İçeriğe atla

Reichstag (Weimar Cumhuriyeti)

Reichstag
AlmancaDeutscher Reichstag
Almanya yasama organı
Arma veya logo
Tür
Tür
Tarih
Kuruluş1919
Dağılış1933
ÖncekiWeimar Ulusal Meclisi
SonrakiGroßdeutscher Reichstag
Sandalye647 (çözünmede)
Seçimler
Oylama sistemi
Party-list orantılı
temsil
Son seçim
5 Mart 1933
Toplantı yeri
Reichstag, Berlin
Anayasa
Alman Reich Anayasası


Weimar Cumhuriyeti'nin Reichstag'ı (1919–1933), Almanya parlamentosunun alt meclisiydi; üst meclis, eyaletleri temsil eden Reichsrat'tı Reichstag ilk kez 24 Haziran 1920'de toplandı ve Kasım 1918'de Alman İmparatorluğu'nun çöküşünün ardından geçici bir parlamento görevi gören Weimar Ulusal Meclisi'nden görevi devraldı.

1919 Weimar Anayasası uyarınca, Reichstag her dört yılda bir, bir parti listesi orantılı temsil sistemi kullanılarak genel, eşit, gizli ve doğrudan oyla seçildi. 20 yaşını dolduran tüm vatandaşların, ilk kez kadınlar da dahil olmak üzere, ancak aktif görevdeki askerler hariç, oy kullanmasına izin verildi.[1] Reichstag, Reich yasalarını oyladı ve bütçeden, savaş ve barış sorunlarından ve devlet anlaşmalarının onaylanmasından sorumluydu. Reich hükûmetinin (yasaları uygulamaktan sorumlu bakanlar) gözetimi de Reichstag'da bulunuyordu Tek tek bakanları veya tüm hükûmeti güvensizlik oyu yoluyla istifaya zorlayabilir ve anayasanın 48. maddesi uyarınca, Reich başkanı tarafından çıkarılan olağanüstü hal kararnamelerini iptal edebilirdi. Reich başkanı, Reichstag'ı anayasanın 25. Maddesi uyarınca feshedebilir, ancak aynı nedenle yalnızca bir kez bunu yapabilirdi.[2]

Reichstag, özgür ve demokratik bir kurum olarak, Şansölye Adolf Hitler'e istediği gibi yasa hazırlama ve uygulama yetkisi veren 1933 Yetkilendirme Yasası'nın kabul edilmesinin ardından sona erdi.

Kaynakça

  1. ^ "Weimarer Republik: Parteien, Wahlen und Wahlrecht" [Weimar Republic: Parties, Elections and Suffrage]. Lebendiges Museum Online (Almanca). 13 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ekim 2022. 
  2. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; :0 isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: )

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Reichstag</span> Alman Federal Meclisinin ve 1945ten önce Weimar Cumhuriyetinin kendi adını taşıyan parlamentosunun merkezi

Reichstag, Berlin'de bulunan ve Alman Federal Meclisi'ne (Bundestag) ev sahipliği yapan tarihi bir devlet binasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Weimar Cumhuriyeti</span> 1918/1919–1933 yıllarında Almanya

Weimar Cumhuriyeti, Almanya'da, Philipp Scheidemann'ın 9 Kasım 1918 tarihinde cumhuriyetin kurulduğunu ilan etmesi ile başlayıp 30 Ocak 1933 tarihinde Adolf Hitler'in şansölye olmasına kadar süregelmiş döneme verilen isimdir. “Weimar Cumhuriyeti” adı tarih yazımı için kullanılan bir terimdir. Bu adın kaynağı, I. Dünya Savaşı'ndan yenilgiyle çıkılması sonucu lağvedilen Alman monarşisi yerine millî meclisin yeni anayasayı oluşturmak için 1919 yılında toplandığı Weimar kentidir. Parlamenter demokrasiye dayanan bir rejimin kurulmuş olduğu bu dönemde “Deutsches Reich” yani Alman İmparatorluğu adı muhafaza edildi. Almanya'da liberal demokrasi yerleştirmek için yapılan bu ilk girişim, yoğun sivil anlaşmazlıkların ve ekonomik sorunların olduğu bir dönem getirdi.

<span class="mw-page-title-main">Reichstag Yangını</span> Berlindeki Reichstag binasına 27 Şubat 1933 tarihinde düzenlenen kundaklama saldırısı

Reichstag Yangını, Hitler'in sebep gösterip ülkede düzeni sağlamak adına 24 Mart 1933'te Cumhurbaşkanı Paul von Hindenburg'un imzasıyla elde ettiği diktatöryal güce kavuşmasından önce Alman parlamentosunun toplandığı Reichstag binasında 27 Şubat 1933 akşamı çıkmış olan yangındır. Yangınla ilgili ilk rapor, saat 21:00'den kısa bir süre sonra, bir Berlin itfaiye istasyonuna bir alarm çağrısı geldiğinde geldi. Polis ve itfaiye ekipleri geldiğinde, Temsilciler Meclisi alevler içinde kaldı. Polis binanın içinde kapsamlı bir arama yaptı ve orada tutuklanan Van der Lubbe'yi buldu.

Kuvvetler ayrılığı veya güçler ayrılığı, devlet organları olan yasama, yürütme ve yargı güçlerinin birbirinden ayrılmış oldukları bir devlet yönetim modelidir. Devletin her biri birbirinden ayrı ve bağımsız güçlerdeki kol ve sorumluluk alanlarına ayrıldığı ve böylece her bir güç ve kolun bir diğeri ile güç ve sorumluluk alanları bakımından bir çatışma yaşamadıkları bu model ilk olarak antik Yunan ve Roma'da geliştirildi. Kuvvetler ayrılığında güçler normal olarak yasama, yürütme ve yargı olmak üzere üç kola ayrılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Paul von Hindenburg</span> Alman mareşal ve devlet adamı (1847–1934)

Paul von Hindenburg, Prusyalı-Alman mareşal ve devlet adamıdır. 1925-1934 yılları arasında Almanya'nın ikinci cumhurbaşkanı olarak görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Almanya Federal Cumhuriyeti için Temel Yasa</span>

Temel Yasa, Almanya'nın mevcut anayasasıdır. Bir önceki Weimar Cumhuriyeti anayasasının nasyonal sosyalizm döneminde fiilen devre dışı kalmasından sonra Müttefik Devletler'in gözetiminde 1949 yılında Batı Almanya bölgesinde yürürlüğe girmiştir. Weimar dönemindeki kötü tecrübeler nedeniyle Cumhurbaşkanı'na sembolik haklar tanınmış ve federal bir yapı oluşturmaya özen gösterilmiştir. İlk 19 maddesi temel hak ve özgürlükleri içerir.

<span class="mw-page-title-main">Folketing</span>

Folketing, Danimarka Parlamentosu olarak da bilinen Folketing, Faroe Adaları ve Grönland ile birlikte, Danimarka Krallığı'nın tek meclisli ulusal yasama organıdır. 1849'da kurulan Folketing 1953'e kadar, iki meclisli bir parlamentonun alt meclisiydi. Üst yasama organı Landstinget'tı. Kopenhag'ın merkezindeki Slotsholmen adasındaki Christiansborg Sarayı'nda bulunuyordu.

<span class="mw-page-title-main">Almanya cumhurbaşkanları listesi (1919-1945)</span>

Reichspräsident yani İmparatorluk Başkanı, Almanya'nın Weimar Cumhuriyeti (1919–33) ve Nazi Almanyası (1933–45) dönemlerindeki Devlet Başkanı. Günümüzün Almanya Federal Cumhuriyeti'nde Federal Cumhurbaşkanı'nın (Bundespräsident) kısıtlanmış yetkilerinin aksine, çok daha geniş yetkileri vardı.

<span class="mw-page-title-main">Finlandiya Parlamentosu</span>

Finlandiya Parlamentosu, 9 Mayıs 1906'da kurulan Finlandiya'nın tek kamaralı yüksek yasama organıdır. Finlandiya Anayasası uyarınca, egemenlik halka aittir ve bu güç Parlamentoya verilmiştir. Parlamento, her dört yılda bir, D'Hondt sistemi kullanılarak seçilen 200 üyeden oluşur. Bu üyelerin 199'u Finlandiya'dan 1 tanesi ise Åland'dan seçilir.

<span class="mw-page-title-main">Sırbistan cumhurbaşkanı</span>

Sırbistan cumhurbaşkanı, resmî olarak Cumhuriyet cumhurbaşkanı olarak adlandırılan Sırbistan devletinin başı.

<span class="mw-page-title-main">Yetki Kanunu</span> Adolf Hitlere verilen bağımsız kanun çıkarma yetkisi

Yetki Kanunu, 23 Mart 1933'te kabul edilip Şansölye Adolf Hitler'in hükûmetine parlamentonun müdahalesi olmaksızın kanun çıkarma yetkisi tanımış 5 maddelik bir kanundu. Resmi adı Gesetz zur Behebung der Not von Volk und Reich idi.

Gürcistan Hükûmet, Gürcistan'nın iç ve dış politikalarını uygulayan en üst düzey yürütme organıdır. Başbakan - hükûmet başkanı - ve bakanlardan oluşur ve Gürcistan Parlamentosu'na karşı hesap verebilir ve sorumludur. Hükûmetin mevcut yetki ve sorumlulukları, 2017 ve 2018 yıllarında kabul edilen Gürcistan Anayasası değişikliklerine tabidir. 14 Mayıs 1991'den 9 Kasım 1996'ya kadar Gürcistan hükûmeti, Gürcistan Cumhuriyeti Bakanlar Kurulu olarak anılmıştır.

İspanya hükûmeti, İspanya'yı yöneten kuruluştur. Hükûmet, ülkenin yürütme organını ve Genel Devlet İdaresi'ni yönetmektedir. Aynı zamanda genellikle Ulusun Hükûmeti veya kısaca Hükûmet olarak anılır.

<span class="mw-page-title-main">Reichstag Yangın Kararnamesi</span>

Reichstag Yangın Kararnamesi, Halkın ve Devletin Korunması için Reich Başkanının Kararnamesi'nin genel adıdır. Kararname, (Almanya Cumhurbaşkanı Paul von Hindenburg tarafından Şansölye Adolf Hitler'in tavsiyesi üzerine 28 Şubat 1933'te Reichstag yangınına hemen yanıt olarak yayınlandı. Kararname, Alman vatandaşlarının temel sivil özgürlüklerinin çoğunu geçersiz kıldı. Naziler Alman hükûmetinde güçlü konumlardayken, kararname, Nazilere muhalif olduğu düşünülen herkesin hapsedilmesi ve Nazi davasına "dost" olarak kabul edilmeyen yayınların bastırılması için yasal dayanak olarak kullanıldı. Kararname tarihçiler tarafından Almanya'da tek partili bir Nazi devletinin kurulmasındaki kilit adımlardan biri olarak görülüyor.

<span class="mw-page-title-main">Preußenschlag</span> Prusya Darbesi - Weimar Cumhuriyeti sırasında Özgür Prusya Devleti devrildi.

Preußenschlag, yani Prusya darbesi, 1932 yılında Alman Reich'ının en büyük eyaleti olan Özgür Prusya Devleti'nin, Başkan Paul von Hindenburg tarafından 20 Temmuz 1932 tarihli Weimar Anayasasının 48. maddesi uyarınca yayınlanan bir acil durum kararnamesi kullanılarak Şansölye Franz von Papen tarafından devralınmasıydı.

<span class="mw-page-title-main">Almanya hükûmeti</span>

Almanya Federal Hükûmeti veya kısaca Almanya hükûmeti, Almanya'yı yöneten kuruluştur. Hükûmet, Federal Şansölye ve bakanlarından oluşur. Kabinenin örgütlenmesinin temelleri, seçim ve atama yöntemi ile görevden alınma prosedürü Almanya Federal Cumhuriyeti için Temel Yasa'da (Grundgesetz) 62. ila 69. maddelerinde belirtilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Lübnan devlet başkanı</span> Lübnanın devlet başkanı

Lübnan Cumhuriyeti Devlet Başkanı Lübnan'ın devlet başkanıdır. Devlet başkanı, parlamento tarafından altı yıllık bir süre için seçilir. Lübnan Anayasası'nın 49. maddesi uyarınca, başkan her zaman Temsilciler Meclisi adayıyla aynı şartları yerine getiren bir Maruni Hristiyan'dır.

<span class="mw-page-title-main">Württemberg Serbest Halk Devleti</span>

Württemberg Serbest Halk Devleti Weimar Cumhuriyeti döneminde Alman İmparatorluğu'nun bir eyaletiydi. Birinci Dünya Savaşı sonunda Württemberg'de kansız geçen Kasım Devrimi sonucunda Württemberg Krallığı bir halk devleti olmuştur. Devlet idaresinin yaptığı gibi sınırlar değişmeden kaldı. 1819 krallığının yerini alan yeni 1919 anayasasına göre, Württemberg Alman İmparatorluğu'nun bir üye devleti olmaya devam etti ve şimdiki demokratik bir cumhuriyet hükümet biçimine sahipti., anayasa metninde özgür halk devleti sözleriyle ifade ediliyordu.

<span class="mw-page-title-main">Weimar Anayasası</span>

Alman Reich Anayasası, genellikle Weimar Anayasası olarak bilinen, Weimar Cumhuriyeti döneminde (1919–1933) Almanya'yı yöneten anayasaydı Anayasa, Almanya'nın nisbi temsil ile seçilen bir yasama organı ile demokratik bir parlamenter cumhuriyet olduğunu ilan etti. Asgari oy verme yaşı 20 olacak şekilde genel oy hakkı tesis edildi. Anayasa teknik olarak 1933'ten 1945'e kadar Nazi dönemi boyunca yürürlükte kaldı, ancak pratikte 1933 Yetkilendirme Yasası ile yürürlükten kaldırıldı ve bu nedenle çeşitli hükümleri ve korumaları Nazi yönetimi süresince uygulanmadı.

<span class="mw-page-title-main">Reichstag (Nazi Almanyası)</span>

Reichstag, resmi olarak Büyük Alman Reichstag'ı 1938'den sonra, 1933'ten 1945'e kadar Nazi Almanyası'nın ulusal parlamentosuydu. Nazilerin iktidarı ele geçirmesinin ve 1933 Yetkilendirme Yasası'nın yürürlüğe girmesinin ardından, Adolf Hitler'in diktatörlüğünün eylemleri için yalnızca bir süper noter işlevi gördü. Bu tamamen törensel rolde Reichstag, sonuncusu 26 Nisan 1942'de olmak üzere yalnızca 20 kez toplandı. Reichstag Başkanı bu dönem boyunca Hermann Göring'di.