İçeriğe atla

Riga Antlaşması (1921)

Riga Antlaşması (1920) ile karıştırılmamalıdır.
Antlaşmanın ikinci sayfa (Lehçe versiyon)
Polonya tarihi
Antik Çağlar
Batı Slavları
Orta Çağ
Lehistan Krallığı
Piast Hanedanı
Yeni Çağ
Lehistan Krallığı
Jagiellon Hanedanı
Lehistan-Litvanya Birliği
Osmanlı-Lehistan savaşları
Polonya'nın parçalanması
II. Dünya Savaşı
Danzig Koridoru
Polonya Seferi
Genel Hükûmet
Polonya'da Nazi uygulamaları
Savaşlar Sonrası
Polonya Halk Cumhuriyeti
Polonya Cumhuriyeti

Riga Antlaşması veya Riga Barışı (Lehçe: Traktat ryski), İkinci Polonya Cumhuriyeti, Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti (Belarus Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti olarak da anılır) ve Ukrayna Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti arasında Letonya'nın başkenti Riga'da 18 Mart 1921 tarihinde imzalanan antlaşma. Bu antlaşmayla birlikte Polonya-Sovyet Savaşı sona erdi.

Antlaşma ile kurulan Sovyet-Polonya sınırı II. Dünya Savaşı'na kadar yürürlükte kaldı. Daha sonra Yalta Konferansı ve Potsdam Konferansı sırasında yeniden çizildi.

Hükümler

Antlaşma 26 maddeden oluşuyordu.[1] Polonya, Polonya'nın parçalanması süresince Rus İmparatorluğu'na ekonomik olarak bağlandığı için 30 milyon ruble değerinde altın yardımı alacaktı. Ayrıca madde 14 uyarınca Polonya 29 milyon altın ruble değerinde demiryolu malzemeleri (lokomotif, demiryolu vagonu vb.) alacaktı.[2] Rusya, 1772'den sonra Polonya topraklarından edinilen sanat eseri ve diğer Polonya ulusal hazineleri (Jagiellonian halıları ve Załuski kütüphanesi gibi) teslim edecekti. Her iki taraf savaş telafisi iddiasından vazgeçecekti.

3. madde, Polonya ile Litvanya arasındaki sınır meselelerinin bu devletler tarafından çözüleceğini öngördü.[1] Madde 6, yeni sınırın her iki tarafındaki kişiler için vatandaşlık seçeneklerini yarattı.[1] 7. madde, bütün ulusların "özgür düşünce gelişimi, kendi dillerinin kullanımı ve dinlerinin uygulanması" konusunda karşılıklı güvence altına alınmasını sağladı.[1]

İptali

Antlaşma II. Dünya Savaşı'nın başındaki Almanya-Polonya Savaşının ardından geçersiz hale gelmiştir. Savaş Almanya'nın zaferiyle sonuçlanmak üzereyken Polonya hükûmeti topraklarını terk etmiş ve ardında selef bırakmaksızın Romanya'ya kaçarak enterne edilmiştir. Dolayısıyla Polonya devleti hukukî olarak varolmadığı için antlaşma da geçersiz hâle gelmiştir.[3]

Kaynakça

  1. ^ a b c d Michael Palij (1995). The Ukrainian-Polish defensive alliance, 1919-1921: an aspect of the Ukrainian revolution. CIUS Press. ss. 165-168. ISBN 978-1-895571-05-9. 
  2. ^ J.C. Johari (2000). Soviet Diplomacy 1925-41. Anmol Publications PVT. LTD. s. 42. ISBN 81-7488-491-2. 
  3. ^ Furr, Grover. Blood Lies, Red Star Publishers, 2014 Ağustos s.333

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kars Antlaşması</span>

Kars Antlaşması (Fransızca: Traite de Kars), 13 Ekim 1921 tarihinde imzalanan ve Türkiye ile Güney Kafkasya ülkeleri Gürcistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti, Azerbaycan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti ve Ermenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti arasındaki sınırların belirlendiği antlaşmadır.

<span class="mw-page-title-main">Münih Antlaşması (1938)</span> Almanca konuşulan Çekoslovakya topraklarının 1938de Almanyaya bırakılması

Münih Antlaşması, Birleşik Krallık, Fransa, İtalya ve Almanya arasında yapılan ve Çekoslovakya'nın Südet bölgesinin Almanya'ya verilmesini öngören 29 Eylül 1938 tarihli antlaşmadır.

<span class="mw-page-title-main">Moskova Antlaşması (1921)</span> Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti ile TBMM Hükûmeti arasında 16 Mart 1921de imzalanan antlaşma

Moskova Antlaşması, Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti ile Türkiye Büyük Millet Meclisi Hükûmeti arasında 16 Mart 1921'de imzalanan antlaşmadır. Bu antlaşma ve devamı niteliğindeki antlaşmalarla belirlenmiş olan sınırlar günümüzde Türkiye, Gürcistan, Ermenistan ve Azerbaycan arasında hâlen geçerlidir.

<span class="mw-page-title-main">Beyaz Rusya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti</span>

Beyaz Rusya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti 1917 Ekim Devrimi ile kurulan Sovyetler Birliği'ni oluşturan 15 cumhuriyetten biridir. 30 Aralık 1922'de imzalanan Sovyetler Birliği kuruluş anlaşmasını imzalayan devletlerden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Türk Kurtuluş Savaşı Doğu Cephesi</span> Türk Kurtuluş Savaşının bir cephesi

Doğu Cephesi, Türk Kurtuluş Savaşı sırasında 1919-1921 yılları arasında Türk-Ermeni Savaşı dahil olmak üzere, Doğu Anadolu ve Güney Kafkasya'da gerçekleşen muharebelerden meydana gelen cephe.

<span class="mw-page-title-main">Alman-Sovyet Saldırmazlık Paktı</span> 1939 yılında Nazi Almanyası ile Sovyetler Birliği arasında imzalanan tarafsızlık paktı

Alman-Sovyet Saldırmazlık Paktı veya Molotov - Ribbentrop Paktı, Nazi Almanyası ile Sovyetler Birliği arasında Doğu Avrupa'yı aralarında paylaşan bir saldırmazlık paktıydı. Pakt 23 Ağustos 1939'da Moskova'da Almanya Dışişleri Bakanı Joachim von Ribbentrop ve Sovyet Dışişleri Bakanı Vyaçeslav Molotov tarafından imzalandı ve resmi olarak Almanya ile Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği Arasında Saldırmazlık Antlaşması olarak biliniyordu. Gayri resmi olarak; Hitler-Stalin Paktı, Nazi-Sovyet Paktı veya Nazi-Sovyet İttifakı olarak da anıldı.

<span class="mw-page-title-main">Rusya-Türkiye ilişkileri</span>

Türkiye-Rusya ilişkileri temelleri 15. yüzyıl sonlarında Osmanlı Devleti ile Çarlık Rusyası arasında başlayan ilişkilerine dayanan ilişkilerdir.

<span class="mw-page-title-main">Rapallo Antlaşması (1922)</span> I. Dünya Savaşından sonra SSCB ve Alman Weimar Cumhuriyeti arasında imzalanan antlaşma

Rapallo Antlaşması, I. Dünya Savaşı'ndan sonra Sovyetler Birliği ve Alman Weimar Cumhuriyeti arasında İtalya'nın Rapallo kentinde 16 Nisan 1922 tarihinde imzalanan antlaşma.

<span class="mw-page-title-main">Ukrayna Halk Cumhuriyeti</span>

Ukrayna Halk Cumhuriyeti veya Ukrayna Ulusal Cumhuriyeti, günümüzdeki Ukrayna'nın atası olarak kabul edilen, Haziran 1917'de Rusya Cumhuriyeti'nin bir parçası olarak ilan edilen, ardından 25 Ocak 1918'de bağımsızlığını ilan eden devlet. 1921'de Ukrayna Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'ne dönüşmüş ve Sovyetler Birliği'nin kurucu üyesi olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Türk Kurtuluş Savaşı'nda Sovyetler Birliği-Türkiye ilişkileri</span> Türk-Sovyet politik ve askeri ilişkileri

Türk Kurtuluş Savaşı'nda Sovyetler Birliği-Türkiye ilişkileri, Türk Kurtuluş Savaşı döneminde Sovyetler Birliği ve Türkiye hükûmetleri arasındaki politik ve askerî ilişkilerdir. 1917'deki Ekim Devrimi sonrasında kurulan Sovyetler Birliği dünyadaki tüm komünist ayaklanmalara destek vermiş, bununla birlikte sömürgeci ve emperyalist müdahalelere karşı da mücadele etmiştir. Ekim Devrimi'nin ardından Sovyetlerde Rus İç Savaşı (1918-1922) sürerken aynı yıllarda Anadolu'da Türk Kurtuluş Savaşı (1919-1922) devam etmekteydi. Bu dönemde yeni kurulan Sovyetler, kendi gibi İtilaf Devletlerinin önde gelenleriyle savaşan Türkiye heyeti ile diplomatik ilişkiler geliştirdi ve Türkiye'ye para, silah ve mühimmat yardımı gönderdi.

<span class="mw-page-title-main">Sovyetler Birliği Kuruluş Antlaşması</span> Sovyetler Birliğinin kurulduğu 1922 tarihli belge

Sovyetler Birliği Kuruluş Antlaşması, genellikle Sovyetler Birliği olarak bilinen Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği'nin (SSCB) resmi olarak kurulduğu anlaşmadır. De jure birkaç Sovyet cumhuriyetinin birliğini yasalaştırdı ve yeni bir merkezileştirilmiş federal hükûmet kurdu burada anahtar işlevler Moskova'da merkezileştirildi.

<span class="mw-page-title-main">Riga Antlaşması (1920)</span> RSFSR ile Letonya arasında 11 Ağustos 1920de Rigada imzalanan barış antlaşması

Riga Antlaşması veya Letonya-Sovyet Barış Antlaşması, 11 Ağustos 1920 günü Letonya Cumhuriyeti ve Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti arasında imzalanan adını Letonya'nın başkenti Riga'dan alan antlaşma. İmzalanmasının ardından Letonya Bağımsızlık Savaşı resmen sona ermiştir.

<span class="mw-page-title-main">Sovyet-Polonya Savaşı</span> Polonya ve SSCB arasında 20. yüzyılda yaşanmış savaş

Sovyet-Polonya Savaşı İkinci Polonya Cumhuriyeti, Ukrayna Halk Cumhuriyeti ve Sovyetler Birliği arasında, Batı Ukrayna ve Belarus'un bazı bölümlerinin kontrolünü elde etmek için yapılmış bir savaştır. Sovyet Rusya ve Ukrayna Sovyeti aynı komünist liderlik altında birleşmiş olsa da, teoride bağımsızlardı. Pratikte, 1918 yılına kadar Sovyetler Birliği'ne bağlı kaldılar. Birlik, 1922 yılında yasallaştırıldı.

Türkiye-Ukrayna Dostluk Antlaşması, Ukrayna Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti ile Türkiye arasında imzalanan 1922 tarihli antlaşmadır.

Türkiye-Ukrayna Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti ilişkileri, Türkiye Cumhurieti ile Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği'nin ikinci büyük ülkesi olan Ukrayna SSC arasındaki diplomatik ilişkiler idi.

<span class="mw-page-title-main">Litvanya-Beyaz Rusya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti</span>

Litvanya-Beyaz Rusya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti veya Lit-Bel (Lit-Bel), 1919'da yaklaşık beş ay boyunca günümüz Belarus ve Doğu Litvanya topraklarında var olan Sovyet sosyalist cumhuriyetti. Eski Litvanya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti ile Beyaz Rusya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin birleşmesiyle kuruldu. Sovyet-Polonya Savaşı sırasında Polonya ordusunun Doğu Litvanya topraklarını ele geçirmesiyle birlikte cumhuriyet dağıldı.

Nisan 1920'deki Varşova Antlaşması, Józef Piłsudski tarafından temsil edilen İkinci Polonya Cumhuriyeti ile Symon Petliura tarafından temsil edilen Ukrayna Halk Cumhuriyeti ile Bolşevik Rusya'ya karşı askeri-ekonomik bir ittifaktı. Anlaşma 21 Nisan 1920'de, 24 Nisan'da askeri bir ilave yapılarak imzalandı.

<span class="mw-page-title-main">Moskova Antlaşması (1920)</span>

Moskova Antlaşması, Gürcistan Demokratik Cumhuriyeti ile Sovyet Rusya arasında 7 Mayıs 1920'de Moskova'da imzalanan antlaşmadır. Bolşevik Rusya, düşman güçlerin birliklerini Gürcistan topraklarında tutmayacağı sözü karşılığında Gürcistan'ın bağımsızlığını tanımıştır. Bu antlaşma kapsamında Sovyet Rusya, Türkler ile Gürcüler arasında o tarihte tartışmalı olan Batum, Ardahan ve Artvin bölgelerini de Gürcistan Demokratik Cumhuriyeti'nın bir parçası kabul etmiştir.

Belarus direniş hareketleri, çağdaş Belarus topraklarındaki direniş hareketleridir. Belarus'ta direnişin ortaya çıkmasındaki en büyük etken bölgedeki savaşların bölgesel ekonomiye büyük bir darbe vurmasıydı. Ayrıca Rus orduları, kaçak köylülerin geri dönmesi bahanesiyle Polonya-Litvanya Birliği altındaki Belarus topraklarına akınlar düzenliyordu. 18. yüzyılın ortalarında, modern Belarus topraklarında direniş neredeyse kalıcı hale geldi.

<span class="mw-page-title-main">Kiev Taarruzu (1920)</span>

1920 Kiev saldırısı veya Kiev seferi Polonya-Sovyet Savaşı'nın önemli bir parçasıydı. Bu, yakın zamanda kurulan Józef Piłsudski liderliğindeki İkinci Polonya Cumhuriyeti'nin silahlı kuvvetleriyle, Symon Petlyura liderliğindeki Ukrayna Halk Cumhuriyeti ile ittifak halinde yaptığı bir girişimdi. Ekim Devrimi'nden sonra çoğunlukla Sovyet kontrolüne giren günümüz Ukrayna topraklarını Ukrayna Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nden geri almayı planladı.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.