İçeriğe atla

Rennan Pekünlü

Esat Rennan Pekünlü (Prof. Dr.) (d. 6 Şubat 1950, İzmir), Türk astronom, akademisyen.

Plazma fiziği, manyetohidrodinamik alanında çalışmalar üretmiş bir bilim insanıdır.

Hayatı

6 Şubat 1950’de İzmir’de dünyaya geldi.[1] Yüksek öğrenimini 1972 yılında Ege Üniversitesi Fen Fakültesi’nde tamamladı. Aynı kurumdan 1973’te yüksek lisans derecesi aldı. Milli Eğitim Bakanlığı yurtdışı doktora bursuyla İngiltere’ye giderek 1978’de Leicester Üniversitesi’nden doktora derecesi aldı.

1979’da Ege Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Astronomi Bölümü’nde asistan olarak görev yapmaya başlayan Pekünlü, 1982’de 1402 sayılı yasa gereği üniversiteden uzaklaştırıldı; 1990’da tekrar üniversiteye döndü. 1997’de doçent, 2003’te profesör unvanı aldı.

Temmuz 2000 – Şubat 2004 TÜBİTAK Ulusal Gözlemevi’nde Akademik Kurul üyesi olarak yer aldı.

Pekünlü, başörtülü öğrencileri sınıfa almadığı gerekçesiyle bir öğrenci tarafından açılan davada, İzmir 4.Asliye Ceza Mahkemesi'nin 13 Eylül 2012 tarihinde verdiği karar sonucunda iki yıl bir ay hapis cezasına çarptırıldı.[2] Türkiye’deki akademi ve bilim çevreleri cezanın haksız olduğunu iddia ederek infazın ertelenmesi ve yeniden yargılanmasını için imza topladı fakat cezanın infazı durdurulmadı.[3] Dava sürecinde üniversitedeki görevinden alınan ve emekliye ayrılan Pekünlü Kasım 2014’te Foça Açık Cezaevi’ne girdi; ve 16 Nisan 2015'te tahliye oldu.[4][5]

Pekünlü Davası

Başörtülü öğrencileri sınıf almadığı gerekçesiyle hapis cezası alan Pekünlü'nün cezaevinde bulunduğu süre içinde hakkındaki davaları takip etmek ve kamuoyunu bilgilendirmek amacıyla çalışmalarını yürütmek üzere çeşitli demokratik kitle örgütü, öğretim üyesi, sanatçı ve toplumun birçok kesiminden yurttaşların katılımıyla Rennan Pekünlü Komitesi adlı komite kuruldu.[6] Pekünlü'nün cezaevinden çıkmasının ardından Tüm Öğretim Elemanları Derneği tarafından kendisine "Yılın Direnen Bilim İnsanı Ödülü" verildi.[7]

Pekünlü, adil yargılanma hakkının ihlal edildiği gerekçesiyle Anayasa Mahkemesi'ne; bu başvurunun reddedilmesi üzerine; verilen cezanın öngörülebilir olmadığı ve bu nedenle "kanunsuz suç ve ceza olmaz’ ilkesine aykırı olduğunu ileri sürerek Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'ne (AİHM) başvurdu.[8] AİHM, Türk hükûmetinden yazılı görüş istedi; müzakerelerin ardından 2017'de açıkladığı kararında söz konusu yasal düzenlemenin ulaşılabilir ve öngörülebilir olduğuna hükmederek başvuruyu açıkça dayanaktan yoksun buldu.[9]

Dört öğrencinin şikayetiyle aynı gerekçeyle hakkında bir başka dava daha açılmış olan Pekünlü, cezaevinden çıktıktan sonra 12 yıla kadar hapis istemiyle 9. Adliye Ceza Mahkemesi'nde yargılandı.[10] Pekünlü açılan ikinci dava da aynı cezaya çarptırıldı.[11]

Pekünlü, kendisine ceza veren ve kararı onayan dört hakimle iki savcı hakkında ‘FETÖ/PDY’ soruşturması kapsamında işlem yapılması üzerine 2016'da yeniden yargılanma talep etti; bu talebi İzmir 4'üncü Asliye Ceza Mahkemesi tarafından reddedilmesi üzerine 2017'de Anayasa Mahkemesi'ne başvurdu.[12][13]

Eserleri

Kitapları

  • Büyük Patlama, 1994.
  • Plazma Fizigi (Çeviri), 1993
  • Din - bilim çatışması (2015)

Bilimsel makalelleri

  • Ebru Devlen & E. Rennan Pekünlü, MHD Waves in the Solar North Polar Coronal Hole (NPCH), Astron. Nachr. /AN 331, No.7, 716-724 (2010)
  • Ebru Devlen & E. Rennan Pekünlü, Finite Larmor radius effects on weakly magnetized, dilute plasmas, MNRAS, 404, 830-836 (2010)
  • 2007, Ebru AKBAŞ & E. Rennan Pekünlü, Diamagnetic Effect on Magnetorotational Instability in Accretion Discs', MNRAS,Vol. 377, 1245-1262.
  • Kalomeni, B., Pekunlu, E.R., Yakut, K., Magnetic Cataclysmic Variable Star: AM Her, Binary Stars as Critical Tools and Tests in Contemporary Astrophysics, International Astronomical Symposium no. 240, 22*25 August, 2006, in Prague, Czech Republic, S240, #076IAU Symposium, 2006, (2007), s. 240.
  • 2005, B. Kalomeni, K. Yakut, E.R. Pekünlü, Cyclotron emission from accretion plasma columns in magnetic cataclysmic variable stars, A&A, 439, 823*833.
  • Ebru Akbaş, E. Rennan Pekünlü, Influence of the diamagnetic effect on magnetorotational instability in accretion discs, Ringberg Workshop on Planet Formation: Theory meets Observations, 19*22 Dec. 2004, Ringberg Castle, Germany.
  • Ebru AKBAŞ & E. Rennan Pekünlü, Influence of the Diamagnetic Effect on Magnetorotational Instability in Accretion Disks, in the Proceeding of the Magnetized Interstellar Medium, Eds., B. Uyanıker, W. Reich & R. Wielibinski, 2004
  • 2004, D. Zengin, E. Rennan Pekünlü & E. Tığrak, Collapse of Interstellar Molecular Clouds (Poster),in Proceedings Magnetized Interstellar Medium, 8 – 12 Sept. 2003, Antalya, Eds.: B. Uyaniker, W. Reich & R. Wielebinski
  • E.R. Pekünlü, K. Yakut & H. Sart Cyclotron Resonant Heating & Acceleration of protons, O VI & Mg X ions in North Polar Coronal Hole, Tr. J. Physics, Vol. 28, No.6, 407, 2004
  • E.R. Pekünlü, Z.Bozkurt, M. Afsar, E. Soydugan, F. Soydugan Alfven Waves in the inner polar coronal hole (MNRAS, Vol. 336, pp. 1195 *1200, 2002)
  • E.R. Pekünlü, Ö.Çakırlı and E.Özetken : Solar Corona Heating by Magnetosonic Waves, MNRAS, Vol.326, pp. 675*685, 2001
  • 1998, C. Ibanoglu, E.R. Pekünlü, V. Keskin, Z. Tunca, S. Evren, M.C. Akan, A. Devlen, Long *Term Photometry of RT Lacertae: 2. Further Evidence for a Circumstellar Envelope and Mass Accretion, Ap&SS., Vol. 257, pp. 83*93
  • 1998, C. Ibanoglu, E.R. Pekünlü, V. Keskin, Z. Tunca, S. Evren, M.C. Akan Long Term Photometry of RT Lacertae : 1. Light and Colour Variation, Ap&SS Vol. 257, pp. 11*21
  • 1997, F.M. Zerbi, E. Rodriguez, R. Garrido, S. Martin, C. Akan, K. Luedeke, V. Keskin, C. Ibanoglu, S. Evren, Z. Tunca, E.R. Pekünlü, M. Paparo, J. Nuspl, K. Krisciunas, S.Y. Jiang, The Gamma Dor variable HD 164615 : results from a multisite photometric" campaign, MNRAS., Vol. 292, pp. 43*51
  • 1996, E. Rennan Pekünlü The Green Function for Solar Microwaves in Extraordinary Mode, MNRAS. Vol.283 pp. 969*976
  • 1995, E. Rennan Pekünlü Radial Diffusion Revisited, Earth, Moon and Planets Vol.71 : pp. 33*41
  • E. Rennan Pekünlü Radial Diffusion In Jovian Inner Belt'2, Earth Moon and Planets Vol 59, pp 201*210, 1992
  • E. Rennan Pekünlü Influence of Interplanetary Magnetic Field Sector Boundary Passeges on Jovian Decametric Radio Bursts, Planet Space Sci Vol 31, No:1 pp. 129*134, 1983

Dış bağlantılar

Kaynakça

  1. ^ "Özgeçmiş, Şirince Matematik Köyü Evrim Çalıştayı 20-24 Nisan 2012, Erişim tarihi:04.12.2014" (PDF). 22 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 4 Aralık 2014. 
  2. ^ Top, Turaç (3 Mayıs 2017). ""Pekünlü'nün tutanakları davama delil oldu"". Al Jazeera Turk. 28 Haziran 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2023. 
  3. ^ "Döker, Pekünlü yeniden yargılansın, Cumhuriyet gazetesi, 17 Kasım 2014". 10 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2014. 
  4. ^ "Başörtülü öğrencileri fişleyen Prof. Dr. Pekünlü cezaevinde, TRTTurk, 27.11.2014". 9 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2014. 
  5. ^ "Rennan Pekünlü tahliye oldu". CNN Türk. 16 Nisan 2015. 24 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2023. 
  6. ^ "Prof. Dr. Rennan pekünlü için komite kuruldu". egeninsesi.com. 27 Aralık 2014. 24 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2023. 
  7. ^ "Prof. Dr. Pekünlü'ye "Yılın Direnen Bilim İnsanı" Ödülü". Milliyet. 16 Nisan 2015. 24 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2023. 
  8. ^ "AİHM'den Pekünlü'ye onay". Sözcü. 25 Haziran 2015. 15 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2023. 
  9. ^ "AİHM Pekünlü/Türkiye Kararı" (PDF). 24 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. 
  10. ^ "Belma Yücel Rennan Pekünlü aynı konuyla ilgili ikinci kez hakim karşısında, Ulusal Kanal 30.06.2015". 3 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Temmuz 2015. 
  11. ^ "Rennan Pekünlü'ye yeniden hapis cezası". Cumhuriyet. 2 Ekim 2015. 24 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2023. 
  12. ^ "Prof. Pekünlü yeniden yargılama talep etti: Tipik bir kumpas davasıydı - Diken". www.diken.com.tr. 19 Ağustos 2016. 29 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2023. 
  13. ^ "Pekünlü, yargılanmanın yenilenmesi için AYM'ye başvurdu". Evrensel.net. 13 Ocak 2017. 14 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2023. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Necmettin Erbakan</span> 23. Türkiye başbakanı

Necmettin Erbakan, Türk yüksek makine mühendisi, akademisyen, siyasetçi ve Millî Görüş ideolojisinin kurucusudur. Başbakan yardımcılığı ve başbakanlık görevlerinde bulunmuştur. 1974 yılında Bülent Ecevit liderliğindeki Cumhuriyet Halk Partisi ile kurulan koalisyon hükûmetinde başbakan yardımcısı ve devlet bakanı olmuştur. 1974 Genel Affı ve Kıbrıs Harekâtı'na destek vermiştir. 1996'da başbakan olmuş, başbakanlık görevini 28 Haziran 1996 ile 30 Haziran 1997 tarihleri arasında sürdürmüştür. 28 Şubat sürecinde istifa etmeye zorlanmış, partisi kapatılmış ve kendisine 5 yıl süreliğine siyaset yasağı getirilmiştir. Kayıp Trilyon Davası'nda 2 yıl 4 ay hapis cezasına çarptırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Cezaevi</span> hükümlülerin içinde tutuldukları yapı

Cezaevi ya da hapishane, hüküm giymiş kişilerin cezalarını çekmesi için hapsedildikleri yerler. Türkçede zindan ve mahpushane sözcükleri de zaman zaman -özellikle eski metinlerde- aynı anlamda kullanılır. Tutukluların, hükümlülerden ayrı olarak tutulduğu yere ise tutukevi denir.

<span class="mw-page-title-main">Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi</span> İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesi ile kurulan, Avrupa Konseyine bağlı, Strazburgda bulunan uluslararası mahkeme

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) veya İnsan Hakları Avrupa Mahkemesi (İHAM), uluslararası bir teşkilat olan Avrupa Konseyi'ne bağlı olarak 1959 yılında kurulmuş uluslararası bir mahkemedir. Mahkeme, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve ek protokolleriyle güvence altına alınmış olan temel hakların çiğnenmesi durumunda bireylerin, toplulukların, tüzel kişilerin ve diğer devletlerin, belirli usul ve kurallar dahilinde başvurabileceği bir yargı merciidir. 46 Avrupa Konseyi üyesi, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin yargı yetkisini tanımaktadır. Mahkeme, Fransa'nın Strazburg şehrinde bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Radovan Karadžić</span> Sırp cumhuriyetinin ilk cumhurbaşkanı ve savaş suçlusu Bosnalı sırp siyasetçi

Radovan Karadžić, Bosnalı Sırp siyasetçi, psikiyatrist ve şairdir. Eski Yugoslavya Uluslararası Ceza Mahkemesi tarafından soykırım, insanlığa karşı suçlar ve savaş suçlarından mahkûm edildi. Bosna Savaşı sırasında Sırp Cumhuriyeti'nin başkanıydı.

<span class="mw-page-title-main">Ertuğrul Kürkcü</span> Türk siyasetçi

Ertuğrul Kürkcü, Türk sosyalist aktivist, yayıncı ve yazar. Halkların Demokratik Partisi (HDP) Onursal Başkanı, Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi (AKPM) Onursal Üyesi ve İlerici Enternasyonal Danışma Kurulu Üyesidir.

Ayşe Nazlı Ilıcak, Türk gazeteci ve siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'de başörtüsü yasağı</span> Türkiyede 12 Eylül Darbesinden sonra kamu kurumlarında türbanın yasaklanması

Türkiye'de başörtüsü yasağı veya kılık kıyafeti düzenleyen kararlar, başta üniversite öğrencilerine yönelik olmak üzere bütün kamu ve bazı özel kurumlarda kadın çalışanlara uygulanan başörtü yasağı ile bu yasağın sosyal ve siyasal etkileri etrafında yaşanan tartışmalar. Siyasal İslam'ın simgesi olduğu iddia edilen başörtüsünü kamusal alanda yasakladığı iddia edilen mahkeme kararları bu sorunun ön ayağını oluşturmaktadır.

İlhami Erdil Türk asker. 18. Türk Deniz Kuvvetleri Komutanı.

<span class="mw-page-title-main">Ayşe Işıl Karakaş</span>

Ayşe Işıl Karakaş veya Ayşe Işıl Ergüvenç, eski Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi yargıcı ve akademisyendi. Karakaş'ın akademik çalışmaları insan hakları, bireysel özgürlükler ve Avrupa hukuku üzerine yoğunlaşmaktaydı.

Hasan Iğsız Türk asker. Eski 1. Ordu Komutanı.

<span class="mw-page-title-main">Sacit Kayasu</span> Türk hukukçu

Sacit Kayasu Türk hukukçu, eski Adana Cumhuriyet Savcısı.

Balyoz ya da Balyoz Harekât Planı 5-7 Mart 2003 tarihlerinde 1. Ordu karargâhında düzenlenen plan seminerinde Türkiye hükûmetini devirmek amacıyla Çetin Doğan liderliğinde hazırlandığı iddia edilen askerî darbe planıdır. Yapılan yargılamalar sonucu, darbe planlarının gerçeği yansıtmadığı ortaya çıkmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Rıza Türmen</span> Türk siyasetçi ve diplomat

Rıza Mahmut Türmen, Türk hukukçu, diplomat ve siyasetçi.

Türkiye'de vicdani ret, kanunlarda hak olarak tanınmadığı ve vicdani retçilerle ilgili özel bir düzenleme yapılmadığı için vicdani retçiler, diğer tüm askerlik çağına gelmiş erkek Türk vatandaşları ile aynı şekilde muamele görürler. Türkiye'de vicdani ret kararından sonra alınan cezaya rağmen askerlik görevi için çağrının ve silah altına alınma emrinin devam etmesi sebebiyle retçiler ya retlerinden vazgeçip askerlik görevini yerine getirmekteler ya da sivil itaatsizliğe devam etmekteler. Reddinde ısrar edenler ya firari olarak yaşamakta ya da silah altına alınmalarına rağmen verilen görevleri reddettikleri için askeri cezaevlerine atılmaktadırlar.

İzmir Buca Cezaevi, resmi adıyla İzmir Kapalı ve Açık Ceza İnfaz Kurumu, belli bir tipte olmayan kapalı ve açık cezaevidir. İzmir ili Buca ilçesinde bulunmaktaydı. 1959 yılında kurulmuştur. 2020 Ege Denizi depreminde hasar gören cezaevi önce boşaltıldı, Aralık 2020'de ise yıkılmaya başlandı. En son görev yapan kurum müdürü Murat Gündüz'dü.

12 Eylül Davası, 12 Eylül Darbesi'ni gerçekleştiren komutanlardan hayatta kalanların yargılandığı dava. Kenan Evren ve Tahsin Şahinkaya, 765 sayılı TCK'nin "Devlet Kuvvetleri Aleyhine Cürümler" başlıklı 146. maddesi uyarınca müebbet hapis cezasına çarptırıldı. Tahsin Şahinkaya'nın, Kenan Evren’den iki ay sonra, 90 yaşında ölmesiyle Yargıtay aşamasındaki dava düştü ve kararlar kesinleşmedi. Yıllar sonra, 15 Temmuz 2016 Darbe Girişimi sonrası; Kenan Evren'in ifadesini alan dönemin Ankara Cumhuriyet Başsavcı Vekili, Kenan Evren ve Tahsin Şahinkaya'ya dava açan dönemin Ankara Cumhuriyet Savcısı, açılan davaya ilk bakan hâkimler ve iddia makamında bulunan savcılar, "Fethullahçı Terör Örgütü (FETÖ) soruşturması" kapsamında meslekten ihraç edildi. Daha sonra bazıları yargılandı ve mahkûm oldu.

Perinçek-İsviçre Davası, İşçi Partisi Genel Başkanı Doğu Perinçek ile İsviçre Federal Hükûmeti adına İsviçre arasında Ermeni Soykırımı'nın inkârı üzerine 2007-2015 yılları arasında süren yargı süreci. 15 Ekim 2015 tarihinde Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Büyük Dairesi tarafından açıklanan kesin karar ile Doğu Perinçek'in ifade özgürlüğünün ihlal edildiğine hükmedildi ve İsviçre Devleti mahkûm edildi.

<span class="mw-page-title-main">Semih Özakça</span>

Semih Özakça, Türk öğretmen ve aktivist.

Ebru Timtik, adil yargılanma amacıyla açlık grevine girdikten sonra ölen Kürt-Türk insan hakları avukatıydı. Eylül 2017'de tutuklanan Türk hükûmetini eleştiren müvekkillerini temsil ettiği bilinen 18 avukattan birisiydi. Savcı Mehmet Selim Kiraz'ın makam odasında DHKP-C'li teröristlerce şehit edilmesinin ardından başlatılan operasyon kapsamında, DHKP-C'nin Türkiye sorumlularından Kamile Kayır'la aynı bölmede yakalanmış ve cezaevine atılmıştı.

Öcalan Davası; Türkiye Cumhuriyeti'ne karşı 1984'ten beri isyan eden ve Avrupa Birliği, NATO, ABD ile Türkiye gibi çeşitli devlet ve kuruluşlar tarafından bir terör örgütü olarak kabul edilen yasa dışı ayrılıkçı silahlı örgüt PKK'nın kurucu Abdullah Öcalan'ın, "silahlı terör örgütü kurmak ve yönetmek" suçuyla Ankara 2 No'lu Devlet Güvenlik Mahkemesi tarafından idama mahkûm edilmesiyle sonuçlanan yargı sürecidir.