İçeriğe atla

Rhone Buzulu

Koordinatlar: 46°36′16.34″K 8°23′9.78″D / 46.6045389°K 8.3860500°D / 46.6045389; 8.3860500
Rhone Buzulu
Ülkeİsviçre
SıradağUri Alpleri
Koordinatlar46°36′16.34″K 8°23′9.78″D / 46.6045389°K 8.3860500°D / 46.6045389; 8.3860500
Deniz seviyesinden
yükseklik
2.627 metre
Rhone Buzulu 2005
Rhone Buzulu'nun buzul dili, yaklaşık 1900
Rhone Buzulu'nun buzul dili, yaklaşık 1870

Rhone Buzulu (AlmancaRhonegletscher/Valais Almancası: Rottengletscher), Rhône'nin kaynak bölgesinde bir vadi buzuludur. Wallis kantonu'nun en uç kuzeydoğusunda, İsviçre'nin Orta Alpler'dedir. 10 km uzunluğunda, ortalama genişliği 1 kilometreden biraz fazladır ve 17 km² bir alanı kaplar. Rhone Buzulu özellikle 19. yüzyıl ve 20. yüzyılın başlarında, vadiden Gletsch'in aşağısına kadar uzanan o zamanki buzul dili ile büyük bir turistik cazibe merkeziydi.

19. yüzyıldaki yayılımı

19. yüzyıldaki Küçük Buz Çağı'ndaki en yüksek safhası boyunca ve daha 20. yüzyılın başlarına kadar, Rhone Buzulu dik bayır üzerinden bugünkü buzul dilinin altlarında, Gletsch'deki vadi düzlüğüne kadar, yaklaşık 1800 m civarındaki rakıma uzanırdı. Hatta bir süre Gletsch otellerinin az önüne kadar gelmişti. 1856 yılındaki en büyük yayılımı bugün bile hala, pürüzsüz ve çıplak, yassılaşmış kayalardan ve yığılmış moren materyallerinden kolayca anlaşılabilir.

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Rhone Buzulu ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.

Rhone Buzulu'na bakış

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Alpler</span> Orta Avrupada yer alan bir sıradağ

Alpler, Orta Avrupa'da yer alan büyük dağ silsilesi. İsviçre, Kuzey İtalya ve Fransa'nın pek çok bölümünde görülür. Avusturya'nın hemen hemen hepsini kaplar ve Almanya'nın güneyinde önemli yer tutar. Coğrafi olarak 44°-48° kuzey enlemleri ve 5°-18° doğu boylamları arasında bulunur. Ekvator'dan ve Kuzey kutbundan hemen hemen aynı uzaklığa sahiptir. 207.000 km² bir alanı kaplar.

<span class="mw-page-title-main">Valais</span> İsviçre kantonu

Valais İsviçre'nin kantonlarından birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Vatnajökull</span>

Vatnajökull, İzlanda'nın en büyük buzuludur. Aynı zamanda Avrupa'nın hacimsel anlamda en büyük buzuludur. Vatnajökull, 7.700 km² ile ki bu İzlanda'nın yaklaşık % 8'ine tekabül eder, Norveç'teki Austfonna buzulundan sonra Avrupa'nın alansal olarak ikinci büyük buzuludur. Aslında topoğrafik olarak her ikisi de bir kara parçası üzerinde buz takkesi olarak kendilerini gösterseler de, buzul olarak kabul edilirler.

<span class="mw-page-title-main">Buzul</span> büyük kar ve buz kütlesi

Buzul, dağ zirvelerinde yaz kış erimeyen ve yer çekiminin etkisiyle yer değiştiren büyük kar ve buz kütlesidir. Eğimli arazilerde yıllar boyunca biriken kar kütlesinin önce buzkar, sonra da buza dönüşmesiyle oluşur. Buzullar okyanuslardan sonra dünya üzerindeki ikinci büyük su deposu ve en büyük tatlı su deposudur, tatlı suyun % 98,5'ini oluştururlar. Hemen hemen her kıtada buzullara rastlanır. Dünya'nın belirli bölgeleri, bütün yıl erimeyen ve "buzul" adını alan buzlarla kaplıdır. Bunlar kutup bölgeleriyle yüksek dağların tepeleridir. Buzul oluşabilecek bölgenin deniz yüzeyinden yüksekliği, enlemin artmasıyla azalır. Ekvator yakınlarında 0° enlem çevresinde buzullara rastlamak için Runewenzorilerin 4.400 m yüksekliğine çıkmak gerekirken, Alplerde (45°) 2500 m'ye, Norveç'te (60°) 1500 m'ye çıkmak yeterlidir. Kutupta buzullara deniz yüzeyinde rastlanır.

<span class="mw-page-title-main">Aare</span>

Aare İsviçre'de ırmak, Ren'in kolu: 295 km. Havzası 17600 km², rejimi Alp tipidir. Grimsel'in eteğinde 1879 m yükseklikte doğar. İsviçre'nin başlıca ırmağı olan Aar, Bern'e kadar çok turistik bir Alp vadisine akar. Aşağı bölümünde Mitteland'ın büyük bölümünü akaçlayarak Biel gölünü geçer ve Jura'nın eteğini boylar. Irmağın bu bölümünde yapılan hidro elektrik santrallar, Biel, Oltan, Solothurn, Aarau kentlerinde uran tesisleri kurulmasını kolaylaştırmıştır. Daha sonra başlıca kolları Reuss ve Limmat'ı alan Aar, Waldshut'un karşısında Ren'le buluşur.

<span class="mw-page-title-main">Aletsch Buzulu</span>

Aletsch buzulu, yüzölçümü açısından Alpler'in en büyük ve en uzun buzuludur. Wallis Kantonu 'nda Bern Alpleri'nin güney çatısında, İsviçre'de bulunur. Buzul 23,6 km uzunluğunda (2002) olup 117,6 km²'lik bir alanı örter. Yaklaşık 27 milyar ton buzdan oluşur.

<span class="mw-page-title-main">Lang Buzulu</span>

Lang Buzulu, Lötschen Vadisi 'nin en arka kısmında bulunan bir vadi buzulu. İsviçre 'nin Wallis Kantonu'nda Bern Alpleri 'nde bulunur. 6 km uzunluğunda olan Lang Buzulu, 9 km² lik bir alanı kaplar.

<span class="mw-page-title-main">Fiescher Buzulu</span>

Fiescher Buzulu, İsviçre'nin Wallis Kantonu'nda Bern Alpleri'nin güney kanadında bir vadi buzulu. 16 km uzunluğu ile Alpler 'in en uzun ikinci buzuludur. Ama bununla birlikte buzul üst kısımlarda ortalama sadece 1 km genişliğinde olup, aşağı kısımlarda hatta 500 – 700 m civarındadır. Kenar buzullarıyla beraber Fiescher Buzulu 33 km² lik bir alanı örter.

<span class="mw-page-title-main">Fee Buzulu</span>

Fee Buzulu, Wallis Alpleri 'nde Saas-Fee idari bölgesi sınırlarında bulunan Mischabel dağ grubunun, doğu yamacında yayılım gösteren bir sıradağ buzulu. Buzul 5 km uzunluğunda olup, birçok kayalık kabugadan geçen yukarı kesiminde 6 km genişliğe ulaşır. Toplam 17 km² alanı kaplar.

<span class="mw-page-title-main">Rhône Nehri</span> Fransanın, İsviçre sınırındaki ülkenin en uzun ikinci nehri

Rhône, Avrupa 'nın 812 km uzunluğunda bir nehri. Fransa 'nın en uzun ikinci ve suyu en bol olan akarsuyudur.

<span class="mw-page-title-main">Kaçkar Dağları</span> Türkiyenin kuzeyinde, Doğu Karadeniz sahili boyunca uzanan bir dağ sırası

Kaçkar Dağları, Türkiye'nin kuzeyinde, Doğu Karadeniz sahili boyunca uzanan bir dağ sırası. Kuzey Anadolu Dağları'nın doğudaki bölümünü oluşturur. Doğusundaki birçok zirvesi 3500 m üzerindeyken, batı kesimi 2000 m yüksekliğe kadar ulaşır. En yüksek noktası olan Kaçkar Kavrun Dağı 3932 m yüksekliktedir. 1994 yılında Kaçkar Dağları Millî Parkı tesis edilmiştir. Millî parkın büyük bir bölümü Rize ili Çamlıhemşin ilçesi sınırları içinde, küçük bir bölümü de Artvin ili Yusufeli ilçesi sınırları içinde kalmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Adası</span>

Kuzey Adası, Yeni Zelanda'nın 35 km genişliğindeki Cook Boğazı ile Güney Adası'ndan ayrılan adasıdır. Kuzey Adası, ülkenin ağırlıklı yerleşim noktasını oluşturur ve en büyük şehri Auckland ile başkenti Wellington bu ada üzerinde bulunur. Alanı 114.597 km² tutar. Adanın iç kesimlerinde çok sayıda faal volkan ve gayzer bulunur. Buradaki en yüksek volkan 2.797 m yüksekliğindeki Ruapehu'dur.

<span class="mw-page-title-main">Fiyort</span>

Fiyort, denizin buzul vadilerini basması sonucunda oluşan ve çoğunlukla iç kesimlere kadar sokulan; ince, uzun, genellikle çok derin ve kenarları çok dik körfez. Fiyortlar; genellikle Norveç, Grönland, Alaska gibi kuzey ülkelerinde görülen ilginç bir kıyı tipidir. Norveç'teki Sognefjord' un derinliği 1.234m, Şili'deki Messier kanalının derinliği ise 1.270m'dir. Bu fiyortlardan özellikle Norveç'tekiler dünyanın en güzel görünümlerini oluştururlar. Suya gömülü bu vadiler bu kadar derin olması, buzul kökenli olmalarıyla açıklanır. Bu vadilerde oluşan çok iri, kalın ve ağır buzulların, okyanus sularına karışmadan önce vadi tabanını deniz düzeyinin altına inecek kadar aşındırdığı sanılmaktadır. Buzullar eridikten sonra bu vadileri deniz suyu kaplamıştır. Fiyortların orta ve üst kesimleri denize açılan kesimlerinden genellikle daha sarptır. Bu durum, buzulların kaynaklarına yakın bölgelerde daha hızlı hareket etmesinden ve bu nedenle aşındırma etkisinin daha fazla olmasından ileri gelir. Fiyortları eşik bölgeleri sığdır bu nedenle de çoğunun dibinde, durgun su ve hidrojen sülfür içeren siyah çamur bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'nin buzulları</span> Vikimedya liste maddesi

Türkiye'de az da olsa özellikle Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgelerinde bulunan daimî kar sınırının üzerindeki dağlarda buzullar bulunur. Genellikle vadi buzulu ve buzyalağı buzulu tipinde olan buzulların yanı sıra, Türkiye'nin tek doruk buzulu Ağrı Dağı'ndadır ve 10 km2'lik alanıyla da ülkedeki en büyük buzuldur. Türkiye'nin en büyük vadi buzulu ise ülke içindeki buzulların üçte ikisini bulunduran Güneydoğu Toroslardaki 4 km uzunluğu ve 8 km2 alanıyla Uludoruk Buzulu'dur.

<span class="mw-page-title-main">Vadi</span> coğrafyada tepeler arasındaki alçak alan

Vadi ya da koyak, akarsuyun içinde aktığı, kaynaktan ağıza doğru sürekli inişi bulunan ve birkaç kilometre ile binlerce kilometre arasında olabilen coğrafi alandır. Kısaca vadi, iki dağın arasında zamanla oluşan çukurluktur. Vadiler, akarsuların yaptığı aşınmayla yanlamasına, derinlemesine gelişir. Genellikle dağ ya da tepelerle çevrelenirler.

<span class="mw-page-title-main">Mescit Dağı</span>

Mescit Dağı, Erzurum ili sınırları içinde yer alan ve Türkiye'nin 3000 metrenin üstündeki dağlarındandır. 3255 metrelik zirvesi ile Çoruh Nehri'nin çıktığı dağ olan Mescit Dağı, Erzurum şehir merkezinin kuzeyinde yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Karçal Dağları</span> Artvin ili sınırları içinde kalan dağ silsilesi

Karçal Dağları veya Karaçal Dağı veya Karçhali Dağı, Türkiye'nin kuzeydoğu ucunda, Artvin ili sınırları içinde kalan dağ silsilesidir. Karçal veya Karaçal adı, Gürcüce "Karçhali"den değişime uğramıştır ve Karçhali (კარჩხალი) "çıplak dağ", "kayalık dağ" anlamına gelir. Karçhali Vadisi ile Karçhali Deresi adını bu dağdan alır.

<span class="mw-page-title-main">Rawtenstall</span>

Rawtenstall, Birleşik Krallık'ın İngiltere ülkesi Kuzey Batı Bölgesinde birinci seviye "shire"-tipi yerel idare olan Lancashire Kontluğu'na bağlı bulunan "metropoliten-olmayan borough" statülü ikinci seviyede bir yerel idaresi olan Rossendale'nin merkez kentidir. Borough sınırları içinde nüfusu itibarıyla 22.000 kişidir.

<span class="mw-page-title-main">Buzul dili</span> buzulun içinde biriktiği çukurdan çıkıp vadi boyunca hareket eden kısmı

Buzul dili, buzulun içinde biriktiği çukurdan çıkıp vadi boyunca hareket eden kısmına verilen addır. Bu bölümün ucundan erimiş buzul suları akar, dereler doğar.

<span class="mw-page-title-main">Pennine Alpleri</span>

Pennine Alpleri, Valais Alpleri olarak da bilinen Alpler'in batı kesiminde bir dağ silsilesidir. İtalya'da ve İsviçre'de (Valais) bulunurlar.