Retezat Millî Parkı

Retezat Millî Parkı
Rumence: Parcul Naţional Retezat
IUCN kategori II (millî park)
Retezat Dağları, Bucura Kamp Alanı yakınları
Alan türü	Millî park
Sınıflandırma	IUCN kategori II
Devlet	Romanya
Bölge	Hunedoara ili
İl	Lupeni
Koordinatları	45°20′N 22°50′E / 45.34°K 22.83°D / 45.34; 22.83^[1]
Kapladığı alan	38.047ha
Kuruluş tarihi	2000^[2]
İnternet sitesi retezat.ro

Retezat Milli Parkı (Rumence: Parcul Naţional Retezat), Romanya'nın Hunedoara ilindeki Retezat Dağları'nda bulunan bir koruma alanıdır (IUCN milli park kategorisi ).^[3]

Açıklama

Retezat Dağları 2.300 metre (7.500 ft)'den daha yüksek 60'tan fazla zirveye ve 100'den fazla kristal berraklığında derin buzul gölüne ev sahipliği yapmaktadır. 1935'te Romanya Hükûmeti, Retezat Dağları'nda ülkenin ilk milli parkını kurdu.

Günümüzde park 380,47 kilometrekare (146,90 sq mi) alan kaplamaktadır.^[4] Bölge, Avrupa'nın son kalan bozulmamış bakir ormanlarından birini ve kıtanın en büyük tek parça el değmemiş karma orman alanına ev sahipliği yapmaktadır. Vf. Peleaga, 2.509 metre (8.232 ft)'lik rakımı ile Retezat Dağları'nın en yüksek zirvesidir. Parkta ayrıca yaklaşık 80 buzul gölü bulunmaktadır.

1979'da UNESCO'nun İnsan ve Biyosfer Programı, parkı uluslararası biyosfer rezervi ağına dahil etti.

Flora ve fauna

Flora, 130'u "nesli tükenmekte olan" veya "savunmasız" statüsüne sahip yaklaşık 1.190 bitki türünden oluşmaktadır. Parkta kurt, boz ayı, yaban domuzu, Avrasya vaşağı, Avrupa yaban kedisi, dağ keçisi, karaca ve kızıl geyik gibi büyük memeliler ve Avrasya porsuğu ve Avrasya su samuru gibi küçük etobur hayvan türleri bulunmaktadır.

Gemenele (Rumence "İkizler") bilimsel koruma alanı, bozulmamış bir bakir ormanı çevreleyen parkın katı bir şekilde korunan bir alanıdır.

Kaynakça

^ eunis.eea.europa.eu - Retezat National Park (coords); retrieved on June 14, 2012
^ (Rumence) cdep.ro - Legea Nr.5 din 6 martie 2000, publicată în Monitorul Oficial al României, Nr.152 din 12 aprilie 2000 24 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.; retrieved on June 14, 2012
^ protectedplanet.net - Retezat National Park (location) 12 Ocak 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.; retrieved on June 14, 2012
^ (Rumence) apmhd.anpm.ro - Agenţia pentru Protecşia Mediului Hunedoara 21 Haziran 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.; retrieved on June 14, 2012

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Retezat Millî Parkı ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

Resmi site 6 Şubat 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Park Haritası 14 Nisan 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Jiu Valley Portalı - Resmi Jiu Valley Şehri Web Sitelerinin evi ve Retezat Milli Parkı'na ve Transilvanya Alpleri'ndeki diğer destinasyonlara açılan bir kapı
Retezat'ın ve Transilvanya Alpleri'ndeki diğer dağ sıralarının haritaları
Retezat Dağlarının Turistik Haritaları 23 Şubat 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

Romanya'daki koruma alanları
Biyosfer rezervleri	Tuna Deltası Retezat Rodna
Millî parklar	Buila-Vânturarița Călimani Ceahlău Cheile Bicazului-Hășmaș Cheile Nerei-Beușnița Cozia Defileul Jiului Domogled-Valea Cernei Măcin Dağları Piatra Craiului Dağları Rodna Semenic-Cheile Carașului
Tabiat parkları	Apuseni Balta Mică a Brăilei Bucegi Cefa Cindrel Comana Defileul Mureșului Superior Dumbrava Sibiului Grădiștea Muncelului-Cioclovina Hațeg Country Dinosaurs Jeoloji Parkı Demirkapı Lunca Joasă a Prutului Inferior Lunca Mureșului Maramureș Dağları Mehedinți Platosu Jeoloji Parkı Putna-Vrancea Vânători-Neamț
Doğa koruma alanları	Bicaz Canyon Cehei Göleti Cheile Turzii Izvorul Bigăr Lapiș Ormanı Letea Ormanı Mount Stogu Ostrovul Ciocănești Repedea Hill Fossil Site Mount Tâmpa

İlgili Araştırma Makaleleri

Glacier Ulusal Parkı, Amerika Birleşik Devletler'in Montana eyaletinin batısında bulunan Kalispell şehri yakınında 41.101 km² yüzölçümünü kapsayan ve Kanada'nın Alberta ve Britanya Kolumbiyası eyaletleri ile uluslararası devlet sınırlarından güneye uzanan 11 Ekim 1910'da kurulmuş olan ve ABD Ulusal Park Hizmeti tarafından idare edilen bir millî park'tır. Bu bakir, insan eli girip bozulmamış çevre sistemi, "Kuzey Amerika Kıtası'nın Çevre Sistemi'nin Tacı" adı verilen ve koruma altında bulunan 41.000 km²'lik bir arazi bölgesinin içinde çok çekici bir dikkat merkezini oluşturmaktadır.

Dilek Yarımadası - Büyük Menderes Deltası Millî Parkı, Aydın il sınırları içinde Dilek Dağı'nın Ege Denizi'ne uzandığı son noktada yer alan millî parktır. 27.675 hektarlık bir alana sahiptir. Bu alanın 10.985 hektarı 19.05.1966 yılında Millî Park ilan edilen Dilek Yarımadasına, 16.690 hektarı 1994 yılında Millî Park ilan edilen Büyük Menderes Deltasına aittir.

Banff Ulusal Parkı Canadian Rockies'de 1885'te kurulan, Kanada'nın en eski ulusal parkı. Park, Alberta eyaletindeki Calgary'nin km batısında yer alır. 6.641 km²'lik alanı kapsar.

Wrangell–St. Elias Ulusal Parkı ve Koruma Bölgesi Amerika Birleşik Devletleri Alaska eyaletinde Anchorage şehrinin batı yakınlarında bulunan, 33.682,5 km² yüzölçümünü kapsayan, ABD Ulusal Park Hizmeti tarafından idare edilen bir millî park'tır. Ulusal park ve koruma bölgesi birlikte 53.320.757 km² alanla, federal büro-daire olan Ulusal Park Hizmeti tarafından idare edilen en geniş arazili kuruluştur.

Clark Gölü Ulusal Parkı ve Koruma Bölgesi, güneybatı Alaska'da bulunan bir ABD millî parkıdır.

Sundarbans Millî Parkı Hindistan'ın Batı Bengal bölümünde yer alan kaplan koruma alanı, biyosfer rezervi ve millî parktır. Ganj Deltası üzerindeki Sundarbans parçası ve bitişindeki Bangladeş'in Sundarbans Rezerv Ormanı'ndan oluşmaktadır. Delta yoğun mangrov ormanları ile kaplıdır ve Bengal kaplanı için büyük bir koruma alanıdır. Ayrıca çeşitli kuşlar, sürüngenler, omurgasız türleri ve tuzlu su timsahları bu alanda barınmaktadır. Sundarbans Millî Parkı 1973 yılında Sundarbans Kaplan Koruma çekirdek alanı ve 1977 yılında yaban hayatı koruma alanı olarak ilan edildi. 4 Mayıs 1984'te ise bir Millî Park olarak ilan edildi. Park ayrıca Dünya Mirası listesinde yer almaktadır.

Ağrı Dağı Millî Parkı, 2004 yılında, Ağrı dağı ve çevresindeki 88.014 ha alanda ilan edilen millî park. Nuh tufanı, Türkiye'nin en yüksek dağı ve en büyük buzulu, meteor çukuru, yaban hayatın çeşitliliği ile dikkat çeker.

Manas Millî Parkı ya da Manas Doğal Hayatı Koruma Alanı, Hindistan'ın Assam Eyaleti'nde yer alan bir ulusal park, UNESCO tarafından ilan edilen bir Doğal Dünya Mirası, bir kaplan koruma rezervi, bir fil rezervi ve bir biyosfer rezervidir. Himalaya eteklerinde bulunan Bhutan'daki Royal Manas Ulusal Parkı ile bitişiktir. Park, Assam çatılı kaplumbağası, Himalaya tavşanı, Trachypithecus Geei ve Cüce yaban domuzu gibi nadir ve tehlike altındaki endemik yaban hayatı ile bilinmektedir. Manas vahşi Asya mandası nüfusu ile ünlüdür.

Apuseni Tabiat Parkı, Romanya'da Alba, Bihor ve Cluj illeri idari bölgesinde bulunan, korunan bir alandır.

Balta Mică a Brăilei Tabiat Parkı, Romanya'da, Brăila ili'nde, Berteștii de Jos, Chiscani, Gropeni, Mărașu ve Stăncuța belediyelerinin idari bölgesinde yer alan, korunan bir alandır.

Bucegi Tabiat Parkı, Romanya'da, Braşov, Dâmboviţa ve Prahova illerinin idari bölgesinde bulunan korunan bir alandır.

Nera Gorge-Beușnița Millî Parkı, Romanya'da Caraş-Severin ilinde bulunan korunan bir alandır.

<span class="mw-page-title-main">Semenic-Caraș Kanyonu Millî Parkı</span>

Semenic-Caraș Gorge Millî Parkı, Romanya'nın güneybatısında, Caraş-Severin ilinde bulunan korunan bir alandır.

Katon-Karagay Ulusal Parkı, ülkenin doğu kenarında, Güney Altay Dağları'nda yer alır ve Kazakistan'ın en büyük milli parkıdır. Park, Kazakistan, Rusya, Çin ve Moğolistan sınırlarının buluştuğu “X” in batı tarafında yer almaktadır. Sibirya'nın en yüksek zirvesi, Katun Sıradağları'nın Rusya sınırında yer almaktadır. Park, Doğu Kazakistan Eyaleti'ninKatonkaragay İlçesi'nde yer almaktadır, Başkent Astana'nın 1.000 kilometre (620 mi) güneydoğusunda yer almaktadır.

Dajti Milli Parkı, Arnavutluk'un merkezinde yer alan, 1966 yılında kurulan ve 2006 yılından bu yana 293,84 km² (113,45 sq mi) alana yayılan bir milli parktır. Park, Adriyatik Denizi'nin 40 km (25 mi) doğusunda ve Tiran'ın 26 km (16 mi) doğusunda yer almaktadır. Bölge, Arnavutluk Korunan Alanlar Dairesi (AKZM) ve Tiran Belediyesi Parklar ve Rekreasyon Dairesi (APR) arasında paylaşılan yetki alanı içinde bulunmaktadır. Kuzeybatıda Shtamë Geçidi Milli Parkı, batıda Kraste-Verjon Koruma Alanı ve doğuda Mali me Gropa-Bizë-Martaneş Koruma Alanı ile çevrilidir. Park, çok çeşitli ekosistemler ve biyolojik çeşitlilik için elverişli koşullar sunan, son derece parçalı, sağlam bir topoğrafya ile dikkat çekmektedir.

Soomaa Millî Parkı, güneybatı Estonya'da bulunan bir milli parktır. Soomaa 1993 yılında kurulmuştur ve 390 km² alan kaplamaktadır. Soomaa, 1989'dan beri Önemli Kuş Alanı ve 1997'den beri korunan sulak alanlardan oluşan bir Ramsar alanı ve 2004'ten beri Natura 2000 alanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Buila-Vânturarița Millî Parkı</span>

Buila-Vânturarița Milli Parkı, , Romanya'da, Vâlcea ilinin orta-kuzey kesiminde, Costeşti, Bărbăteşti ve Băile Olăneşti idari bölgelerinde bulunan koruma altındaki bir alandır.

Domogled-Valea Cernei Milli Parkı, Romanya'da Caraş-Severin, Gorj ve Mehedinţi illerinin idari topraklarında bulunan bir koruma alanıdıdır.

Cefa Tabiat Parkı, Romanya'nın Bihor ilinin idari topraklarında bulunan bir koruma alanıdır.

Dumbrava Sibiului Tabiat Parkı, Orta Romanya'da, Sibiu ilinde, Sibiu şehrinin idari bölgesinde bulunan bir koruma alanıdır.

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.