İçeriğe atla

Report on the Affairs of British North America

Rapport de Lord Durham sur les Affairs de l'Amérique septentrionale britannique.

Report on the Affairs of British North America ("Britanya Kuzey Amerikası'ndaki Ahval Hakkında Rapor"[1]), yaygın kullanılan adıyla Durham Report ("Durham Raporu") Québec, Ontario, Kanada ve Britanya İmparatorluğu tarihlerinde rol oynayan 1839 tarihli bir belgedir.

1837-38 yıllarında Aşağı Kanada ve Yukarı Kanada'da gerçekleşen ayaklanmaların ardından Whig partisine mensup Britanyalı politikacı Durham Kontu John Lambton diktatörlük yetkileriyle donatılarak Kanada genel valisi olarak atandı. Lambton'dan ayaklanmaların nedenini araştırması istendi. Bu dönemde Kanada'daki idare halka sorumlu değildi.[2]

Lambton, raporundaki genel tezi ilk sayfasında "Mevcut ahvalin devamına izin verildikçe bu vilayetlerin halkının can ve mal güvenliği, mal varlıklarından yararlanmaları, azimle çalışmaları sağlanamayacaktır" diyerek özetledi.[3] Kanada'daki ayaklanmanın nedenlerini, seçilmiş bir meclisin varlığıyla yürütmenin seçilmeyen, halka sorumlu olmayan bir yapı olmasının yarattığı gerginlik ve Fransızca konuşan nüfusla İngilizce konuşan nüfus arasındaki çatışma ekseninde değerlendirdi. Bu doğrultuda üç ana tavsiyesi oldu: Yukarı Kanada ve Aşağı Kanada'nın tek koloni olacak şekilde birleştirilmesi, Fransızca konuşan Kanadalıların kültürel asimilasyonu ve halka sorumlu hükûmet.[4]

Durham özellikle Aşağı Kanada'daki sorunların etnik kökene dayandığını düşünmekteydi, bulgularını "tek kucakta savaşan iki millet" şeklinde tasvir etti. The Canadian Encyclopedia'nın "şövenist" olarak tanımladığı bir yaklaşım sergiledi; Fransızca konuşan Kanadalıların "edebiyat ve tarih yoksunu" geri kalmış bir millet olduklarını ifade etti. Aşağı Kanada nüfusu Yukarı Kanada'dan yüksek olsa da iki bölgenin temsilinin yeni kurulacak birleşik eyalette eşit olması gerektiğini savundu. Yukarı Kanada'daki sorunlarınsa Muhafazakâr bir elit çevrenin gücü tekeline almasından kaynaklandığını tespit etti.[5]

Raporun tavsiyeleri tartışma yarattı. Halka sorumlu hükûmet kavramı Britanya İmparatorluğu otoriteleri için o dönem fazlaydı; kolonilerde kontrolün sıkı tutulmamasının Britanya'ya sadakatsizliğe yol açacağına inanılmaktaydı. Bu tür bir otonomi 1847'ye dek yürürlüğe konulmadı; ancak Kanada demokrasisinin temeli bu raporla atılmış oldu. Yukarı ve Aşağı Kanada'nın birleştirilmesi tavsiyesinin gereği yapıldı; 1840 Birlik Yasası'yla Kanada Eyaleti kuruldu.[5]

Kaynakça

  1. ^ İnönü ansiklopedisi, 20. cilt. Maarif Matbaası. 1956. s. 179. 21 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Eylül 2017. 
  2. ^ "Kanada". Büyük Larousse. 12. Milliyet Gazetesi Yayınları. s. 6280-1. 
  3. ^ "Durham, 1839: "Report on the Affairs of British North America", bound with several appendices that do not appear on this particular link". 21 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Eylül 2017. 
  4. ^ "The Durham Report and Its Solutions" (İngilizce). Ottawa Üniversitesi. 24 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ağustos 2017. 
  5. ^ a b "Durham Report" (İngilizce). The Canadian Encyclopedia. 21 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ağustos 2017. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kanada</span> Kuzey Amerikada yer alan bir ülke

Kanada, Kuzey Amerika'da bir ülkedir. On eyalet ve üç bölgeden oluşan ülke, Büyük Okyanus'tan Atlas Okyanusu'na ve kuzeyde Arktik Okyanusu'na kadar 9,98 milyon km²'lik bir alanı kaplar. Bu özelliğiyle yüzölçümü bakımından dünyanın Rusya'dan sonra en büyük 2. ülkesidir. Kanada, sınırları içinde en çok göl bulunduran ülkedir, bir milyondan fazla göl bulunmaktadır. Kanada'nın güney ve batıda Birleşik Devletler ile olan sınırı 8.891 km ile dünyanın en uzun kara sınırıdır. Ayrıca Kanada, 200.000 km den fazla bir mesafe ile dünyanın en uzun sahil şeridine sahiptir. Kanada'nın topraklarında çoğunlukla ormanlar ve bunun yanı sıra Rocky Dağları'ndaki tundra hakimdir. Nüfusun beşte dördü güney sınırına yakın yaşamaktadır. Kanada'nın başkenti Ottawa; en büyük üç şehri Toronto, Montreal ve Vancouver'dır.

<span class="mw-page-title-main">Seyşeller</span> Doğu Afrikada bir ada devleti

Seyşeller ya da resmî adıyla Seyşeller Cumhuriyeti, Afrika kıtasına bağlı ada ülkesidir. Seyşeller, Hint Okyanusu'ndaki 115'ten fazla ada üzerinde kurulu bir ülke olup, Afrika ana kıtasının doğusunda, Madagaskar'ın ise kuzeydoğusunda yer almaktadır. Ülkenin başkenti Victoria'dır.

<span class="mw-page-title-main">.ca</span> Kanadanın internet ülke üst düzey alan adı

Kanada'nın internet kod harfleri.

<span class="mw-page-title-main">Britanya İmparatorluğu</span> Birleşik Krallık tarafından yönetilmiş devletler ve dominyonlardan oluşan imparatorluk

Britanya İmparatorluğu, Birleşik Krallık veya öncül devletleri tarafından yönetilen dominyonlar, sömürgeler, himayeler ve mandalar ile diğer bağımlı bölgelerden oluşmuş olan imparatorluktur. 16. ve 17. yüzyıllarda İngiltere Krallığı tarafından kurulan denizaşırı sömürgeler ve ticaret karakolları olarak başlamıştı. En güçlü döneminde tarihteki en geniş topraklara sahip devlet olmasının yanı sıra bir yüzyıldan fazla bir süre boyunca dünyanın en önde gelen küresel gücüydü. 1922'de 458 milyon kişi, yani dünya nüfusunun neredeyse dörtte biri, Britanya İmparatorluğu'nun egemenliği altındaydı ve toprakları 33.000.000 km2'lik alanı kapsıyordu. Bu derece geniş bir coğrafyaya hükmettiği için siyasi, dilsel ve kültürel kalıtı hâlen yaygın olarak devam etmektedir. Gücünün doruklarındayken, dünya geneline yayılmış toprakları nedeniyle her zaman en az bir bölgesinde gün ışığı olmasından ötürü "üzerinde güneş batmayan imparatorluk" olarak da tanımlanmaktaydı.

<span class="mw-page-title-main">John A. Macdonald</span> Kanadanın ilk başbakanı

John Alexander Macdonald, Kanada Dominyonu'nun ilk başbakanı. Kanada'nın William Lyon Mackenzie King'dan sonra en uzun süre başbakanlık yapan politikacısıdır. Dominyonun kuruluş dönemini izleyen gelişme sürecine önderlik etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Louis-Honoré Fréchette</span> Kanadalı siyasetçi (1839-1908)

Louis-Honoré Fréchette, Kanadalı şair, siyasetçi, oyun yazarı ve kısa öykü yazarı.

<span class="mw-page-title-main">Britanya Kuzey Amerikası</span> Kuzey Amerika kıtasında Britanya İmparatorluğunun kolonilerini ve yönettiği toprakları ifade etmek için kullanılır

Britanya Kuzey Amerikası, Kuzey Amerika kıtasında Britanya İmparatorluğu'nun kolonilerini ve yönettiği toprakları ifade etmek için kullanılır. Bu terim ilk kez resmi olarak 1783'te kullanıldı, ancak 1839'daki "Durham Raporu" olarak bilinen "Britanya Kuzey Amerika Olayları Raporu"'na kadar yoğun olarak kullanılmadı.

<span class="mw-page-title-main">Atabasklar</span>

Atabasklar, Atabask halkları, Atabask Kızılderilileri, Athabaskalar ya da Deneler, Kuzey Amerika'da Amerika Birleşik Devletleri ile Kanada'da yaşayan ve Na-Dene dillerinin Atabask dilleri grubundan dilleri konuşan, avcı ve toplayıcı, yarı göçebe, anasoylu, animist-şamanist Kızılderili halkları. Toplam nüfusları yaklaşık 200.000 kişidir ve çoğunluğu Navaholar oluşturur. En yakın akrabaları birlikte dilce bir üst grup oluşturan Eyaklar, en uzak akrabaları ise Eyak-Atabask dillerine paralel Na-Dene dillerinin diğer ana grubunu oluşturan Tlingitlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Kanada Atabaskları</span>

Kanada Atabaskları, Yukon Toprakları, Kuzeybatı Toprakları, Britanya Kolombiyası ve Alberta eyaletlerinde daha çok Saskatchewan, Manitoba ve Nunavut eyaletinde ise daha az olmak üzere Kanada'nın batısında yaşayan ve Na-Dene dillerinin Atabask dilleri grubunun Kuzey Atabask dilleri alt grubundan dilleri konuşan Kuzey Atabasklarından, avcı ve toplayıcı, yarı göçebe, anasoylu, animist ya da şamanist Subarktik yerlisi Kızılderili halkları. Kanada yerlileri içinde First Nations yasal adıyla anılan Kanada Kızılderilileri arasında yer alır. Dil temelinde Kuzey Tuçoncası, Güney Tuçoncası, Tagişçe, Tahltanca, Kaskaca, Danezaca, Sekanice, Denetaca, Sahtuca, Tlınçonca, Denesulinece, Tsetsautça, Tsutinaca, Nadoten-Vetsuvetence, Dakelce, Çilkotince ve Nikolaca gibi 20 dil ve halk olarak sınıflandırılır. Esas olarak Alaska Atabasklarına giren ve Guçince, Hanca ve Yukarı Tananaca konuşanların yalnızca Kanada'da yaşayanları dahildir. Alaska Atabaskları ile birlikte Kuzey Atabaskları dil grubunu oluştururlar. Tsutinalar ile Nikola Atabaskları hariç tamamı Subarktik Kızılderilileri kültür grubuna dahildir.

Nikola Salişleri ya da Nikolalar, Kanada'nın Britanya Kolumbiyası eyaletindeki Nicola Country yöresinde, özellikle de Nicola Nehri civarında yaşayan, avcı ve toplayıcı, Plato Kızılderilileri kültür grubundan Kızılderili konfederasyonu. Politik ve kültürel birlik olan federasyon, Aşağı Nikolalar adıyla Scw'exmx boyundan Nlakapamuklar ile Yukarı Nikolalar adıyla Spaxomin boyundan Okanaganların birlikteliğidir. Saliş halkları içindeki İç Salişleri alt grubunda yer alırlar. Diğer Kanada Kızılderilileri gibi Nikola Salişleri de yasal olarak Kızılderili rezervi adı verilen kamp benzeri toplama yerleşimlerde yaşamak zorundadırlar.

<span class="mw-page-title-main">Kanada (eyalet)</span> Kuzey Amerikada 1841-1867 yılları arasında hüküm sürmüş Britanya Kolonisidir

Kanada Eyaleti, Kuzey Amerika'da 1841-1867 yılları arasında hüküm sürmüş Britanya Kolonisidir. Teşekkülü Durham Kontu John Lambton'un 1837 İsyanından sonra hazırladığı Britanya Kuzey Amerikası Sorunu Raporundaki tavsiyelerini yansıtır.

<span class="mw-page-title-main">Kanada Güvenlik İstihbaratı Servisi</span> Kanadanın başlıca ulusal istihbarat servisi

Kanada Güvenlik İstihbaratı Servisi Kanada'nın başlıca ulusal istihbarat servisidir. Bu toplama, analiz, raporlama ve Kanada'nın ulusal güvenliğine yönelik tehditler üzerine istihbarat yaygınlaştırılmasında ve yurt dışında Kanada ile ilgili gizli ve açık operasyonları, yürütmekle sorumludur. Aynı zamanda rapor veren ve milletin güvenliğini tehdit edici ulusal güvenlik konularında ve durumlarda Kanada hükûmetine bilgi verir.

1840 Britanya Kuzey Amerikası Yasası veya bilinan adıyla 1840 Birlik Yasası, Birleşik Krallık Parlamentosu'nda 23 Temmuz 1840'ta alınan karar sonrasında 10 Şubat 1841'de ilan edilen, Aşağı Kanada ile Yukarı Kanada'nın Kanada Eyaleti adıyla birleşimini sağlayan yasadır.

1791 Ruhban Vakıfları Yasası veya bilinan adıyla 1791 Anayasal Yasası, Birleşik Krallık Parlamentosu'nda alınan karar sonrasında 26 Aralık 1791'de ilan edilen, Britanya İmparatorluğu'nun bir parçası olan Quebec Eyaleti'nin Aşağı Kanada ve Yukarı Kanada olarak ayrılmasını sağlayan yasadır.

Halka sorumlu hükûmet, özellikle Britanya üzerine modellenmiş parlamenter sistemlerde hükûmetin, yani yürütme kuvvetinin, sorumluluğunun hükümdardan ziyade halkça seçilmiş bir meclise yönelik olduğu durumu anlatan terimdir. Bu anlamda kullanıldığında parlamenter sistemde kurulan bir hükûmet anlamına gelir.

<span class="mw-page-title-main">Britanya Kanadası</span> ilk olarak Paris Antlaşması (1763) ile Britanya egemenliğine girdi

Kanada, ilk olarak Paris Antlaşması (1763) ile Britanya egemenliğine girdi. Antlaşma ile Kanada'nın da parçası olduğu Yeni Fransa, Britanya İmparatorluğu'na devredildi. Britanya Kuzey Amerikası'nın parçası olan diğer bölgeler, koloniler ve eyaletler, gitgide Kanada'ya eklendi. 1763 Kraliyet İlanı ile Kanada kolonisi, 1791 Anayasal Yasası nedeniyle Kanadalar olarak da bilinen Quebec Eyaleti adıyla genişletildi. 1840 Birlik Yasası ile birlikte Aşağı Kanada ve Yukarı Kanada, Kanada Eyaleti adıyla bir araya geldi. Daha sonra 1867'de Kanada Konfederasyonu ile New Brunswick ve Yeni İskoçya kolonileri, Kanada kolonisi ile birleşerek Kanada Dominyonu'nu oluşturdu. Dominyon; Ontario, Québec, New Brunswick ve Yeni İskoçya olmak üzere dört eyalete ayrıldı. Başlangıçta yeni kurulan federasyonun dışında kalan koloniler, zamanla Kanada'nın kontrolüne girdi ve 1949'da Newfoundland ve Labrador'un katılımıyla Kanada bugünkü sınırlarına ulaştı. 1982 Kanada Yasası ile Kanada, Birleşik Krallık'ın egemenliğinden tamamen çıktı.

<span class="mw-page-title-main">Aden Kolonisi</span> Eskiden Birleşik Krallıka ait olmuş, şu anki Yemen civarina denk gelen koloni

Aden Kolonisi 1937'den 1963'e kadar bir Britanya Kraliyet kolonisi idi. Koloninin yeri, şu anki çağdaş Yemen'in güneyine denk gelmektedir. Koloni, Aden Limanı ve yakın çevresinden oluşmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Bianca Andreescu</span> Kanadalı tenis oyuncusu

Bianca Vanessa Andreescu Kanadalı bir profesyonel tenis oyuncusudur. Kadınlar Tenis Birliği'nin (WTA) single sıralamasında 21 Ekim 2019 itibarıyla 4. sırada yer alır. 11 Ağustos 2019'da Andreescu, 1969'da Faye Urban'dan bu yana Canadian Open turnuvasını single kategorisinde kazanan ilk Kanadalı kadın oldu. 2019 US Open finalinde Serena Williams'ı mağlup ederek 2000'lerde doğmuş ve Grand Slam'ı kazanan ilk kişi olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Kanada Cumhuriyeti</span>

Kanada Cumhuriyeti, 5 Aralık 1837'de William Lyon Mackenzie tarafından ilan edilen ve varlığını 1838 yılına kadar sürdüren bir hükûmetti. Kendi kendini ilan eden hükûmet, Yukarı Kanada İsyanı'nın son günlerinde Niagara Nehri'ndeki Navy Adası'nda kuruldu.

Kendi kendini yöneten koloni, Britanya İmparatorluğu'nda seçilmiş yöneticilerin koloninin temsili kontrolüne sahip olup, kolonyal güce başvurmadan çoğu kararı alabildiği seçilmiş bir hükûmete sahip bir idari bölünüş biçimidir. Birleşik Krallık hükûmetinin atanmış bir Vali aracılığıyla, atanmış bir Konsey'in yardımıyla veya yardımı olmaksızın yönettiği bir Kraliyet kolonisinin aksine bu koloniler kendi yönetim organlarını oluşturmaktaydı. Kendi kendini yöneten kolonilerin çoğunda "halka sorumlu hükûmet" vardı.