İçeriğe atla

Richard Henderson

Richard Henderson
Doğum19 Temmuz 1945 (79 yaşında)
Edinburgh, İskoçya
EğitimEdinburgh Üniversitesi
Corpus Christi College, Cambridge
ÖdüllerLouis-Jeantet Tıp Ödülü (1993)[1]
Copley Madalyası (2016)
Nobel Kimya Ödülü (2017)
Kariyeri
DalıYapısal biyoloji
Kriyo-elektron mikroskobu
Elektron kristalografisi

Richard Henderson (d. 19 Temmuz 1945, Edinburgh[2]), İskoç moleküler biyolog ve biyofizikçi, ayrıca biyomolekül, elektron mikroskobunda öncü bilim insanı. Henderson, 2017 yılında Jacques Dubochet ve Joachim Frank ile birlikte Nobel Kimya Ödülü almıştır.

Eğitim

Henderson, Newcastleton ilkokulu, Hawick Lisesi ve Boroughmuir Lisesi'nde eğitim gördü.[2] Edinburgh Üniversitesi Fizik Bölümü'nden 1966 yılında mezun oldu. Daha sonra Corpus Christi College, Cambridge'de yüksek lisans eğitimine başladı ve doktorasını 1969'da Cambridge Üniversitesi'nde tamamladı.[2][3]

Kariyer ve araştırmaları

Henderson, MRC Moleküler Biyoloji Laboratuvarı'nda David Mervyn Blow'un gözetiminde doktora için kimotripsin yapısı ve mekanizması alanında araştırma ve çalışmalar yaptı.[4] Henderson'un Membran proteinlerine olan ilgisi, Yale Üniversitesi'nde doktora sonrası araştırmacı olarak voltajlı sodyum kanalları üzerinde çalışmasına neden oldu. 1975 yılında MRC Moleküler Biyoloji Laboratuvarı'na geri dönen Henderson, Nigel Unwin ile birlikte membran protein bakterhodopsin'in yapısını elektron mikroskobu ile inceledi. 1975'ten sonra Henderson çalışmalarına Unwin olmadan bakterhodopsin yapısı üzerinde çalışmaya devam etti. 1990'da Henderson, Moleküler Biyoloji Dergisi'nde elektron kristalografisi ile atomik bir bacteriorhodopsin modelini tanıttı.[5] Bu model, bir zar proteininin ikinci atom modeliydi. Henderson'ın elektron kristalografisi için geliştirdiği teknikler günümüzde hala kullanılmaktadır.[6][7][8][9][10]

Ödülleri ve onurları

Kaynakça

  1. ^ "Louis-Jeantet Prize". 6 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mart 2020. 
  2. ^ a b c Henderson, Anon (2017). ""Henderson, Dr Richard"" (Oxford University Press bas.). Oxford. doi:10.1093/ww/9780199540884.013.19818.  (abonelik gereklidir)
  3. ^ Henderson, Richard (1969). "X-ray analysis of α-chymotrypsin : substrate and inhibitor binding". lib.cam.ac.uk. University of Cambridge. OCLC 500470310. 17 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mart 2020. 
  4. ^ "Dr Richard Henderson FRS FMedSci Fellow Profile, [[Academy of Medical Sciences, United Kingdom|Academy of Medical Sciences]]". 2 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mart 2020. 
  5. ^ Henderson, R; Baldwin, JM; Ceska, TA; Zemlin, F; Beckmann, E; Downing, KH (1990). "Model for the structure of bacteriorhodopsin based on high-resolution electron cryo-microscopy". Journal of Molecular Biology. Cilt 213. ss. 899-929. doi:10.1016/S0022-2836(05)80271-2. PMID 2359127. 
  6. ^ Warne, T; Serrano-Vega, MJ; Baker, JG; Moukhametzianov, R; Edwards, PC; Henderson, R; Leslie, AG; Tate, CG; Schertler, GF (24 Temmuz 2008). "Structure of a beta1-adrenergic G-protein-coupled receptor". Nature. 454 (7203). ss. 486-91. doi:10.1038/nature07101. PMC 2923055 $2. PMID 18594507. 
  7. ^ "Arşivlenmiş kopya". 26 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mart 2020. 
  8. ^ a b "CV of Richard Henderson". 29 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mart 2020. 
  9. ^ Nouriani, Olivia (6 Ekim 2017). "2 scientists with ties to UC Berkeley win 2017 Nobel Prize in Chemistry". The Daily Californian. 10 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ekim 2017. 
  10. ^ Announcement of Newly Elected Honorary Members 18 Mayıs 2004 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi." from the British Biophysical Society
  11. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 2017". The Nobel Foundation. 4 Ekim 2017. 10 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ekim 2017. 
  12. ^ "Nobel Prize in Chemistry Awarded for Cryo-Electron Microscopy". The New York Times. 4 Ekim 2017. 4 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2017. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Rudolph Marcus</span>

Rudolph "Rudy" Arthur Marcus Kanada doğumlu ABD vatandaşı kimyager. 1992 yılında elektron transferi teorisi için Nobel Kimya Ödülü'nü kazanmıştır. Elektron transfer reaksiyonlarının oranlarının açıklandığı Marcus teorisi, onun adına istinaden bu şekilde adlandırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Thomas A. Steitz</span> Amerikalı biyokimyager (1940 – 2018)

Thomas Arthur Steitz, Amerikalı biyokimyacı ve moleküler biyofizikçi.

<span class="mw-page-title-main">Irwin Rose</span> Amerikalı biyolog (1926 – 2015)

Irwin A. Rose, Amerikalı biyolog. 2004 yılında "Ubikuitin-aracılı protein yıkımının keşfi" nedeniyle, Aaron Ciechanover ve Avram Hershko ile birlikte, Nobel Kimya Ödülü'nü kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">John E. Walker</span>

John Ernest Walker 1997 yılında Nobel Kimya Ödülü'nü kazanmış İngiliz kimyager. Günümüzde Cambridge'de, eski adı Dunn İnsan Nütrisyon Ünitesi olan, Mitokondrial Biyoloji Birimi'nde direktör olarak çalışmaktadır.

Johann Deisenhofer Alman biyokimyacı. 1988 yılında, Hartmut Michel ve Robert Huber ile birlikte, "bir fotosentetik reaksiyon merkezinin üç boyutlu yapısını belirledikleri için" Nobel Kimya Ödülü'nü kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Hartmut Michel</span>

Hartmut Michel, Alman biyokimyacı. 1988 yılında, Johann Deisenhofer ve Robert Huber ile birlikte, "bir fotosentetik reaksiyon merkezinin üç boyutlu yapısını belirledikleri için" Nobel Kimya Ödülü'nü kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Aaron Klug</span>

Aaron Klug OM, Litvanya doğumlu Britanyalı kimyager ve biyofizikçi. Kristalografik elektron mikroskobunun gelişimi ve biyolojik olarak önemli nükleik asit-protein komplekslerinin yapısının aydınlatılması konusundaki çalışmaları için 1982 yılında Nobel Kimya Ödülü'nü kazandı.

<span class="mw-page-title-main">Andrew Z. Fire</span> Amerikalı biyolog

Andrew Z. Fire patoloji ve Tıp bölümünde Stanford Üniversitesi Okulu'nda Amerikalı biyoloji profesörüdür. Kendisi RNA müdahalesi (RNAi) keşfi için, Craig C. Mello ile birlikte, Fizyoloji veya Tıp 2006 Nobel Ödülü kazandı. Bu araştırma, Washington Carnegie Enstitüsü'nde yürütülen ve 1998 yılında yayımlanmış bir çalışmadır.

<span class="mw-page-title-main">Venkatraman Ramakrishnan</span>

Venkatraman "Venki" Ramakrishnan Hindistan doğumlu ABD ve Birleşik Krallık vatandaşı yapısal biyolog. 2009 yılında "ribozomun yapısı ve fonksiyonu" konulu çalışmalarıyla Thomas A. Steitz ve Ada E. Yonath ile birlikte Nobel Kimya Ödülü'nü kazandı. Ramakrishnan halihazırda MRC'in Moleküler biyoloji laboratuvarında Cambridge, İngiltere'de çalışmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kenichi Fukui</span> Japon kimyager (1918 – 1998)

Kenichi Fukui, Japon kimyagerdi. Kenichi Fukui, 1981 yılında Roald Hoffmann ile birlikte "kimyasal tepkimelerin davranışını ilgilendiren kuramları nedeniyle" Nobel Kimya Ödülü kazandı. Fukui, özellikle kimyasal tepkimelerdeki öncü moleküler orbital teorisi üzerinde çalışmıştı.

<span class="mw-page-title-main">Jennifer Doudna</span> Amerikalı biyokimyager

Jennifer Doudna, CRISPR gen düzenleme alanındaki öncü çalışmaları nedeniyle Emmanuelle Charpentier ile birlikte 2020 Nobel Kimya Ödülü'ne layık görülen Amerikalı biyokimyager. Berkeley'deki California Üniversitesi'nde Kimya ve Moleküler ve Hücre Biyolojisi Bölümü'nde Li Ka Shing Şansölye Başkanı Profesördür. 1997'den beri Howard Hughes Tıp Enstitüsü'nde araştırmacı olarak çalışmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Jacques Dubochet</span> İsviçre kimyager, biyofiziksel

Jacques Dubochet, İsviçreli emekli biyofizikçi. Heidelberg, Almanya'daki Avrupa Moleküler Biyoloji Laboratuvarı'nda araştırmacı olarak çalışmıştır ve şu anda İsviçre'nin Lozan Üniversitesi'nde biyofizik dalında onursal profesörlük yapmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Joachim Frank</span> Alman-Amerikan biyofizikçi

Joachim Frank, Alman asıllı Amerikalı biyofizikçi. Kriyo-elektron mikroskobunun öncüsü kabul edilen Frank 2017'de Jacques Dubochet ve Richard Henderson'la birlikte Nobel Kimya Ödülü'nü almaya hak kazanmıştır. Columbia Üniversitesi'nde profesör olarak görev yapan Joachim Frank ribozomun yapısı ve işlevi konulu çalışmalarıyla da tanınmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Kriyojenik elektron mikroskopisi</span>

Kriyojenik elektron mikroskobu (kriyo-EM), kriyojenik sıcaklıklara soğutulmuş ve vitröz bir su ortamına gömülü numunelere uygulanan bir elektron mikroskobu (EM) tekniği. Bir ızgaraya bir sulu numune çözeltisi uygulanmakta ve sıvı etan içinde dalma ile dondurulmaktadır. Tekniğin gelişimi 1970'lerde başlarken, dedektör teknolojisindeki ve yazılım algoritmalarındaki son gelişmeler, yakın atomik çözünürlükte biyomoleküler yapıların belirlenmesine olanak sağlamıştır. Bu, kristalizasyona ihtiyaç duymadan makromoleküler yapı tayini için X ışını kristalografisi veya NMR spektroskopisi seçeneğine alternatif olarak yaklaşıma büyük dikkat çekmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Moleküler modelleme</span> Fiziksel simülasyonlarla kimyasal özellikleri keşfetme

Moleküler modelleme, moleküllerin davranışını modellemek veya taklit etmek için kullanılan teorik ve bilgisayarlı tüm yöntemleri kapsar. Bu yöntemler, küçük kimya sistemlerinden büyük biyolojik moleküllere ve malzeme gruplarına kadar değişen moleküler sistemleri incelemek için bilgisayarlı kimya, ilaç tasarımı, bilgisayarlı biyoloji ve malzeme bilimi alanlarında kullanılmaktadır. En basit hesaplamalar elle yapılabilir, ancak kaçınılmaz olarak makul büyüklükteki herhangi bir sistemin moleküler modellemesini bilgisayarların yapması gerekir. Moleküler modelleme yöntemlerinin ortak özelliği, moleküler sistemlerin atom düzeyinde tanımlanmasıdır. Bu, atomları en küçük bireysel birim olarak muamele edilmesini içerebilir veya protonları ve nötronları kuarkları, kuarkları, gluonlarıyla beraber ve elektronları da fotonlarıyla beraber açıkça modellemeyi içerebilir.

<span class="mw-page-title-main">Gregory Winter</span> Nobel ödüllü İngiliz biyokimyacı

Sir Gregory Paul Winter Nobel Ödülü sahibi, İngiliz biyokimyagerdir. En bilinen çalışması monoklonal antikorların tedavide kullanımı üzerinedir.

<span class="mw-page-title-main">George Smith (kimyager)</span> Amerikalı biyolog, Nobel Kimya Ödülü sahibi

George Pearson Smith Nobel Ödülü sahibi Amerikalı biyolog ve kimyager. Şu anda, ABD'de Columbia, Missouri eyaletinde yer alan Missouri Üniversitesi'nde profesörlük yapmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Yapısal biyoloji</span>

Yapısal biyoloji, biyolojinin özellikle amino asitlerden yapılmış olan proteinler, nükleotitlerden yapılmış RNA ve DNA gibi nükleik asitler ve lipitlerden oluşmuş membranlar olmak üzere biyolojik makromoleküllerin yapılarını ve uzamsal dizilişlerini inceleyen bir dalıdır. Yapısal biyoloji asıl olarak biyofizik yöntemleri ile makromoleküllerin atom düzeyinde üç boyutlu yapılarının belirlenmesi, yapısal değişikliklerinin temel prensipleri, moleküler hareketlerin analizi ve bu yapıların dinamiği ile ilgilenir. Makromoleküller hücrelerin hemen hemen tüm işlevlerini yerine getirir ve bunu da yapabilmek için belirli üç boyutlu şekillere girerler. Moleküllerin "üçüncül yapı"sı olarak adlandırılan bu yapılar her molekülün temel bileşimi ya da "birincil yapı"ları ile karmaşık bir şekilde bağlantılıdır.

Elektron kristalografisi, bir transmisyon elektron mikroskobu kullanarak katılardaki atomların düzenini belirleme yöntemidir.

<span class="mw-page-title-main">Morten Meldal</span> Danimarkalı kimyager

Morten Peter Meldal Danimarkalı bir kimyager ve Nobel Kimya Ödülü sahibi bilim insanı. Kopenhag, Danimarka'daki Kopenhag Üniversitesi'nde kimya profesörüdür. En çok Valery V. Fokin ve K. Barry Sharpless ile aynı anda ancak onlardan bağımsız olarak çalıştığı CuAAC-click reaksiyonunu geliştirmesiyle tanınmaktadır.