden Amiral Fabian Gottlieb von Bellingshausen'dan alır. Denizin yüzölçümü 487.000 km²'dir. En derin yerinin 4115 metre olduğu ölçülmüştür. Deniz 71°00′G - 85°00′B koordinatlarında yer alır. Güneyde, batıdan doğuya, Eights Sahili, Bryan Sahili ve Batı Antarktika'nın İngiliz Kıyısı vardır. Cape Flying Fish'in batısında Amundsen Denizi'ne katılır.

<span class="mw-page-title-main">Kelt Denizi</span> deniz

Kelt Denizi, İrlanda'nın güneyinde, Atlas Okyanusu'na bağlı olan deniz. Kuzeyi St. George Kanalı, güneyi Biskay Körfezi, doğusu ise Manş Denizi ve Bristol Kanalı ile çevrilidir. Batı kısmında ise Atlas Okyanusu uzanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Marie Byrd Toprakları</span>

Marie Byrd Toprakları, Antarktika'nın batısındaki topraklardır. Coğrafi olarak, batısında Ross Buz Sahanlığı ve Ross Denizi, doğusunda Ellsworth Toprakları ve Ronne Buz Sahanlığı, kuzeyinde Amundsen Denizi ve Pasifik Okyanusu bulunmaktadır. 158 ° batı ve 103 ° 24' batı boylamları arasında uzanır. Rockefeller Yaylası ve Eights Sahili arasındaki alanı da içeren bölge, 1928-1941 yılları arasında Amiral Richard E. Byrd liderliğinde düzenlenen seferlerde keşfedilmiştir. Amiral Byrd'ın 1929 yılında bölgenin kuzeybatısında kalan kısma eşinin adını vermiş olmasından dolayı bölgeye Marie Byrd Toprakları denilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Batı Antarktika buz tabakası</span> Batı Antarktikayı kaplayan kıtasal buz tabakasının bir bölümü

Batı Antarktika buz tabakası, Transantarktik Dağları'nın batısında uzanan ve Batı Antarktika'yı kaplayan Antarktika kıtasal buz tabakasının bir bölümüdür.

<span class="mw-page-title-main">Kriyosfer</span>

Kriyosfer Dünya yüzeyinde suyun kar ve buz gibi katı formda bulunduğu; deniz buzu, göl buzu, nehir buzu, kar örtüsü, buzullar ve diğer buz tabakaları ve donmuş toprak bölümlerinin hepsine birden verilen isimdir. Hidrosfer ile geniş bir örtüşme içindedir. Kriyosfer bulutlar, yağış, hidroloji, atmosfer ve okyanus dolaşımı üzerindeki etkisi ile küresel iklim sisteminin ayrılmaz bir parçasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Son Buzul Maksimum</span> Dünyanın iklim tarihinin bir dönemi

Son Buzul Maksimum, buz tabakaları maksimum uzanmış iken 26.500 ve 19000-20000 yılları arasında Dünya'nın iklim tarihinin bir dönemini ifade eder. Bu süre boyunca, geniş buz tabakaları, Kuzey Amerika, Kuzey Avrupa ve Asya'nın büyük kısmını kaplamıştır. Bu buz tabakaları Son Buzul Maksimum'daki gibi kuraklık, çölleşme ve deniz seviyesinde büyük bir düşüşe neden oldu.

<span class="mw-page-title-main">Buz sahanlığı</span> Bir buzulun bir buz tabakasından ayrıldığı ve kıyıdan okyanus yüzeyine yavaşça uzandığı zaman oluşan kalın, yüzen bir buz platformu

Buz sahanlığı, kıta sahanlığının üstünde yüzen kalınlığı 2 metreden kalın buz kütleleridir. Kalınlıkları genellikle 100 ile 1.000 metre arasındadır. Buz sahanlığı kırılıp (buzağılama) oldukça büyük buzullar meydana getirir. Buz sahanlıkları sadece Antarktika, Gronland, Kanada ve Rusya'da bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Burcu Özsoy</span> Türk bilim insanı

Burcu Özsoy, Türk bilim insanı. Antarktika'da deniz buzu gözlemleri konusunda çalışmış olup Türkiye'nin ilk kutup araştırma merkezi olan İstanbul Teknik Üniversitesi Kutup Araştırmaları Uyg-Ar Merkezi'nin müdiresi olarak görev yapmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Prenses Astrid Sahili</span>

Prenses Astrid Sahili, Antarktika'da Kraliçe Maud Toprakları'nda bulunan bir kıyıdır. Kıyı, tamamen buz sahanlıkları ile sınırlanmıştır. İlk olarak Mart 1931'de Yüzbaşı H. Halvorsen tarafından keşfedildi ve 1932'de Norveç Prensesi Astrid'in adı verildi. İç kısımda 4.000 metreye kadar olan kıta buzulunun buzları bulunmaktadır. Bu kalın buzullar kıyı dağ sıraları tarafından yerinde tutulur. Prenses Astrid Sahili'nde, buzun bir kısmı dağlardan akar ve Prenses Astrid Sahili'ndeki nispeten düz araziye dökülür. Ayrıca, soğuk hava dağların üzerine dökülür ve çok güçlü ve kalıcı rüzgarlar yaratır, bu da karın buzulların tepelerinden yıkanmasını sağlar ve soluk mavi çıplak buz lekeleri bırakır. Sahil şeridinin üstünde çok daha pürüzsüz olan buz rafı var. Buzul buzu, tüm kış boyunca katılaşan deniz buzu kaotik yüzeyinin ötesindeki deniz yüzeyinde yüzer.

<span class="mw-page-title-main">Buzulaltı gölü</span>

Buzulaltı gölü, bir buzulun altında, tipik olarak bir buz sahanlığı veya buz tabakasının altında bulunan bir göldür. Buzulatı gölleri, yerçekimi basıncının buzun erime noktasını düşürdüğü yerdeki ana kaya arasındaki sınırda oluşurlar. Zamanla, üstteki buz yılda birkaç milimetre oranında yavaş yavaş erir. Eriyen buz, buz ve havuzların altında yüksek ve düşük hidrolik basınç bölgelerinden akar ve milyonlarca yıl dış ortamdan izole edilebilecek bir sıvı su kütlesi oluşturur.

<span class="mw-page-title-main">Antarktika Buz Tabakası</span>

Antarktika Buz Tabakası, Dünya'nın iki kutup buz tabakasından birisi. Antarktika kıtasının yaklaşık %98'ini kaplamaktadır ve dünyadaki en büyük bütün buz kütlesidir. Yaklaşık 14 milyon kilometrekarelik bir alanı kaplar ve 26,5 milyon metreküp buz içerir. Bir kilometre küp buz yaklaşık bir metrik gigaton ağırlığındadır, yani buz tabakası 26.500.000 gigaton ağırlığındadır. Dünyadaki tüm tatlı suyun yaklaşık yüzde 61'i Antarktika buz tabakasında tutulur, bu da deniz seviyesinin yaklaşık 58 m yükselmesine eşittir. Doğu Antarktika'da buz tabakası büyük bir kara kütlesine dayanırken, Batı Antarktika'da yatak deniz seviyesinden 2.500 m'den daha fazla uzanabilir.

<span class="mw-page-title-main">Kral VII. Haakon Denizi</span> deniz

Kral VII. Haakon Denizi, Doğu Antarktika kıyılarında Güney Okyanusu'nun bir kısmı için önerilen bir deniz adıdır. Deniz, önerilen dar bir tanımla Weddell Denizi ile Lazarev Denizi arasındaki bölgeyi kapsamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Yükselmiş kıyı</span> deniz seviyesinin göreceli olarak düşmesiyle kıyı şeridinin üzerinde yükselen kumsal ya da dalgalarla kesilmiş platform

Yükseltilmiş bir kıyı, kıyı terası, deniz taraçası veya tünemiş kıyı şeridi, deniz kökenli nispeten düz, yatay, hafifçe eğimli bir yüzey ve çoğunlukla dalga aktivitesi alanından kaldırılmış eski bir aşınma platformudur. Bu nedenle, oluşum zamanına bağlı olarak mevcut deniz seviyesinin üstünde veya altında yer almaktadır. Karaya doğru daha dik yükselen eğim ve deniz kenarında daha dik inen bir eğim ile sınırlanmaktadır.

141 Likya depremi MS 141 ile 142 döneminde meydana gelmiştir. Likya ve Karya Roma eyaletlerinin çoğunu ve Rodos, İstanköy, Sömbeki ve Koyunluca adalarını etkilemiştir. Büyük su baskınına neden olan ciddi bir tsunamiye neden olmuştur. Bu depremin merkez üssü net olarak belirlenememiştir, tahmin edilen yerler Rodos'un kuzey ucu, Marmaris yakınlarında Rodos'un kuzeyinde Türk anakarası, ya da Rodos'un doğusunda denizin altıdır.

Heinrich olayı, büyük buzdağı gruplarının buzullardan koptuğu ve Kuzey Atlantik'i geçtiği doğal bir olgudur. İlk olarak deniz jeoloğu Hartmut Heinrich (1988) tarafından tarif edilen, 640.000 yıldaki son yedi buzul döneminin beşinde meydana gelmiştir. Heinrich olayları son buzul dönemi için özellikle iyi belgelenmiştir, ancak sondan bir önceki buzullaşmada belirgin bir belgelenme olmamıştır. Buzdağları, buzullar tarafından aşınmış kaya kütlelerini içeriyordu ve eridikçe, bu malzeme deniz tabanına buzlu enkaz olarak düşmekteydi.

<span class="mw-page-title-main">Doğu Antarktika Buz Örtüsü</span>

Doğu Antarktika Buz Örtüsü, Antarktika'daki iki büyük buz tabakasından biridir ve tüm gezegendeki en büyüğüdür. Bu coğrafi oluşum, uzunlamasına olarak 45° batı ve 168° doğu boylamları arasında uzanır.

<span class="mw-page-title-main">Antarktik Kutup Çevresi Akıntısı</span>

Antarktik Kutup Çevresi Akıntısı, Antarktika çevresinde batıdan doğuya saat yönünde akan bir okyanus akıntısıdır. ACC için alternatif bir ad da Batı Rüzgarı Sürüklenmesi'dir. ACC, Güney Okyanusu'nun baskın döngüsüdür ve ortalama 100-150 Sverdrup veya muhtemelen daha da yüksek olduğu tahmin edilen bir taşınıma sahiptir. Bu durum ACC'yi Dünya'daki en büyük okyanus akıntısı kılar. Antarktika ile bağlantı kuran herhangi bir kara kütlesinin olmaması nedeniyle kutupsal olan bu akıntı, sıcak okyanus sularını Antarktika'dan uzak tutarak kıtanın devasa buz tabakasını korumasını sağlar.

<span class="mw-page-title-main">Akdeniz Sırtı</span>

Akdeniz Sırtı, Akdeniz yatağında, Girit'in güneyindeki Calabria'dan Türkiye'nin güneybatı köşesine kadar kaba bir çeyrek daire boyunca uzanan geniş bir sırttır.