İçeriğe atla

Reynold A. Nicholson

Reynold Alleyne Nicholson veya R. A. Nicholson (18 Ağustos 1868 – 27 Ağustos 1945), İslam edebiyatı ve tasavvuf konularında, önde gelen İngiliz oryantalist. Ayrıca Mevlana'ın eserlerini İngilizceye kazandıran ve bu konuda uzmanlığı bilimsel çevrelerce de kabul edilmiş akademisyendir.

Hayatı

Paleontolog bir babanın çocuğu olarak Keighley, Yorkshire'da doğdu ve Cheshire Birleşik Krallık'ta vefat etti. Eğitimini Aberdeen Üniversitesi ve Cambridge Üniversitesi'bde tamamladı. Cambridge'te 1902-1926 yılları arasında Farsça, 1926-1933 yılları arasında da özel bir kürsüde (Sir Thomas Adams'ın Arapça Profesörü) Arap Dili ve Edebiyatı dersleri verdi. İslam edebiyatı ve İslam mistisizmi konusunda en önde gelen akademisyenlerden biridir ve Batılı İslami araştırmacılar üzerindeki etkisi yadsınamaz.[1][2] Önemli tasavvuf ve islam eserlerini Arapça, Farsça ve Osmanlıca'dan İngilizceye çevirdi. Nicholson'un yazdığı ve alanında çok etkili olan iki eserinden biri Literary History of The Arabs (1907), diğeri de The Mystics of Islam (1914) isimli kitaplardır.[2]

Çalışmaları üç başlık altında toplanabilir. Birincisi, Arap diline ait gramer kitaplarıdır; Elementary Arabic (Cambridge 1905).

İkincisi, Arap ve Fars şiiri üzerine olan çalışmalarıdır; Literary History of the Arabs (Londra 1907), Persian Lyrics (Londra 1931), Studies in Islamic Poetry (Cambridge 1921), Translations of Eastern Poetry and Prose (Cambridge 1922).

Üçüncüsü ise yayınladığı İslam-tasavvuf eserleri metinleridir. Hucvûrî’nin Keşfü’l-Mahcûb’u (Londra 1911), Muhyiddin İbn Arabi’nin Tercümanu’l-Eşvâk’ı (Londra 1911), Ebu Nasr el-Sarrac’ın Kitabu’l-Luma’sı (Londra 1914), Ferîdüddîn-i Attâr’ın Tezkiretü’l-Evliyâ’sı (Londra 1905), Hamdullah Mustavfî Kazvini’nin Tarîk-i Güzîde’si (Londra 1910-1913) yayınladığı eserler arasındadır.

Mevlana ile ilgili çalışmaları

Nicholson'un başyapıtı, 1925 ve 1940 yılları arasında, İngilizceye sekiz cilt olarak tercüme ederek yayınladığı, Mevlana'nın Mesnevi adlı eseridir. Böylelikle Mesnevi, ilk kez tamamen ana dilinden İngilizceye tervüme edilmiş oldu. Tüm dünyada Mevlana araştırması yapanlar üzerinde bu eserin etkisi çok büyük oldu.[2]

İkbal ile ilgili çalışmaları

1900'lü yılların başında eğitim için İngiltere'de Cambridge'de bulunan Muhammed İkbal ile mektuplaşmalarıyla, İkbal'in görüşlerinin şekillenmesinde etkili oldu.[3] Nicholson, İkbal'in ilk felsefi şiirlerinden oluşan Esrar-ı Hodi isimli eserini The Secrets of the Self (benliğin sırları) adıyla İngilizceye tercüme etti.

Türkçe'deki eserleri

  • İslam sufileri. Çeviri Mehmet Dağ Ankara 2004 Çağlar Yayınları ISBN No: 9789759899424
  • Mesnevi'den Hikâyeler. Yayına Hazırlayan: Cengiz Onurcan, Fahri Özdemir. Kırkambar Yayınları ISBN No: 9789758264384
  • The Mathnawi of Jalalu'ddin Rumi VI Cilt. İstanbul, 2004. Konya Büyükşehir Belediyesi Yayınları. ISBN No: 9756299118 TK
  • Tasavvufun Menşei Problemi / Reynold Nicholson, 1364/1945 ; çev. Abdullah Kartal. -- İstanbul : İz Yayıncılık, 2004. İz Yayıncılık.ISBN 975-355-555-5

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ Reynold Alleyne Nicholson, Britannica.com entry
  2. ^ a b c Gibb, H. A. R. (2004), "Nicholson, Reynold Alleyne", Oxford Dictionary of National Biography, Oxford: Oxford University Press 
  3. ^ Franklin Lewis, Rumî Past and Present, East and West The Life, Teachings and Poetry of Jalâl al-Din Rumi, 3. bs., Oxford:Oneworld, 2003, s. 533.

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

Şiir, sözcüklerin düz anlamlarına ek olmak üzere ya da bunların yerine başka anlamlar oluşturmak için dilin ses estetiği veya ses sembolizmi ve ölçü gibi estetik ve ritmik özelliklerini kullanan bir edebiyat türüdür. Müellif İsmail Durmuş İslam ansiklopedisinde “mübalağa sanatı”nın şiirin temel karakteristiği olduğu üzerinde durmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Fuzûlî</span> 15. ve 16. yüzyılda yaşamış Türk şair

Fuzûlî, Azerbaycan Türkçesi, Arapça ve Farsça eser veren Osmanlı dönemi Türk divan şâiridir. Asıl adı Mehmed bin Süleyman'dır. Oğuzlar'ın Bayat boyuna mensuptur. Arapça ve Farsça eserleri de bulunmakla birlikte Azerbaycanca'nın en önemli lirik şairi olarak kabul görmüştür. Mehmed Fuzûlî Alevî Müslümanların Yedi Ulu Ozanlarından birisidir.

Divan edebiyatı, Türk kültürüne has süslü ve sanatlı bir edebiyat türüdür. Bu edebiyata genellikle "divan edebiyatı" adı uygun görülmekte olup bunun en büyük nedenlerinden birisinin şairlerin manzumelerinin toplandığı kitaplara "divan" denilmesi olduğu kabul edilmektedir. Öte yandan, divan edebiyatı gibi tabirlerin modern araştırmacılar tarafından geliştirildiğini ve halk-tekke-divan edebiyatları arasındaki ayrımların bazen oldukça muğlak olduğu ve bu edebiyatlar arasında ciddi etkileşimlerin de bulunduğu vurgulanmalıdır.

William C. Chittick, New York Devlet Üniversitesi'nde, karşılaştırmalı araştırmalar bölümü profesörüdür.

<span class="mw-page-title-main">Muhammed İkbal</span> Filozof

Muhammed İkbal, Pakistanlı İslam alimi, şair, filozof ve politikacı.

Gülşen-i Râz, Mahmud Şebüsteri'nin eseri olan tasavvuf klasiği.

<span class="mw-page-title-main">Mevlânâ Celâleddîn-i Rûmî</span> Türk tasavvuf âlimi ve şair (1207–1273)

Mevlânâ Celâleddin-i Rûmî, Celâleddin Muhammed Rumi, ayrıca Celaleddin Muhammed Belhî veya yaygın adlarıyla Mevlânâ veya Rumi, 13. yüzyılda Anadolu'da yaşamış bir Fars tasavvufçu, ilahiyatçı ve Sufi bir mistik şairdir. Mevlana'nın etkisi ulusal sınırları ve etnik ayrımları aşar: onun manevi mirası son yedi yüzyıldır İranlılar, Tacikler, Türkler, Yunanlar, Peştunlar, Orta Asya ve Hint Yarımadası Müslümanları tarafından büyük ölçüde takdir edilmektedir. Şiirleri dünya dillerinin çoğuna geniş çapta çevrilmiş ve çeşitli biçimlere aktarılmıştır. Mevlana, Amerika Birleşik Devletleri'nde "en popüler şair" ve "en çok satan şair" olarak tanımlanmıştır.

EBU'L-ALÂ AFİFÎ, 1897'de Mısır'ın Benderü'l-cîze kentinde doğdu. On dokuz yaşında girdiği DÂrü'l-ulûmi'l-ulyâ'dan 1921 yılında mezun oldu. Cambridge Üniversitesinde felsefe okudu ve burayı birincilikle bitirdi (1924). E.G. Browne, R.A Nicholson, A.J. Arberry gibi şarkiyatçılardan istifade eden Afifî, Muhyiddin İbn Arabi üzerinde hazırladığı teziyle felsefe doktoru unvanını aldı (1930). Ülkesine dönüp Kahire Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Felsefe bölümünde hocalık yapmaya başladı. 1940'ta doçent, 1943'te profesör oldu. Daha sonra aynı fakültede dekanlığa getirildi ve bu görevini 1957'ye kadar sürdürdü. Mısır Sanat ve Sosyal Bilimler Yüksek Konseyi üyeliğinde bulundu. 1966 yılında İskenderiye'de öldü.

<span class="mw-page-title-main">Alexander Pope</span>

Alexander Pope, İngiliz şair, çevirmen ve hiciv üstadı. Kendisi, 18. yüzyıl İngiliz Aydınlanmasının bir parçası olan neoklasik Augustan edebiyat akımının Jonathan Swift ile beraber en önemli temsilcilerinden birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Molla Câmî</span> İranlı islam alimi ve şair

Molla Câmî veya tam adıyla Nureddin Abdurrahman Câmî,, İranlı İslam alimi ve şair.

Arthur John Arberry, İngiliz doğubilimcisi; Arap, Pers uygarlıkları ve İslamiyet üzerine yaptığı çalışmalarla tanınır. Mısır Kahire Üniversitesi'nde Yunan ve Latin Klasikleri Departman Başkanlığı yapmış; Cambridge Üniversitesi'nde 1947 yılından ölümüne kadar Arap dilleri bölümünde en yüksek seviye olan Sir Thomas Adams'ın Arapça Profesörü olarak görev almıştır. Koran Interpreted adıyla yayımladığı Kur'an tercümesi, Müslüman olmayan yazarların çevirileri arasında en saygı duyulanlarındandır. Nifferî'nin el-Mevâkıf adlı eserini 1935 yılında Londra'da yayımlamış ve İngilizceye çevirmiştir. Aynı yıl Kelabâzî'nin tasavvufa dair et-Taarruf adlı eserini The Doctrine of the Sufis adıyla İngilizceye çevirmiştir. Mevlana hakkında yaptığı araştırmaları ile tanınır ve Mevlana'yı "dünyanın en büyük ozanı" olarak niteler.

<span class="mw-page-title-main">Annemarie Schimmel</span>

Annemarie Schimmel, Alman İranolog ve İslam-Tasavvuf araştırmacısı.

İlahi aşk — Dini ya da spirtüalist yönelişlerle kişinin, maddesel dünyaya ait varlıklara olan sevgisinin kaynağına dönerek ilahi olana dair hissettiği yüce bağlılık; İslam dünyasında Aşk-ı ilahi olarak da anılır.

<span class="mw-page-title-main">Nizâmî-i Gencevî</span> Fars edebiyatında hamse türünün kurucusu şair

Nizâmî-i Gencevî, Fars edebiyatında hamse türünün kurucusu şair.

Kabir Helminski, Amerikalı Mevlevi şeyhi ve Threshold Society'nin kurucularındandır. Çoğu Celaleddin Rumi'nin pek çok sufi eseri İngilizceye çevirmiştir.

İbrahim bin Edhem (718-782), sufi muhaddis.

David Samuel Margoliouth, İngiliz doğubilimci. Bir ara İngiltere Kilisesi'nde papaz olarak etkin olmuştur. 1889 ila 1937 arası Oxford Üniversitesi'nde Arapça Laudian Profesör idi.

Sir Thomas Adams’ın Arapça Profesörü Cambridge Üniversitesi'nde kullanılan bir unvandır. Londra Belediye Başkanı Sir Thomas Adams'ın (1586-1668) 1645'te Cambridge Üniversitesi'ne Arapça Profesörlüğü için gereken parayı sağlamasından dolayı oluşturulmuştur.

Shems Friedlander, Amerikalı İslam düşünürü, yazar ve akademisyendir. "Şems Baba" Kahire'deki Amerikan Üniversitesinde çalışmış, müslüman olduktan sonra İslam'a özellikle Mevleviliğe dair kitaplar yazmış, belgeseller hazırlamıştır. 1994 yılından 2014 yılına kadar 20 yıl Kahire'deki Amerikan Üniversitesi Gazetecilik ve Kitle İletişimi Bölümü'nde profesör olarak görev yaptı. 2012'de dünyanın en etkili 500 Müslümanından biri olarak seçilmiştir. 2014'te İstanbul'a yerleşen Shems Friedlander hayatı boyunca her yıl Konya'daki Şeb-i Arus törenlerine katıldı.

Şem'i, Osmanlı Türkçesi mütercimi ve Fars edebiyatı yorumcusu Şemʿullah Mustafa ibn Mehmed'in müstear adıdır. Nişaburlu Attar, Nizami Gencevi, Saadi Şirazi, Rumi, Hafız ve Cami gibi ünlü İranlı yazarların eserleri üzerine şerhler yazmıştır.