İçeriğe atla

Richard D. Alexander

Richard D. Alexander
Doğum18 Kasım 1929(1929-11-18)
White Heath, Illinois
Ölüm20 Ağustos 2018 (88 yaşında)
EğitimBlackburn Koleji (Carlinville, Illinois), Ohio Eyalet Üniversitesi (Doktora, 1956)
Tanınma nedeniTümtoplumsal omurgalı modeli
ÖdüllerNewcomb Cleveland Ödülü
Kariyeri
DallarıSistematik, Evrim
Çalıştığı kurumlarMichigan Üniversitesi
Önemli öğrencileriBret Weinstein, Mary Jane West-Eberhard

Richard D. Alexander (18 Kasım 1929 – 20 Ağustos 2018), Amerikalı zoologdur. Michigan Üniversitesinde profesördü. Aynı zamanda üniversitenin Michigan'ın Ann Arbor kentindeki zooloji müzesinin müdürlüğünü yapmıştır. Bilime olan ilgisi; sistematik, ekoloji, evrim, doğa tarihi ve davranış alanlarını kapsamaktadır. Araştırmalarına konu olan organizmalar çok geniş kapsamlıdır. Düz kanatlılar (çekirgeler, uzun antenli çekirgeler ve cırcır böcekleri) ve cicadidae familyasından omurgalılara (köpekler, atlar ve insan da dahil olmak üzere primatlar) kadar birçok organizma üzerinde araştırma yapmıştır.[1][2] 1974'te Ulusal Bilimler Akademisi üyeliğine seçilmiştir.[3]

Yaşamı

1948 yılında Illinois eyaletinin Carlinville kentindeki Blackburn Kolejinde sosyal bilimler alanında ön lisans yapan Alexander, 1956'da ise Ohio Eyalet Üniversitesinde biyoloji alanında lisans tamamladı ve aynı zamanda doktora yaptı. 1957 yılında Michigan Üniversitesinde öğretim üyesi oldu. 1993–98 yılları arasında üniversitenin zooloji müzesinin müdürlüğünü yaptı. 40 yılı aşkın bir süre içinde farklı güz dönemlerinde iki yüksek lisans dersi (Evrimsel Ekoloji ve Evrim ve Davranış) verdi. Ders verdiği bu dönemlerde tüm zamanını her sene güncellediği ders materyalleri hazırlamaya adadı. Dersleri üniversitedeki doğa bilimleri ve tabii kaynaklar bölümlerinde çok popülerdi. Diğer fakültelerden öğrenciler ve çoğu sosyal bilimlerden (antropoloji, coğrafya, sosyoloji, psikoloji) olmak üzere misafir öğrenciler de sık sık onun derslerine katılırdı.[4]

1974 yılında bir tümtoplumsal omurgalı için ayrıntılı bir model ortaya çıkardı. Bu sırada bu karakterde bir memelinin gerçekten var olduğunu bilmiyordu. Onun teorik "tümtoplumsal kemirgen" modelinin, Heterocephalus glaber (çıplak kör fare) için bire bir uygun bir tanımlama olduğu ortaya çıktı.[5]

Eserleri

Richard Alexander'ın eserleri, davranış evrimi ve insan doğasına etkisi ile ilgilidir.

İnsan konulu

Kitapları

  • Darwinism and Human Affairs. Seattle: U. Washington Press. ISBN 0-295-95641-0, 1979.
  • The Biology of Moral Systems. New York: Aldine De Gruyter. ISBN 0-202-01174-7, 1987
  • Natural Selection and Social Behavior. Recent Research and New Theory. New York: Chiron Press. with D. W. Tinkle (eds.). 1981

Makaleleri

  • The search for an evolutionary philosophy of man. Proceedings of the Royal Society of Victoria, Melbourne 84: 99-120. 1971
  • The evolution of social behaviour. Annual Review of Ecology and Systematics. 5:325-383. 1974
  • Group selection, altruism, and the levels of organization of life. Annual Review of Ecology and Systematics 9: 449–474. With G. Borgia. 1978
  • Epigenetic rules and Darwinian algorithms: The adaptive study of learning and development. Ethology and Sociobiology 11:241-303. 1990
  • How Did Humans Evolve? Reflections on the Uniquely Unique Species. University of Michigan Museum of Zoology Special Publication 1:1-38. 1990
  • Biological considerations in the analysis of morality. In: M. H. and D. V. Nitecki (eds.). Evolutionary Ethics. State University of New York Press, pp. 162–196. 1993

Video

Atlar konulu

Böcekler konulu

  • Aggressiveness, territoriality, and sexual behavior in field crickets (Orthoptera - Gryllidae), Behaviour (17) pp. 130–223. 1961

Çocuklara yönelik

Ödüller

  • Amerikan Bilimsel Gelişme Birliği (AAAS) tarafından verilen Newcomb Cleveland Ödülü (1961)[6]
  • ABD Ulusal Bilimler Akademisi tarafından verilen Daniel Giraud Elliot Madalyası (1971)[7]
  • Michigan Üniversitesi Seçkin Öğretim Üyesi Ödülü (1981)[8]
  • Animal Behavior Society Seçkin Hayvan Davranış Bilimcisi Ödülü (2003)[9]

Kaynakça

  1. ^ "Richard D. Alexander – The life's work of a pioneering evolutionary biologist" (İngilizce). 17 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Kasım 2022. 
  2. ^ "In memoriam: the great Dick Alexander's legacy spread far, wide, deep | U-M LSA Ecology and Evolutionary Biology (EEB)". lsa.umich.edu (İngilizce). 16 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Kasım 2022. 
  3. ^ "Richard D. Alexander". www.nasonline.org. 31 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Kasım 2022. 
  4. ^ "Richard D. Alexander". www.bionity.com. 16 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Kasım 2022. 
  5. ^ "The Predictive Power of Evolutionary Biology and the Discovery of Eusociality in the Naked Mole Rat | National Center for Science Education". ncse.ngo (İngilizce). 30 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Kasım 2022. 
  6. ^ "Richard D. Alexander". American Association for the Advancement of Science. 21 Temmuz 2003 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  7. ^ "Daniel Giraud Elliot Medal". National Academy of Sciences. 1 Ağustos 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  8. ^ "Distinguished Faculty Achievement Awards". Rackham Graduate School: University of Michigan (İngilizce). 9 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Kasım 2022. 
  9. ^ "Distinguished Animal Behaviorist Award". www.animalbehaviorsociety.org. Animal Behavior Society. 2 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Kasım 2022. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Biyoloji</span> canlıları inceleyen bilim dalı

Biyoloji ya da dirim bilimi, yaşamın bilimsel olarak incelenmesidir. Geniş bir kapsama sahip bir doğa bilimidir ancak onu tek ve tutarlı bir alan olarak birbirine bağlayan birkaç birleştirici teması vardır. Örneğin, tüm organizmalar, gelecek nesillere aktarılabilen genlerde kodlanmış kalıtsal bilgileri işleyen hücrelerden oluşur. Bir diğer ana tema ise yaşamın birliğini ve çeşitliliğini açıklayan evrimdir. Enerji işleme, organizmaların hareket etmesine, büyümesine ve çoğalmasına izin verdiği için yaşam için de önemlidir. Son olarak, tüm organizmalar kendi iç ortamlarını düzenleyebilmektedir.

Zooloji hayvanların bilimsel olarak incelenmesidir. Çalışmaları, hem yaşayan hem de soyu tükenmiş tüm hayvanların yapısını, embriyolojisini, sınıflandırmasını, alışkanlıklarını ve dağılımını ve ekosistemleriyle nasıl etkileşime girdiklerini içerir. Zooloji, biyolojinin ana dallarından biridir. Terim, Antik Yunanca ζῷον, zōion ('hayvan') ve λόγος, logos kelimelerinden türetilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Evrimsel biyoloji</span> canlı çeşitliliğini ve gelişimini inceleyen bilim dalı

Evrimsel biyoloji; biyoloji konularını, canlıların evrimini göz önüne alarak inceleyen bilim dalıdır. Taksonomi biliminin temelinde evrimsel biyoloji yer almaktadır. Canlıları sistematik bir şekilde ayırmada, canlıların evrimsel akrabalıkları ve farklılıkları göz önüne alınır. Ayrıca birçok ekolojik ilişkinin açıklanmasında evrimsel biyoloji kullanılır. Moleküler biyolojide DNA ve RNA dizilerinin baz dizilişleri göz önüne alınarak canlıların hatta organellerin mikroorganizmalarla olan akrabalıkları incelenmekte ve bu incelemede evrimsel biyoloji temel alınmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Doğal seçilim</span> fenotipteki farklılıklar nedeniyle bireylerin farklı şekilde hayatta kalması ve üremesi; evrimin temel mekanizması

Doğal seçilim, canlıların fenotiplerindeki farklılıklardan ötürü hayatta kalma şansının ve üreme başarısının değişkenlik göstermesidir. Evrimin esas mekanizmalarından biri olup, bir popülasyonun nesiller boyunca karakteristik olan kalıtsal özelliklerindeki değişimdir. Charles Darwin, kendi görüşüne göre kasıtlı olarak gerçekleştirilen yapay seçilime karşılık kendiliğinden gerçekleşen "doğal seçilim" terimini popülerleştirmiştir.

Biyolojide adaptasyonun birbiriyle ilişkili üç anlamı vardır. İlk olarak, organizmaları çevrelerine uyduran ve evrimsel uygunluklarını artıran dinamik evrimsel doğal seçilim sürecidir. İkinci olarak, bu süreç sırasında popülasyonun ulaştığı bir durumdur. Üçüncü olarak, her bir organizmada işlevsel bir role sahip olan, doğal seçilim yoluyla korunan ve evrimleşen fenotipik bir özellik veya adaptif bir özelliktir.

<span class="mw-page-title-main">Douglas Futuyma</span> Amerikalı biyolog

Douglas Joel Futuyma, Amerikalı biyolog.

Sosyobiyoloji, davranışların sahip olmuş olabileceği evrimsel avantajları göz önüne alarak türlerin sosyal davranışlarını açıklamaya çalışan bilimsel disiplinlerin neo-Darwinci bir sentezidir. Başka bir ifadeyle, sosyal davranışın biyoloji, daha spesifik olarak evrimsel biyoloji temelli olarak ele alındığı disiplinlerarası bir çalışmadır. Sosyobiyolojinin konuları etoloji, antropoloji, evrim, zooloji, arkeoloji, popülasyon genetiği, davranışsal ekoloji, evrimsel psikoloji, felsefe gibi birçok disiplinin konuları arasındadır.

<span class="mw-page-title-main">Davranış</span> varlıkların (birey ya da grup) iç veya dış uyaranlara içtenlikle verdiği eşgüdümlü yanıtlar (eylemler ya da eylemsizlikler)

Davranış, psikolojik anlamda canlıların dış dünyaya karşı gösterdikleri her türlü bilişsel, duyuşsal ve psikomotor (bedensel-fiziksel) tepkilerin genel adıdır. Söz konusu bilişsel, duyuşsal ve psikomotor boyutlar birbiri ile etkileşim halindedir. Bunun sonucunda davranış ortaya çıkar.

<span class="mw-page-title-main">Ernst Mayr</span>

Ernst Walter Mayr ,,20. yüzyılın önemli evrimsel biyologlarından biridir. Ayrıca taksonomist, kâşif, ornitolojist, bilim tarihçisi, natüralist olarak da ünlüydü. Çalışmaları Mendel genetiği ve Darwinci evrimden modern evrimsel senteze geçişi amaçlıyordu.

<span class="mw-page-title-main">Evrimsel psikoloji</span> evrim teorisinin sosyal ve doğa bilimlerinde uygulanması

Evrimsel psikoloji (EP), bellek, algı, dil gibi psikolojik özellikleri çağdaş evrimsel bir bakış açısıyla inceleyen bilim dalıdır. Evrimsel psikoloji, bunun yanında insanın hangi psikolojik özelliklerinin, ne tür bir uyarlanma geliştirdiğini, yani doğal seçilim veya cinsel seçilimin işlevsel sonuçlarını belirlemeye çalışır. Kalp, akciğer ve bağışıklık sistemi gibi fizyolojik mekanizmalar hakkındaki uyarlanımcı düşünce ile evrimsel biyolojideki düşünce ortaktır.

İkili kalıtım teorisi veya bilinen adıyla gen-kültür birlikte evrimi, insan davranışının genetik evrim ve kültürel evrim gibi nasıl iki farklı evrimsel sürecin bir ürünü olabileceğini açıklamak için 1970'lerin sonu ve 1980'lerin başında geliştirilmiş olan bir kuramdır. İkili kalıtım kuramı, insanlardaki davranış çeşitliğinin birincil nedeni olarak kültürü gören sosyal bilimler ile kültürü genetik seçilimin bir yan ürünü olarak gören sosyobiyoloji ve evrimsel psikoloji arasında bir "orta taban" oluşturur. İkili kalıtım kuramında kültür, sosyal öğrenme yoluyla insan beynine ulaşan bilgi olarak tanımlanır. Kültürel evrim, kültürel bilgiler üzerinde hareket eden Darwinci bir seçim süreci olarak kabul edilir. İkili kalıtım kuramcıları, genellikle Darwinci seçilim sürecinin genetik bilgileri etkilediği genetik evrime benzeterek tanımlarlar.

<span class="mw-page-title-main">Handikap ilkesi</span>

Handikap ilkesi, ilk olarak biyolog Amotz Zahavito tarafından 1975 yılında önerilen bir hipotez olup birbirlerini yanıltma veya blöfle bir şeyi elde etmek amacında olan hayvanlar arasında evrimin "dürüst" ve güvenilir iletişim sinyallerinin de oluşmasına yardımcı olduğunu açıklar. Bu anlamda Handikap ilkesi, güven verici sinyallerin ve buna dair işaretlerin, gönderen birey için çok kıymetli olması gerektiğini ve belli bir özelliğe daha az sahip olan bir canlı bireyin buna gücü yetmeyeceği şekilde gönderen için pahalıya mal olması gerektiğini öne sürer.

<span class="mw-page-title-main">Psödokopulasyon</span> Canlı Davranışı

Psödokopulasyon katılımcıların biri ya da ikisi için bir çoğalma işlevine hizmet eden çiftleşme davranışlarında benzerlik gösteren ancak bireyler arasında gerçekten bir cinsel birleşme içermeyen davranışlar için kullanılan bir terimdir. Genellikle çiçek ile çiftleşme davranışı gösteren polinatörler için kullanılır. Bazı çiçekler potansiyel bir dişiyi görsel olarak taklit ederler ancak anahtar dürtüler kimyasal ve dokunmadır. Bitkilerde görülen bu çeşit mimikriye Pouyanne mimikrisi denir.

Bencil genetik unsurlar, organizmanın uygunluğu üzerinde olumlu veya bir olumsuz etki olmasa bile, genomdaki diğer genler pahasına kendi aktarımlarını artırabilen genetik bölümlerdir. Genomlar, geleneksel olarak, organizmanın ortama uygunluğunu iyileştirmek için birlikte hareket eden, birbirine bağlı birimler olarak görülmüştür. Bununla birlikte, genler kendi aktarımları üzerinde bir miktar kontrole sahip olduğunda, kurallar değişebilir ve bu nedenle, tüm sosyal gruplar gibi, genomlar da kendi bölümleri tarafından bencil davranışlara karşı zayıftır.

<span class="mw-page-title-main">Ecdysozoa</span>

Ecdysozoa, bir protostom hayvan grubu olup Arthropoda'nın da içinde bulunduğu, Nematoda ile birkaç küçük şubeyi içerir. İlk olarak Aguinaldo ve ark. 1997'de, esas olarak 18S ribozomal RNA genleri kullanılarak inşa edilen filogenetik ağaçlara dayanıyordu. Dunn ve ark. tarafından 2008'de yapılan büyük bir çalışma, Ecdysozoa'yı bir klad, yani ortak bir atadan ve onun tüm soyundan gelen bir grup olarak güçlü bir şekilde destekledi.

Fatma Müge Göçek, Türk sosyolog ve Michigan Üniversitesi'nde Kadın Araştırmaları programında profesördür. Robert Kolejinde okudu, 1979 yılında Boğaziçi Üniversitesinden mezun oldu. Akademik hayatını Amerika Birleşik Devletleri ve İsrail'de geçirdi. 2005 yılında Ermeni Profesör Richard Hovannisian, Göçek'in görevini "resmî Türk inkar duvarını yıkmak" olarak tanımladı. 2008'de Özür Diliyorum kampanyasına imza attı. Aynı zamanda Ermeni Kırımı hakkında düzenlenen çalıştaylara katıldı. 2017 yılında Michigan Üniversitesi Seçkin Öğretim Üyesi ödülüne layık görüldü.

<span class="mw-page-title-main">John Maynard Smith</span>

John Maynard Smith, İngiliz evrimsel biyolog ve genetikçiydi. Aslen II. Dünya Savaşı sırasında havacılık mühendisliği yapan Maynard Smith, tanınmış biyolog J.B.S. Haldane danışmanlığında genetik alanında ikinci derecesini aldı. Maynard Smith, George R. Price ile birlikte oyun teorisinin evrime uygulanmasında etkili oldu. Cinsiyetin evrimi ve sinyal teorisi gibi diğer problemler üzerine teoriler geliştirdi.

Elliott R. Sober Wisconsin-Madison Üniversitesi Felsefe Bölümü'nde Hans Reichenbach Profesörü ve William F. Vilas Araştırma Profesörüdür. Sober, biyoloji felsefesi ve genel bilim felsefesi alanlarındaki çalışmaları ile tanınır.

Michael Ruse, biyoloji felsefesinde uzmanlaşmış ve bilim ile din arasındaki ilişki, yaratılış-evrim tartışması ve bilimdeki sınır belirleme sorunu üzerinde çalışmış İngiltere doğumlu Kanadalı bir bilim filozofudur. Ruse Florida Eyalet Üniversitesi'nde ders vermektedir.

Kültürel evrim, sosyal değişimin evrimsel bir teorisidir. Kültürün ne olduğu, tanımından, "bireylerin davranışlarını etkileme yeteneğine sahip olan ve türlerinin diğer üyelerinden öğrenim, taklit ve diğer sosyal aktarım biçimleri yoluyla edindikleri bilgi" olarak anlaşılmaktadır. Kültürel evrim, bu bilgilerin zaman içindeki değişimidir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.