İçeriğe atla

René-Louis Baire

René-Louis Baire
Doğum21 Ocak 1874(1874-01-21)
Paris, Fransa
Ölüm5 Temmuz 1932 (58 yaşında)
Chambéry
Ölüm sebebiİntihar
MilliyetFransız
EğitimLycée Henri-IV, École normale supérieure, Lycée Lakanal, Paris Üniversitesi
Mezun olduğu okul(lar)École Normale Supérieure
Tanınma nedeniBaire kategori teoremi
Baire uzayı
Baire özelliği
Baire fonksiyonu
Baire ölçüsü
ÖdüllerKnight of the Legion of Honour, Cours Peccot (1903)
Prix Francoeur (1920-1921)
Kariyeri
DalıMatematik, Topoloji
Çalıştığı kurumMontpellier Üniversitesi (1901-1905)
Burgundy Üniversitesi (1905-1914)
TezSur les fonctions de variables reelles (1899)
Doktora
danışmanı
Charles Émile Picard
Doktora öğrencileriArnaud Denjoy

René-Louis Baire (Fransızca telaffuz: [bɛʁ]; 21 Ocak 1874 - 5 Temmuz 1932), gelecekteki teoremleri genelleştirmeye ve kanıtlamaya yardımcı olan Baire kategori teoremi ile ünlü bir Fransız matematikçiydi. Teorisi ilk olarak 1899'da Sur les fonctions de değişken réelles ("On the Functions of Real Variables", "Gerçek Değişkenlerin İşlevleri Üzerine") adlı tezinde yayınlandı.

Öğrenimini École Normale Supérieure'de tamamladı. Daha sonra Dijon Fen Fakültesinin matematik analiz derslerini okuttu. Kendisi gibi Fransız matematikçileri olan Henri Poincaré, Émile Borel ve Henri Lebesgue ile beraber gerçel değişkenli fonksiyonlar üzerinde yeni çığırlar açtı. Gerçel analiz üzerinde çok değerli kitaplar yazdı. 1932 yılında Chaber'de öldü.

Eğitimi ve kariyeri

Bir terzinin oğlu olan Baire, Paris'te işçi sınıfından yoksul bir ailenin üç çocuğundan biriydi. Öğrenimine bursla girdiği Lakanal Lisesi'nde başladı.[1] 1890'da Baire üst sınıflar tamamladı ve Lycée Henri IV'ün özel matematik bölümüne girdi. Oradayken, École Normale Supérieure ve École Polytechnique için giriş sınavına hazırlandı ve sınavları geçti. 1891'de École Normale Supérieure'ye katılmaya karar verdi.[2][3] Baire, üç yıllık derecesini aldıktan sonra agregasyonuna doğru ilerledi. Testin yazma kısmında diğer tüm öğrencilerden daha iyi yaptı ancak dersindeki açıklama ve netlik eksikliği nedeniyle sözlü sınavı geçemedi. Agregasyonu tekrar aldıktan ve geçtikten sonra, Bar-le-Duc'taki okulda (lycée) öğretmenlik yapmak üzere görevlendirildi. Oradayken, Baire doktorası için limitler ve süreksizlik kavramını araştırdı. 24 Mart 1899'da tezini sundu ve doktorasını aldı. Fransa çevresindeki ortaokullarda öğretmenliğe devam etti, ancak daha düşük seviyeli matematik öğretmekten mutlu değildi. 1901'de Baire, Montpellier Üniversitesi'ne "Maître de conférences" olarak atandı. 1904'te bir üniversitede bir dönem geçirmek ve profesör olarak becerilerini geliştirmek için Peccot Vakfı Bursu ile ödüllendirildi. Baire, analiz konusunda ders verdiği Collège de France'a katılmayı seçti. 1905'te Dijon Üniversitesi Fen Fakültesi'ne katıldığında bir üniversite görevine atandı. 1907'de Dijon'da Analiz Profesörlüğüne terfi etti ve burada analiz araştırmalarına devam etti. 1925'te Dijon'dan emekli oldu ve son yıllarını yetersiz emekli maaşıyla karşılayabileceği birden fazla otelde geçirdi.

Hastalığı

Baire, gençliğinden beri her zaman "hassas" bir sağlığa sahipti. Okula gitmeden önce yemek borusu ile ilgili sorunlar yaşamıştı ve zaman zaman şiddetli agorafobi atakları yaşıyordu.[4] Zaman zaman sağlığı, çalışmasına veya okumasına engel oluyordu. Kötü nöbetler daha sık hale geldi ve onu uzun süre hareketsiz bıraktı. Zamanla, uzun süre konsantrasyon gerektiren işleri üstlenememesine neden olan bir tür psikolojik bozukluk geliştirdi.[2] Bazen bu onun matematik araştırma yeteneğini imkansız hale getirirdi. 1909 ile 1914 yılları arasında bu sorun onu sürekli olarak rahatsız etti ve öğretmenlik görevleri giderek daha da zorlaştı.[1] Tüm bu aksaklıklar nedeniyle Dijon Üniversitesi'nden izin aldı.[4]

Matematiğe katkıları

Baire'nin matematiksel analizdeki becerisi, onu Vito Volterra ve Henri Lebesgue gibi analizdeki diğer önemli isimlerle çalışmaya yöneltti.[4] Sur les fonctions de Variables réelles ("On the Functions of Real Variables", "Gerçek Değişkenlerin Fonksiyonları Üzerine") adlı tezinde Baire, Baire kategori teoremine ve Hiçbir yerde yoğun kümenin tanımına ulaşmak için küme teorisi ve analiz konularının bir kombinasyonunu inceledi. Daha sonra bu konuları birlikte çalıştığı kişilerin teoremlerini kanıtlamak ve süreklilik anlayışını ilerletmek için kullandı. Baire'in diğer en önemli eserleri arasında 1905'te yayınlanan Théorie des nomres irrationnels, des limites et de la continuité ("Theory of Irrational Numbers, Limits, and Continuity", "İrrasyonel Sayılar, Limitler ve Süreklilik Teorisi") ve Leçons sur les théories générales de l’analyse ("Genel Analiz Teorisi Üzerine Dersler", "Lessons on the General Theory of Analysis") 1907-08'de yayınlandı.[3]

Yazıları

  • Sur les fonctions de variable réelles, Dissertation 1899, erschienen in Mailand 1899
  • Théorie des nombres irrationels, des limites et de la continuité, 1905, 1912, 1920
  • Leçons sur les théories générales de l'analyse, 2 Bände, 1907, 1908
  • Leçons sur la théorie des fonctions discontinues, Paris, 1905, 1930 (Herausgeber Arnaud Denjoy)
  • Sur la représentation des fonctions discontinues, Acta mathematica, Band 30, 1906, S. 1–48, Band 32, 1909, S. 97–179

Ayrıca bakınız

  • Baire fonksiyonu
  • Baire ölçüsü
  • Baire kümesi
  • Baire uzayı
  • Baire uzayı (küme teorisi)
  • Baire özelliği
  • Normal yakınsama
  • Hiçbir yerde yoğun küme

Kaynakça

  1. ^ a b O'Connor, John J.; Robertson, Edmund F., "René-Louis Baire", MacTutor Matematik Tarihi arşivi 
  2. ^ a b "René Baire". Bibmath.net (Fransızca). Bayart. 2 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Şubat 2012. 
  3. ^ a b "René-Louis Baire". Encyclopædia Britannica on-line. 2010. 18 Kasım 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Eylül 2010. 
  4. ^ a b c Dunham, William (2005), "Baire", The Calculus Gallery, Princeton, NJ: Princeton University Press, ss. 183-199, ISBN 0-691-09565-5, 2 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 2 Ağustos 2021 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Adrien-Marie Legendre</span> Fransız matematikçi (1752 – 1833)

Adrien-Marie Legendre, Fransız matematikçidir.

<span class="mw-page-title-main">Henri Léon Lebesgue</span> Fransız matematikçi (1875 – 1941)

Henri Léon Lebesgue, 17. yüzyıl integral kavramının-bir eksen ile o eksen için tanımlanmış bir fonksiyonun eğrisi arasındaki alanı toplamak- bir genellemesi olan entegrasyon teorisi ile tanınan Fransız matematikçiydi. Teorisi ilk olarak 1902'de Nancy Üniversitesi'ndeki Intégrale, longueur, aire tezinde yayınlandı.

<span class="mw-page-title-main">Charles Hermite</span> Fransız matematikçi (1822 – 1901)

Charles Hermite sayı teorisi, ikinci dereceden formlar, değişmezlik teorisi, ortogonal polinomlar, eliptik fonksiyonlar ve cebir ile ilgili araştırma yapan Fransız bir matematikçiydi.

<span class="mw-page-title-main">Nicolas Bourbaki</span> Bir grup (çoğunlukla Fransız) 20. yüzyıl matematikçisinin kullandığı ortak takma ad

Nicolas Bourbaki. Bir grup 20. yüzyıl Fransız matematikçisi Nicolas Bourbaki takma adı altında toplanıp, 1935 yılından başlayarak modern ileri matematiğin çıkışı sayılan pek çok kitap yazmışlardır. Nicolas Bourbaki, ünlü eserleri, yaklaşımları ve teorileri olan kurgusal bir karakter olmasına karşın, Bourbaki Grubu ya da resmi adıyla Association des collaborateurs de Nicolas Bourbaki, Paris'te, École Normale Supérieure'de merkezi olan bir kuruluştur.

<span class="mw-page-title-main">Claude-Louis Navier</span>

Claude-Louis Navier,, , Fransız mühendis ve fizikçidir.

<span class="mw-page-title-main">École normale supérieure</span>

École Normale Supérieure, Fransa'da bulunan bir yükseköğrenim kurumudur.

<span class="mw-page-title-main">Émile Borel</span> Fransız matematikçi ve siyasetçi (1871 – 1956)

Félix Édouard Justin Émile Borel Fransız bir matematikçi ve politikacıydı. Bir matematikçi olarak, ölçü teorisi ve olasılık alanlarında kurucu çalışmalarıyla tanınıyordu.

Louis Bazin, Fransız şarkiyatçı ve Türkologdur. Eski Türkçe ve Eski Türk tarihi dönemi ile ilgili çalışmalarıyla tanınır.

<span class="mw-page-title-main">Jacques Hadamard</span> Fransız matematikçi (1865 – 1963)

Jacques Salomon Hadamard ForMemRS sayı teorisi, karmaşık analiz, diferansiyel geometri ve Kısmi diferansiyel denklemlere önemli katkılarda bulunan Fransız matematikçidir.

<span class="mw-page-title-main">Georgios Remoundos</span> Yunan matematikçi ve üniversite profesörü (1878-1928)

Georgios Remoundos, 1926'da Atina Akademisi'nin kurucu üyeliğini yapmış Yunan matematikçiydi. Varvakeio'dan mezun olduktan sonra Atina Üniversitesi'nde okudu ve Fransa'da okumak için devlet bursu aldı. Önce École Normale Supérieure'de, sonra Paris Üniversitesi'nde okudu ve 1905'te doktora derecesini aldı.

<span class="mw-page-title-main">Élie Cartan</span> Fransız matematikçi (1869 – 1951)

Élie Joseph Cartan, ForMemRS Lie grupları, diferansiyel sistemler ve diferansiyel geometri teorisinde temel çalışmalar yapan etkili bir Fransız matematikçi. Ayrıca genel göreliliğe ve dolaylı olarak kuantum mekaniğine önemli katkılarda bulundu. Yirminci yüzyılın en büyük matematikçilerinden biri olarak kabul edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Jean Gaston Darboux</span> Fransız matematikçi (1842 – 1917)

Jean-Gaston Darboux FAS MIF FRS FRSE, diferansiyel geometri ve analize önemli katkılarda bulunan Fransız matematikçi. Darboux integrali adını ondan almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Ernst Leonard Lindelöf</span>

Ernst Leonard Lindelöf gerçel analiz, karmaşık analiz ve topolojiye katkıda bulunan bir Finlandiyalı matematikçi. Lindelöf uzaylarına onun adı verilmiştir. Lindelöf'ün babası, Helsinki Üniversitesi'nde matematik profesörü ve Finlandiya Matematik Derneği'nin kurucusu olan Lorenz Leonard Lindelöf, annesi ise Gabriela Krogius'du. Leonard'a ek olarak, ailenin altı çocuğu vardı: Filolog Uno, Anna Maria, Carl Arvid, Ester Elisabeth, Tyra Gabriela ve Ella Amalia. Lindelöf'ün kız kardeşi Anna Maria, Finlandiyalı cerrah Frans Ali Krogius ile evlendi.

<span class="mw-page-title-main">Gaston Julia</span> Fransız matematikçi (1893 – 1978)

Gaston Maurice Julia, Julia kümesi için formül geliştiren Fransız matematikçidir. Eserleri Fransız matematikçi Benoit Mandelbrot tarafından popülerleştirildi; Julia ve Mandelbrot fraktalleri yakından ilişkilidir.

<span class="mw-page-title-main">Émile Picard</span> Fransız matematikçi (1856 – 1941)

Charles Émile Picard, Fransız matematikçi. 1924'te Académie française'in 1. koltuğunu işgal eden on beşinci üye seçildi

<span class="mw-page-title-main">Gabriel Lamé</span> Fransız matematikçi (1795 – 1870)

Gabriel Lamé, eğrisel koordinatları kullanarak kısmi diferansiyel denklemler teorisine ve matematiksel elastikiyet teorisine katkıda bulunan bir Fransız matematikçiydi.

<span class="mw-page-title-main">Pierre Boutroux</span> Fransız matematikçi (1880-1922)

Pierre Léon Boutroux bir Fransız matematikçi ve bilim tarihçisi. Boutroux, esas olarak tarih ve matematik felsefesi alanındaki çalışmalarıyla tanınır.

<span class="mw-page-title-main">Kiyoshi Oka</span>

Kiyoshi Oka , çok değişkenli karmaşık analizdeki derin çalışmalarıyla tanınan Japon matematikçidir.

<span class="mw-page-title-main">Henri Cartan</span> Fransız matematikçi (1904 – 2008)

Henri Cartan matematiğe önemli katkılarda bulunan Fransız matematikçi. Bourbaki grubunun kurucularından biridir.

Pierre Auguste Cousin (d. 18 Mart 1867 - ö. 18 Ocak 1933 Fransız bir matematikçidir. Matematikse analizde, özellikle de çok değişkenli karmaşık analiz üzerinde çalışmıştır. Cousin önsavı ve Cousin problemleri Pierre Cousin'in adını taşımaktadır.