İçeriğe atla

Resimli Ay

Resimli Ay
KategorilerEdebiyat · magazin
SıklıkAylık
İlk sayı1924
Son sayı1931
ÜlkeTürkiye
DilTürkçe

Resimli Ay, Sabiha Sertel ve Zekeriya Sertel tarafından çıkarılan aylık edebiyat ve magazin dergisi. 1924 ile 1931 yılları arasında yayımlanmıştır. İlk yıllarında Cumhuriyeti destekleyen bir yapısının olmasıyla beraber eğitici ve çağdaş bir görünüme sahiptir. Cevat Şakir Kabaağaçlı'nın yazdığı bir makaleden sonra kapatılmıştır. Daha sonra tekrar açılan dergi, Nâzım Hikmet'in de katkılarıyla bazı değişimlere uğramıştır. 1930 yılında ise tekrar kapatılmış, ilerleyen dönemlerde tekrar açma girişimleri olsa da başarılı olunamamıştır. Dergide görev almış başlıca yazarlar: Peyami Safa, Nâzım Hikmet, Sadri Ertem, Suat Derviş, Sabahattin Ali, Emin Türk ve Vâlâ Nureddin gibi isimlerdir.

Hakkında

Zekeriya Sertel Resimli Ay dergisinin kuruluş amacını çıkardıkları ilk sayıda açıklayarak: İnsanlara gerçek bir halk dergisini kazandırmayı, insanların okuma ve fikri ihtiyaçlarını gidermeyi amaçladıklarını belirtmiştir. Resimli Ay dergisi ilerici ve çağdaş bir görünüme sahiptir. Yeni Cumhuriyet yönetimini halka benimsetmek için farklı bir bakış açısı denemiştir. Magazin, edebiyat ve sosyal konular derginin ana ekseni olmuştur. Ağırlıklı olarak aydın kesime hitap etmiştir fakat Türk halkına bir şeyler kazandırmak gibi amaçları da olmuştur. Dergi ilk yıllarında Cumhuriyet ve demokrasi konuları üzerine sıkça durmuş, bu konularda eğitici yazılar yayımlamıştır. Dergi yazarlarından Cevat Şakir Kabaağaçlı, 1925 yılında "Asker Kaçakları Nasıl Asılır" başlıklı yazısından dolayı üç yıl Bodrum'a, dergi yöneticisi Zekeriya Sertel ise Sinop'a sürgün edilmiştir. Bu dönemlerde kapatılan dergi, 1927 yılında tekrar çıkmaya başlamıştır. Harf İnkılabı'nın gerçekleştiği dönemlerde yayın hayatına geri dönen Resimli Ay dergisi, bu inkılaba büyük destek vermiş, daha sonra da yeni harflerle çıkmaya başlamıştır.

Dergideki ilk önemli değişiklikler 1929 yılında yaşanmıştır. İçerik ve şekil olarak değişime giden dergi: Sayfa sayısını azaltmış, görsel ögelere daha fazla yer vermiş ve yeni kitapların tanıtımları için köşeler açmıştır. Bu dönemde derginin yazı kadrosu da ciddi değişimlere uğramış: Nâzım Hikmet Moskova'dan gelerek dergide çalışmaya başlamıştır. Tüm bu değişimler sonucunda dergide yayımlanan şiir ve hikayelerde büyük bir değişim olmuştur. Artık daha fazla toplumsal konular üzerine gidilerek halkın dikkatini çekmek amaçlanmıştır. Dergi yazarlarından bazıları da yazdıkları içeriklerden dolayı hapis ve para cezası almıştır.

Derginin 1924-1928 yılları arasındaki dönemi birinci dönemidir. 1928-1930 yılları arası ise derginin ikinci yayın dönemidir. 1929 yılında Nâzım Hikmet'in dergiye katılmasıyla tamamen farklı bir boyut ve düşünce yapısına geçmiştir. Çeşitli sebeplerden dolayı da bir süre Sevimli Ay adıyla çıkmış,[1] daha sonra çıkan genel afla beraber eski adına dönmüştür. Dergi, 1929'dan sonra sosyalist yazarları bünyesine katınca dikkatleri üzerine çekmiş ve yazarların değiştirilmesi gündeme gelmiştir. Fakat Sabiha Zekeriya ve Zekeriya Sertel buna karşı çıkmıştır. 1931 yılında ise dergi kapatılmıştır.[2]

Kaynakça

  1. ^ Özen, Hatice (1994). "Tarihsel Süreç İçinde Türk Kadın Gazete ve Dergileri (1868-1990)". Sayfa 35.
  2. ^ Canan Maral İşaşır. "Resimli Ay Dergisi'nde Edebi ve Fikri Gelişmeler". (2006 tarihli ve 190862 nolu tez). 18 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ekim 2016. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Halikarnas Balıkçısı</span> Türk roman ve hikâye yazarı

Cevat Şakir Kabaağaçlı veya tanınan adıyla Halikarnas Balıkçısı, Bodrum'a olan aşkı ile tanınan ünlü roman ve hikâye yazarıdır.

Ahmet Refik Erduran, Türk oyun yazarı, yayımcı ve gazeteci.

<span class="mw-page-title-main">Peyami Safa</span> Türk yazar ve gazeteci

Peyami Safa, Türk yazar ve gazeteci. Dokuzuncu Hariciye Koğuşu, Matmazel Noraliya'nın Koltuğu ve Yalnızız gibi psikolojik türdeki eserleriyle Cumhuriyet dönemi Türk edebiyatında ön plana çıktı. Yaşamı ve fikrî hayatındaki değişimlerini eserlerine de yansıttı. Server Bedi takma adıyla birçok roman kaleme aldı. Cingöz Recai tiplemesini Fransız yazar Maurice Leblanc'ın Arsen Lüpen karakterinden esinlenerek yarattı. Aynı zamanda çeşitli kurumlarda gazetecilik mesleğini sürdürdü ve ağabeyi İlhami Safa ile birlikte Kültür Haftası gibi çeşitli dergiler çıkardı.

<span class="mw-page-title-main">Ahmed Cevad Paşa</span> 205. Osmanlı sadrazamı

Kabaağaçlızade Ahmed Cevad Paşa Osmanlı Devleti'nin 19. yüzyıl kumandan ve sadrazamlarındandır. II. Abdülhamit saltanatında 4 Eylül 1891 - 9 Haziran 1895 tarihleri arasında sadrazamlık yaptı; devrin en önemli konusu olan Ermeni sorunu ile ilgilendi. Askerlik ve devlet adamlığının yanı sıra devrinin bir aydını olarak tarih yazarlığı yapan ve çeşitli bilimsel konularda eserler veren Ahmet Cevat Paşa'nın en önemli eseri "Tarih-i Askeri Osmani" ’dir.

<span class="mw-page-title-main">Zekeriya Sertel</span> Türk gazeteci ve yayıncı (1890-1980)

Mehmet Zekeriya Sertel, Türk gazeteci ve yayıncı.

<span class="mw-page-title-main">Nâzım Hikmet</span> Türk şair ve yazar (1902–1963)

Nâzım Hikmet, Türk şair ve yazardır. Şiirleri elliden fazla dile çevrilmiş ve eserleri birçok ödül almıştır. Türkiye'de serbest nazımın ilk uygulayıcısı ve çağdaş Türk şiirinin en önemli isimlerindendir. Uluslararası bir üne ulaşmıştır ve dünyada 20. yüzyılın en gözde şairleri arasında gösterilmektedir.

<i>Akbaba</i> (dergi) haftalık siyasi mizah dergisi

Akbaba, 1922-1977 yılları arasında yayımlanmış haftalık siyasi mizah dergisi.

"Tan gazetesi olayı" ya da "Tan gazetesi baskını", 4 Aralık 1945 tarihinde sol eğilimli, günlük Tan gazetesinin bir grup tarafından yağmalanması olayıdır.

<i>Tan</i> (gazete, 1935) 1935-1945 arasında İstanbulda yayımlanan günlük gazete

Tan, 1926-1935 yılları arasında Milliyet ve 1935-1945 yılları arasında Tan adıyla Türkiye'nin İstanbul ilinde yayımlanan, sloganı "Günlük Siyasi Halk Gazetesi" olan sol eğilimli günlük gazete.

<span class="mw-page-title-main">Nail Çakırhan</span> Türk şair, gazeteci ve mimar

Nail Çakırhan, Türk gazeteci, şair, uluslararası ödüllü mimar ve restoratördür.

<span class="mw-page-title-main">Sabiha Sertel</span> Türk gazeteci

Sabiha Sertel, Türk gazeteci ve yazar. İlk Türk kadın gazetecidir. Türkiye’de feminizmin öncüleri arasında sayılır. Sosyalist-komünist görüşlü bir gazeteci-yazardır. Türk basın tarihinde önemli bir isim olan Zekeriya Sertel’in eşidir.

Ahmet Hamdi Ülkümen, Nebizade Hamdi Bey, Türk gazeteci, siyasetçi, eğitimci.

Sabiha Ziya Hanım, Türk ressam ve heykeltıraş. Sanayi-i Nefise Mektebi'nin heykel bölümünden mezun olan ilk kadın sanatçıdır.

<span class="mw-page-title-main">Faik Sabri Duran</span>

Faik Sabri Duran (1882-1943), Türk coğrafyacı, yazar ve eğitimci.

<span class="mw-page-title-main">Ahmet Hamdi Tanpınar Edebiyat Müze Kütüphanesi</span>

Ahmet Hamdi Tanpınar Edebiyat Müze Kütüphanesi, adını Türk romancı, öykücü ve şair Ahmet Hamdi Tanpınar'dan alan bir edebiyat müzesi ve arşividir. İstanbul'da bulunan müze Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından kurulmuş olup 12 Kasım 2011 tarihinde ziyaretçiye açılmıştır.

Fikret Madaralı, Türk öğretmen ve yazar. Bulgaristan'dan Türkiye'ye göç ettikten sonra doğduğu köye binaen Madaralı soyadını aldı. Köy enstitülerinde öğretmenlik, Türkçe öğretmenliği, çiftçilik ve yazarlık yaptı. 1974 yılında Madaralı Roman Ödüllerini vermeye başladı.

<span class="mw-page-title-main">Halil Lütfü Dördüncü</span> Türk gazeteci

Halil Lütfü Dördüncü, Türk gazeteci ve öğretmen.

Zümrüd-ü Anka, 11 Ocak 1923'te pazartesi ve perşembe günleri haftada iki kere olmak üzere 23 Nisan 1925'e kadar yayımlanan mizah dergisidir. Derginin imtiyaz sahibi Semih Lütfi Erciyes, sorumlu müdürü ise Zeki Cemal Bakiçelebioğlu'dur. Matbaa-i Şems ie Cihan Biraderler Matbaası'nda basılmış olup toplamda 224 sayıdan yayımlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'de basın</span> Türk basınına genel bakış

Türkçe olarak ilk gazete II. Mahmut'un emriyle 1 Kasım 1831'de kurulan Takvîm-i Vekâyi'dir ve bu adım, Osmanlı'de baskı makinesinin kurulmasından uzun bir süre sonraya denk gelmektedir. Takvîm-i Vekâyi, yayın hayatı boyunca birkaç kez kapatılmış ve 1922 itibarıyla meclis tarafından Resmî Ceride ve daha sonra Resmî Gazete adıyla yayımlanmıştır. İngiliz diplomat ve gazeteci William Churchill tarafından 1840 yılında yayın hayatına başlayan ve 1866'da kapanan Cerîde-i Havâdis, ikinci Türkçe gazetedir. 1860 yılında Osmanlı devlet adamı ve gazeteci Agâh Efendi tarafından hazırlanan Tercümân-ı Ahvâl, basılan ilk özel gazetedir. Yazarları arasında İbrahim Şinâsî ve Ahmed Vefik Paşa da yer almıştır. Sonraki yıllarda ise kurucusu Şinasî olan Tasvîr-i Efkâr yayımlanmış fakat 1866'da kapanmıştır.

Yusuf Ahıskalı, Türk sosyalist yazar, şair ve gazetecidir.