İçeriğe atla

Resne

Resne
Kasaba
Resne
Ресен
Resneli Niyazi Bey Sarayı
Resne bayrağı
Bayrak
Resne arması
Arma
Makedonya üzerinde Resne
Resne
Resne
Resne’nin Kuzey Makedonya'daki konumu
ÜlkeKuzey Makedonya Kuzey Makedonya
BölgePelagonya
BelediyeResne
İdare
 • Belediye BaşkanıYovan Tozievski (VMRO-DPMNE)
Rakım885 m
Nüfus
(2002)[1][2]
 • Kasaba16.825
 • Kent
8.748
Zaman dilimiUTC+01.00 (OAS)
 • Yaz (YSU)UTC+02.00 (OAYS)
Alan kodu(+389) 047
Plaka koduRE
Resmî site
Resne Belediyesi

Resne (Makedonca: Ресен, Resen) Kuzey Makedonya’da Manastır ile Ohri arasında yer alan bir kasaba ve belediye merkezidir. Ülkenin güneybatı kesiminde yer alan Resne, elma üretimi ile oldukça meşhurdur.

Coğrafya

Makedonya’nın güneybatısında yer alan Resne, ülkenin idari sınıflanmasında Pelagonya Bölgesi sınırları içindedir.

885 metrelik rakımda konumlanan Resne, Kuzey Makedonya’nın doğal zenginlikler bakımından ön plana çıkan bölgesi içindedir. Turizm merkezlerinin başında yer alan Ohri Gölü’nün biraz doğusunda, yine bir turistik göl olan Prespa Gölü’nün yakınında bulunur.

Tarih

20. yüzyıl başında Resne
Resneli Niyazi Bey Sarayı’nın 1915 öncesine dair resmi
Resne merkezinden

Resne’nin yerleşim olarak önemi Roma döneminde “Via Ignacia” adlı ünlü yolun yapılmasıyla beraber oluşmuştur. Bu yol şehrin içinden geçermiş.

Orta Çağ’da Resne, Samuil önderliğindeki Bulgar devleti içinde yer almıştır. Klyuç Savaşı sonrasında ise şehir, Doğu Roma kontrolüne geçmiştir.

Osmanlı İmparatorluğu Dönemi

Resne, 14. yüzyılda (1385) civarıyla beraber Osmanlı İmparatorluğu sınırlarına girmiştir. Bu dönemden 20. yüzyıl başlarına (1912-1913) kadar Osmanlı idaresinde kalmıştır. Osmanlı dönemi içinde şehir birçok yönden gelişme göstermiştir. Osmanlı tarihindeki önemli şahsiyetlerden Resneli Niyazi Bey’in doğum yeri olan Resne’de Niyazi Bey’in yaptırdığı saray bugün de durmaktadır. Bu saray günümüzde “kültür evi” olarak kullanımdadır.

Resne’nin de dâhil olduğu bölge 19. ve 20. yüzyıl içinde Osmanlı İmparatorluğu topraklarının hareketli kısmında yer almıştır. 1906’da Selanik’te kurulan “Osmanlı Hürriyet Cemiyeti” önemli bir harekettir. Gizli bir hareket olarak hücre esasına göre örgütlenen cemiyet kısa sürede Manastır kolunu oluşturarak Resne, Ohri, Üsküp, Gevgeli, Serez, Edirne ve Drama şubelerini açmıştır. Hızla büyüyen “Osmanlı Hürriyet Cemiyeti” 1907 yılında Avrupa koluyla birleşerek “Osmanlı Terakki ve İttihat Cemiyeti” adını almış ve hızla örgütlenmeye devam etmiştir.[3]

19. yüzyıla gelindiğinde Ohri ve Resne, Türk ve Müslüman nüfusa sahip olmakla birlikte Bulgar ve Arnavut çetelerinin en fazla faaliyet gösterdiği yerler arasındaydı. 1908 inkılâbından önce ilk isyanı düzenleyen ve 1897 Yunan Muharebesi’ndeki cesaretiyle tanınan Resneli Niyazi Bey’in İttihat Terakki’nin oluşumu sırasında Enver Paşa tarafından cemiyete kaydı yapılmıştı. Cemiyet Resne’de sevilmesi ve etkili olacağı düşüncesiyle onu desteklemiş ve kendisinin Resne Kumandanlığına tayini çıkartılmıştı. Niyazi Bey, Resne’ye tayin edilirken Eyüp Sabri Bey’in de Ohri’ye tayini çıkarılmıştı ki o da bölgesinde sevilen bir kişiydi. Niyazi Bey 1319 Makedonya Bulgar ihtilaline kadar Ohri’de askerî debboy görevindeydi. Niyazi Bey ve Eyüp Sabri Bey’in kendi memleketlerinde görev yapmaları İttihat Terakki ve memleket için büyük şanstı. Hem bölgelerini Bulgar çetelerinin zulmünden koruyacak hem de cemiyetin teşkilatlanmasına katkı sağlayacaklardı.[3]

Bölgedeki Osmanlı egemenliği 1912 yılında sona ermiştir. Bu son dönem idari yapılanmasında Resne, Manastır Vilayeti sınırları içinde, Manastır Sancağı’na bağlı olmuştur.[4]

Yugoslavya Krallığı Dönemi

Osmanlı İmparatorluğu dönemi sonrasında, küçüklü büyüklü birçok muharebe sonrasında Resne’nin de yer aldığı bölge, Sırp, Hırvat ve Sloven Krallığı egemenliğinde kalmıştır. Krallık, sonrasında Yugoslavya Krallığı olarak 1943 yılına dek egemen olmuştur.

Yugoslavya Dönemi

1943 yılı ile beraber Yugoslavya Krallığı ortadan kalkmış, yerine Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti kurulmuştur. Bu dönemde de Resne, devam eden idari yapı içinde yer almıştır.

Makedonya Cumhuriyeti Dönemi

1991 yılında Makedonya’nın Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti’nden bağımsızlığını ilan etmesiyle Resne, bağımsız Makedonya Cumhuriyeti içinde yer almıştır. Yugoslavya döneminde turistik yönü artan Ohri muhiti ile beraber, Makedonya’nın bağımsızlığı sonrasında Makedonya’nın en ünlü turizm merkezleri içinde yer almıştır.

Nüfus

2002 sayımlarına göre Resne’nin toplam nüfusu 16.825 kişidir. Bu nüfusun etnik dağılımı şu şekildedir: Makedonlar 12.798; Türkler 1.797; Arnavutlar 1.536 ve diğerleri…[1] Resne’nin merkez nüfusu ise 8.748 olarak verilmiştir. Bu nüfus içinde Makedonlar 6.431; Türkler 1.369; Arnavutlar ise 325 kişilik nüfusa sahiptir.[2]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ a b 2002 nüfus sayımı sonuçları 25 Aralık 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Makedonya Cumhuriyeti Devlet İstatistik Enstitüsü (Makedonca) (İngilizce)
  2. ^ a b Население на Република Македонија според изјаснувањето за етничката припадност, по населени места, според пописите на население 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 1994 и 2002 година Makedonya Cumhuriyeti Devlet İstatistik Enstitüsü (Makedonca)
  3. ^ a b "Emine Gümüşsoy, II. Meşrutiyeti Hazırlayan Bir Merkez: Ohri, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2008, s. 48-50". 19 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mart 2011. 
  4. ^ Binbaşı M.Nasrullah; Kolağası M.Rüşdi; Mülazım M.Eşref, Osmanlı Atlası - XX. Yüzyıl Başları, (Haz.: Yaşar Baş, Rahmi Tekin), Osmanlı Araştırmaları Vakfı, İstanbul 2003, s. 28-40.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Makedonya</span> Balkanlarda bir ülke

Kuzey Makedonya, resmî adıyla Kuzey Makedonya Cumhuriyeti, Balkanlar'da denize kıyısı olmayan bir ülkedir. 1991'de Yugoslavya'dan ayrılarak bağımsız olmuştur. Kuzeyde Sırbistan ve Kosova, batıda Arnavutluk, güneyde Yunanistan, doğuda Bulgaristan ile komşudur. Makedonya'nın kuzeyden üçte birlik bölümünü kaplamaktadır. Nüfusu yaklaşık 2 milyondur. Başkenti ve en büyük şehri Üsküp'tür ve nüfusun dörtte biri bu şehirde yaşar. Ülkedeki en büyük etnik grup Güney Slavlarına dâhil olan Makedonlardır. Arnavutlar nüfusun %25'ini oluşturur ve en büyük azınlıktır. Türkler, Çingeneler, Sırplar, Boşnaklar ve Ulahlar diğer etnik gruplardır.

<span class="mw-page-title-main">Manastır, Kuzey Makedonya</span> Kuzey Makedonyada bir yerleşim yeri

Manastır, Kuzey Makedonya’nın güneybatısında yer alan şehir, ülkenin ikinci büyük şehridir.

<span class="mw-page-title-main">Ohri</span>

Ohri, yaklaşık 42.000 kişilik nüfusu ile Kuzey Makedonya'nın en büyük sekizinci kentidir. İçinde bulunduğu eş isimli belediyenin idari koltuğudur ve ülkenin güneybatısında, Ohri Gölü'nün kenarında, Arnavutluk sınırına gayet yakın bir konumda bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">İttihat ve Terakki</span> Osmanlı İmparatorluğunda siyasal teşkilat

İttihat ve Terakki Cemiyeti, sonraları İttihat ve Terakki Fırkası, Osmanlı İmparatorluğu'nda İkinci Meşrutiyet'in ilanına önayak olup 1908-1918 yılları arasında faaliyet gösteren, 21 Mayıs 1889 tarihinde kurulmuş bir siyasal hareket ve siyasi partidir. Triumvira sistemi ile yönetilen bir meclis yapısında egemenlik sürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Resneli Niyazi Bey</span> Osmanlı askeri ve baş devrimci

Ahmet Niyazi Bey veya Resneli Niyazi Bey, Arnavut kökenli Türk askeri.

<span class="mw-page-title-main">Manastır Askerî İdadisi</span> makedonya, manastır şehrinde bulunan, günümüzde müze olarak kullanılan bir okul

Manastır Askerî İdadisi Kuzey Makedonya'nın Manastır şehrinde bulunmaktadır ve günümüzde müze olarak kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Debre, Kuzey Makedonya</span>

Debre, Kuzey Makedonya'nın batısında, Arnavutluk sınırında bulunan bir belediye merkezidir.

<span class="mw-page-title-main">Gostivar</span> Kuzey Makedonyada bir yerleşim yeri

Gostivar, Kuzey Makedonya'nın kuzeybatısında bulunan bir şehirdir. Ülkenin kuzeybatı kesiminde Kalkandelen'le beraber büyük yerleşim yerlerinden birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Eyüp Sabri Akgöl</span> Türk siyasetçi

Eyüp Sabri Akgöl,, Türk asker, siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Kırçova</span>

Kırçova Kuzey Makedonya'nın batı kesiminde bir kasaba ve belediye merkezi. Kırçova, Makedonya’nın batı kesimindeki ana kara yolu hattı üzerinde yer alır. Bu ulaşım güzergâhı üzerindeki büyük yerleşim yerleri kuzeyden güneye doğru Üsküp-Kalkandelen-Gostivar-Kırçova-Ohri şeklindedir.

<span class="mw-page-title-main">Kruşevo</span> kasaba

Kruşevo veya Kırşova Kuzey Makedonya'nın orta batısında kasaba ve belediye merkezidir. Kruşevo'nun tarihten beri süregelen karışık etnik yapısı ve bu yapıya ait çeşitli kültür zenginliği vardır. Kasaba için Türkçe literatürde Kruşova/Kuruşova imlaları da kullanılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Struga</span>

Struga, Kuzey Makedonya'nın güneybatısında, Ohri Gölü’nün kenarında bulunan turistik bir şehirdir. Hemen batısında, oldukça yakın bir konumda Arnavutluk sınırı vardır. Şehrin adı bazı eserlerde Ustruga şeklinde görülür.

<span class="mw-page-title-main">Resneli Niyazi Bey Sarayı</span>

Resneli Niyazi Bey Sarayı veya Niyazi Bey Sarayı, bugün Kuzey Makedonya’nın güneybatısında, Resne kasabasında bulunan 20. yüzyılda yapılmış Osmanlı sarayıdır.

<span class="mw-page-title-main">Pelagonya Bölgesi</span> Kuzey Makedonyanın 8 istatistiksel bölgesinden birisi

Pelagonya Bölgesi Kuzey Makedonya'nın 8 istatistiksel bölgesinden biridir. Kuzey Makedonya'nın güney ve güneybatısında yer alır ve toprakları Arnavutluk ile Yunanistan devletleriyle sınırdaştır. Bölge sınırları içinde Resne, Manastır ve Pirlepe şehirleri yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Ohri Belediyesi</span> Kuzey Makedonyada belediye (opština)

Ohri Belediyesi Kuzey Makedonya'nın batısında bulunan bir belediyedir. Belediyenin merkezi Ohri’dir. Belediye, Kuzey Makedonya'nın idari dağılımında Güneybatı Bölgesi'nde yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Resne Belediyesi</span> Kuzey Makedonyada belediye (opština)

Resne Belediyesi Kuzey Makedonya'nın güneybatısında bulunan bir belediyedir. Belediyenin merkezi Resne’dir. Belediye, Kuzey Makedonya'nın idari dağılımında Pelagonya Bölgesi'nde yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Demir Hisar Belediyesi</span> Kuzey Makedonyada belediye (opština)

Demir Hisar Belediyesi Kuzey Makedonya'nın güneyinde bulunan bir belediyedir. Belediyenin merkezi Demir Hisar'dır. Belediye, Kuzey Makedonya'nın idari dağılımında Pelagonya Bölgesi'nde yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Makedonya Sosyalist Cumhuriyeti</span>

Makedonya Sosyalist Cumhuriyeti Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti’ni oluşturmuş olan anayasal-federal cumhuriyettir. 1963 yılına dek “Makedonya Halk Cumhuriyeti” olan cumhuriyetin adı, 1963 tarihinde Makedonya Sosyalist Cumhuriyeti olarak değiştirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Jön Türk Devrimi</span> 1908 yılında Osmanlı İmparatorluğunda anayasal yönetimin yeniden tesis edilmesi

Jön Türk Devrimi, Temmuz 1908 tarihinde Osmanlı İmparatorluğu'nda Padişah II. Abdülhamid yönetiminin sona ermesi ve Meşrutiyet'in yeniden ilanı talebiyle gerçekleşen devrimdir. Devrimin ardından 24 Temmuz 1908'de II. Abdülhamid tarafından İkinci Meşrutiyet yeniden ilân edildi.

<span class="mw-page-title-main">Çerçiz Topulli</span>

Çerçiz Topulli, 20 Eylül 1880'de Tosk Arnavutluk, Ergirikasrı'nın önemli ailelerinden Agoji Topulli ve Kardhiq 'dan Hasijes kızı Laze Mullai'den doğdu.