Rengim Gökmen
Rengim Gökmen | |
---|---|
Doğum | 19 Ağustos 1955 Ankara |
Alanı | Orkestra şefi |
Ödüller | |
| |
Rengim Gökmen (19 Ağustos 1955, Ankara), Türk orkestra şefidir.
Türkiye'de şeflik ve idareciliğini üstlendiği kurumlarda yeni etkinliklerin, festivallerin, yarışmaların düzenlenmesine, birimlerin kurulmasına önayak oldu. 1980 yılından sonra Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası'nda aralıksız her yıl bir veya birkaç konser yönetti. Şef olarak yönettiği orkestralarda öncelikle geniş kadrolu ve büyük çaplı senfoni, oratoryo ve operaları seslendirmeye yöneldi.[1]
Yaşamı
1955 yılında Ankara'da doğdu. Annesi opera sanatçısı Muazzez Gökmen, babası tiyatrocu Muzaffer Gökmen'dir.[2] Ankara Devlet Konservatuvarında piyano ve kompozisyon eğitimi aldı. Ferhunde Erkin, Nimet Karatekin, İlhan Baran ve Ahmed Adnan Saygun'un öğrencisi oldu. Kendi ifadesi ile ona şef çubuğunu veren ilk kişi Sabahattin Kalender oldu.[3]
Konservatuvar eğitimini 1975 yılında tamamladıktan sonra orkestra şefliği öğrenimi için devlet bursu ile İtalya'ya gönderildi. İtalya'da bulunduğu altı yılda Santa Cecilia Konservatuvarını (1977) ve Chigiana Akademisi şeflik bölümünü (1978) bitiren sanatçı, Santa Cacilia Müzik Akademisinin olgunlaşma devresinden Franco Ferrara'nın öğrencisi olarak 1979 yılında birincilikle mezun oldu.[4] Türkiye'de başladığı keman ve yaylı çalgılar tekniği üzerine çalışmalarını bu yıllarda Vicari Orazio ile sürdürdü.[5]
İtalya'daki eğitimini tamamladıktan sonra Türkiye'ye göndü. İlk defa 1980 yılında İzmir Devlet Senfoni Orkestrası'nı yönetti.[6] Aynı yıl, İtalyan şef Gino Marinuzzi adına düzenlenen San Remo Uluslararası Şeflik Yarışması'nı kazandı. 1982'de Madrid’de Mahler’in 1. Senfonisi ile başarı kazandı. Avrupa'nın hemen hemen bütün ülkelerinde, ABD'de ve Güney Amerika ülkelerinde konserler yönetti.
1984-1989 yılları arasında Ankara Devlet Opera ve Balesi (DOB) Genel Müzik Direktörlüğünü üstlendi. Opera sanatının tanıtımına ve gelişimine katkılarından ötürü 1988 yılında İtalya hükûmeti tarafından "Cavalleria" nişanı ile ödüllendirildi.
Gökmen, 1992-1995 yılları arsında Devlet Opera ve Balesi Genel Müdürü ve Genel Sanat Yönetmeni olarak görev yaptı. 1995'ten itibaren şeflik kariyerine yoğunlaşarak İzmir Devlet Senfoni Orketrası'nın Müzik Direktörü olarak görev yaptı; birçok konser, kayıt, turne, kayıt gerçekleştirdi.[7]
2006 yılında Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası'nın (CSO) birinci şefi olan Gökmen,[8] yeniden Devlet Opera ve Balesi Genel Müdürü ve Genel Sanat Yönetmenliği'ne atanarak 2007-2014 arasında ikinci kez bu görevi üstlendi. Devlet Opera ve Balesi genel müdürü olduğu dönemlerde Aspendos Opera ve Bale Festivali, Ulusal Eskişehir Opera ve Bale Günleri, Uluslararası İstanbul Opera Festivali ve Uluslararası İstanbul Bale Yarışması'nı başlattı; Mersin ve Samsun Devlet Opera ve Balelerinin kuruluşu gerçekleştirdi. Gökmen ayrıca Doğuş Çocuk Senfoni Orkestrası'nın ve Karşıyaka Belediyesi Oda Orkestrası'nın kuruluşuna öncülük etti.
2014 yılında DOB ve CSO'daki görevlerinden alınan Gökmen, her iki kararla ilgili açtığı davaları kazanarak 2016'da yeniden bu görevlere atandı.[9][10][11] DOB Genel Müdürlüğü'ne iade edilme hakkında feragat eden Gökmen'in[12] CSO'daki görevi 2020 yılında sona erdi.[13]
Türk bestecilerinin eserlerinin ilk seslendirilmelerine, kayıtlarına ve ülke genelinde icralarına katkısı, genç yorumcuların ve orkestra şeflerinin yetiştirilmesine, yeni orkestraların kuruluşuna, ulusal ve uluslararası Opera ve Bale Festivalleri ile yarışmaların oluşumlarına öncülüğü göz önünde bulundurularak, 2022 yılında Sevda - Cenap And Müzik Vakfı Onur Ödülü Altın Madalyası'na layık görüldü.[14]
Sanatçı, profesör unvanıyla Hacettepe Üniversitesi Ankara Devlet Konservatuvarı öğretim üyesi olarak görev yapmaktadır.[15]
Orkestra lefliği öğrencileri ve mraklıları için yazdığı Orkestra Şefliği Tenel Teknikleri adlı kitap 2023'te yayımlandı. Eser, bu alandaki ilk Türköe öğrenim kitabıdır.[16]
Ödüller
- 1988 İtalya Hükûmeti tarafından “Cavalleria” nişanı
- 1991 TÜTAV tarafından Türkiye'nin yurt dışındaki tanıtımına katkıları sebebiyle özel ödül
- 1995 Kültür Bakanlığı tarafından “Yılın En İyi Şefi”
- 1997 TOBAV tarafından “En Başarılı Opera Şefi”
- 1998 Devlet sanatçısı
- 1999: Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Büyük Ödülü
- 2010 Andante Klasik Müzik Ödülleri, Yılın Orkestra Şefi Ödülü
- 2010 Andante Klasik Müzik Ödülleri, Yılın Müzik Kurumu Yöneticisi Ödülü
- 2019 İKSV Uluslararası İstanbul Müzik Festivali Onur Ödülü[17]
- 2022 Sevda - Cenap And Müzik Vakfı Onur Ödülü Altın Madalyası[14]
Kaynakça
- ^ "Onur Ödülü şef Rengim Gökmen'e sunuluyor". Sanattanyansimalar.com. 9 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2022.
- ^ Kalyoncuoğlu, Yasemin (18 Şubat 2022). "Şef Rengim Gökmen: Türkiye müzikal ilerleme bakımından büyük başarı kazanmıştır". www.aa.com.tr. 19 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2022.
- ^ ""Bana şef çubuğunu veren ilk kişi Sabahattin Kalender'dir."". 4 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2020.
- ^ "Rengim Gökmen". Beethovenlives.net sitesi. 27 Şubat 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Şubat 2006.
- ^ "RENGİM GÖKMEN". www.operabale.gov.tr. 19 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2022.
- ^ HIZLAN, Doğan (12 Haziran 2019). "Rengim Gökmen'le konuştum". Hürriyet. 4 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2022.
- ^ "Rengim Gökmen: "Soluk almamız için sahneye çıkmamız lazım"". Cumhuriyet. 3 Mart 2021. 25 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mart 2023.
- ^ Erdem, Umut (28 Ekim 2014). "35 yıllık şef Rengim Gökmen'e ironik atama". Hurriyet.com.tr. 4 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2022.
- ^ "Rengim Gökmen görevinden alındı". Hürriyet. 24 Temmuz 2014. 27 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Temmuz 2014.
- ^ Güneysu, Selda (4 Şubat 2016). "Rengim Gökmen 20 gün sonra tekrar görevden alındı". Cumhuriyet. 29 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ekim 2019.
- ^ "Rengim Gökmen DOB'a geri döndü". Milliyet Sanat. 7 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2022.
- ^ Erdem, Umut (31 Mart 2016). "Genel müdürlükten feragat etti". Hürriyet gazetesi. 4 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2022.
- ^ "CSO ile Rengim Gökmen'in Yolları Ayrıldı..." Sanattanyansimalar.com. 7 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2022.
- ^ a b "Maestro Rengim Gökmen'e Altın Madalya". AnadokunAjansı. 6 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2022.
- ^ Bilgehan, Zeynep (18 Aralık 2022). "Ünlü maestro Rengim Gökmen... Klasik müzik sorgulatır ve hatta yıpratır". Hürriyet. 5 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2023.
- ^ "Orkestra Şefliği Temel Teknikleri". sanattanyansimalar.com. 20 Aralık 2023. 27 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Aralık 2023.
- ^ "Prof. Rengim Gökmen". muzik.iksv.org. 19 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2022.