İçeriğe atla

Reuven Rivlin

Reuven Rivlin
ראובן ריבלין
Resmî portre, 2014
10. İsrail Devlet Başkanı
Görev süresi
24 Temmuz 2014 - 7 Temmuz 2021
Başbakan Binyamin Netanyahu
Yerine geldiğiŞimon Peres
Yerine gelenYitzhak Herzog
Knesset Başkanı
Görev süresi
10 Mart 2009 - 22 Şubat 2013
Yerine geldiğiDalia Itzik
Yerine gelenYuli-Yoel Edelstein
Görev süresi
28 Şubat 2003 - 28 Mart 2006
Yerine geldiğiAvraham Burg
Yerine gelenDalia Itzik
İletişim Bakanı
Görev süresi
7 Mart 2001 - 28 Şubat 2003
Başbakan Ariel Şaron
Yerine geldiğiBinyamin Ben-Eliezer
Yerine gelenAriel Şaron
Kişisel bilgiler
Doğum Reuven "Ruvi" Rivlin
9 Eylül 1939 (85 yaşında)
Kudüs, Filistin Mandası
Partisi Likud
Evlilik(ler) Nechama Rivlin
Çocuk(lar) 4
Bitirdiği okul Kudüs İbrani Üniversitesi
Mesleği Avukat
Dini Yahudi

Reuven "Ruvi" Rivlin (İbraniceרְאוּבֵן "רוּבִי" רִיבְלִין, d. 9 Eylül 1939), İsrailli avukat, siyasetçi ve 2014-2021 yılları arasında İsrail Devleti'nin 10. Başkanı.

Dört çocuk babası olan Rivlin hukuk müşaviri, yönetim kurulu başkanı ve "Betar Kudüs Spor Derneği" takım yöneticisidir. 1988 yılından bu yana, Knesset Komitesi üzerinde hizmet veren bir Knesset üyesidir.

Reuven Rivlin, Likud partisinin bir üyesi oldu. İletişim Bakanı olarak Mart 2001'den Şubat 2003'e kadar devam etti. Şubat 2003 yılında 16. Knesset Başkanı seçildi. 10 Mart 2009 tarihinde 2. kez Knesset başkanı seçildi ve Şubat 2013 tarihindeki seçimlere dek yürüttü. Haziran 2014'te Knesset tarafından Devlet Başkanı seçilmiş ve görevi Şimon Peres'ten devralarak 24 Temmuz 2014'te görevine başlamıştır.

Rivlin, azınlık hakları, özellikle de İsrail'in Arap vatandaşlarına tanınan hakların ve İsrail-Filistin çatışmasında iki devletli çözüme karşı olan anlayışın güçlü bir destekçisidir.

Yaşamı

Reuven Rivlin, Birleşik Krallık Filistin Mandası’nda, Rivlin ailesinin bir üyesi olarak dünyaya geldi. Vilna Gaon’un öğrencilerinin neslindendir. Rachel Rivlin ve Kur’an'ın ilk İbranice baskısını yazan ve İsrail’in üçüncü Başkanı olmaya aday olmuş olan Yosef Yoel Rivlin’in oğludur.[1] Rivlin ailesi 1809 yılından itibaren Kudüs’te yaşamaktadır. Rivlin, Kudüs İbrani Üniversitesi’nde hukuk okumuş ve avukat olarak çalışmıştır. Nechama Rivlin ile evli olup 4 çocuğa sahiptir.[2]

Rivlin, 1960’ların sonlarından itibaren vejetaryen olarak beslenmektedir.[3] Rivlin Betar Kudüs Futbol Kulübü’ne olan destiğe ile çok anılır ve bazen “Betar’ın en kıdemli fanatiği olarak adlandırılır” (9). Betar’I ilk 7 yaşındayken 1946 yılındaki bir maçta izlemiştir.[4]

Politika Kariyeri

Rivlin ilk olarak 12. Knesset’e 1988 yılında seçildi ve 1988-1993 yılları arasında Likud Partisi’nin kurul başkanlığını yaptı. Koltuğunu 1992 seçimlerinde kaybetti ama bir sonraki 1996 seçimlerinde Knesset’e döndü. 1999 yılında tekrar seçilmesinden sonra 2001 yılında İletişim Bakanlığına atandı ve Şubat 2001’e kadar bu görevi sürdürdü. Bir sonraki 2003 seçimlerinde Knesset Meclis Başkanı oldu. Meclis Başkanı olduğu dönemde, görevinin tarafsızlık geleneğini bozmakla eleştirildi. Ariel Şaron’un Gazze’den çekilme planının en büyük eleştiricilerindendi ve halk önünde, Yüksek Mahkeme’nin yasaları yasadışı olarak deklare edebilme yetkisi ile ilgili, Başhakim Aharon Barak ile yüzleşti.[5]

Rivlin 2006 ve 2009 yıllarında tekrar seçildi. 2007 cumhurbaşkanlığı seçimine Likud adayı olarak girdi. Birinci oylama sonucu Kadima adayı Şimon Peres’in açık ara destekle ikinci bir şeçimi yeneceğini gördüğünde seçimden çekildi. 2014 cumhurbaşkanlığı seçiminde, ikinci turda Meir Sheetrit’e karşı kazanarak Cumhurbaşkanı oldu.

Devlet başkanlığı

Başkanlık görevi öncesi yemin töreni

Rivlin 10 Haziran 2014 tarihinde, 63 Knesset üyesinin desteğiyle, ikinci turda, Meir Sheetrit’e karşı Başkanlık seçimlerini kazandı ve İsrail’in 10. Devlet Başkanı oldu. Rivlin hem Arap meclis üyelerinden hem de Batı Şeria’yı İsrail’e katmayı desteklemesinden dolayı, sağ partilerdeki Naftali Bennett ve Danny Danon gibi isimlerden oy aldı.[6] Rivlin, 24 Temmuz 2014 tarihinde yemin ederek, Şimon Peres’in yerini aldı.[7] 10. Cumhurbaşkanı olmasından itibaren Knesset üyeliğine son verdi.

25 Mart 2015 tarihinde başkanlık yetkisiyle, Benyamin Netanyahu’yu bir hafta önce gerçekleşen seçimler sonucunda, hükümeti kurma yetkisini verdi. Tören esnasında, hükümetin ilk işinin, yıpranan İsrail-ABD ilişkileri konusunda düzeltme olması gerektiğini belirtti. Netanyahu’nun seçim gününde, Araplarla ilgili, seçimde hile yaptıklarına dair söylemlere ise, “Bugün seçim sandığındaki oylardan korkanlar, yarın sokaklarda taş atıldığını görür” diyerek cevap verdi. Diğer bir önemli konunun ise istikrar olduğunu belirtti ve yine erken bir şeçime gitmemek için istikrar üzerine çalışılması gerektiğini belirtti.[8]

Temmuz 2015’te Filistinli bir eve, İsrailli aşırıcıların attığı bir bomba sonucu Filistinli bir bebek öldü ve Rivlin bu bombalamayı kınadı. Bu kınamanın üzerinde, Rivlin, ölüm tehditleri aldı. Rivlin bu saldırıyı yapanları terrorist olarak ilan etti ve ve bu insanların yanlış yolu seçtiğini belirtti. Ayrıca İsrail’in Yahudi dini terörizmine ve Yahudi radikallere karşı dikkatsiz olduğunu belirtti.[9]

Görüşleri ve Duruşu

Reuven Rivlin Polonya resmi gezisinde Bogdan Borusewicz ile (2014)

İsrail’deki azınlık haklarıyla ilgili görüşleri

İsrail-Filistin savaşıyla ilgili milliyetçi duruşu öne çıksa da, Rivlin, azınlık haklarını destekleyen biridir. Özellikle Arap İsraillilerin haklarıyla ilgili desteği oldukça bilindiktir. Knesset meclis başkanlığı döneminde, Arap-İsrail şehri Umm El-Fahm’ı ziyaret etmesi devlete karşı olmak ve Filistin yanlısı olmakla adlandırılmıştır.[10]

Birçok mecra da Rivlin İsrail’deki azınlıkların haklarını savunduğu görüdü. 2010 Haziran’ında Gazze filosu’nda bulunan Balad partisi Knesset üyelerinden Haneen Zoabi’nin Knesset’ten men edilmesini isteyen komitenin başvurusunu dikkate almadıktan sonra, Rivlin kendisini tartışmalı konunun ortasında buldu. Birçok Knesset üyesi Zoabi’nin Knresset’ten men edilmesini ve devletin çıkarlarına karşı olan bu hareketinden dolayı cezalandırılmasını beklerken, diğer üyeler, seçilmiş bir üyenin diğer politikacılar tarafından men edilmesinin demokrasiye ters düşeceği kanısındaydı. Rivlin’in bu hareketi birçok Knesset üyesi ve İsrail’in sağcıları tarafından kınandı fakat yabancı ve İsrailli birçok liberal ise, Rivlin’i İsrail demokrasisini savunduğu için kutladı.[11] Aynı yıl, hükûmet tarafından maaşları ödenen 40 din adamı Yahudi İsraillilere, Yahudi olmayanlara ev kiralamamaları için çağrıda bulundu. Rivlin bu çağrıyı protesto ederek, “bana göre bu çağrı, Yahudi halkını utanç duruma düşürmektedir. Eğer Dünya’nın başka yerinde böyle bir şey Yahudilere karşı yapılsaydı, İsrail’de büyük yakarmalar ortaya çıkar ve Anti-Semitizm e karşılık bir olma çağrılarında bulunurduk” dedi. İsrail topraklarında gözaltında bulunan Afrikalı mültecilerin durumu sorulduğunda, Rivlin, “Bir demokrat ve Yahudi olarak, insanların toplanıp kapatıldıkları toplama kamplarıyla ilgili sıkıntılarım var” dedi.[12]

2013 yılında, Rivlin, destekçisi olduğu futbol takımının taraftarlarını, takıma eklenen iki yeni Arap oyuncuyu ırkçı protestolarla karşılayan takım taraftarlarını sert bir şekilde azarladı. Kendisini, kulüpteki anti-Müslüman yaklaşımı bitirmekle görevlendirdi.[13] Başkanlığa başlamasıyla birlikte, “İsrail toplumu hastadır ve bizim görevimiz bu hastalığa care bulmaktır” diyerek toplumdaki anti-Arap ırkçılığına deyindi.[14] Kasım 2014 yılında, Amir Benayoun’un gösterisini, Arap karşıtı şarkı yayınlamasından dolayı, iptal etti.[15][16]

Azınlık haklarına olan hassaslığına rağmen, Rivlin kadın hakları konusunda her zaman destekçi olmamıştır. Örneğin, 2000 yılında kadınların dua örtüsü giymelerini yasaklayan ve giydiklerinde yedi yıl hapisle cezalandırılmalırı öngören yasayı desteklemiştir. Yasa geçmedi Knesset’ten fakat, bu desteği kendisi ve Amerikan-İsrailli kuzeni Lilly Rivlin’le arasını açtı.[17] 2008 yılında, İngiliz Başbakanı Gordon Brown’ı “Hatikva” yı söyleyerek karşılayan Knesset korosunun içinde, sırf Knesset’teki Haredi üyelerden tepki almamak adına, kadınların bulunmaması birçok İsrailliyi hayal kırıklığına uğrattı. Rivlin, Haredi üyeleri üzmemek adına koronun içerisinde kadın bulundurmadıklarını kabul etti meclis başkanı olarak.[18]

İsrail-Filistin Savaşı ile ilgili görüşleri

Rivlin’in, iki devlet çözümüne güçlü bir şekilde karşı olduğu bilinir ve tek devlet seçeneğinin bir versiyonunu desteklemiştir ve Batı Şeria’daki Yahudi yerleşim birimlerine açıkça destek vermektedir.[19] 29 Nisan 2010 tarihinde iki devlet çözümüyle ilgili, “Filistinlileri İsrail vatandaşı olarak kabul etmeyi, İsrail ve Batı Şeria’yı ikiye bölmeye tercih ederim. Bu görüş hem İsrail radikal solunun hem de İsrail radikal sağının görüşünü yansıtmaktadır. Oldukça tartışmalı bir görüştür ama günümüz İsrail ve Filistin sınırlarına ve durumlara bakıldığında oldukça destekte görmüş olan bir görüştür.[20]

Cumhurbaşkanlığı görevini üstlendikten sonra, Rivlin, Filistinli hakla ve İslamla savaşmadıklarını, sadece katledici terörizmle savaştıklarını belirtti[21] ve Batı Şeria’nın Tel Aviv kadar İsrail’in bir parçası olduğunu belirtmiştir.[22] Ayrıca iki devlet çözümünün ise, bir devlet koca bir güçken çok iyi bir çözüm olmayacağını belirtmiştir.[23]

Yahudilik üzerine düşünceleri

Laik olmasına rağmen, Ortodoks olmayan Yahudilik hareketlerini eleştiren birisidir. Amerika’daki Reformist hareketin lideri olan Rick Jacobs, Rivlin’in görüşlerini sert ve aydınlanmamış olarak adlandırdı.[24] 1989 yılında Rivlin, reformist Yahudileri “puta tapanlar” olarak adlandırdı ve 2007 yılında ise reformist Rabları unvanlarıyla anmayı reddetti.[25][26] Cumhurbaşkanı olmadan önce, Reformist Yahudiliğe eşit statü vermeye karşı çıktı.[27] 2014 yılında bir Knesset görüşmeleri esnasında, “Ortodoksluk dışı din değiştirmelere kabul olursa, Yahudilik dinsel bir statüden çok toplumsal bir statü olur” dedi. Bu görüşünü Knesset’teki 2006 konuşmalarından birinde de şu şekilde vermişti, “hiçbir tereddütüm olmadan duruşumu daima belirtmişimdir. Bizleri biz yapan Yahudilik Kanunları (Halaha) 3800 yıldır bize yol göstermiştir. Buna alternatif hiçbir şey yoktur.[28]

Buna rağmen, yakın dönemde Rav Jacobs ile yaptığı görüşmeler, artan saygısını göstermiştir.[29] Rivlin, Reform hareketiyle ilişkisini düzelttiği görüldü ve Kasım 2014’te rezidansında 50 Reformist lideri ağırlayarak onlara, “biz bir aileyiz ve Dünya’daki bütün Yahudilerin bir araya gelmesi, İsrail Devleti için büyük bir önem taşımaktadır” dedi.[30]

Ermeni Soykırımı üzerine düşünceleri

Rivlin; bir dönem, İsrail’in Ermeni Soykırımı’nı tanıması için çalışmalarda bulundu ve bu konuda konuşmalar gerçekleştirdi.[31] 2012 yılında, “Ermeni halkının başına gelenleri hatırlatmak ve hatırlamak vicdani görevimizdir. Konunun ne kadar hassas olduğunun farkındayım ve bu konuyu bir politik konu haline getirmemeliyiz. Ayrıca belirtmeliyim ki bu çağrı günümüz Türkiye’sini ve Türk hükümetini sorumlu tutmak için değildir” dedi.[32] Bu söylemine ve görüşüne rağmen, 2014 yılında, Rivlin’in bu duruşundan uzaklaştığı görülmüştür. Konunun Türkiye ile ilişkiler üzerinde olağan etkisinden sakınarak her yıl imzalanan kampanyayı 2014 yılında imzalamadı. Dışişleri bakanlığında ismini vermeyen yetkililer Rivlin’in bu yeni duruşunu iyi bir devlet adamı olmakla adlandırdı.[33]

Kaynakça

  1. ^ Marcus, Yoel (11 Haziran 2014). "The noble history of the Rivlin clan - Features - Israel News". Haaretz.com. 12 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mart 2015. 
  2. ^ "The Noble History of Reuven Rivlin's Family » Matzav.com - The Online Voice of Torah Jewry". Matzav.com. 11 Haziran 2014. 25 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mart 2015. 
  3. ^ "Israel's Presidential Elections: The Candidates - Inside Israel - News - Arutz Sheva". Israelnationalnews.com. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mart 2015. 
  4. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; jewishpress1 isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: )
  5. ^ "Knesset Speaker backs bill to overturn laws struck down by Israel's Supreme Court". Haaretz. 8 Nisan 2012. 20 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Haziran 2014. 
  6. ^ "Israel's One-State Reality". Newyorker.com. 17 Kasım 2014. 1 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mart 2015. 
  7. ^ Arens, Moshe (10 Haziran 2014). "Reuven Rivlin is elected Israel's 10th president - National - Israel News". Haaretz.com. 30 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mart 2015. 
  8. ^ Netanyahu Told to Mend Ties With Washington 20 Temmuz 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. The New York Times, 25 March 2015
  9. ^ Threats against Rivlin wish him fate similar to Sharon, Rabin 15 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. The Times of Israel, 1 Aug 2015
  10. ^ Klein, Amy (24 Ocak 2013). "The Rebranding of Umm al-Fahm". Hadassahmagazine.org. 27 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mart 2015. 
  11. ^ "Under siege too". The Economist. Economist Group. 17 Haziran 2010. 29 Haziran 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Temmuz 2010. 
  12. ^ "Knesset Speaker: Racist rabbi's letter shames the Jewish people". Haaretz.com. 21 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mart 2015. 
  13. ^ Beck, Jonathan (27 Ocak 2013). "Knesset speaker Rivlin slams Beitar soccer fans' anti-Muslim racism". Timesofisrael.com. 28 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mart 2015. 
  14. ^ Sales, Ben (23 Ekim 2014). "Israel's Rivlin seeks to cure 'disease' of racism | Jewish Telegraphic Agency". Jta.org. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mart 2015. 
  15. ^ "Reuven Rivlin Cancels Appearance by Israeli Singer After Anti-Arab Song –". Forward.com. 25 Kasım 2014. 22 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mart 2015. 
  16. ^ Beck, Jonathan (25 Kasım 2014). "President cancels singer's gig over 'racist' song". Timesofisrael.com. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mart 2015. 
  17. ^ "After Vote, Spotlight Shifts to Reuven Rivlin –". Forward.com. 18 Mart 2015. 2 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mart 2015. 
  18. ^ "'Hatikva' belongs to women, too". Haaretz.com. 3 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mart 2015. 
  19. ^ "Report: Hawkish new Israel president ready to meet Abbas | Maan News Agency". Maannews.net. 10 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mart 2015. 
  20. ^ Zrahiya, Zvi (2010). "Israel official: Accepting Palestinians into Israel better than two states". 1 Aralık 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2011. 
  21. ^ "Reuven Rivlin sworn is as 10th president of Israel". news.biharprabha.com. IANS. 24 Temmuz 2014. 31 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Temmuz 2014. 
  22. ^ "Israeli politics: The left's Likudnik". The Economist. 29 Ağustos 2015. 30 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2015. 
  23. ^ "Rivlin: West Bank settlements are as Israeli as Tel Aviv". Jerusalem Post. 1 Eylül 2015. 15 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2016. 
  24. ^ "President-elect Rivlin: Will you now respect our Reform movement?". Haaretz.com. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mart 2015. 
  25. ^ Sales, Ben (2 Haziran 2014). "Reuven Rivlin, Israeli presidential front-runner, champions pluralism in politics but not Judaism | Jewish Telegraphic Agency". Jta.org. 27 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mart 2015. 
  26. ^ "Reuven Rivlin Elected President of Israel". Jewishexponent.com. 10 Haziran 2014. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mart 2015. 
  27. ^ Beck, Jonathan (12 Kasım 2014). "Rivlin greets Reform Movement leaders as 'family'". Timesofisrael.com. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mart 2015. 
  28. ^ Reuven Rivlin, Israeli presidential front-runner, champions pluralism in politics but not Judaism 8 Ekim 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Jewish Journal, 2 June 2014
  29. ^ "President Rivlin and Reform: Drawing Closer, Despite Differences". Reformjudaism.org. 31 Temmuz 2014. 27 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mart 2015. 
  30. ^ "Reuven Rivlin Tells Reform Leaders 'We're One Family' –". Forward.com. 12 Kasım 2014. 22 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mart 2015. 
  31. ^ "Knesset Speaker working to boost recognition of Armenian genocide". Haaretz.com. 14 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mart 2015. 
  32. ^ "Rivlin: We Cannot Ignore the Armenian Genocide - Inside Israel - News - Arutz Sheva". Israelnationalnews.com. 13 Haziran 2012. 15 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mart 2015. 
  33. ^ Beck, Jonathan (5 Aralık 2014). "Rivlin backtracks on Armenian genocide recognition". Timesofisrael.com. 13 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mart 2015. 

.


Siyasi görevi
Önce gelen
Avraham Burg
Knesset'in Başkanı
2003–2006
Sonra gelen
Dalia Itzik
Önce gelen
Dalia Itzik
Knesset'in Başkanı
2009–2013
Sonra gelen
Yuli-Yoel Edelstein
Önce gelen
Şimon Peres
İsrail Devlet Başkanı
2014–2021
Sonra gelen
Yitzhak Herzog

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">İsrail-Filistin çatışması</span> Levantta devam eden askerî çatışma

İsrail-Filistin çatışması, Filistin ile İsrail Silahlı Kuvvetleri arasında Filistin topraklarında devam eden silahlı çatışmadır. Başta 1897 Birinci Siyonist Kongresi ve 1917 Balfour Deklarasyonu olmak üzere, Filistin'deki bir Yahudi vatanına ilişkin iddiaların kamuoyuna duyurulması, bölgede erken gerilim yarattı. O zamanlar, Yahudi göçü önemli ölçüde artmasına rağmen, bölgedeki Yahudi nüfusu çok azdı. İngiliz hükûmetine "Filistin'de Yahudi halkı için ulusal bir yuva kurulması" için bağlayıcı bir yükümlülük içeren Filistin Mandası'nın kurulması ardından gerilim, Yahudiler ve Araplar arasında çatışmaya dönüştü. Erken çatışmayı çözme girişimleri, 1947 Birleşmiş Milletler Filistin Bölme Planı ve daha geniş Arap-İsrail çatışmasının başlangıcı olan 1947-1949 Filistin savaşıyla sonuçlandı. İsrail-Filistin süregelen durumu, 1967 Altı Gün Savaşı'nda İsrail'in Filistin topraklarını işgal etmesiyle başladı.

<span class="mw-page-title-main">İsrail</span> Batı Asyada bulunan bir ülke

İsrail, resmî adıyla İsrail Devleti (İbranice: מְדִינַת יִשְׂרָאֵל‎,

<span class="mw-page-title-main">Şimon Peres</span> 9. İsrail devlet başkanı

Şimon Peres, İsrailli siyasetçi ve İsrail Devleti'nin 9. Başkanı.

<span class="mw-page-title-main">Binyamin Netanyahu</span> 9. İsrail başbakanı

Binyamin "Bibi" Netanyahu (; İbranice: 

<span class="mw-page-title-main">İsrailliler</span> İsrail Devleti vatandaşları veya daimi ikamet edenler

İsrailliler, farklı etnik kökenlerden insanların yaşadığı, çok-ırklı bir ülke olan İsrail Devleti'nin vatandaşları veya daimi sakinleri. İsrail'deki en büyük etnik gruplar sırasıyla: Yahudiler (75%), Araplar (20%) ve diğer azınlıklar (5%). İsrail Yahudi popülasyonu Aşkenazi Yahudileri, Mizrahi Yahudileri, Sefaradi Yahudileri, Etiyopya Yahudileri ve diğer Yahudi etnik bölümlerinden gelmektedir; ancak 50%'lik oran ile oluşumun büyük çoğunluğunu Mizrahi Yahudileri oluşturmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">İsrail ekonomisi</span> Ulusal ekonomi

İsrail ekonomisi, teknolojik açıdan oldukça gelişmiş olan bir market ekonomisidir. İleri teknoloji ve hizmet sektörleri oldukça hızlı bir şekilde gelişmektedir. 2021 yılı itibarıyla İsrail, dünyanın 30. en büyük ekonomiye sahiptir. Birleşmiş Milletler İnsani Gelişmişlik Endeksi’ne göre İsrail, 187 dünya milleti arasında 17. sıradadır ve “Çok Gelişmiş ülkeler” kategorisi altındadır. En büyük endüstriyel sektörleri arasında metal üretimi, elektronik ve biyomedikal ekipman üretimi vardır. İsrail’deki elmas endüstrisi dünyadaki elmas kesme ve parlatma konusundaki birkaç merkezden biridir. Doğal kaynaklarda nispeten fakir olan İsrail, petrol, kömür, yiyecek, kesilmemiş elmas ve üretim hammaddelerini ithal eder. İsrail yazılım ve telekomünikasyon alanında bir dünya lideridir. Takma ismi Silikon Vadi olan güçlü endüstri tarafından desteklenen İsrail, ileri teknoloji endüstrileri Kaliforniya’dakinden sonra ikinci büyük öneme sahip girişimdir. İsrail ayrıca 2010 yılındaki 3,45 milyon yabancı turist ziyaretiyle dünya turizminde de iyi bir yerdedir. Eylül 2010’da İsrail OECD’ye katılması için davet edildi. İsrail, Avrupa Birliği, Amerika Birleşik Devletleri ve Avrupa Serbest Ticaret Birliği, Türkiye, Meksika, Kanada, Ürdün ve Mısır ile serbest ticaret anlaşmaları imzaladı. 18 Aralık 2007’de Mercosur Ticaret Bloğu ile imzaladığı anlaşmayla bu anlaşmayı imzalayan İlk Latin Amerika ülkesi olmayan ülke oldu.

<span class="mw-page-title-main">İsrail Arapları</span> İsrailde çoğunlukla İslama bağlı olan Arap halkı

İsrail nüfusunun aşağı yukarı yüzde 24’ünü oluşturan, yaklaşık 1.8 milyon kişi Yahudi değildir. Toplu olarak, İsrail’in Arap vatandaşları, İsrail vatandaşı Filistinliler, İsrailli Araplar veya İsrail Arapları olarak adlandırılırlar, fakat içlerinde farklı, Arapça konuşan ve farklı karakteristik özelliklere sahip gruplar da vardır. Arap vatandaşların, dine bakılmaksızın, konuştukları yerel dil Arapça’dır ya da daha spesifik olarak, Arapça’nın Filistin diyalektidir. İsrail Arap vatandaşlarının birçoğu çift dillidir ve ikinci dilleri Modern İbranice’dir. Din olarak, çoğu Sünni Müslüman’dır. Dürziler ve birçok mezheplerden gelen Arap Hristiyanlar da önemli azınlık gruplarını oluşturur. İsrail’deki Mizrahi Yahudiler, bu kesimden sayılmazlar.

<span class="mw-page-title-main">2014 İsrail başkanlık seçimi</span>

2014 İsrail başkanlık seçimi, İsrail Devlet Başkanı Şimon Peres'in görev süresinin dolmasından ötürü, 10 Haziran 2014 tarihinde yapılan seçimdir. Seçimleri Reuven Rivlin kazanmış ve 10. İsrail Devlet Başkanı seçilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">2015 İsrail yasama seçimi</span>

2015 İsrail yasama seçimi, 2 Aralık 2014'te İsrail Başbakanı Netanyahu'nun Koalisyon Hükûmeti içindeki muhalif isimlerden Adalet Bakanı Tzipi Livni ile Maliye Bakanı Yair Lapid'i görevden alıp, İsrail Parlamentosu Knesset'i mümkün olan en kısa sürede feshedeceğini açıkladı. Olaylar sonrasında normal şartlarda Kasım 2017'de yapılması gereken seçim erkene alınmış ve 17 Mart 2015 erken seçim tarihi olarak belirlenmiştir. Yair Lapid'in görevden alınmasıyla beraber bazı bakanlar da görevlerinden istifa ettiler.

<span class="mw-page-title-main">Yoav Galant</span> İsrailli siyasetçi

Yoav Galant İsrailli siyasetçi ve bakan. Likud adına Knesset (Meclis) üyesi olan Galant, 2022'den bu yana İsrail Savunma Bakanı olarak görev yapıyor. Ayrıca, İsrail Savunma Kuvvetleri Güney Komutanlığı'nın eski komutanıdır. Ocak 2015'te yeni Kulanu partisine katılarak siyasete girdi. Knesset'e seçildikten sonra İmar Bakanı olarak atandı. 2018 yılı sonunda Likud'a katıldı. Galant ayrıca daha önce Göç İşleri ve Entegrasyon Bakanı ve Eğitim Bakanı görevlerinde de bulunmuştu.

<span class="mw-page-title-main">Miri Regev</span> İsrailli politikacı

Miriam "Miri" Regev İsrailli siyasetçi ve İsrail Savunma Kuvvetleri'nin eski mensubu. tuğgeneral rütbesinde görev yapmıştır. Mevcut Ulaşım bakanı, IDF eski sözcüsü, Kültür ve Spor eski bakanı ve mevcut İsrail Başbakan Vekili. Ayrıca Knesset'e Likud'dan üyedir.

<span class="mw-page-title-main">Nechama Rivlin</span> İsrailin First Ladysi

Nechama Rivlin, İsrail first ladysi ve akademisyendir.

Geri Dönüş Kanunu, 5 Temmuz 1950 tarihinde geçen, Yahudilere İsrail’e dönme ve İsrail vatandaşı olma hakkını tanıyan İsrail kanunudur. Geri Dönüş Kanunu’nun ilk bölümünde şu deklarasyon vardır:

"Her Yahudi, bu ülkeye oleh (göçmen) olarak gelme hakkına sahiptir."

İsrail'de seçimler, yurt geneli nispi temsile dayanmaktadır. Seçim barajı 3.25% ve Knesset'te partilerin sandalye sayısı aldıkları oyla orantılıdır. Knesset seçimleri dört yıllık bir dönem için yapılmaktadır ama birçok hükûmet, bu dört yıllık dönemi tamamlayamamıştır. İsrail'de erken seçimler oldukça sık bir şekilde gerçekleşmektedir. İsrail çoklu parti sistemine sahiptir ve genelde koalisyonlar tarafından hükûmetler oluşturulur. Bunun en büyük nedeni hiçbir partinin, seçimlerde tek başına iktidar olacak sandalyeye sahip olamamasıdır. Sadece 1969 seçimleri öncesi birkaç partinin bir araya gelmesiyle oluşan ittifak, HaMa'arakh (hiza), kısa bir dönem için çoğunluğu elinde tutmuştur. İsrailli vatandaşların oy verme yaşı 18'dir. Seçimler, Merkezi Seçim Komitesi tarafından yönetilmektedir ve Knesset Seçim Kanunu'na göre yapılmaktadır.

İsrail Vatandaşlık Kanunu kimlerin İsrail vatandaşı olduğunu ve olabileceğini düzenler. Kanun diğer iki ilgili kanuna dayanır: 1950 yılında yürürlüğe giren, her Yahudinin İsrail’e göçmesine izin veren Geri Dönüş Kanunu ve nasıl İsrail vatandaşlığının alınıp kaybedileceğini tanımlayan, 1952 yılında yürürlüğe giren Vatandaşlık Kanunudur. Geri Dönüş Kanunu iki defa değiştirilirken ve Vatandaşlık Kanunu yürürlüğe girdiğinden beri 13 defa değişikliğe uğradı.

<span class="mw-page-title-main">İsrail yerleşim birimleri</span>

İsrail yerleşim birimleri, İsrail vatandaşlarının yaşadığı, neredeyse tamamen Yahudilerden oluşan, İsrail’in 1967 Altı Gün Savaşı’nda ele geçirdiği topraklar üzerine inşa edilmiş olan yerleşim alanlarıdır. İsrail yerleşim birimleri günümüzde, içinde Doğu Kudüs’ün de bulunduğu Batı Şeria’daki Filistin topraklarında ve Suriye sınırları içinde olan Golan Tepeleri’nde bulunmaktadır. Daha öncelerde, İsrail 2005 yılında tek taraflı çekilmeden, Gazze Şeridi’nde 21, Batı Şeria’da 4 ve 1978 Mısır-İsrail Barış Anlaşması öncesinde, Mısır sınırları dahilinde olan Sina Yarımadası’nda 18 ayrı yerleşim birimi daha vardı. İsrail, barış anlaşmasından sonra yarımadadaki birimleri boşaltıp dağıttı. Uluslararası toplum yerleşim birimlerini uluslararası hukuka aykırı bulmaktadır ve Birleşmiş Milletler ise İsrail’in yerleşim birimleri inşa etmesini Dördüncü Cenevre Sözleşmesini ihlal etme olarak görmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Leon Litinetsky</span>

Leon Litinetsky İsrailli politikacı. 2008-2009 yılları arasında İşçi Partisi için Knesset ve 2014-2015 yılları arasında Yisrael Beiteinu üyesi olarak görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">İsrail-Rusya ilişkileri</span>

İsrail-Rusya ilişkileri, İsrail ve Rusya arasındaki ikili dış ilişkileri ifade etmektedir. Rusya'nın Tel Aviv'de büyükelçiliği ve Hayfa'da konsolosluğu bulunmaktadır. İsrail'in Moskova'da bir büyükelçiliği ve Yekaterinburg'da (açılacak) bir başkonsolosluğu var. Rusya, Ortadoğu Dörtlüsü üyesidir.

<span class="mw-page-title-main">İzak Herzog</span> 11. İsrail devlet başkanı

İzak Herzog, İsrail'in devlet başkanı olan İsrailli politikacı ve İsrail Yahudi Ajansı'nın eski başkanıdır.

<span class="mw-page-title-main">2023 İsrail yargı reformu</span>

2023 İsrail yargı reformu, İsrail'deki yargı sistemi ve güçler ayrılığı için mevcut İsrail hükûmeti tarafından öne sürülen ve Başbakan Yardımcısı ve Adalet Bakanı Yariv Levin ile Knesset Anayasa, Hukuk ve Adalet Komitesi, Simcha Rothman Başkanı'nın öncülüğünde önerilen bir dizi değişikliktir. Yargıtay'ın adli inceleme yapma yetkisini sınırlayarak, hükûmete adli atamalar üzerinde kontrol sağlayarak ve hükûmetin hukuk müşavirlerinin yetkisini sınırlayarak yargının kanun yapma ve kamu düzeni üzerindeki etkisini dizginlemeyi amaçlamaktadır. Reform kabul edilirse, Knesset'e Yüksek Mahkeme kararlarını basit çoğunlukla geçersiz kılma yetkisi verecek, mahkemenin mevzuat ve idari işlemler üzerinde yargısal denetim yapma yetkisini azaltacak, mahkemenin temel yasaların anayasaya uygunluğu hakkında karar vermesini yasaklayacak ve Adlı Seçim Komitesinin yapısını, üyelerinin çoğunluğunun hükûmet tarafından atanmasını sağlayacak şekilde değiştirmek.