Kan damarları dolaşım sisteminin organlarındandır. Görevleri kanı vücudun bölümlerine taşımak olan kan damarlarının farklı türleri vardır. Temel kan damarı tipleri atardamarlar (arter) ve toplardamarlardır (ven). Atardamarlar kanı kalpten alıp vücudun farklı bölümlerine taşırken, toplardamarlar vücudun farklı bölümlerinden kanı kalbe taşırlar. Bununla birlikte iki istisna mevcuttur: pulmoner arter kirli kan, pulmoner ven ise temiz kan taşır. Vücuttaki en büyük damar kanın kendisi aracılığıyla tüm vücuda doğru pompalandığı aort atardamarıdır. Vücutta bulunan her organın en az bir tane temiz kanı kalpten getiren ve birden fazla kirli kanı kalbe götüren damarı vardır. İnsan vücudundaki damarların toplam uzunluğu 100 km kadardır.
Ön kol Anatomik olarak dirsek ve bilek arasında kalan kısımdır.
Portal ven veya hepatik portal ven, karındaki gastrointestinal kanal, pankreas, dalak ve safra kesesinden kanı karaciğere taşıyan damar. Halihazırda dokulardan geçmiş olan kanın oksijen içeriği nispeten azdır; ancak sindirim sisteminden kana karışan sindirilmiş besin maddeleri açısından zengindir. Bu süreçte kana karışan toksinler de kanda olabilir.
Serebral dolaşım kalpten pompalanan kanın beyin içerisindeki damar ağında dolaşımını ifade etmektedir. Bu dolaşım miktarı dakikada ortalama 750 ml'dir ve kardiyak çıkışın % 15'tir. Kalpten çıkan oksijenlenmiş kan, arterler ile beyne gelir, bu esnada glikoz ve diğer metabolitlerde beyne taşınır. Metabolizma ürünleri ve oksijeni azalmış kan ise venler ile toplanarak kalbin sağ kulakçığına getirilir. Beyne gelen kan miktarı bazı faktörler ile değişir ve bu değişimleri hızlı şekilde dengelemek için beynin otoregülasyon mekanizmaları vardır.
Sinus rektus beynin oksipital lobun altında, orta hatta, duranın iki yaprağı arasında venöz kan taşıyan bir yapıdır. Rozental'in bazal veni ve inferior sagittal sinus birleşerek sinus rektusu oluşturur. Sinus rektus daha sonra konfluens sinuumda superior sagittal sinus ile birleşir.
Transvers sinus insan kafatasında, oksipital kemiğin alt kısmında, her iki tarafta kendine ait oluk içerisinde seyreden, tentoriyum serebellinin iki yaprağı arasındaki boşluktan oluşan, konfluens sinuumdan aldığı kanı sigmoid sinuse aktaran venöz bir yapıdır.
Sigmoid sinus ismini şekli nedeniyle Sigma harfinden almaktadır. İnsan beyninin posterior dural venöz sinüslerindendir.
İnferior petrozal sinusler her iki tarafta ikişer adet bulunan, kavernöz sinusten aldığı venöz kanı, temporal kemiğin petröz parçasının alt sınır boyunca arkaya doğru uzanarak internal juguler vene taşıyan küçük sinuslerdir.
Kavernöz sinus dural venöz sinuslerden biridir. Sella turcicanın yanında, sfenoid kemik ve temporal kemik arasında, lateral sellar kompartman olarak tanımlanan alan içerisinde bulunur.
Rozental'in bazal veni diğer adıyla bazal ven beyinde bir takım venlerin bir araya gelmesi ile oluşur. Bu ven beynin derin yapılarındaki venöz kanı dreni eder. Bazal veni oluşturan venler:
- Derin sylvian venler
- Fronto-bazal venler
- inferior striat venler
Galen veni ya da diğer adıyla Vena serebri magna insan beyninin en büyük toplar damarlarından biridir. Bu veni ilk tanımlayan kişi Yunan doktor Galen'dir.
Orta serebral venler yüzeyel orta serebral ven ve derin orta serebral ven olarak ikiye ayrılır
- Yüzeyel orta serebral ven, beynin lateral sulkusu boyunca uzanır. Öne doğru seyrederekkavernöz sinus veya sfenoparyetal sinuse boşalır.
- Derin orta serebral ven, lateral sulkusun derininde, insula ve komşuluğundaki giruslardan venöz drenaj alır ve orta hatta yakın ilerleyerek bazal vene dökülür.
Anguler ven fasiyal venin en üst segmentidir. Frontal ven ve supraorbital venlerin birleşmesi ile oluşur. Aşağı doğru burun yan kanadı boyunca uzanır. Zigomatikus major kasının altının geçerek superior labial ven ile birleşir.
Süperfisiyal temporal ven kafatasının verteks noktasında yine karşı taraftaki aynı venle bağlantılı olarak başlar ve aşağı doğru uzanır. Aşağı seyri esnasında dalları supraorbital ven, frontal ven, posterior aurikular ven, oksipital ven ile bağlantı kurar. Aşağı seyrinden zigomatik arkın arkasını çaprazladıktan sonra parotis bezi içerisinden geçer internal maksiller ven ile birleşerek retromandibular veni oluşturur.
Anterior fasiyal ven yüzün yüzeyel ve büyük toplar damarlarından biridir. Burun kökünden Angular ven olarak başlar. Aynı gövde ile aşağı ilerler, nazal küçük venler bu seyirde fasiyal vene katılır. Seyri fasiyal arter ile birliktedir fakat arter gibi kıvrımlı seyir izlemez.
Posterior aurikular ven kafanın yan yüzeyinden venöz pleksuslar olarak başlar. Oksipital ven ve süperfisiyal temporal ven ile bağlantıları vardır.
Oksipital ven kafatasının arka kısmından venöz pleksus olarak başlar. Eksternal oksipital protuberens ve Süperior nukal çizgi seviyesinden aşağı doğru drene olur. Tek bir dal halini aldıktan sonra trapezius kasını deler, burada bulunan suboksipital üçgen içerisinden geçer ve derin servikal venler ve vertebral ven ile bağlantı kurar.
Maksillar ven, internal maksillar artere eşlik eden kısa bir vendir. Pterigoid pleksus içerisindeki venlerden başlar, mandibulanın sfenomandibular eklemi üzerinden aşağı doğru iner, süperfisiyal temporal ven ile birleşir ve retromandibular veni oluşturur.
Suboksipital venöz pleksus kafatabanında boyun bölgesindeki venöz kanı taşır. Eksternal vertebral venöz pleksus ile bağlantı halindedir. Suboksipital venöz pleksus aşağı doğru seyrederek brakiyosefalik vene dökülür. Oksipital ven de bu plesusun yapısına katılır ve eksternal juguler vene dökülür.
Subklaviyan ven vücudun her iki tarafında bulunan, üst ekstremitelerden venöz kanın kalbe taşınmasında rol oynayan büyük ve santral venlerden biridir. Sol subklaviyan venin lenfatik sistem ile direk bağlantısı vardır ve buradan kan dolaşımına lipid ve diğer yağ bileşikleri taşınır. Çapı kişiden kişiye farklılık göstermekle birlikte ortalama 1–2 cm genişliğindedir.
Başın yandan detaylı anatomik görüntüsü