İçeriğe atla

Renk terimi

İngilizce renk terimleriyle renk çarkı

Renk terimi (veya renk adı), belirli bir rengi ifade eden bir kelime veya kelime öbeğidir. Renk terimi, genellikle Munsell renk sistemine göre tanımlanan rengin (görsel bağlamdan etkilenen) insan algısına veya altta yatan bir fiziksel özelliğe (görünür ışığın belirli bir dalga boyu gibi) atıfta bulunabilir. Ayrıca renk uzayları olarak adlandırılan sayısal renk belirleme sistemleri de vardır.

Renk ve şekil arasında bir ayrım yapılması önemlidir çünkü bu iki özellik dilde tarif edilirken genellikle birbiriyle bağlantılı olarak kullanılır. Örneğin, konuşma terimlerinin alternatif bölümleri olarak renk terimi ve şekil terimi olarak etiketlenirler.[1]

Renk boyutları

Tipik insan renk görüşü trikromatiktir yani üç boyutlu bir renk gamına dayanır. Bu üç boyut farklı şekillerde tanımlanabilir ancak genellikle en sezgisel tanım HSL/HSV renk uzayının boyutlarıdır:

Glas ("açık mavi/gri/yeşil") ve gorm ("koyu mavi/gri/yeşil") arasındaki farkın tondan ziyade yoğunluğa (parlaklık) dayandığını açıklayan İrlanda renk terimleriyle renk çarkı.

Doğal dillerde

Sözlük bilimi

Tek metinli renk sözcükleri, 'kırmızı', 'kahverengi', 'fuşya' veya 'zeytin' gibi tek tek sözcüklerden veya kök sözcüklerden oluşur. Kök sözcükler genellikle rengin tonunu tanımlar ancak bazı kök sözcükler - yani kahverengi - diğer boyutları da tanımlayabilir. Bileşik renk sözcükleri, genellikle doygunluğu veya parlaklığı tanımlayan ön ek sıfatlarını (ör. 'açık kahverengi', 'deniz yeşili') veya göreli rengin tonunu iyileştiren bileşik temel renk sözcüklerini (ör. 'sarı-yeşil') içerir.

Temel renk terimleri

Temel renk terimleri aşağıdaki kriterleri karşılar:[2]

  • monolekmik ('yeşil', ancak 'açık yeşil' veya 'orman yeşili' değil),
  • yüksek frekansta
  • o dilin konuşmacıları tarafından kabul edilmiştir.

İngilizcede 11 temel renk terimi vardır: 'siyah', 'beyaz', 'kırmızı', 'yeşil', 'sarı', 'mavi', 'kahverengi', 'turuncu', 'pembe', 'mor' ve 'gri' '; diğer dillerde 2 ile 12 arasındadır. Diğer tüm renkler o dili konuşanların çoğu tarafından bu temel renk terimlerinin varyantları olarak kabul edilirler. Yaklaşım sarsıcıysa, değiştirilen terim muhtemelen temel bir renk terimi olma gereksinimini karşılar. İngilizcede temel bir renk terimi olmaya yaklaşan bir renk örneği turkuazdır. Monoleksemiktir ancak özellikle cam göbeği alternatiflerine kıyasla çok yüksek sıklıkta değildir. Ayrıca, çoğu insan diğer temel renk terimlerinin (mavi-yeşil) yaklaşık olarak kullanılmasını sarsıcı bulmaz.

Kaynakça

  1. ^ Colour Categories in Thought and Language; "The neuropsychology of color". Cambridge, England: Press Syndicate of the University of Cambridge. 1997. ss. 118-120. ISBN 9780521498005.  Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  2. ^ Basic Color Terms: Their universality and evolution. 1969. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Safir</span>

Safir (Gökyakut), demir, titanyum, kobalt, kurşun, krom, vanadyum, magnezyum, bor ve silisyum gibi eser miktarda element içeren alüminyum oksitten (α-Al2O3) oluşan, çeşitli mineral korindonlardan oluşan bir değerli taştır. Safir adı Latince sapphirus kelimesinden türetilmiştir ve kendisi de lapis lazuli'ye atıfta bulunan Yunanca sappheiros σάπφειρος kelimesinden gelir.

<span class="mw-page-title-main">Bukalemun</span> Hayvan

Bukalemun, sürüngenler sınıfının Chamaeleonidae familyasından renk değiştirebilen kelerlerin ortak adı.

<span class="mw-page-title-main">Yeşil</span> mavi ve sarı arasında görülebilen katkı ana rengi

Yeşil renk elektromanyetik tayf'ın insan gözüyle görülebilen renklerinden biridir. Turuncu ve mor ile birlikte ara renklerden birini oluşturur. Dalgaboyu 550 nanometre kadardır. Karşıt rengi kırmızı'dır.

<span class="mw-page-title-main">Kahverengi</span> bir renk

Kahverengi veya Boz kırmızı ve yeşil, turuncu ve mavi veya sarı ve mor pigmentlerin karıştırılması ile elde edilebilen bir renktir.

<span class="mw-page-title-main">Pigment</span>

Pigment ya da boyar madde, suda tamamen veya hemen hemen çözünmeyen renkli bir malzemedir. Bunun tersine, boyalar genelde, en azından kullanımlarının bir aşamasında çözünürdür. Boyalar genellikle organik bileşik pigmentler ise genellikle inorganik bileşikdir. Tarih öncesi ve tarihi değeri olan pigmentler arasında koyu sarı, odun kömürü ve lapis lazuli bulunur. Sanayide olduğu kadar sanatta da kalıcılık ve istikrar istenen özelliklerdir. Kalıcı olmayan pigmentler kaçak olarak adlandırılır. Kaçak pigmentler zamanla veya ışığa maruz kaldıkça solarken bazıları sonunda kararır. Pigmentler boya, mürekkep, plastik, kumaş, kozmetik, gıda ve diğer malzemeleri renklendirmede kullanılır. İmalat ve görsel sanatlarda kullanılan çoğu pigment kuru renklendiricidir ve genellikle ince bir toz hâlinde öğütülür. Boyada kullanım için bu toz, pigmenti askıya alan görece nötr veya renksiz bir malzeme olan bağlayıcıya eklenir ve boyaya yapışkanlık verir. Genellikle aracında çözünmez olan bir pigment ile kendisi bir sıvı olan veya aracında çözünen boya arasında bir ayrım yapılır. Renklendirici, ilgili araca bağlı olarak bir pigment veya bir boya görevi görebilir. Bazı durumlarda pigment, bir metalik tuzla çözülebilir bir boyanın çökeltmesi ile boyadan üretilebilir. Oluşan pigmente göl pigmenti denir. Biyolojik pigment terimi, çözünürlüklerinden bağımsız olarak tüm renkli maddeler için kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Gördes halıları</span>

Gördes halısı, Manisa'inin Gördes ilçesi yöresine özgü özellikler taşıyan halı türüne denir. Figür ve motifleri geçmişin izlerini yaşatmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Peridot</span>

Peridot (yılantaşı), olivin mineralinin bir çeşidi sarı yakut'tur. Zebercet olarak da anılır. Peridot ismini Yunanca peridona kelimesinden alır. Halk arasındaki diğer isimi "yılantaşı"dır. Bazen "beril" olarak isimledirilse de, [beril] Berilyum içeren farklı bir taş grubundandır.

Göze renk veren anatomik yapı iristir.

<span class="mw-page-title-main">Saç rengi</span>

Saç rengi, iki tür melanine bağlı olarak saç foliküllerinin pigmentidir. Bunlar eumelanin ve feomelanindir. Genellikle, saçta daha fazla eumelanin varsa, saçın rengi daha koyu olur. Daha az eumelanin varsa, saç daha açık renkli olur. Melanin seviyeleri zaman içinde insanın saç renginin değişmesine neden olabilir ve aynı insan üzerinde birden fazla renkte saç köklerinin bulunması mümkündür. Özel saç renkleri genellikle etnik gruplarla, gri veya beyaz saç renkleri ise yaşla ilişkilendirilir. En yaygın saçlar ;siyah saç, sarı saç,kahverengi saç, kumral saç, kızıl saç, titian saç renkleridir.

<span class="mw-page-title-main">Florit</span>

Fluorit veya florit; CaF2 bileşiminde, saydam veya yarı saydam olan, sarı, yeşil, mavi, mor, kırmızı veya renksiz olabilen bir mineraldir. Doğada en fazla renk çeşitliliğine sahip minerallerden birisidir. Yoğunluğu 3,2 g/cm³, sertliği ise Mohs sertlik cetveline göre 4'tür. Kristal yapısı genelde kübik olmakla beraber oktahedral yapılara da rastlanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kırmızı</span> bir renk

Kırmızı, al veya kızıl, parlak gökkuşağının en dışındaki renk. Sarı ve mavi gibi ana renklerden biridir. Güneş içteki gökkuşağındaki kırmızı renk ve gözümüzün açısı 42 derecedir. Elektromanyetik tayfın görülebilen renklerinden biridir. Kırmızı ışığın dalga boyu 630-760 nanometre civarındadır. Kırmızı en düşük frekanslı renktir. Kırmızının altındaki frekanslara kızılötesi denir. Karşıt rengi mavidir. Kırmızının, tamamlayıcı rengi yeşildir.

<span class="mw-page-title-main">Sarı</span> renk

Sarı, elektromanyetik tayfın yeşil ile turuncu arasında yer alan ve insan gözüyle görülebilen renklerinden biridir. Dalgaboyu 565-590 nanometre kadardır. Karşıt rengi mor'dur.

<span class="mw-page-title-main">Mavi</span> bir renk

Mavi, çakır veya gök, resim boyamada ve geleneksel renk teorisi ve RGB renk modelindeki üç ana renkler pigmentlerinden biridir. Görünür ışığın tayfı üzerinde menekşe ve yeşil arasında uzanır. Göz yaklaşık 450 ile 495 nanometre arasında baskın dalga boyu olan ışığı gözlemlerken maviyi algılar. Çoğu mavi, diğer renklerin hafif bir karışımını içerir; gök mavisi biraz yeşil içerirken lacivert biraz menekşe içerir. Açık gündüz gökyüzü ve derin deniz Rayleigh saçılması olarak bilinen optik bir etki nedeniyle mavi görünür. Tyndall etkisi adı verilen bir optik etki, mavi gözler 'i açıklar. Havadan perspektif adı verilen başka bir optik etki nedeniyle uzaktaki nesneler daha mavi görünür. Karşıt rengi turuncu'dur.

Ortorombik kristal sistemi kristal kafes yapılarından biridir. Bu sistemde a, b ve c eksenleri farklı boylarda, bunlar arasındaki açılar da 90o'e eşittir a≠b≠c ve α=β=γ=90° olmalıdır.

<span class="mw-page-title-main">Pas rengi</span>

Pas, Demir oksitten meydana gelmiş kırmızı-turuncu-kahverengi bir renktir. Sahne aydınlatmasında yaygın olarak kullanılan bir renktir ve standart bir tungsten ışık kaynağı üzerine kullanıldığında fotoğrafik güvenlik ışığı ile kabaca aynı renktedir. Bu renk, renk kitabında 777 numaraya sahiptir Lee Filters.

<span class="mw-page-title-main">Burgonya (renk)</span> koyu kırmızı ve mor arası bir renk

Burgonya, adını Burgonya şarabından alan koyu kırmızımsı mor renktir. Fransa'daki Burgonya bölgesi adını bir Alman kabilesi olan Burgundians'dan almıştır. Burgonya rengi, kestane rengi ve kordovan rengi gibi diğer koyu kırmızı tonları ile benzerlik gösterir ancak bunların her birinden biraz farklıdır. Örnek vermek gerekirse, kordovanın kökeni ayakkabı için kullanılan deri biraz daha açık kahverengi bir renge sahipken, öküz kumu genellikle giyim eşyası tanımında, özellikle deri renklerinde, daha zengin bir kırmızıya ve biraz daha fazla mora sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Kehribar rengi</span>

Kehribar saf bir kroma rengidir ve renk çarkında turuncu ile altın rengi arasında yer alır. Renk ismini kehribardan almıştır, Kehribarın rengi; sarı kahverengi kırmızı ve turuncunun karışımı gibidir. İngilizcede teriminin, spesifik maddeye yapılan göndermeden ziyade bir renk adı olarak ilk kez kaydedilen kullanımı 1500'dü.

<span class="mw-page-title-main">Renk tonları ve gölgeler</span>

Renk teorisinde renk tonu (İngilizce:tint), açıklığı artıran beyazla bir renk karışımı iken, gölge siyahla bir karışımdır, bu da koyuluğu artırır. Her iki işlem de ortaya çıkan renk karışımının göreli doygunluğunu etkiler. Ton bir rengi gri ile karıştırarak veya hem tonlama hem de gölgeleme yoluyla yapılır. Bir rengi herhangi bir nötr renkle karıştırmak kromayı veya renkliliği azaltırken renk tonu değişmeden kalır.

Mavi renk çeşitleri renk tonu, kroma veya açıklık veya bu niteliklerden iki veya üçünde farklılık gösterebilir. Değerdeki değişimlere renk tonları ve gölgeler de denir; renk tonu (tint) mavi veya beyazla karıştırılmış başka bir ton(İngilizce:hue), siyahla karıştırılmışına gölgedir. Bu çeşitli renklerin geniş bir seçimi aşağıda gösterilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Renk teorisi</span>

Renk teorisi, hangi renklerin birlikte iyi göründüğünü belirlemek için kullanılan sanat ve bilimin pratik bir kombinasyonudur. Renk çarkı, 1666'da renk spektrumunu bir daireye eşleyen Isaac Newton tarafından icat edildi. Renk tekerleği renk teorisinin temelidir, çünkü renkler arasındaki ilişkiyi göstermektedir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.