İçeriğe atla

Richelieu (1939)

Tarihçe
Fransız Deniz KuvvetleriFransa
AdıRichelieu
Adının geldiği yer/kişiArmand Jean du Plessis de Richelieu
İnşa edenArsenal de Brest
Kızağa konuluşu 22 Ekim 1935
Denize indirilişi 17 Ocak 1939
Görevlendirme 1 Nisan 1940
Hizmet dışı 1967
Liste dışı 1968
Akıbet Söküldü, 1968
Genel karakteristik
Sınıf ve tipi Richelieu sınıfı zırhlı
Deplasman
  • Standart: 37.250 uzun ton (37.850 t)
  • Tam yük: 43.992 uzun ton (44.698 ton)
Uzunluk 247.85 m (813 ft 2 in)
Genişlik 33.08 m (108 ft 6 in)
Su çekimi
  • Tam yük: 9,9 m (32 ft 6 inç)
İtme gücü 155.000 shp (116.000 kW)
Hız 32 knot (59 km/h; 37 mph)
Menzil 15 knot hızda 9.500 deniz mili
Kişi kapasitesi 1569
Silah donanımı
  • 8 × 380 mm (15-inch) top
  • 9 × 152 mm (6 in)/50 top
  • 12 × 100 mm (3.9-inch) uçaksavar
  • 8 × 37 mm (1.5 in) uçaksavar
  • 20 × 13.2 mm (0.52 in) makineli
Zırh
  • Kemer: 330 mm (13 in)
  • Güverte: 170 mm (6.7 in)
  • Taret: 430 mm (17 in)
  • Kule: 340 mm (13 in)
  • Uçak mevcudu 4 × Loire 130 seaplanes

    Richelieu, Fransız Donanması içerisinde yer alan Richelieu sınıfının lider gemisi olan zırhlı savaş gemisiydi. İtalyan Littorio sınıfına bir yanıt olarak inşa edilmiştir. İsmini Fransız Kardinal Richelieu'den almıştır.

    İnşası

    Richelieu planları

    1934'te İtalya, 380 mm (15 inç) toplarla donanmış iki Littorio sınıfı zırhlı inşa etmeye başlayacağını duyurduğunda, Fransız Donanması derhal onlara karşı hazırlıklara başladı. Sipariş edilen küçük Dunkerque sınıfı zırhlılar, bir sonraki Fransız savaş gemisi tasarımı için şablon sağladı, ancak hem saldırı hem de savunma özellikleri açısından yeni İtalyan gemileri ile baş adebilecek şekilde ölçeklendirilmesi gerekiyordu. Bunun üzerine Washington Denizcilik Antlaşması kararları gereklerine uyularak Richelieu sınıfı tasarlandı ve sipariş edildi. Savaştan hemen önce 1939 yılında denize indirildi.

    Kariyer

    Naziler'in Fransa'ya saldırısından sonra, Fransa, Belçika, Polonya ve kısmen de Hollanda'nın altın rezervlerini Dakar'a götürdü. 8 Temmuz'da İngiliz uçak gemisi Hermes tarafından saldırıya uğradı. Bir uçaktan Atılan torpidonun patlaması, kıç tarafına ciddi şekilde zarar verdi ve zırhlının Dakar limanından çıkış yapmasını imkansız hale getirdi.

    1940 Eylül'ünde İngiliz deniz kuvvetleri Senegal Operasyonu'nu başlattı. Arc Royal ve Barham ve Resolution zırhlılarını içeren bir İngiliz filosu Fransız gemileri müttefiklere teslim olmaya zorladı. Denizde yaşanan savaşta, Richelieu İngiliz savaş gemisi Barham'a bir salvo yaptı. Fransız zırhlısı, namluda mermi patlaması sonucu ana batarya silahlarından birini kaybetti fakat büyük bir hasar almadı.

    Richelieu New York'a giderken

    Ocak 1943'te, kıç tarafı ahşap bir keson ile güçlendirien savaş gemisi, tadilat ve yeniden teçhizatlandırma için New York'a götürüldü. Onarım işlemi sırasında, savaş gemisinden iki katapult söküldü, radarı değiştirildi ve uçak vinçleri çıkarıldı. Kıç tarafına 40 mm uçaksavar silahı yerleştirildi. Ekim 1943'te Richelieu, Mers el-Kebir limanına doğru yola çıktı. 1943-1944 yılları arasında İngiliz Donanma güçleriyle birlikte Norveç'in kurtarılması operasyonlarına katıldı.

    II.Dünya Savaşı'nın sona ermesinden sonra, Çinhindi'deki Fransız birliklerine eşlik etmek için kullanıldı. Çıkarmaları desteklemek için topçu bombardımanı yapmıştır. 1948'de Büyük Britanya ve Portekiz'i ziyaret ettikten sonra topçu eğitim gemisine dönüştürüldü. 1958'de yedeğe ayrıldı. 10 yıl sonra, 1968'de Cenova'daki "Fincantieri" tersanesine parçalanmaya gönderildi. Brest limanına, Richelieu zırhlısının 380 mm deniz topçu silahlarından biri konuldu. Bu silah, savaş gemisinin görkemli günlerini hatırlatan bir anıt olarak hala limandadır.

    Kaynakça

    İlgili Araştırma Makaleleri

    DKM <i>Deutschland</i>

    Deutschland, II. Dünya Savaşı öncesinde ve savaş sırasında Kriegsmarine'e hizmet eden sınıfının ilk gemisidir. Gemi Almanya tarafından Panzerschiff olarak snıflandırılmış ama daha sonra 1940 yılında ağır kruvazör olarak tekrar sınıflandırılmıştır. Birleşik Krallık o sınıftaki üç gemiye cep zırhlısı ismini vermiştir.

    <i>Barbaros Hayreddin</i> (zırhlı) Alman zırhlısı

    Barbaros Hayreddin veya SMS Kurfürst Friedrich Wilhelm, okyanus ötesi sefer yapabilen bir Alman zırhlısıdır. Alman İmparatorluk Donanması ve sonrasında Osmanlı donanması'nda görev yapmıştır. Geminin orijinal adı Prusya dükü ve Brandenburg seçici prensi olan I. Frederick Wilhelm'den gelmektedir. Brandenburg sınıfının dördüncü ön dretnot gemisi idi. 1890 yılında Kaiserliche Werft Wilhelmshaven'da inşa çalışmaları başladı, 1891'de denize indirildi ve 1893'te tamamlandı. Geminin yapımı 11,23 milyon marka mal oldu. Brandenburg sınıfı savaş gemileri üç zırhlı tarette taşıdıkları altı ana top ile, diğer donanmaların iki tarette dört top taşıyan gemilerine kıyasla daha modern bir tasarımdı.

    <i>Turgut Reis</i> (zırhlı)

    Turgut Reis veya SMS Weißenburg, Alman İmparatorluğu Donanması'nın ilk okyanus ötesi savaş gemilerinden biridir. Alman İmparatorluğu Donanması'nın ardından son olarak Osmanlı donanmasında görev yapmıştır. Alman İmparatorluğu'nda 1890'larda yapılan Brandenburg sınıfı dört ön-dretnot zırhlısından üçüncüsüdür. 1890 yılında AG Vulcan firmasının Stettin tersanesinde inşası başlamış, 1891'de denize indirilmiş, 1894 yılında tamamlanmıştı. Brandenburg sınıfı zırhlılar, üç adet ikiz tarette taşıdıkları altı büyük kalibre top ile, dönemin standardı olan iki adet ikiz taret taşıyan zırhlılardan farklıydılar. İngiliz Kraliyet Donanması, bu gemilere "whaler" adını vermişti. Turgut Reis, kendisiyle aynı sınıftan gemiler olan SMS Brandenburg, SMS Wörth ve SMS Kurfürst Friedrich Wilhelm ile aynı yıllarda suya indi.

    <span class="mw-page-title-main">Zırhlı</span> Ağır kalibre silahlardan oluşan ana bataryaya sahip geniş zırhlı savaş gemisi

    Zırhlı veya muharebe gemisi topçu bataryası ve bunun gibi ağır silahlarla donatılmış, muhrip ve kruvazör'den daha büyük ve savaş kabiliyeti daha yüksek bir tür savaş gemisi çeşididir. I. Dünya Savaşı öncesinde kullanılmaya başlandı ve bir zırhlı gemiye sahip olmak ülkelerin deniz kuvvetleri alanında ulaşabileceği en yüksek seviye olarak görüldü. II. Dünya Savaşı'ndan sonra ise hava gücü ve güdümlü füzelerin ortaya çıkışı ile zırhlı gemiler maliyetleri ve silah donanımlarının yetersiz kalması nedeniyle kullanımları azaldı ve zamanla yerlerini daha küçük ve çevik gemilere bıraktı.

    <i>Reşadiye</i> sınıfı zırhlı

    Reşadiye sınıfı zırhlı savaş gemisi veya Reşadiye sınıfı dretnot, Osmanlı donanması için planlanan ve 1910'larda Birleşik Krallık'tan sipariş edilen iki adet dretnot savaş gemisinin sınıfıdır. Sınıfın tasarımı İngiliz King George V sınıfının tasarımına dayanmakta olup kapsamlı geliştirmeler yapılmıştır. Gemilerde İngiliz gemileriyle aynı 13,5-inç (340 mm) ana batarya yer almakta, ikincil bataryalar ise 4-inç (100 mm) yerine 6-inç (150 mm) sınıfı toplardan oluşmaktadır. İlk gemi olan Reşadiye 1911'de kızağa konulmuş ve Ağustos 1914'te tamamlanmıştır.

    <i>Deutschland</i> sınıfı zırhlı Alman İmparatorluk Donanması için inşa edilen beş ön dretnot savaş gemisinden oluşan gemi sınıfı

    Deutschland sınıfı, Alman İmparatorluk Donanması için inşa edilen beş ön dretnot savaş gemisinden oluşan gemi sınıfıdır. Sınıf Deutschland, Hannover, Pommern, Schlesien ve Schleswig-Holstein gemilerinden oluşmaktaydı. 1903-1908 arasında inşa edilen gemiler, daha önceki Braunschweig sınıfı zırhlılara çok benzerdi; ancak daha iyi koruma sağlayan zırhları vardı. İngiliz Kraliyet Donanması'nın devrimci gemisi HMS Dreadnought'un hizmete girişiyle daha inşaları tamamlanamadan teknolojinin gerisinde kalan Deutschland sınıfı, Alman donanmasına katılan son ön dretnot gemiler oldular. Deutschland sınıfının ardından inşa edilen Nassau sınıfı zırhlılar ise Almanya'nın ilk dretnot sınıfı oldu.

    <span class="mw-page-title-main">Yamato sınıfı zırhlı</span>

    Yamato sınıfı zırhlı, II. Dünya Savaşı sırasında Japon İmparatorluk Donanması için inşa edilen bir zırhlı sınıfıydı. 72,000 büyük ton kapasite ile şimdiye kadar inşa edilmiş en ağır zırhlı gemilerdir. Ana silahı olan 46 cm Type 94 topu bir savaş gemisine monte edilmiş olan en büyük silahtır. Beş adet planlandıysa da Musashi ve Yamato olmak üzere ikisi zırhlı ve Shinano olmak üzere biri sonradan uçak gemisine dönüştürülen üç gemi inşa edildi.

    <i>Asar-ı Şevket</i> sınıfı zırhlı korvet

    Asar-ı Şevket sınıfı, 1860'larda başta Mısır, ardından Osmanlı donanması için inşa edilen Asar-ı Şevket ve Necm-i Şevket olmak üzere iki gemiden oluşan zırhlı korvet sınıfıdır. Fransa'da inşa edilen gemiler, tasarımları daha önceki zırhlı korvet sınıfı Asar-ı Tevfik'in tasarımına dayanıyordu. Merkezî bataryalı olarak inşa edilen iki gemi, merkezî bir kazamat içinde dört adet 178 mm Armstrong top ve kazamatın üstünde döner bir barbette bir adet 229 mm Armstrong top taşıyordu.

    <i>Lütf-i Celil</i>

    Lütf-i Celil, Osmanlı Donanması'nın Lütf-i Celil sınıfının öncü gemisi olan zırhlı savaş gemisiydi. Başlangıçta Osmanlı İmparatorluğu'na bağlı özerk bir devlet olan Mısır Hidivliği tarafından sipariş edilen Lütf-i Celil, Osmanlı hükûmetinin Mısır'ı gemiyi teslim etmeye zorlaması ile Fransa'daki Forges et Chantiers de la Gironde tersanesinde yapım aşamasındayken Osmanlılara devredildi. Lütf-i Celil, 1877'de 93 Harbi sırasında aktif görevde bulundu ve Rus güçlerinin Tuna'yı geçmesini önlemek için operasyonlarda bulundu. 11 Mayıs'ta devriye gezerken bir Rus topçu bataryasıyla çatışmaya girdi. Geminin kazan dairesine isabet eden bir top mermisinin yol açtığı patlamada gemi mürettebatının çoğu ölürken gemi de battı.

    <i>Lütf-i Celil</i> sınıfı zırhlı korvet

    Lütf-i Celil sınıfı, 1860'ların sonlarında Osmanlı donanması için Fransa'da inşa edilmiş bir çift zırhlı korvet tipi savaş gemisidir. Sınıf, Lütf-i Celil ve Hıfzu'r-Rahman gemilerinden oluşmaktaydı. İki gemi de başlangıçta Mısır Eyaleti tarafından sipariş edilmiş; ancak yapım aşamasında iken Osmanlı İmparatorluğu'na devredilmiştir. İki gemi de döner taretli gemi türündeydi ve ön taretinde iki 229 mm Armstrong top, arka taretinde ise iki 178 mm Armstrong top taşıyordu.

    HMS <i>Superb</i> (1875)

    HMS Superb Osmanlı Donanması için Sir Edward Reed tarafından tasarlanan ve Britanya'da Thames Ironworks'te Hamidiye adı altında inşa edilen bir zırhlı savaş gemisiydi. Hem motorları hem de yelkenleri vardı.

    <i>Iron Duke</i> sınıfı zırhlı

    Iron Duke sınıfı, I. Dünya Savaşı'ndan önce Büyük Britanya Kraliyet Donanması için inşa edilmiş dört dretnot zırhlıdan oluşan bir gemi sınıfıydı. Sınıf Iron Duke, Marlborough, Benbow ve Emperor of India gemilerinden oluşuyordu. Ekim 1912'den Kasım 1913'e kadar denize indirilen bu gemiler, Kraliyet Donanması'nın üçüncü süper-dretnot sınıfıydı. Gemiler aslında King George V sınıfı zırhlıların tekrarıydı; merkez hattındaki beş ikiz top taretlerinde aynı 13,5 inç topları taşıyorlardı. Bununla birlikte, Iron Duke sınıfının geliştirilmiş zırhı ve önceki gemilere monte edilen 4 inç yerine 6 inçlik silahlardan oluşan daha güçlü bir ikincil bataryası vardı.

    <span class="mw-page-title-main">Roma (zırhlı)</span>

    Roma, 9 Eylül 1943'te Nazi Almanyası tarafından batırılan II.Dünya Savaşı zamanında kullanılmış en ünlü İtalyan zırhlılarından biridir.

    <span class="mw-page-title-main">Vittorio Veneto (zırhlı)</span>

    Vittorio Veneto, II.Dünya Savaşı sırasında Regia Marina'da hizmet veren Littorio sınıfı zırhlıların ikinci üyesiydi. Geminin omurgası Ekim 1934'te inşa edildi, Temmuz 1937'de denize indirildi ve Ağustos 1940'ta İtalyan filosunda hizmete girdi. Adını, Birinci Dünya Savaşı sırasında Vittorio Veneto'daki İtalyan zaferinden aldı. Üç kardeş gemisi vardı: Littorio, Roma ve Impero, savaş sırasında Imperio tamamlanamadı. Üç adet üçlü tarette dokuz adet 381 milimetrelik bir ana bataryaya sahipti ve 30 knot hız yapabiliyordu.

    <span class="mw-page-title-main">Littorio sınıfı zırhlı</span>

    Littorio sınıfı veya Vittorio Veneto sınıfı, İtalya kraliyet donanması Regia Marina'ya ait bir zırhlı sınıfıydı. Sınıf, dört gemiden oluşuyordu - Littorio, Vittorio Veneto, Roma ve Impero - ancak sınıfın sadece ilk üç gemisi tamamlandı. 1934 ve 1942 yılları arasında inşa edilen bu gemiler, II.Dünya Savaşı sırasında İtalya tarafından kullanılan en modern savaş gemileriydi.

    <span class="mw-page-title-main">Dunkerque (zırhlı)</span>

    Dunkerque, 1930'larda Fransız Donanması için inşa edilen ve II. Dünya Savaşı'nda kullanılan en önemli Fransız gemilerinden biriydi. Kardeş gemisi Strasbourg ile birlikte Dunkerque sınıfı zırhlıları oluşturuyordu. Bu iki zırhlı, I. Dünya Savaşı'ndan sonra Fransız Donanması için inşa edilen ilk büyük gemilerdi. En son planlanan Normandie ve Lyon sınıfı gemiler, savaşın patlak vermesiyle iptal edilmişti. Bütçe sorunları Fransızların 30'lara kadar yeni savaş gemileri inşa etmesini engelledi. Dunkerque, Aralık 1932'de kızağa kondu, Ekim 1935'te denize indirildi ve Mayıs 1937'de tamamlandı. Dörtlü halde düzenlenmiş iki tarette toplam 8 adet 330mm/50 Modèle 1931 toptan oluşan bir ana bataryaya sahipti ve maksimum seyir hızı 29.5 knot'du (54,6 km/h).

    <span class="mw-page-title-main">Littorio (zırhlı)</span>

    Littorio, II.Dünya Savaşı sırasında Regia Marina'da hizmet eden ve ait olduğu sınıfa ismini veren bir zırhlıdır. Adını, İtalyan Faşizminin sembolü olan Lictor'dan almasına karşın 1943 yılında faşizmin çökmesinden sonra ismi Italia olarak değiştirilmiştir. Üç kardeş gemisi vardır: Vittorio Veneto, Roma ve Impero, savaş sırasında Imperio tamamlanamamıştır. Üç adet üçlü tarette dokuz adet 381 milimetrelik bir ana bataryaya sahipti ve 30 knot hız yapabiliyordu.

    <i>Bismarck</i>ın son muharebesi

    Alman zırhlısı Bismarck'ın son muharebesi 26 ve 27 Mayıs 1941 tarihleri arasında Atlas Okyanusu'nda, Brest'in 300 nmi açığında gerçekleşti. Muharebenin hattıharp gemileri arasında belirleyici bir çatışma olmasına rağmen, genel olarak kabul gören bir adı yoktur.

    <span class="mw-page-title-main">Sinop (zırhlı)</span>

    Sinop, Yekaterına II sınıfının üçüncü gemisi olan ve Rus İmparatorluk Donanması için inşa edilmiş zırhlı savaş gemisiydi. Adını 1853'te Sinop Baskını'nda kazanılan Rus zaferinden alıyordu. Gemi, Haziran 1905'te isyan eden zırhlı Potemkin'i takip etti ve gemiyi sığınma talebinde bulunduğu Romanya'nın Köstence limanından Sevastopol'a çekti. 1900'lerde geminin modern silahlar ve daha kaliteli zırh ile yeniden inşası için teklifler hazırlandı, ancak bunlar uygulanmadı. 1910'da 305 mm topları, tekli 203 mm/L50 toplarla değiştirildi ve topçu eğitim gemisi yapıldı, daha öncesinde Sivastopol'da liman savunma gemisi görevinde bulundu. Sinop, 1916 yılında yoğun şekilde mayınlanan İstanbul Boğazı'nda önerilen bir operasyon için "mayın tamponları" görevi görecek torpido çıkıntılarıyla donatıldı. 1919'da motorları İngilizler tarafından tahrip edildi; Rus İç Savaşı sırasında hem Bolşevikler hem de Beyaz Ordu tarafından ele geçirildi. 1922'de Sovyetler tarafından hurdaya çıkarıldı.

    Scharnhorst sınıfı zırhlı, II. Dünya Savaşı'ndan hemen önce inşa edilmiş bir Alman zırhlısı sınıfıdır. Nazi Almanyası'nın Kriegsmarine gemisinin ilk ana gemileri, iki gemiden oluşuyordu: Scharnhorst ve Gneisenau.