İçeriğe atla

Reta Beebe

Reta Beebe
1995 yılında Reta Beebe
Doğum10 Ekim 1936 (88 yaşında)
Baca, Colorado, ABD
Vatandaşlık ABD
Tanınma nedeniJüpiter ve Satürn çalışmaları
ÖdüllerNASA Olağanüstü Kamu Hizmeti madalyası
Kariyeri
DalıAstronomi
Çalıştığı kurumNASA

Reta F. Beebe (d. 10 Ekim 1936; Baca, Colorado), Amerikalı astronom, yazar ve popüler bilimcidir. Jüpiter ve Satürn gezegenleri konusunda uzmandır ve Jüpiter: Dev Gezegen kitabının yazarıdır.[1] New Mexico Eyalet Üniversitesi Astronomi Bölümü'nde fahri profesör ve 2010 yılında NASA Olağanüstü Kamu Hizmeti madalyası sahibidir.[2]

Kariyeri

Beebe, NASA'nın dev gezegenlere yönelik Voyager programı görevleri de dahil olmak üzere, NASA görevlerini planlamak ve yönetmek için uzun yıllarını harcadı. Özel araştırma ilgi alanı Jüpiter, Satürn, Uranüs ve Neptün'ün atmosferleriydi. Dev gezegenlerin bulutlarını ve rüzgarlarını incelemek ve ölçmek için deneyler tasarladı.[3] Galileo ve Cassini-Huygens uzay araçlarının verilerini yorumlamaya çalıştı ve Jüpiter ve Satürn hakkında ek atmosferik veriler elde etmek için Hubble Uzay Teleskobu'nu kullandı.

1994 yılında Uzay Teleskobu Bilim Enstitüsü'nde Shoemaker–Levy 9 kuyruklu yıldızı'nın Jüpiter'e çarpmasını inceleyen ekibinin bir üyesiydi.

Amerika Birleşik Devletleri Ulusal Araştırma Konseyi'nin ana uzay komitesi olan Gezegen ve Ay Keşfi Komitesi'ne (COMPLEX) başkanlık etti. Sonrasında, NASA'nın Gezegensel Veri Sistemindeki dev gezegenler hakkındaki verileri organize etmekle ilgilendi. O programın Atmosfer Disiplin Düğümünden sorumludur.[4] Gezegensel veri arşivleme becerileri, Avrupa Uzay Ajansı tarafından da kullanılmıştır. Uluslararası Gezegensel Veri İttifakı'nın yönetim kurulunda görev yapmaktadır.[2]

Ödülleri

  • New Mexico Eyalet Üniversitesi'nden Öğretim, Araştırma veya Yaratıcı Etkinlikte, Westhafer Mükemmellik Ödülü (1989)[5]
  • New Mexico Eyalet Üniversitesi'nden Dennis W. Darnall Fakülte Başarı Ödülü (1998)[5]
  • Amerikan Astronomi Topluluğu'nun Gezegen Bilimleri Bölümü'nden Harold Masursky Ödülü (2003)
  • NASA Olağanüstü Kamu Hizmeti madalyası (2010)
  • 2020 yılında Amerikan Astronomi Topluluğu'nun Eski Üyesi Seçildi [6]

Kaynakça

  1. ^ Beebe, Reta (1994). Jupiter : the giant planet. Washington: Smithsonian Institution Press. ISBN 1-56098-417-1. OCLC 29702841. 
  2. ^ a b "NASA Medal Awarded to NMSU Astronomer". Alubuquerque Journal. 2010. 14 Haziran 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  3. ^ "Astronomer Reta Beebe to give community talk May 15". www1.ucsc.edu. 3 Haziran 2002 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Aralık 2022. 
  4. ^ "PDS Atmospheres Node". pds-atmospheres.nmsu.edu. 27 Ocak 2004 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Aralık 2022. 
  5. ^ a b "NMSU astronomer receives top public service medal from NASA". New Mexico Eyalet Üniversitesi. 26 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Aralık 2022. 
  6. ^ "AAS Fellows Program | American Astronomical Society". aas.org. 28 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Aralık 2022. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Güneş Sistemi</span> Güneş ve Güneş merkezli astronomik cisimler

Güneş Sistemi, Güneş'in kütleçekim kuvvetiyle yörüngede tutulan ve çeşitli gök cisimlerinden oluşmuş bir sistemdir. Güneş ve 8 gezegen ile onların doğruluğu onaylanmış 150 uydusu, 5 cüce gezegen ile onların bilinen toplam 8 uydusu ve milyarlarca küçük gök cisminden oluşur. Küçük cisimler kategorisine asteroitler, Kuiper Kuşağı cisimleri, kuyruklu yıldızlar, gök taşları ve gezegenler arası toz girer.

<span class="mw-page-title-main">Satürn</span> Güneş Sisteminin 6. gezegeni

Satürn veya Eski Türkçedeki adıyla Sekentir ya da Sekendiz, Güneş'e en yakın altıncı gezegen ve Jüpiter'den sonra Güneş Sistemi'ndeki en büyük ikinci gezegendir. Ortalama yarıçapı Dünya'nın yaklaşık dokuz buçuk katı olan bir gaz devidir. Dünya'nın ortalama yoğunluğunun yalnızca sekizde birine sahiptir, ancak Dünya'dan 95 kat daha büyüktür. Satürn, neredeyse Jüpiter büyüklüğünde olmasına rağmen, Jüpiter'in kütlesinin üçte birinden daha azına sahiptir. Satürn, Güneş'in etrafında 9,59 AU (1.434 milyon km) mesafede 29,45 yıllık bir yörünge periyoduyla dolanır.

<span class="mw-page-title-main">Jüpiter</span> Güneş Sisteminde yer alan en büyük gezegen

Jüpiter, Güneş Sistemi'nin en büyük gezegenidir. Güneş'ten uzaklığa göre beşinci sırada yer alır. Adını Roma mitolojisindeki tanrıların en büyüğü olan Jüpiter'den alır. Büyük ölçüde hidrojen ve helyumdan oluşmakta ve gaz devi sınıfına girmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Gezegen</span> bir yıldız veya yıldız kalıntısının yörüngesinde dolanan gök cismi

Gezegen; genellikle bir yıldız, yıldız kalıntısı ya da kahverengi cücenin yörüngesinde bulunan, yuvarlak hâle gelmiş bir astronomik cisimdir. Uluslararası Astronomi Birliğinin (IAU) tanımına göre Güneş Sistemi'nde sekiz gezegen bulunur. Bunlar, karasal gezegenler Merkür, Venüs, Dünya ve Mars; dev gezegenler Jüpiter, Satürn, Uranüs ve Neptün'dür. Gezegen oluşumu için bilimsel açıdan mevcut en iyi teori, bir bulutsunun kendi içine çökmesi sonucu bir yıldızlararası bulut meydana getirdiğini ve yıldızlararası bulutun da bir önyıldız ve bunun yörüngesinde dönen bir öngezegen diski oluşturduğunu öne süren bulutsu hipotezidir. Gezegenler bu disk içinde, kütleçekiminin etkisiyle maddelerin kademeli olarak birikmesi sonucu, yığılma (akresyon) olarak adlandırılan süreçte büyürler.

<span class="mw-page-title-main">Kuiper Kuşağı</span> gök cisimlerinden oluşan halka

Kuiper Kuşağı, Güneş Sistemi'nin kenarında bulunan bir halkadır. Esas olarak uzay kayaları ve cüce gezegenlerden oluşur. Neptün'ün yörüngesinin ötesine oturur. Gezegensel hareket düzeyinde ve Güneş'ten yaklaşık olarak 30 ila 50 astronomik birimden uzak bir disktir. Edgeworth-Kuiper Kuşağı adıyla da anılmaktadır. Hawaii'deki astronomlar 1992 yılında bu bölgede sayıları 1.000'i bulan buzlu cisimlerin ilkini keşfetmişlerdir. Bu cisimlerin bir bölümü çok yığışık olup çapları da yüzlerce kilometreyi bulabilmektedir. Kuiper Kuşağı ile Oort Bulutu'nun da üst üste bindiği bugünkü varsayımlar arasında yer almaktadır. Kuiper Kuşağı'nda bulunan gök cisimlerinin birer gezegen olup olmadığı yönünde de büyük tartışmalar bulunmaktadır. Kuiper Kuşağı'nda şimdiye kadar 400 gezegenimsi gök taşı bulunmuştur. Bu kuşakta çapı 100 km'den büyük en az 70.000 gök cismi olduğu varsayılmaktadır. Bu bölgeye Kuiper Uçurumu da denmektedir. Bu ismin verilmesindeki sebep ise kaya yoğunluğunun bu bölgede birdenbire azalmasıdır. NASA'nın Kuiper Kuşağı ve Plüton'a doğru yol alacak olan New Horizons uzay aracı da 2006 yılının Ocak ayında fırlatılmış, bir sene sonra 2007'de Jüpiter gezegeninin yanından geçmiştir. 14 Temmuz 2015'te Plüton'a en yakın noktadan geçerek gezegenin yapısı ve atmosferini incelemiştir. 2015 Nisan ayı itibarıyla New Horizons uydusu Plüton ile ilgili düşük çözünürlüklü görüntüleri göndermiş ve bilgilerimizi tazelemiştir.

Gezegen bilimi, gezegenlerin, gök cisimlerinin ve gezegen sistemlerinin ve bunların oluşum süreçlerinin bilimsel olarak incelenmesidir.

<span class="mw-page-title-main">Doğal uydu</span> bir gezegenin yörüngesinde dönen gök cismi

Doğal uydu, en yaygın kullanımıyla, bir gezegenin, cüce gezegenin veya küçük bir Güneş Sistemi cisminin yörüngesinde dönen astronomik bir cisimdir.

<span class="mw-page-title-main">Sıcak Jüpiter</span>

Sıcak Jüpiterler, fiziksel olarak Jüpiter'e benzeyen ancak çok kısa yörünge periyotlarına sahip olan, gaz devi ötegezegen sınıfıdır. Yıldızlarına olan yakınlığı ve yüksek yüzey-atmosfer sıcaklıklarından dolayı, "sıcak Jüpiterler" olarak adlandırılmaktadırlar.

<i>Juno</i> (uzay aracı) Jupitere araştırma için yörüngesine gönderilen uzay aracı

Juno, Jüpiter gezegeninin yörüngesinde dönen bir NASA uzay sondasıdır. Lockheed Martin tarafından üretildi ve NASA Jet İtki Laboratuvarı (JPL) tarafından işletilmektedir. Uzay aracı, New Frontiers programının bir parçası olarak 5 Ağustos 2011'de Cape Canaveral Uzay Kuvvetleri Üssü'nden fırlatıldı. Juno, gezegendeki bilimsel araştırmasına başlamak için 5 Temmuz 2016 tarihinde Jüpiter'in kutupsal yörüngesine giriş yaptı. Görevini tamamladıktan sonra kasıtlı olarak Jüpiter'in atmosferine doğru yörüngesinden çıkartılacak.

<i>Cassini-Huygens</i> NASA-ESA-ASI ortak yapımı kaşif (satürn ve uyduları)

Cassini–Huygens, doğal uyduları ve halkaları da dahil olmak üzere Satürn sistemini incelemek amacıyla 15 Ekim 1997'de başlatılan NASA, ESA ve ASI ortaklığında gezegenler arası uzay araştırma göreviydi.

<span class="mw-page-title-main">Yaşanabilir bölge</span> bir gezegenin, yıldızına olan uzaklığının, gezegenin yüzeyinde sıvı su bulundurabilmesine olanak tanıdığı alan

Yaşanabilir bölge, astronomi ve astrobiyolojide, bir gezegenin, yıldızına olan uzaklığının, gezegenin yüzeyinde sıvı su bulundurabilmesine olanak tanıdığı alandır. Yaşanabilir bölgenin sınırları, Dünya'nın biyosferi, Güneş Sistemi'ndeki yeri ve Güneş'ten aldığı ışınımsal enerjin gibi miktarını bildiğimiz nicelikler kullanılarak bulunur. Gezegenin yüzeyinde sıvı su bulunması hayat için çok büyük bir önem teşkil eder. Bu nedenle yaşamsal bölgede bulunan doğal özelliklerin ve objelerin Dünya benzeri akıllı yaşam formlarının yerlerinin belirlenmesinde çok önemli bir yol oynadığına inanılır.

<span class="mw-page-title-main">Dev gezegen</span> Dünyadan çok daha büyük herhangi bir gezegendir

Dev gezegen, Dünya'dan çok daha büyük herhangi bir gezegendir. Dev gezegenler, kayaç veya diğer katı maddelerden ziyade genellikle kaynama noktası düşük malzemelerden oluşurlar, ancak devasa katı gezegenler de olabilir. Güneş Sistemi'nde bilinen dört dev gezegen vardır: Jüpiter, Satürn, Uranüs ve Neptün. Diğer yıldızların yörüngesinde dönen ötegezegenler arasında da birçok dev gezegen tanımlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Debra Fischer</span> Amerikalı gökbilimci

Debra Ann Fischer, Yale Üniversitesi'nde dış gezegenlerin tespiti ve karakterizasyonunu araştıran bir astronomi profesörüdür. Bilinen ilk çoklu gezegen sistemini keşfeden ekibin bir parçasıydı. Dr Tabetha Suzanne Boyajian ile birlikte çalışmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Gerard Kuiper</span> Hollandalı-Amerikalı gökbilimci (1905 – 1973)

Gerard Peter Kuiper, Hollandalı astronom, gezegen bilimci ve yazardır. Kuiper kuşağı adı verilen kuşağın isim babasıdır. Genellikle Güneş Sistemi hakkında yaptığı çalışmalar ve keşiflerle tanınır. Hatta gezegen biliminin babası olarak bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Mariner</span>

Mariner programı, Amerikan uzay ve havacılık dairesi NASA tarafından diğer gezegenleri keşfetmek için yürütülen bir programdı. 1962 ile 1973 sonları arasında NASA'nın Jet İtki Laboratuvarı (JPL), Venüs, Mars ve Merkür gezegenlerini ilk kez ziyaret etmek ve ayrıca yakın gözlemler için Venüs ve Mars'a geri dönerek iç Güneş Sistemi'ni keşfetmek için Mariner adlı 10 tane robotik gezegenler arası sonda tasarladı ve inşa etti.

<span class="mw-page-title-main">Athena Coustenis</span> Yunan asıllı Fransız astrofizikçi

Athena Coustenis, Yunan asıllı Fransız astrofizikçi ve gezegen bilimcidir. Meudon'daki Paris Gözlemevi'nde çalışmaktadır ve Fransa Ulusal Bilimsel Araştırma Merkezi'nde (CNRS) İstisnai Araştırma Sınıfı Direktörüdür. Avrupa Uzay Ajansı (ESA) ve NASA için çeşitli uzay görevi projelerinde yer almaktadır. Gaz devi gezegenleri Satürn, Jüpiter ve onların uydularıyla ilgilenmekte ve Satürn'ün uydusu Titan konusunda önde gelen uzman olarak kabul edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Helyum gezegeni</span> Helyum ağırlıklı atmosfere sahip bir gezegen

Helyum gezegeni, helyum ağırlıklı atmosfere sahip varsayımsal bir gezegen türüdür. Bu durum, atmosferleri öncelikle hidrojenden oluşan ve yalnızca ikincil bileşen olarak helyum içeren Jüpiter ve Satürn gibi yaygın gaz devleriyle tezat oluşturur. Helyum gezegenleri çeşitli şekillerde oluşabilir. Güneş sisteminde helyum gezegeni bulunmamasına rağmen bazı gök bilimciler bu tür gezegenlerin gökadamızda yaygın olduğunu düşünmektedir. Gliese 436 b helyum gezegeni olmaya aday bir ötegezegendir.

<span class="mw-page-title-main">Güneş Sistemi'nin ana hatları</span> genel bakış ve başlık listesi

Aşağıda yer alan ana hat, Güneş Sistemi'ne genel bir bakış ve güncel bir rehber olarak hazırlanmıştır:

Astronomide gezegensel kütle, gezegen benzeri astronomik cisimlerin kütlesinin bir ölçüsüdür. Güneş Sistemi içindeki gezegenler genellikle kütle biriminin Güneş'in kütlesi (M) olduğu astronomi birimler sisteminde ölçülür. Ötegezegenlerin incelenmesinde ise ölçü birimi olarak genellikle büyük gaz devleri için Jüpiter'in kütlesi (MJ) ve daha küçük kayalık karasal gezegenler için Dünya'nın kütlesi (M🜨) kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Dünya dışı atmosfer</span> Bunları inceleyip karşılaştırmak, diğer gezegenleri daha iyi anlamamızı sağlar

Dünya dışı atmosferlerin incelenmesi, hem astronominin bir yönü olarak hem de Dünya'nın atmosferi hakkında fikir edinmek için aktif bir araştırma alanıdır. Dünya'ya ek olarak, Güneş Sistemi'ndeki diğer astronomik cisimlerin çoğunun atmosferi vardır. Bunlar arasında tüm dev gezegenlerin yanı sıra Mars, Venüs ve Titan da bulunmaktadır. Kuyruklu yıldızlar ve Güneş gibi birçok uydu ve diğer gök cisimleri de atmosfere sahiptir. Güneş dışı gezegenlerin bir atmosfere sahip olabileceğine dair kanıtlar vardır. Bu atmosferlerin birbirleriyle ve Dünya'nın atmosferiyle karşılaştırılması, sera etkisi, aerosol ve bulut fiziği, atmosfer kimyası ve dinamiği gibi atmosferik süreçlere ilişkin temel anlayışımızı genişletmektedir.