İçeriğe atla

Rift Vadisi ateşi

Rift Vadisi ateşi
UzmanlıkEnfeksiyon hastalıkları, veteriner tıp Bunu Vikiveri'de düzenleyin

Rift Vadisi ateşi (RVF) hafif-şiddetli semptomlara yol açan bir viral hastalıktır. Hafif semptomları arasında şunlar bulunabilir: ateş, kas ağrıları ve genellikle bir haftaya kadar uzayabilen baş ağrısı. Şiddetli semptomları arasında ise şunlar bulunabilir: Hastalığın bulaşmasından 3 hafta sonra görme yeteneğinin kaybedilmesi, beyinin enfekte olması birkaç gün içinde şiddetli baş ağrılarına, sersemliğe, kanamaya ve karaciğer sorunlarına neden olabilir. Kanaması olanların ölüm riski 50% düzeyine ulaşmaktadır.[1]

Hastalığa Phlebovirus tipi RVF virüsü neden olmaktadır. Hastalıklı hayvanların kanıyla temas etmek, hastalıklı bir hayvandan çiğ süt içmek, kesilmiş hastalıklı bir hayvanın bulunduğu ortamı solumak veya virüs taşıyan bir sivrisinek sokması gibi nedenlerle yayılmaktadır. İnek, koyun, keçi ve deve gibi hayvanlar bu hastalıktan etkilenebilir. Bu hayvanlarda hastalık çoğunlukla sivrisinekler tarafından yayılır. Hastalığın insandan insana bulaştığı görülmemektedir. Teşhisi kanda virüsün kendisinin veya bu virüse karşı etkili antikorların bulunmasıyla olmaktadır.[1]

İnsanlarda bu hastalığın önlenmesi, hayvanların bu hastalığa karşı aşılanmasıyla sağlanmaktadır. Bu işlem hastalığın ortaya çıkmasından önce yapılmalıdır, çünkü salgının ortaya çıkmasından sonra yapılması durumu kötüleştirebilir. Bir salgın sırasında hayvanların dolaşmalarının engellenmesi yararlı olabilir. Sivrisineklerin sayısının azaltılması ve ısırmalarından kaçınmak da faydalı olabilir. İnsanlar için bir aşı bulunmaktadır; fakat bu aşıya 2010 yılı itibarıyla yaygın olarak erişilememektedir. Hastalık bulaştıktan sonra belirli bir tedavisi bulunmamaktadır.[1]

Hastalığın Vakaları yalnızca Afrika ve Arabistanda görülmüştür. Salgınlar genellikle sivrisineklerin arttığı yağmur sezonlarında meydana gelmektedir.[1] Hastalık ilk kez 1900’lü yılların başlarında Kenyanın Rift Vadisindeki bir hayvanda görülmüştür,[2] ve ilk kez 1931 yılında karantinaya alınmıştır.[1]

Kaynakça

  1. ^ a b c d e "Rift Valley fever". Fact sheet N°207. World Health Organization. Mayıs 2010. 17 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2014. 
  2. ^ Palmer, S. R. (2011). Oxford textbook of zoonoses : biology, clinical practice, and public health control (2.2erişimtarihi=28 Temmuz 2015 bas.). Oxford u.a.: Oxford Univ. Press. s. 423. ISBN 9780198570028. 17 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
Sınıflandırma

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Grip</span> Yorgunluk, kırıklık, kas ağrıları, ateş vb. belirtileri olan, bulaşıcı, salgın hastalık

Grip, influenza veya enflüanza, viral bir hastalıktır. Sağlıklı insanlarda ortalama bir haftada geçmesine rağmen; vücut direncini düşüren kronik hastalığı olan kişilerde ve yaşlılarda pnömoni (zatürre), meningoensefalit, myokardit gibi ölümle sonuçlanabilecek hastalıklara yol açabilir. Bu tür risk grubundaki kişilere "yüksek risk grubundaki kişiler" denir.

<span class="mw-page-title-main">Ensefalit</span> grip benzeri semptomlarla seyreden akut beyin iltihabı

Ensefalit veya beyin iltihabı, beynin akut enflamasyonudur. Menenjit ile birlikte ise meningoensefalit olarak isimlendirilir.

<span class="mw-page-title-main">Sıtma</span> Dişi anofel sivrisinekler yoluyla taşınan, ateşe yol açan, parazitle bulaşan bir hastalık

Sıtma, hastalık yapıcı bir grup parazit olan plazmodiumların, dişi anofel sivrisinekleriyle insanlara bulaşmasıyla yayılan ateşli bir hastalıktır.

<span class="mw-page-title-main">Kuduz</span> Hayvanlar yoluyla bulaşan ölümcül hastalık

Kuduz, Rabies ya da Lyssa, Merkezî sinir sistemini ağır şekilde tutan viral bir zoonoz.

<span class="mw-page-title-main">Sarıhumma</span>

Sarıhumma Grip benzeri bir tablodan, ağır karaciğer hastalığı ve kanamalı ateşe kadar geniş bir hastalık tablosuna yol açan akut viral bir hastalıktır.

<span class="mw-page-title-main">Şap (hastalık)</span> Hastalık

Şap, çift toynaklı hayvanlarda görülen viral bir hastalıktır. Halk arasında tabak veya dabak olarak adlandırılır.

Isırıklar, hayvanların ya da insanların neden olduğu dişlerle yaralanma biçimidir. Komplikasyonlar ortaya çıkmaması için bu tür yaralara gerekli tıbbi müdahale yapılmalıdır.

Viral kanamalı ateşler, insan ve hayvanlarda görülen ve 4 farklı RNA virüsü'nün sebep olduğu hastalıklardır. Bu RNA virüsleri şunlardır; Arenaviridae, Filoviridae, Bunyaviridae, Flaviviridae. Tüm viral kanamalı ateş türleri, ateş ve kanama bozuklukları ile karakterizedir ve çoğu durumda yüksek ateş, şok ve ölüme kadar ilerleyebilir. Viral kanamalı ateşajanlarından bazıları, İskandinav nefropatisi epidemisi (hantavirüs) gibi nispeten hafif hastalıklara neden olurken, Ebola virüsü gibi diğerleri ciddi, yaşamı tehdit eden hastalıklara neden olabilir.

<span class="mw-page-title-main">Domuz gribi</span> Bir virüsün sebep olduğu, solunum yolları enfeksiyonu ile meydana çıkan, bazen öldürücü olan hastalık

Domuz gribi, Orthomyxoviridae ailesinden, herhangi bir virüs tarafından oluşmuştur. Domuzlarda oluşan virüse çok benzediği için adına Domuz Gribi denmektedir. Hastalık tıp alanında İngilizce swine influenza virus kelimelerinin baş harflerinin bir araya getirilmesiyle kısaca SIV olarak adlandırılır. Bilinen tüm SIV tipleri ya Influenzavirus A (çoğunlukla) ya da Influenzavirus C (ender) tipindedir. Aşısı bulunmaktadır. 2009 salgınına neden olan virüs, influenza A virüsünün alt türlerinden biri olan H1N1'dir.

<span class="mw-page-title-main">Batı Nil virüsü</span> Memeli hayvanlarda ve insanlarda hastalık yapabilecek ölümcül virüs

Batı Nil Virüsü tropik ve ılıman iklimlerde bulunan bir virüstür. İlk olarak 1937 yılında Uganda'nın Batı Nil Bölgesinde görülmüştür diye kaynaklarda yer alsa da Büyük İskender'in de ölümüne yol açmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Dang humması</span> dang virüsünün neden olduğu, sivrisinekle bulaşan tropikal hastalık

Dang humması veya deng humması (İngilizce: dengue fever), dang virüsü kaynaklı bir enfeksiyondur. Sivrisinekler dang virüsünü bulaştırır. İnsanların kemikleri kırılır gibi şiddetli ağrı çekmesine neden olduğu için, Dang humması “kırık kemik humması” olarak da bilinir. Dang hummasının semptomlarından bazıları şunlardır: baş ağrısı, kızamık görünüşlü cilt kızarıklıkları ve kaslarda ve eklemlerde ağrı. Dang humması, az sayıda insanda hayatı risk haline gelebilir. Bunlardan ilki hemorajik ateş olup kan damarlarında kanama ve sızıntının yanı sıra trombositlerde düşük seviyede kan görülmesine neden olur. İkincisi dang şoku sendromudur ve tehlikeli derecede düşük tansiyona neden olur.

<span class="mw-page-title-main">Ebola virüsü hastalığı</span> Virüs kaynaklı ölümcül, bulaşıcı hastalık

Ebola virüsü hastalığı (EVD) veya Ebola kanamalı ateşi (EHF) veya kısaca Ebola, Ebola virüsünün neden olduğu, insanlarda ve diğer primatlarda görülen bir hastalıktır. Belirtiler tipik olarak virüse yakalandıktan sonra ateş, boğaz ağrısı, kas ağrısı ve başağrısı ile iki gün ila üç hafta sonra başlar. Tipik olarak bulantı, kusma ve ishal, karaciğer ve böbrek fonksiyonlarında azalma ile birlikte takip eder. Bu noktada, bazı kişilerde kanama sorunları görülmeye başlar.

<span class="mw-page-title-main">MERS</span> Virüs kaynaklı ölümcül, bulaşıcı hastalık

MERS ya da ODSS bir koronavirüs enfeksiyonudur. Bu hastalığa sebep olan virüs MERS-CoV'dır. Bu virüsün bulaştığı hastaların yaklaşık olarak yüzde 35-40'ı hayatını kaybetmektedir. Bazı bünyeler hastalığı hafif belirtilerle atlatabilir. Hastalıktan kurtulanların virüsü bulaştırma riski yoktur.

<i>Zika virüsü</i> Virüs Türü

Zika virüsü (ZIKV), Flaviviridae virüs familyasının ve Flavivirus cinsinin bir üyesi. İnsanlara sivrisineklerden ve cinsel yoldan geçer ve Zika ateşi veya Zika hastalığı olarak bilinen hastalığa neden olur. Daha önce maymunlarda görülen virüs, ilk kez Nijerya'da bir insanda tespit edildi. Gebe kadınlara bulaştığında bebeklerde anomaliler görülmesine yol açar. Zika ile doğan bebeklerin kafaları normalden 31.5-32 santimetre daha küçük olur ve beyin fonksiyonlarında bozukluklar olur.

<span class="mw-page-title-main">Zika ateşi</span>

Zika virüsü hastalığı olarak da bilinen Zika ateşi, Zika virüsü’nün yol açtığı bir hastalıktır. Belirtileri dang ateşi’ne benzer. Birçok vakada (60–80%) belirti görülmez. Belirti görüldüğünde ise bunlar genellikle ateş, kızarmış gözler, eklem ağrısı ve baş ağrısı makulopapüler döküntü şeklinde ortaya çıkar. Belirtiler genellikle orta şiddettedir ve yedi günden az sürer. 2015 yılı itibarıyla, hastalığın erken aşamalarında ölüm vakasına rastlanmamıştır. Hastalık Guillain–Barre sendromu ile bağlantılandırılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">SARS-CoV-2</span> COVID-19 hastalığına sebep olan virüs türü

SARS-CoV-2 ya da açık adıyla şiddetli akut solunum yolu sendromu koronavirüsü 2, Aralık 2019'da bilinen ilk varlığının bildirildiği pozitif yönelimli ve tek iplikçikli RNA virüsü olan yeni tip bir koronavirüs. Virüsün insandan insana bulaştığı ve Çin'den başka diğer ülkelerden gelen raporlar sonucu bulaşma hızının Ocak 2020 ortalarında daha da hızlandığı görülmüştür. Virüs, 2019-2020 Vuhan zatürre salgını sırasında zatürre olan bir hastada, pozitif bir örnek üzerinde yapılan nükleik asit testinden sonra genomik olarak dizildi.

Q humması veya Q ateşi, insanları ve diğer hayvanları etkileyen bir bakteri olan Coxiella burnetii'nin, neden olduğu bir hastalıktır. Bu organizma doğada yaygın değildir ancak sığır, koyun, keçi, kedi ve köpekler dahil diğer evcil memelilerde bulunabilir. Enfeksiyon, spor benzeri küçük hücreli bir varyantın solunmasından ve enfekte hayvanların süt, idrar, dışkı, vajinal mukus veya meni ile temastan kaynaklanır. Nadiren hastalık kene kaynaklıdır. Kuluçka süresi 9-40 gündür. İnsanlar Q hummasına karşı savunmasızdır. Ateş ve enfeksiyon birkaç organizmadan bile kaynaklanabilir. Bakteri zorunlu hücre içi bir patojendir.

Chikungunya, Chikungunya virüsünün (CHIKV) neden olduğu bir enfeksiyondur. Semptomlar ateş ve eklem ağrılarını içerir. Bunlar tipik olarak maruziyetten iki ila on iki gün sonra ortaya çıkar. Diğer semptomlar arasında baş ağrısı, kas ağrısı, eklem şişmesi ve kızarıklık sayılabilir. Semptomlar genellikle bir hafta içinde düzelir; ancak bazen eklem ağrısı aylarca veya yıllarca sürebilir. Ölüm riski 1000'de 1 civarındadır. Çok genç, yaşlı ve diğer sağlık sorunları olanlar daha ciddi hastalık riski altındadır.

<span class="mw-page-title-main">2009 Bolivya dang humması salgını</span>

2009 Bolivya dang humması salgını, 2009 yılının başlarında Bolivya'yı vuran ve Şubat ayına kadar ulusal bir acil duruma yükselen bir dang humması salgını yedi. BBC, olayı ülke tarihindeki en kötü dang humması salgını olarak nitelendirdi. En az 18 kişi öldü ve 31.000 kişiye sivrisinek yoluyla bulaşan arbovirüs bulaştı.

Terleme hastalığı veya Latince sudor anglicus, 1485'te başlayan bir dizi salgınla İngiltere'yi ve daha sonra kıtasal Avrupa'yı vuran gizemli ve bulaşıcı bir hastalıktı. Son salgın 1551'de meydana geldi ve ardından hastalık görünüşte ortadan kayboldu. Semptomların başlangıcı aniydi ve ölüm genellikle saatler içinde meydana geliyordu. Terleme hastalığı salgınları, zamanın diğer salgınları ile karşılaştırıldığında benzersizdi: Diğer salgınlar tipik olarak kentsel ve uzun süreliyken, terleme hastalığı vakaları çok hızlı bir şekilde arttı, azaldı ve kırsal nüfusu ağır şekilde etkiledi. Nedeni bilinmemekle birlikte, bilinmeyen bir hantavirüs türünün sorumlu olduğu öne sürülmüştür.